Osteoartrit belirtileri ve tedavisi nasıl olur?
Osteoartrit, diz eklemini oluşturan kıkırdak yapıların bozulması, aşınması, incelmesi ile ortaya çıkan bir eklem hastalığıdır. Orta yaş ve daha sonrasındaki hasta gruplarında osteoartritbelirtileri daha fazla görülür ve kilolu kimseler daha çok etkilenir. Osteoartrit halk arasında kireçlenme olarak adlandırılıfunduszeue.info eklemini oluşturan kıkırdak yapıların bozulması, aşınması, incelmesi ile ortaya çıkar. Daha da ileri dönemlerde eklem kıkırdağı tamamen kaybolur.
Ayrıca, eklem kıkırdağının altındaki kemik (subchondral bone) dokusunda da değişiklikler sonucu kemikte büyümeler ve eklem kenarında çıkıntılar (osteofitler) gelişir. Sonuçta osteoartriteklemlerin normal yapısını bozarak, hareketlerde kısıtlanmaya ve ağrıya neden olur.
Osteoartrit Belirtileri:
Hastalar en sık olarak osteoartrit gelişen eklemlerin hareketlerinde kısıtlanma ve ağrıdan yakınırlar. Kemik çıkıntılara bağlı olarak eklem şiş görünebilir. Hareket sırasında eklemde çıtırtılar funduszeue.infoilerin arttığı alevlenme dönemleri olabildiği gibi, uzun süren şikayetsiz dönemler de görülebilir.
Osteoartrit ağrısı nasıl olur :
Ağrı genellikle hareket sırasında ya da günün ilerleyen saatlerinde görülürken, yakınmalar dinlenmeyle azalır ve rahatlar. Uzun süren dinlenme sonrası ya da oturur durumdan harekete geçince, hareketlerde kısa süren bir tutukluk olabilir. Bu durum hareket ettikçe dakikalar içerisinde düzelir. Eklem kıkırdağındaki bozukluklar ve kıkırdak aşınması ilerledikçe, istirahat sırasında da ağrı görülebilir ve hareketler günlük yaşam işlevlerini aksatacak düzeyde kısıtlanabilir. Osteoartrit olan ekleme komşu kaslarda zayıflama ve güçsüzlük dikkati çeker. Kaslarda kramplar da görülebilir.
Dizin durumu muayene ve röntgen ile değerlendirildikten sonra, diz kireçlenmesi tedavisi için öncelikle özel diz kıkırdak aşınması egzersizleri, kilo verme, ilaç tedavisi uygulanır. Eklem içine yapılan kıkırdak güçlendirici ilaçlar, özel dizlikler tedavide kullanılmaktadır. Belli dönemlerde fizik tedavi uygulanabilir.
Kireçlenme hastalığı görülen yaş gruplarında çoğunlukla dejeneratif menisküs yırtıkları da görülmektedir ve ayrıca artroskopik bir girişim gerektirmez. Ancak nadiren de olsa mekanik bulgu veren menisküs yırtığı ile birlikte olan uygun vakalarda artroskopik girişim kısmen faydalı olabilmektedir. İleri derecedeki diz kireçlenmelerinde total diz protezi ameliyatı uygulanmaktadır. Bu ameliyatla, bozulmuş olan eklem yüzeyleri çıkarılıp yerine metal ve plastik maddelerden yapılmış bir protez konulur. Tedavideki amaç hastanın ağrısız yürümesini sağlamaktır.
İki önemli faktör osteoartrit gelişmesinde önemli rol oynamaktadır:
1. Eklemlerin üzerlerine binen yükü dengeli bir şekilde emip dağıtarak, istenen hareketi rahat yapmasını sağlayan eklem kıkırdağı, kemik, bağlar gibi yapılarda doğumsal ya da sonradan gelişen bozuklukları
2. Vücut kilosunda artışta olduğu gibi eklemlerin üzerindeki yüklerin ya da eklemlerin normal çalışma koşullarının değişmesi.
Osteoartrit belirtileri nelerdir ve osteoartrit teşhisi nasıl yapılır ?
