Slavlaşmaya Direnen Baba-Oğul İki Bulgar Hanı: Krum Han ve Omurtag Han
Krum Han ve oğlu Omurtag Tuna Bulgar Hanlığı’nın Bizans karşısında zaferler kazanmış iki büyük ismi. Onlar Hristiyanlara canice davranmakla suçlandılar; fakat esas amaçları Slavlar içinde yok olmaya direnmekti. Bizans’a karşı büyük başarılar elde eden baba oğul, Bulgar Hanlığı’na parlak günler yaşattı. Omurtag Han’ın Bulgaristan’daki anıtsal taş sarayında yapılan arkeolojik kazılar, o parlak dönemin kalıntılarını gözler önüne sermektedir.
Omurtag Han kendi adına diktirdiği “Çatalar Yazıtı”nda, Orhun’undaki Bengü Taşlardan aşina olduğumuz bir üslupla Bizans’a ve Slavlara şöyle seslenmektedir: [1]
“Doğduğu yeryüzünde, tanrı tarafından tahta çıkarılmış han Omurtag, Pliska Ovası’nda oturarak Tiça tabyasını yaptırdı. Bizans’a ve Slavlara gücü ile karşı koydu. Tiça üzerinde yüksek bir sanat eseri olan bir köprü yaptırdı. Tanrı hükümdara yardımda bulundukça, Tiça Irmağı aktıkça, Bizans imparatorunu ayakları altında ezerek, düşmanlarını egemenliği altına aldı.”
ΚΑΝΑ CYΒΙΓΙ ΩΜΟΡΤΑΓ ΙC ΤΙΝ ΓΙΝ ΟΠΟΥ ΕΓΕΝΙΘΙΝ ΕΚ ΘΕΟΥ ΑΡΧΟΝ ΕCΤΙ ΙC ΤΙC ΠΛCΚΣΑC ΤΟΝ ΚΑΝΠΟΝ ΜΕΝΟΝΤΑ ΕΠΥΗCΕ ΑΥΛΙΝ ΙC ΤΙΝ ΤΟΥΝΤΖΑΝ ΚΕ ΜΕΤΙΓΑΓΕΝ ΤΙΝ ΔΥΝΑΜΙΝ ΤΟΥ ΙC ΤΟΥΣ ΓΡΙΚΟΥC ΚΕ CΚΛΑΒΟΥC ΚΕ ΤΕΧΝΕΟC ΕΠΥΗΣΕ ΓΕΦΥΡΑΝ ΙΣ ΤΙΝ ΤΟΥΝΤΖΑΝ ΜΕ ΤΟ ΑΥΛΙΝ ΣΤΥΛΟΥΣ ΤΕΣΣΑΡΙC ΚΕ ΕΠΑΝΟ ΤΟΝ CΤΥΛΟΝ ΕCΤΙCΕ ΛΕΟΝΤΑC ΔΥΟ Ο θΕΟC ΑΞΙΟCΙ ΤΟΝ ΕΚ ΘΕΟΥ ΑΡΧΟΝΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΔΑ ΑΟΥΤΟΥ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΚΑΛΟΠΑΤΟΥΝΤΑ ΕΟC ΤΡΕΧΙ Η ΤΟΥΝΤΖΑ
Kiril Alfabesi Bir Türk Hanlığı İçinden Doğdu: Tuna Bulgar Devleti ve Düşmana Silah Üretmek
Omurtag ve babası, Bizans-Slav tehlikesi karşısında güçlü durmuşlardı; fakat Omurtag’ın torunu Presyan Han, dedelerinin çizgisinden kaydı ve Hristiyan Slavlara karşı Bulgar Hanlığı’nın eski siyasetini izlemekten vazgeçti. Presyan Han’ın oğlu I. Boris, daha da ileriye gitti ve Hristiyanlığı benimseyerek “Knez” unvanını aldı; eski Türk inançlarını ve geleneklerini yasakladı. Boris, yeni geçtiği dinin önemli bir ismi olan Aziz Kiril’i ülkesine kabul etti. Bulgar Devleti’ndeki okullarda çalışan Aziz Kiril ve birkaç öğrencisi, din değiştiren Bulgar hükümdarının vasıtasıyla (Grek alfabesini temel alarak) yeni bir alfabe oluşturdular; böylelikle 9. Yüzyılın sonunda Kiril alfabesi eski Bulgar Hanlığı’nın içinden doğdu. Alfabe önce Balkan Slavları arasında yayıldı, oradan Kiev’e ve en nihayetinde esas gücüne kavuşacağı Moskova’ya ulaştı.
