Bir romatizmal hastalık olan ankilozan spondilit, bel, sırt ve boyundaki omurların kireçlenmesi ve sonunda köprüleşmesi sonucu omurgada giderek hareketlerin kısıtlanması şeklinde seyreder.
Vakaların çoğu erkektir. Kadınlardaki oranı ise yüzde 10 - 15’tir.
Hastalığın başlangıcı genellikle kalça içindeki eklemlerde oluşur. Daha sonra tüm omurları içine alan tutulumlar gösterebilir. Bazen omurların belli bir bölgesinde durabilir. Bazı hastalarda kalça içinde ve bel omurlarında tutulma varken diğerlerinde tüm omurga tutulabilir.
Hastaların yüzde 50’sinde kalça eklemleri, yüzde 33’ünde ise omuz eklemleri tutulur. Olay burada eklem kıkırdağının tahribi ile başlar, daha sonra bu tutulan eklem birbirine kaynar (ankiloz) ve eklemin hareket imkânı tamamen kaybolur.
Romatoid artrit’le çok benzerlik gösterir, fakat ikisini birbirinden ayıran çok tipik bulgular vardır:
- Genel olarak erkeklerde görülmesi
- Eklem dışı belirtilerinin çok görülmesi
- Romatoid faktörün bulunmaması
Laboratuvar bulgusu
Bu bulgular nedeniyle ankilozan spondilit, romatoid artrit’ten farklı kabul edilir. Laboratuvar tetkiki olarak da kanda HLA - B27’nin pozitif olması da ankilozan spondilit’te görülen çok önemli bir farktır.
Hastalığın erken zamanlarında hastalar kalça içi bölgelerde yayılan bel ağrısından şikâyet ederler. Bu ağrı sabah erken saatlerde çok fazladır ve hastaları uykudan uyandırabilir. Beldeki eğim (lumber lordoz) düzleşmeye başlar ve belde spazm görülür.
Burada en önemli tutulumlardan biri de kaburgaların göğüs kemiğine tam yapışmalarıdır. Göğüs kafesi genişlemeyeceğinden ankilozan spondilit’li hastalar solunum hastalıklarına sık yakalanır. Bu hastalar için akciğer hastalıkları büyük tehdittir. Hastalar için öldürücü gelişme de bu tutulumlar sonucu ortaya çıkar. O açıdan hastalık teşhis edilir edilmez hastada karın solunum egzersizlerine başlanması gerekir. Bu solunum şeklinin hastaya öğretilmesi ilk yapılması gerekendir.
Güneşe ve aya bakamazlar
Boyun omurları da etkilenirse baş ve boyun hareketleri kısıtlanır, bu hastalar başlarını kaldırıp güneşe veya aya bakamazlar.
Yıllar süren hastalığın ilerlemesinden sonra hastalarda ağrılarda azalma görülebilir. Önemli olan hastalığın ilerleme safhalarında hastalarda oluşacak bu eklem hareket açıklıklarını olabileceği en iyi düzeyde tutmaktır. Bu da ancak fizik tedavi ve rehabilitasyon programları ile mümkün olur. Hastalığın ileri dönemlerinde sırt omurları öne doğru eğilmeler gösterir (kifoz).
Baş ve boyun hareketsiz hale gelir. Tutulan kalçalarda ağrı vardır ve hareketleri kısıtlıdır. Hasta bir yere bakacağı zaman tüm vücuduyla dönerek bunu yapabilir. Hastalığın ilk dönemlerinde kanın çökme hızı (sedimentasyon) yüksektir. Ayrıca hastalarda hafif bir kansızlık görülür.
Kalça için çekilecek grafi, hastalığın ilk tespit edilebilecek bulgularından biridir. Daha sonra tüm omurların birbirine kaynaması (ankiloz) röntgende kolaylıkla tespit edilir.
İlerlemiş dönemlerinde hastaların yüzde 10’unda kalpte problemler yaşanabilir. Çok ilerlemiş vakalarda her iki gözde ortaya çıkan problemler görme kaybına bile neden olabilir.
Ankilozan spondilit’te tedavi
Hastaların bir çoğunda tutulmalar bittikten sonra ağrıda azalma görülür. Hastalık kalça ve belden başlayıp omurganın üst kısımlarına giderken belin belli bir yerinde durabilir. Bu tutulmalar hareketi engeller. Fakat önemli olan hastaların göğsünün şişip tekrar eski haline gelebilmesidir. Onun için hastalara karın solunumunun öğretilmesi şarttır.
Bazı hastalara bir tek aspirin yeterken bir kısmında romatizmal ilaçlar kullanılmalıdır. Burada dikkat edilmesi gereken en az ilaçla hastalığın takibidir. Kortizon diğer romatizmal ilaçların etki etmediği dönemler için saklanır.