Belirli eklemlerde gelişen kemik çıkıntılara bağlı şişler, hareket sırasında kısıtlanma ve kaba çıtırtıların (krepitasyon) hissedilmesi hekimin osteoartrit belirtileri veosteoartrit tanısını koymasında oldukça yararlı bulgulardır. Eklemlerin röntgen filmlerinin çekilmesi de, osteoartrit tanısını koyarken çok yardımcı olur. Bununla beraber, röntgen filmlerinde osteoartritbelirtilerinin ve bulgularının olması, mutlaka o eklemde çeşitli yakınmaların olacağı anlamını da taşımaz ya da yakınmaların hangi şiddette olduğunu tahmin ettirmez.
Osteoartrit tanısını koyduran bir kan testi yoktur. Fakat, bazı kan testleri, özellikle vücutta ciddi bir iltihabi cevabın olmadığını gösteren testler, osteoartriti diğer romatizmalhastalıklardan ayırt etmede yardımcı olurlar.
Osteoartrit tedavisinde amaç nedir :
-Öncelikle ağrıyı gidermek
-Hareketteki kısıtlanmayı düzeltmek
-Günlük aktivitelerin sorunsuz yapılmasına yardımcı olmak
-Hastalığın ilerlemesini engellemektir.
Osteoartrit tedavisi nasıl yapılır :
Osteoartritin tamamen düzelmesini sağlayan bir tedavi yoktur. Kıkırdak aşınmasının dokusunu yenilemek günümüz yöntemleri ile mümkün değildir.
Osteoartrit egzersiz tipleri, neler yapılabilir :
Vücut ağırlığının ideal kiloya inmesi, düzenli egzersizlerle ekleme binen yükün azaltılması ve kas gücünün artırılması oldukça yararlı olmaktadır. Günlük işlerin ve önerilen egzersizlerin gün içerisine dengeli bir şekilde dağıtılması çok önemlidir.
Eklem ağrısı için öncelikle basit ağrı kesiciler, bunlara yeterli yanıt olmazsa, kortizon dışı iltihap giderici romatizma ilaçları kullanılmaktadır.
Eklem içinde sıvının arttığı alevlenme dönemlerinde, eklem içine kortizon enjeksiyonları denenebilmektedir. Eklem içine eklem sıvısına benzer özelliklerde sıvıların verilmesinin ya da ağız yoluyla alınan ve kıkırdak içeriğinde bulunan bazı gıda maddelerini içeren ilaçların yararı ise tartışmalıdır. Uygun durumlarda sıcak ve/veya soğuk uygulamaları da ağrı kesici etki sağlamaktadır.
Osteoartrit, eklemde ileri derecede tahribat yaparak kişinin günlük ihtiyaçlarını bile yapamaz hale gelmesine neden olduğunda, bu eklemin cerrahi yöntemler kullanılarak bir protez ile değiştirilmesi gerekebilir. Eklem protezleri (yapay eklemler) hem ağrının ortadan kalkmasını, hem de eklem hareketlerinin belirgin şekilde düzelmesini sağlayabilmektedir.
DİZDE KİREÇLENME NASIL OLUR
Osteoartrit Risk Faktörleri:
Yaş: Osteoartrit orta-ileri yaşların hastalığıdır. Kırk yaşından önce görülmesi çok nadirdir. Yaş ilerledikçe hastalık görülme sıklığı artar. Örneğin, yetmiş yaşındaki insanların yaklaşık dörtte üçünde kireçlenme bulguları vardır.
Kalıtım: Bazı ailelerde çok daha sık olarak ve daha erken yaşlarda osteoartrit geliştiği bilinmektedir. Özellikle el parmak eklemlerinde şişlere neden olan ve “nodüllü osteoartrit” diye bilinen türünde kalıtımın katkısı çok belirgindir.
Cinsiyet: Diz ve ellerde görülen osteoartrit kadınlarda daha sık görülür. Kalça eklemi osteoartriti ise kadın ve erkeklerde eşit oranda görülmektedir.
Kilo: Fazla kilo ve şişmanlık eklem üzerine binen yükü artırarak özellikle diz osteoartriti gelişme olasılığını yükseltmektedir. Ayrıca, osteoartriti olan kimselerde kilo artışı şikayetlerin ortaya çıkmasına ya da artmasına neden olabilmektedir.
Eklemlerde yapısal bozukluklar: Eklemlerde doğuştan görülen (örneğin kalça çıkığı, kalça eklemi ile yuvası arasındaki uyumsuzluklar) ya da sonradan kaza, travma, hastalık gibi nedenlerle gelişen yapısal bozukluklar, eklemin işleyişini aksatarak osteoartrit gelişme riskini artırmaktadır.
Eklem hastalıkları: Osteoartrit, eşlik eden başka herhangi bir hastalık olmaksızın görülebileceği gibi, eklemlerde görülen özellikle iltihabi nitelikli hastalıkların eklemde yaptığı yapısal bozukluklara bağlı olarak da gelişebilir (“ikincil osteoartrit”).
Eklemlerin aşırı kullanılması: Mesleki nedenlerle ya da yaşam tarzına bağlı olarak belirli eklemlerin aşırı kullanılması osteoartrit nedenleri olarak görülebilir..
Osteoartritin hangi eklemlerde görülür :
Osteoartrit en sık diz, kalça, el parmak eklemleri, ayak başparmağı ve omurgada görülür.
Diz kireçlenmesi (osteoartriti )özellikle bayanlarda sıktır ve artan kilo (şişmanlık) ile görülme olasılığı artar. Genellikle her iki dizi etkiler.
Kalça kireçlenmesi ( osteoartriti) erkeklerde de kadınlar kadar sık görülür. Doğumsal kalça eklemi uyumsuzlukları, kalça ekleminin edinsel hastalıkları ve belirli meslekler (örneğin çiftçilik) kalça osteoartriti için risk faktörleri arasında sayılmaktadır.
Parmaklarda Kireçlenme belirtileri
El parmaklarında osteoartrit belirtileri, özellikle en uçta bulunan eklemlerde ve baş parmaklarda kökünde görülen kireçlenme, kemik çıkıntılara bağlı olarak eklem şişlerine neden olabilmektedir. Bu nedenle “nodüllü osteoartrit” olarak bilinmektedir. Genellikle ilk ortaya çıktıklarında ağrılı, kızarık ve şiş olmakla beraber, bir süre sonra kızarıklık ve ağrı geriler ve genellikle el parmak işlevlerini aksatacak düzeyde şekil ve hareket bozukluğuna neden olmazlar.
Ayak baş parmaklarında kireçlenme baş parmağın dışarı doğru eğrilmesine ve/veya hareketlerinin tama yakın kaybına neden olur. İlk ortaya çıktığında, eldeki nodüller gibi ağrı ve şiş ile birlikte kızarıklık da görülebilir ve yanlışlıkla gut hastalığı geliştiği düşünülebilir.
Osteoartrit belirtileri ve Osteoartrit tedavisi konusunda gelen sorular ve cevapları
Osteoartrit belirtileri ile ilgili bir soru ;
Soru 1 : Annem 56 yaşında, 92 kilo ve boyunda. dizinde yarım saati aşan yürümelerde yanma şikayeti var. bu nedenle bir uzmana götürdüm. kemik erimesi çıkmadı. röntgen filminde aşınma ve yıpranma çıktı. mr sonuçlarını yazıyorum.
tibiofemoral eklem köşelerinde osteofitler, medialde eklem yüzeyinde kondrol kalınlıkda belirgin incelme-periartiküler sinyaller ve karakterize artroz gelişimi
medial menisküs korpus-posterior horn birleşiminde grade 2 instrameniskal dejeneratif sinyal
medial retropateller kıkırdak dokuda grade 3 kondromolozi
baker kisti (5x1x2,3cm)
ne tedavi önerirsiniz?
Cevap 1 : Annenizin dizinde halk arasında kireçlenme(osteoartrit) olarak adlandırılan bir hastalık var. Yaşı gereği egzersiz ve ilaç önerilir. Daha ilerde ağrılar fazlalaştığında osteoartritameliyatı da gerekebilir.
Soru 2 : Hocam 3 sene önce iki dizimde, sağ ayak bilek ve tendonumda sağ kalçamda ağrı başladı yürürken merdiven inerken kalkarken ağrı devam ediyordu. Doktora gittim iltihaplı romatizma çıkmadı b12 ve magnezyum takviyesi verildi geçmedi tekrar gittim enflamatuar krem ve ağrıkesici verildi geçmedi diz rontgeni çekildi kireçlenme ve menisküs başlamış dendi egzersiz verildi düzenli şekilde yapıyorum 6ay önce parmak, bilek, dirsek ve omuz ağrıları kütlemeler başladı d vitamini 14 çıktı takviye yapıldı şikayetlerim geçmedi 2aydır yürüyüş mesafem ve yürüme hızım azaldı ayakta dururken sanki çok ağır bir sey taşıyormuşum gibi ayaklarıda dizlerimde baskı oluyor ,fizik tedavi tens gördüm geçmedi şu an nerdeyse bütün eklemlerim ağrılı ve kütlüyor yürürken yavaş ve zorlanarak yürüyorum rahatsızlığım geçmedi egzersizleri düzenli yapıyorum ama sonuş yok ne yapmalıyım yardımcı olursanız sevinirim ayrıca boynum tutuluyor alakanıza teşekürler
Cevap 2 : Patella (Diz kapağı kemiği) problemi olabilir. Altında kalça, bel ya da ayak problemleri yatabilir. Mutlaka bir uzmana muayene olun.
Ankara da Prof. Dr. Reha Tandoğan ya da Op Dr. Asım Kayaalp bu konuda uzman kişilerdir.
Soru 3 : Kalça kemiği kireçlenmesi , İyi Günler Teyzem 33 yaşında ve kilo, sol kalça kemiğinde kireçlenme var, osteorartrit için ne yapmamız lazım ?
Cevap 3 : Bu yaşta özellikle 40 lı yaşların altında osteoartrit gelişmesi normal değil. Buna sebep olacak bir şey vardır mutlaka, en sık gördüğümüz sebepler, kalçada sıkışma sendromu ya da displazik kalça (kalça yuvasının yetersizliği, yarı çıkık ya da çıkığa meyil denilen durumlar) bunlara örnektir. Erken evrede ise ilaç, zayıflama, kalça ve çevresi kasları kuvvetlendirme egzersizleri yapması uygun olur. İlaç ve diğer yöntemleri uygulamasına rağmen Hayat kalitesini düşüren ağrı ve fonksiyon (yürüme mesafesi) kaybına yol açıyorsa protez yapılabilir.
Soru 4 : Sayın Hocam göndermiş olduğum MR sonucuna göre ne yapmalıyım ?
MR tanı: Tibia platosunda subkortikal alanda dejaneratif kistik değişiklikler ve kemik iliği ödemi. Medial menisküs arka boynuzunda kompleks yırtıfunduszeue.infol menisküs arka boynuzunda yırtık ile uyumlu defarmasyon ve sinyal artışı.Ön çapraz bağda parsial rüptür ile uyumlu sinyal artışı ve kalınlaşfunduszeue.info eklemi ve suprapatellar bursada sıvı.Medial kolleteral ligamandazorlanmaya bağlı sinyal artışı ve kalınlaşma. Grade 2 kondromalazi patella.
Kıkırdak zedelenmesi var olduğu yama yapılacağı söylendi.
Şimdiden teşekkür eder iyi çalışmalar dilerim.
Cevap 4 : Muayene bulguları MR sonuçlarına göre çok daha önemlidir. Bu yüzden doktorunuzun kararına güvenmek daha doğru. Böyle bir MR’ı olan bir hastada, daha çok merdiven ve çömelme ağrıları var ve ağrı daha çok öne yakın ise muhtemelen iyi bir Patellofemoral egzersiz programı (en az gün) faydalı olacaktır. Ağrılar daha çok yürümekle ve muayenede içe bakan yüzde lokalize bir ağrı varsa, filmlerdeki ölçülen açılar da yeterli ise osteotomi (Kemiğin yönünü değiştirerek yükün dizin problemli yerinden sağlam kalan diğer yerlerine nakledilmesi) ameliyatı düşünürdüm.
Kıkırdak yaması (sanırım mozaikplasti ya da mikrokırık kastediliyor?) böyle bir MR ve sizin yaşınızda çok da olumlu sonuçlarla seyretmeyebilir. Zira dizinizde özetle dejeneratifosteoartrit(Kireçlenme) var denebilir, MR raporuna bakılarak.
Soru 5 : Doktor bey yıldır belimde ve sağ bacağıma vuran ağrılarım var. Mr çektirdim fıtık başlangıcı funduszeue.info 1 hafta önce özel bir hastanede algoloji bölüm doktorunun isteğiyle çekilen filmimde kalça kemiğimde ve etrafında kireçlenme görüldü.bir dizi testler istedi sedim 1 saat 27 funduszeue.infoün de hla b27 testini yaptırdım sonucu daha sonra alacağım.eğer bu test sonucumda da bir sorun çıkmaz ise enfeksiyon almış olabilir miyim. gonoreden şüpheleniyorum ,gonore bu kireçlenmeye sebep olabilir mi?aydınlatırsanız memnun funduszeue.infoşekkürler.
Cevap 5 : Gonore daha çok akut tablolar yapar, bu yüzden pek düşüfunduszeue.inforin sonucunu beklemeniz sanırım doğru olur.
Soru 6 :Hocam funduszeue.info sağ ayak başparmağımda ağrı funduszeue.infoafide şöyle diyor metatarsofalangeal eklem düzeyinde eklemi oluşturan kemik yapı köşelerinde osteofitformasyonları izlenmektedir.
proksimal falanks artiküler yüzeyde subartiküler sklerotik değişiklikler izlenmektedir.
Şimdi aynı ağrı sol başparmağımda da başladı.doktor önemli değil dedi ağrı kesici krem verdi ama beni rahatsız ediyor.şimdi diğer ayağımda da olunca özellikle yyürürken sıkıntı funduszeue.info aydınlatır mısınız ?
Cevap 6 : Baş parmak ekleminde kireçlenme(osteoartrit) sanırım. Hallux rigidus ya da hallux limitus gibi adlarla internetten daha ayrıntı elde edebilirsiniz. Tedavide ayakkabı modifikasyonları ve ilaçlar ile başlanır. Yeterince cevap alınamayan ileri vakalarda da ameliyatlar gündeme gelebilir.
Cevap 7 : Artroskopi kireçlenme durumunda çok faydalı olmaz.
Eğer yürüme güçlüğü gerçekten kireçlenmeye bağlı ise ve de fizik tedavi egzersiz vs yapılmasına rağmen şikayetler rahatlamıyorsa açık ameliyat yapılması gerekebilir. Böyle bir kararın verilmesi için diz konusunda uzman bir ortopediste muayene olmanızı öneririm.
Soru 8 : Sol diz ağrısı, Merhaba bana yıl önce sol dizimde 3b yırtık ve diskoid menisküs olduğu söylendi ilk başlarda ağrım vardı ama sonra çok fazla koşmadıkça ağrı olmadı geçen hafta dizimi bükerken çok fazla ağrı oldu derecedeyken ağrı olmuyor büktükçe ağrı artıyor 90 derecede bir tık sesi geliyor ve sonra ağrı olmuyor oturup kalkarken merdiven çıkarken ve yürürken çok fazla ağrım oluyor kireçlenmeden şüpheleniyorum ama 16 yaşındayım ne yapmalıyım ve kiriçlenmeden mi yoksa menisküsten mi onu soruyorum şimdiden teşekkür ederim
Cevap 8 : 16 yaşında kireçlenme(osteoartrit) olmaz. Menisküsten olmalı. Bu konu hakkında menisküs ile ilgili yazıalrımı okuyabilirsiniz .Ağrısız bir ses ise belki de endişelendirecek bir şey de olmayabilir.
Osteoartrit Fizik tedavi
Soru 9 : hocam benim sorunum sol dizde 20 yıldır ameliyat sonrası var olan %80 oranında dizde hareket kısıtlığı… 20 yıl önce ameliyat yapan doktora gittiğimde fizik tedavi ile geçer dedi. bu mümkün mü 20 yıllık kireçlenme çözülebilir mi çözülürse de nasıl bir yol izlerim ? Teşekkür ederim
Cevap 10 : 20 yillik kireçlenme FTR ile geçmez sanırım. İmkan varsa cerrahi müdahale yapmak gerekebilir.