Moskova Knezliği’nin Erken Belgeleri
14-16. yüzyıllarda yaşayan Moskova Knezliği Rus Çarlığı’nın temelini oluşturması bakımından ayrı bir öneme sahiptir. Çar unvanını alan Korkunç İvan, bu küçük beylikten büyük bir Rusya doğurmuştur. 9. Yüzyıl sonu ve 10. Yüzyıl başında Balkanlarda gelişen Kiril alfabesi Slavlar arasında hızla yayılsa da Moskova tarafından resmi olarak benimsenmesi gecikmiş; onun yerine ise Yunan harfleri kullanılmış. Bu tarihlerde Moskova’nın Altın Orda kontrolünde oluşu, elbette bu gecikmede büyük bir etken. Knezliğe ait bazı arşiv belgelerinde Altın Orda hâkimiyetini gösteren damgalar ve harfler ise eski Uygur kültürünün bir uzantısı.
[1] Yazıt Hakkında Ayrıntılı Bilgi İçin Bkz. F. Curta. (2006). Southeastern Europe in the Middle Ages, 500–1250.
Grafiği Logo, Kiril Betiği, Rha, Kha, GE, Bulgar Alfabesi, Mektup, Kiril Eki, alfabe, alan, Siyah ve beyaz png
etiketler
alfabe,
alan,
Siyah ve beyaz,
Bulgar Alfabesi,
Bulgar dili,
iletişim,
şirket,
Kiril Komut Dosyası,
Kiril Eki,
er,
Ge,
kha,
mektup,
hat,
logo,
Rha,
ayakkabı,
Siluet,
sembol,
Metin,
Tipografik bağ,
png,
şeffaf,
Ücretsiz indirin
bu png hakkında
Görüntü boyutu
1920x1133px
Dosya boyutu
56.27KB
MIME türü
Image/png
Png indir ( 56.27KB )
Benzer png görüntüleri
905x1280px187.67KB
905x1280px511.81KB
1085x1024px137.44KB
954x954px499.96KB
905x1280px63.39KB
905x1280px151.38KB
905x1280px166.46KB
905x1280px143.95KB
905x1280px398.68KB
800x771px16.77KB
512x512px28.22KB
1280x731px101.45KB
1024x720px248.92KB
469x600px17.43KB
760x776px4.18KB
1200x1200px10.06KB
2000x2000px36.87KB
512x512px18.57KB
1024x1024px21.35KB
1661x1640px595.52KB
2010x2293px18.2KB
1122x1024px24.84KB
500x500px60.14KB
1655x1703px719.51KB
571x600px18.69KB
1200x1200px33.32KB
926x1023px39.12KB
700x700px270.07KB
1280x1024px15.5KB
563x699px134.18KB
706x700px463.95KB
627x600px23.15KB
512x512px19.01KB
755x800px52.63KB
640x828px425.18KB
600x600px13.05KB
585x1024px19.67KB
1920x1920px58.79KB
543x600px20.79KB
800x800px49.21KB
1200x1200px19.01KB
1000x1120px159.39KB
512x512px6.65KB
772x600px21.27KB
1200x1200px27.36KB
1741x1737px777.7KB
679x772px10.55KB
1024x1024px17.81KB
657x600px13.59KB
3735x2205px108.7KB
Kiril Alfabesi
Kiril Alfabesi, adını alfabeyi oluşturan Aziz Kiril ve kardeşi Metodius’tan almaktadır. Bu alfabe aynı zamanda pek çok ülkede yazı dilinde kullanılmaktadır. 9. Yüzyılın ilk çeyreğinde oluşturulmuştur. Slav dillerinin yazımında kullanılan Kiril alfabesi, daha sonraları Yunan alfabesi temelinde geliştirilerek Yunancada bulunmayan birçok Slav sesi de alfabeye eklenmiştir.
Kiril Alfabesi Özellikleri ve Gelişimi
Kiril alfabesinin Rusya’da kullanılmaya başlaması Orta Çağ’ın başlarındadır. Bu dönemde alfabe büyük yazı harfleri için kullanılmıştır. El yazısı olan italik harfler ise sonraları geliştirilmeye başlamıştır. 18. Yüzyılın başlarında alfabedeki Yunan harfleri çıkarılmıştır. Böylelikle alfabe daha basit ve düzenli bir biçime getirilmiştir.
1918 yılında alfabeden gereksiz olan diğer sesler de çıkarılmıştır. Nihayetinde alfabe bugünkü halini almıştır. Günümüzde Rusya ve diğer Slav ülkelerinde orijinal biçimiyle kullanılan Kiril alfabesi, Türk ülkelerinde Slavsı olmayan Türk-Kiril harfleri kullanılarak yazılmaktadır.
Kiril alfabesi bugün Rusça başta olmak üzere diğer Slav dillerini öğrenmek isteyen kişiler için meşakkatli bir dil olarak görülmektedir. Ancak Kiril alfabesini öğrenmek sanıldığı kadar zor değildir. Alfabeyi iyi bir şekilde analiz ederek, harfler için belirli kodlamalar yapmakla öğrenilecek bir dildir.
Kiril Alfabesi Kaç Harf?
Kiril alfabesindeki bazı harfler ülkeden ülkeye farklılık gösterebilmektedir. Rusça baz alındığında, alfabesi 30 harf ve 2 işaretten oluşmaktadır. 2 işaret harfleri yumuşatma ve sertleştirme işaretleri olarak kullanılmaktadır. Bulgarca aynı şekilde 30 harften oluşmakta, Rusça ile farklı ses değerlerine sahip olmaları iki alfabeyi birbirinden ayırmaktadır.
Ukraynaca’nın Rusça ile 3 harfinde değişiklik bulunmaktadır. Aynı şekilde Makedonca, Sırpça ve Beyaz Rusya dilinde de farklı ses varyasyonları bulunmaktadır. Türki diller Kazakça ve Kırgızcada aynı şekilde Türkçe harfleri karşılaması adına farklı ses varyasyonları bulunmaktadır. Aynı zamanda Rusça, Ukraynaca, Bulgarca ve Beyaz Rusya dili haricindeki diller Latin alfabesi ile de yazılabilmektedir.
Kiril alfabesi (https://tr.wikipedia.org/wiki/Kiril_alfabesi) kullanılan diller bugün çeviri bazında da kişileri zorlayabilmektedir. Ancak daha önce de sözü edildiği üzere pratik, doğru yöntemler ve gayretle öğrenilemeyecek alfabe bulunmamaktadır. Aynı zamanda hem Kiril alfabesini hem de kullanılan dilleri iyi bir şekilde bilen kişi çeviri sürecinde zorlanmayacaktır.
Kiril Alfabesi ile ilgili yazılı kaynak ve kitaplara Google Books dan ulaşabilirsiniz…
Kiril Alfabesi Kullanan Ülkeler
Günümüzde kullanan ülkeler arasında Rusya, Ukrayna, Bulgaristan, Beyaz Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Azerbaycan, Moğolistan, Makedonya ve Sırbistan kullanmaktadır.
Bu ülkelerden Kazakistan (2017 yılı), Kırgızistan (1927 yılı), Azerbaycan (1991 yılı) resmi olarak kiril alfabesinin yanı sıra latin alfabesini kullanmaya başlamışlardı. Makedonya ve Sırbistan da hem Kiril hem de resmi olmasa da halk içerisinde Latin alfabesi yaygın olarak kullanılmaktadır.
Tacikistan 1930 yılı itibariyle latin alfabesini bırakmış ve Kiril alfabesine geçmiştir. 1939 yılında ülkede kullanılan Fars – Arap karışımı alfabeyi de bırakan Tacikistan, 1958 ve sonrası çeşitli yıllarda günümüz Kiril alfabesinden türetilen Tacik alfabesine geçiş yapmış ve günümüzde kullanmaktadır. Moğolistan kendi Moğol alfabesinin yanı sıra 2011 yılında Kiril alfabesini resmi olarak kullanmaya başlamıştır.