Hastalığın erken dönemlerinde kesin istirahat, sert yatak ve arkası yüksek sert koltuk kullanılmalıdır. Omurga kalçalar ve omuzlar için sıcak uygulamaları ve eklem hareket açıklığını koruyacak rehabilitasyon programları çok önemlidir. Egzersizler çok önemlidir ve hastalara gerçekten verilebilecek en önemli tedavi desteğidir.
Bu hastaların takiplerini fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezleri bir romatoloğun desteğiyle birlikte yapmalıdır Gerekirse ortopediye müracaat edilebilir.
Yine bu hastaların tutulmalarında stres faktörü çok önemlidir. Ankilozan spondilit’li kişi, bu hastalığıyla yaşayacağı için ona günlük yaşam kalitesini artıran her türlü destek verilmelidir.
RESİM: FRANK H. NETTER, M.D. KAS İSKELET SİSTEMİ
Halk arasında omurga ya da bel romatizması olarak bilinen Ankilozan Spondilit, omurgayı ve omurga ile kalça kemiği arasındaki eklemi etkileyen ağrılı, iltihaplı bir romatizma türüdür. Bu hastalıktan muzdarip olan ünlü isimler Suna Pekuysal ve Profesör Ahmet Mete Işıkaradır.
Genç erkeklerde ve HLA B27 geni taşıyan kişilerde hastalığın görülme sıklığı fazladır.
20 ile 40 yaş arasında başlayan bel ağrısı,
Uzun istirahat ve uyku sonrası bel ağrısı ve tutukluk
Ağrı ve tutukluk hissinin fiziksel hareketlerin arttığı dönemde azalması
Uykudan uyandıracak şiddetli eklem ağrısı
Hareketlerde kısıtlanma hissi
Şikayetlerin 3 aydan fazla sürmesi
Omurganın öne doğru eğilmesi
Ankilozan Spondilit tanısı ayrıntılı anamnez, fizik muayene ve radyolojik görüntülemeyle yapılır. Ankilozan Spondilit en çok omurga (her düzeyde) ve sakroiliak eklemi (omurganın leğen kemiğiyle yaptığı eklem) daha sonra kalça ve omuz gibi büyük eklemleri tutar. Göğüs kafesinin genişlemesi çok azalır, dolayısıyla solunum problemleri olabilir. Ankilozan Spondilitte kas-iskelet sisteminin yanı sıra göğüs, böbrek, aort gibi eklem dışı tutulumlarda olabilir. Hastaların 1/3ün de ömründe en az bir defa akut üveit atağı olur. Tamamen iyileşmesi mümkün değildir mevcut tedavi yöntemleriyle hastalık aktivitesi azaltılıp gelişimi yavaşlatılabilir, erken tanı tedavide steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar, ağrı ve tutukluğun azaltılması için kullanılmalıdır. Düzenli egzersizler mutlaka yapılmalıdır. Son dönemde anti-inflamatuar ilaçlardan fayda görmeyen hastalara anti-TNF ilaçlar kullanılmaktadır.
Ankilozan spondilitte egzersiz ve rehabilitasyon programı kişiye özel olmalıdır. Ankilozan Spondilit hastalarına gaps diyeti önerilir. Hastaların bağışıklığını arttırmak ve immünmodülasyon için ozon tedaviyle desteklenir. Eklemlerdeki tutukluk ve ağrı için nöralterapi ve akupunktur yapılır. Akciğer kapasitesini arttırmak için düzenli nefes egzersizleri önerilir. Düzenli egzersiz ve rehabilitasyon programları yaşam kalitesini arttırır.
Omurga ve solunum sisteminde ciddi sıkıntılara yol açan ankilozan spondilit tedavisinde tıbbi tedaviye ek olarak hasta eğitimi, egzersizler ile günlük yaşam aktivitelerinin kolaylaştırılmasına yönelik rehabilitasyon yaklaşımları çok önemlidir. Hastalık en aktif olduğu yaş arasında kontrol altına alınamazsa bireylerin en üretken dönemlerinde fonksiyon kayıplarına bağlı işgücü kaybına neden olur.
Ankilozan spondilitli hastalarda enflamatuar özellikte bel ağrısı, belde tutukluk ve sertlik, omurgada hareket kısıtlılığı, zaman zaman kalça, omuz ya da diz gibi periferal eklem yangısı ve yorgunluk olur ve tüm omurga hareketlerinde kısıtlılık, dorsal kifoz da artış, lomber lordozda kayıp, kalça ve omuz eklem hareketlerinde kısıtlılık ve solunum fonksiyonlarında bozulma gelişebilir ve günlük yaşam aktiviteleri de bozulur. Bu sebeplerle erken tanı ve uygun tıbbi tedaviye eklenecek egzersizler ile hastanın omurga ve diğer periferal eklemler de oluşabilecek deformite ve kontraktürlerinin önlenmesi, postürün korunması, solunum fonksiyonlarının sürdürülmesi, kas gücü ve dayanıklılığının korunması sağlanır.
Ankilozan spondilitli hastaya verilebilecek egzersizler, kişisel egzersizler, gözetim altında yaptırılan grup egzersizleri ya da hastanın evde kendisinin yapacağı ev programı olabilir.