Soru Kalça çıkığı , Doktor bey 34 yaşındayım ve küçükken çift taraflı kalça çıkığı ameliyatı olmuşum yürümem normaldi 3 çocuğum var şimdi ilk doğumumdan sonra bacağımın tek tarafı aksamaya başladı kireçlenmede olmuş bacağımın biri diğerinden 4 cm kısa duruyor tekrar normal yürüyebilmem için yapılacak bir şeyler varmıdır beni bilgilendirebilirseniz çok teşekkür edrim
Cevap 11 : Mutlaka sizi ve filmleri görmek gerek kesin bir cevap verebilmek için sorunuza. ancak 3 ihtimal olduğu kesin. 1. İlaç ve egzersizle yatıştırıp (mümkün olursa) eski gnlerinizedöndürmek. bu sizi biraz daha idare ettirir ve sonra fırsatını bulduğunda kalçanız yine rahatsızlanma yapar, yüklenme vs ile.
2. daha fazla kireçlenme olmaması için düzeltici ameliyat.
3. kireçlenme çok ilerlemiş ise protez ameliyatı (bu son çaredir)
Soru 12 : Şişlik , Annemin funduszeue.info parmakları arasında hafif bir şişlik ve morarma var. Fazla yürüyünce ağrı yapıyor Annem biraz da kilolu … aynı zamanda uyuşma da var . Sebebi ne olabilir ?
Cevap 12 : Kireçlenme ya da sinir sıkışması olabilir. Teşhisin kesinleşmesi için incelemek gerekir. Tedavide ayakkabı modifikasyonları ve ilaçlar ile başlanır. Yeterince cevap alınamayan ileri vakalarda da ameliyatlar gündeme gelebilir.
Soru 13 : Kireçlenme, diz eklemlerinde oturup kalktığım sırada katır kutur sesler geliyor.
bir süredir spor yapıyorum 49 kiloya indim önceden yürürken dizlerim ağrırdı ağrımıyor fakat özellikle sol dizimden çok ses geliyor eklemin her köşesinden melodi sesi çıkıfunduszeue.infodiyemi gitmeliyim kemik ölçümü mü yaptırmalıyım çok rahatsız oluyorum. Teşekkür ederim.
Cevap 13 : Muhtemelen egzersizlerle diz çevresi kasları dengeli bir biçimde kuvvetlendirmek ve uyluk arka kasları (Hamstring) esnetmek gerekir. Ancak çok endişelenmenize gerek yok bence zira çoğu ağrısız ses gelmesi patolojik değildir. Yine de spor hekimliği ve diz konusunda bir uzman muayenesini öneririm
Soru 14 :Merhaba Doktor bey benim sorum dizlerimde ilerlemiş kireçlenme var. 58 yaşında 99 kilodayım boyundayım.Ağrıdan dolayı hareket edemiyorum,hareket edemediğim içinde kilo funduszeue.infoon ve şeker hastasıyıfunduszeue.infoülin kullanıfunduszeue.infoa gidince ağrı kesici verip gönderiyorlar onunda faydası funduszeue.info ne önerirsiniz ne yapmam funduszeue.infoatmı gerekir bilemiyorum çok zor durumdayım.Lütfen beni aydınlatırsanız çok funduszeue.info çalışmalar.
Cevap 14 : Olabildiğince diyet ile kilo kontrolü ve dizlere ağırlık vermeyen egzersizler (yer hareketleri, bisiklet, yüzme vs) ile ağrı ve kilo kontrolü yapılacak en iyi şeyler. İlaçların kalıcı çözüme bir faydası funduszeue.info çare de osteoartrit ameliyatı tabii.
Soru 15 : Hocam 22 yaşımdayım, belimde sinir sıkışması boynumda kireçlenme başlangıcı teşhisi konuldu ne yapmamı önerirsiniz? bu durumlar geleceğimi çok etkiler mi? sporla bu durumları düzeltebilir miyiz?
Cevap 15 : Boyun kaslarınızı kuvvetlendirici egzersizler bu tip durumlarda en faydalı şey olacaktıfunduszeue.info tedavi doktoru ile görüşmeye çalışın bu egzersizler için.
Soru 16 :Sayın Hocam annemin sağ bacağı çok ağrıfunduszeue.infoğ ayak baş parmağında da sızlama funduszeue.infoa ilgili ne yapmamız gerektiği konusunda bizi bilgilendirirseniz funduszeue.infoılarımla.
Cevap 16 : İhtimaller bir hayli fazla. Böyle bir soruya cevap vermek ancak hastayı muayene etmek ve sonrasında da filmlerini incelemekle mümkün olur. Ancak yine de olasılıklardan bahsedeyim; gut hastalığı, kireçlenme, artrit ve romatizmal durumlar.