Kiril Alfabesi Türkçe Çeviri
Kiril Alfabesi kullanan dillerden Türkçeye ve Türkçeden Kiril Alfabesine çeviri hizmeti verdiğimiz dillerden bazıları:
Rusça Çeviri
Kiril Alfabesinin nüfusu sebebiyle en yaygın kullanıldığı dil Rusçadır. Anadil seviyesinde profesyonel Rusça tercüman kadrosuyla müşterilerine teknik, hukuki, ticari, tıbbi ve yeminli tercüme olmak üzere, yıllardır pek çok alanda talep edilen Rusça çeviri hizmetini hızlı, uygun fiyat ve güvenilir olarak sunmaktayız…
Bulgarca Çeviri
Ülkemizin batı komşusu olan Bulgaristan’ın ana dili olan Bulgarcada kullanılan ve diğer slav dillerinde olduğu gibi kiril alfabesi ve yunan alfabesinden esinlenerek oluşturulan Bulgar Alfabesi, günümüzde gerek ticari, gerek hukuki, gerek tıbbi metinlerin yanı sıra, bütün resmi belgelerde de kullanılmaktadır. Dolayısı ile talepleriniz doğrultusunda bütün bu metin ve belgelerin Türkçeye profesyonel Bulgarca çeviri ve yeminli tercüme hizmeti verilmektedir.
Ukraynaca Çeviri
Gerek siyasi gerek ise ticari ilişkilerimiz uzun yıllara dayanan Ukraynanın resmi dili olan Ukraynacanın resmi yazı dili olan Ukrayna Alfabesi olarak diğer slav dillerde olduğu gibi Kiril Alfabesi kullanılmaktadır. Bütün resmi işlemlerde kullanılacak olan belgeler, sözleşmeler, hukuki metinler, tıbbi raporlar ve benzeri metinler anadilde Ukraynaca olan tercümanlarımız ile birlikte Ukraynaca çeviri ve yeminli tercüme hizmeti vermekteyiz. Bütün resmi yeminli tercüme metin ve belgeleriniz titizlikle noter tasdikleri gerçekleştirildikten sonra tarafınıza aynı gün içerisinde teslim edilmektedir.
Slav Dilleri ve Türki Dillerinde Tercüme Talepleriniz İçin Okeanos…
Profesyonel tercüme büroları bu anlamda sizin için zor gibi görünen tüm çeviri süreçlerinizi kolaylaştırmaktadır. Okeanos Tercüme, kurulduğu günden bu yana tüm Slav dilleri ve Türki dillerinden bazıları olan, Kazakça, Kırgızca, Türkmence, Sırpça, Makedonca, Boşnakça gibi dillerde ve diğer talep etmiş olduğunuz bütün dillerde yazılı metin ve belgelerinizde, kaliteli ve güvenilir çeviri hizmeti vermektedir.
Ayrıntılı bilgi ve tercüme talepleriniz için www.okeanostercume.com.tr adresinden bizlere ulaşabilirsiniz. Çevirisini talep ettiğiniz dosyanızı [email protected] adresine göndererek fiyat teklifi alabilirsiniz. Aynı zamanda 0212 221 45 21 sabit, 0553 910 31 32 numaralı mobil & Whatsapp & Telegram hatlarımız üzerinden müşteri temsilcilerimize dilediğiniz zaman ulaşabilirsiniz…
Kiril alfabesi Twitter'ın kafasını karıştırdı
Kiril alfabesiyle yazdıkları için Twitter’ın yapay zekası tarafından Rus botlarıyla karıştırılan Bulgar Twitter kullanıcılarının hesapları kapanmaya başladı.
Bot olduğu şüphesiyle tweet’leri diğerlerinden gizlenen Bulgar blogger Temelkov, “Hey Twitter, Kiril alfabesi Rusya’nın dışında 12 ülkede daha kullanılıyor.” dedi.
Kiril alfabesiyle yazılmış kullanıcı adı ve tweet’ler gönderenler, Twitter’ın yapay zekası tarafından yalan haber yaymak için kullanılan Rus botlarla karıştırılıyor.
BBC’nin araştırmasına göre yapay zeka yalnızca Bulgar kullanıcıları platformdan men ediyor gibi görünüyor. Kiril alfabesinin kullanıldığı Ukrayna ve Belarus gibi diğer ülkelerdeki Twitter kullanıcılarından herhangi bir şikayet gelmiş değil.
Konuyla ilgili açıklama yapan Twitter, yapay zekanın hata yapmasına sebep olan etkenleri araştıracağını ve gidereceğini duyurdu. Hesabı kapatılan kullanıcıların ise bot olmadıklarını kanıtlamak için telefon numaralarıyla kimliklerini doğrulamaları gerekiyor.
Omurtag Han kendi adına diktirdiği “Çatalar Yazıtı”nda, Orhun’undaki Bengü Taşlardan aşina olduğumuz bir üslupla Bizans’a ve Slavlara şöyle seslenmektedir: [1]