Ankilozan spondilitte egzersizlerin sürekliliği son derece önemlidir. Hastaya hoşuna gidebilecek yüzme, bahçe işleri, yürüyüş, dans gibi aktiviteler önermek uyumu arttırıcı olabilir. Doğru postür ve solunum egzersizleri mutlaka egzersiz programın içinde yer almalı ve ankilozan spondilitli hastaların sigara içmemeleri konusunda kesin olarak uyarılmaları gereklidir. Düzgün postürün sağlanması ve sürdürülmesi için hastanın ergonomik sandalye ve yatak kullanması, kalça ekleminde kısıtlılık ve sırtta kamburluk gelişmemesi için yüzükoyun yatması ve su içi egzersizler önerilir.
Ankilozan spondilit, ya da halk arasındaki adıyla iltihaplı kamburluk (Suna Pekuysal hastalığı ), bireyin omurgasında bulunan bir takım bazı küçük kemiklerin, yani omurların zamanla birbirleri ile kaynaşmasına neden olabilen inflamatuar bir hastalıktır. Bu kaynaşma sonucunda omurga daha az esnek bir hal almaya başlar ve bireyin normal duruşu öne eğik bir hal alabilir. Eğer kaburgalar ankilozan spondilite yol açan inflamasyondan etkilenirse birey için derin nefes almak çok zor olabilir.
Ankilozan spondilit, erkekler arasında kadınlardan daha sık görülür. Hastalığın belirti ve semptomları tipik olarak erken yetişkinlikte ortaya çıkmaya başlar. En yaygın olarak gözlerde olmak üzere bireyin vücudunun diğer bölümlerinde de iltihaplanma meydana gelebilir.
Başlangıç döneminde hafif şiddetli olan ve fark edilmeyen bu ağrılar, zaman içinde artış gösterir. Sırt, boyun, omuz ve kalçalarda da hissedilen ağrılar, sabah saatlerinde ya da istirahat ederken fazla iken, gün içinde, hareket hâlindeyken azalır. Kişi uykudan uyandıktan sonra yaklaşık yarım saat boyunca tutukluk hisseder ve ayağa ilk kalktığında topuk ağrısı hissedebilir. Bunun sebebi dinlenen eklemlerin ağrı potansiyellerinin artmasıdır.
Bunların arasında en önemlisi aktif kalmaktır. Düzenli olarak yapılan egzersizler ağrıyı hafifletmeye, esnekliği korumaya ve duruşunu iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Sert eklemlere ve gergin kaslara uygulanan ısı kompresleri, ağrı ve sertliği hafifletebilir. Isıtıcı pedler ya da sıcak havlular ile sıcak banyo ve duşlar bireye yardımcı olabilir. Bunun yanı sıra iltihaplı bölgelere konulabilecek buz torbaları, şişmeyi azaltmaya yardımcı olabilir.
Beslenme düzenlenmeli , Gıda intoleransları tespit edilit eliminasyon diyeti uygulanmalı.
Su tüketimi ihmal edilmemeli
Sigara içmemek gereklidir. Sigara içen bireylerin bir an önce sigarayı bırakması zorunludur. Sigara içmek sağlık için genel olarak kötü olsa dahi, ankilozan spondilitli kişilerde daha fazla temiz nefes almayı engelleyen ek sorunlara yol açar.
Duruşu düzeltmek önemlidir. Bir aynanın önünde ayakta durmak ve duruşu düzeltmek için pratik yapmak, bireyin ankilozan spondilit ile ilişkili bazı sorunların ve komplikasyonların gelişmesine engel olmasını sağlayabilir.
Bitkisel tedaviye ek olarak uygulanacak geleneksel tıp yöntemleri ile hastalarımızı sebebe yönelik tedavi etmeyi planlanmalı.
Tedavi planında da vücudun arınma mekanizmaları desteklenerek bu sebepler ortadan kaldırılmalıdır.
Tedavide Bozucu odaklar ortadan kaldırılmalı,Jeopatik, Elektromanyetik Yük ortadan kaldırılmalı,
Bağırsak florası dengelenmeli, lenf , böbrek, karaciğer ve safra Detoks sistemi desteklenmeli,
Suna Pekuysal | |
---|---|
Doğum | Adile Suna Belener İstanbul, Türkiye |
Ölüm | 22 Temmuz (74 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Defin yeri | Merkezefendi Mezarlığı, Zeytinburnu |
Meslek | Tiyatro ve sinema oyuncusu |
Ergun Köknar | |
---|---|
Doğum | İstanbul, Türkiye |
Ölüm | (66 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Defin yeri | Merkezefendi Mezarlığı, Zeytinburnu |
Milliyet | Türk |
Sait Köknar | |
---|---|
Doğum | , İstanbul |
Ölüm | , İstanbul (46 yaşında) |
Ölüm sebebi | Verem |
Meslek | Tiyatro ve sineme oyuncusu , Dublaj sanatçısı |
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası