Beyin Damarında Baloncuk

Anevrizma, kan damarlarının duvarlarında meydana gelen zayıflama sonucu, damarlarda oluşan balonlara denir. Beyni besleyen ana atardamarlarda meydana gelen balon benzeri genişlemeyi ifade etmektedir. Anevrizma'nın geliştiği damar duvarı normal damar duvarına göre incedir ve ince olduğu yerden patlayarak beyin kanamasına neden olmaktadır.

Anevrizma’ da damar duvarında zayıflık, incelme ve yırtılma riski vardır. Anevrizma oluşumunda en büyük nedeni damar sertliğidir. Yapılan araştırmalara göre Anevrizma kadınlarda ve genellikle yaş üstü kişilerde görülmektedir. Anevrizma oluşumunda genetik yatkınlık da söz konusudur. Anevrizmanın patlayıp kanama ihtimalini arttıran faktörler bulunmaktadır. Bu faktörler; yüksek tansiyon, sigara kullanımı ya da strese bağlı ani tansiyon yüksekliği gibi nedenlerdir.

Anevrizma Belirtileri Nelerdir?

Anevrizma, damar duvarlarında olan ve damarın bütününü oluşturan damar içi kas tabakasının doğumsal ve sonradan kazanılmış bazı sebeplere bağlı zayıflaması veya gelişmemesinden dolayıdır. Bazı faktörler anevrizmayı tetiklemektedir ve damar duvarı inceldiği, zayıfladığı için yırtılma riski vardır. Anevrizma belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz; 

• Çift ve bulanık görme
• Gözlerde oluşan diğer görme kayıpları
• Aşırı, sürekli ve şiddetli baş ağrısı
• Göz kapağında düşüklük
• Bulantı ve kusma hissi
• Fiziksel hareketlerde ani kasılmalar
• Sıralanan belirtilerden bazıları başka hastalıkların da belirtisi olarak sayılabilmektedir.

Anevrizma Tedavisi Nasıl Yapılır?

Damarlarda oluşan balonlara "anevrizma" adı verilir. Anevrizma rüptürü, yani anevrizma yırtılması her yaşta görülebilir. Önceden tespit edilmeleri mümkündür. Kasıktan girilerek yapılan beyin anjiyosu sayesinde beyin damalarında oluşmuş ve henüz patlamamış durumda olan Anevrizmalar tespit edilebilir. Tıpkı kalp anjiyosunda olduğu gibi beyin anjiyosunda da bazı riskler söz konusudur. Anjiyo esnasında beyin damarlarında bulunan Anevrizmaların patlama riski bulunmaktadır.
Patlamadan tespit edilmiş anevrizmaların tedavisi mümkündür. Tedavide Endovascular coiling (baloncuk içine yerleştirilen platin sarmal)dediğimiz yöntem kullanılmaktadır.
Hastanın kasığından sokularak damar boyunca ilerleyen plastik bir tüp, Anevrizmaya kadar iletilir. Baloncuğun merkezine ulaşıldığında platin kıl, tüp içerisinden baloncuğun içinde bükülüp sarmal bir top oluşuncaya kadar söz konusu sarmal büyütülür. 
Top şeklini alan platin sarmal baloncuğu tamamen kaplayınca electrolytic ayırma dediğimiz bir süreçle tüpün içinde bulunan kıl (micron ebatlarındaki tel) ile bağı kopartılır. Buradaki temel amaç baloncuğun içini doldurarak, damar içinde akan kanın baloncukla olan irtibatını kesip bypass etmesini sağlamaktır.
Sarmalın platin tel ile yapılmasının sebebi, operasyon sırasında kullanılan ve bu tip operasyonları mümkün kılan eş zamanlı x-ray cihazı tarafından sarmalın izlenebilmesi sağlamaktır. Söz konusu teknolojiye verilen isim ise Detachable Platinum Coil Technology'dir.

Beyine MR ya da tomografi ile bakıldığı zaman beyinde bulunan baloncuk ve anevrizmalar, dalda asılı meyve görüntüsü verir. Beyin anevrizması olan her 10 kişiden birinde de beyinde oluşan baloncuğun patlaması sonucunda, beyin kanaması ortaya çıkar.

Beyinde Baloncuk Neden Olur?

Beyinde baloncuk, pek çok nedenden dolayı beyin duvarının zayıflaması ile ortaya çıkar. Beyin anevrizmaları yetişkinlerde sık görülen bir hastalıktır. Bu hastalık, kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülüyor. Beyinde anevrizma oluşumu, endişe verici bir hastalıktır ve belirti vermeden ortaya çıkar. Ama ailede anevrizma öyküsü varsa düzenli kontrol yaptırmak gerekir. Anevrizmanın tam nedeni bilinmese de yüksek tansiyon, sigara ve ailesel etkenlerden dolayı ortaya çıkabiliyor. Beyinde baloncuk oluşumunun başlıca nedenleri;

● İleri yaş (40 yaş sonrası)
● Ateroskleroz (damar sertliği)
● Alkolizm
● Bazı kan enfeksiyonları
● Sigara damar yapısını zayıflatarak, zaten var olan sorunun daha erken ortaya çıkmasına ve kanamaya neden olabilir.
● Uyuşturucu madde kullanımı (özellikle kokain)
● Kafa travmaları ve yaşanan diğer travmalar sonrasında damarların hasar görmesi
Beyinde Anevrizma Nasıl Tedavi Edilir?

Beyinde anevrizma, cerrahi müdahaleler ve destekleyici ilaçlar ile tedavi edilebilir. Hastanın durumu, anevrizmanın riski hangi tedavi yönteminin kullanılacağına karar vermede önemli bir rol oynar. Cerrahi Klipleme, Endovasküler Koilleme ve Akışın Yönünü Değiştiren Ameliyat (Mesh Takılması) başlıca tedavi yöntemleri arasında yer alıyor.

Beyinde Anevrizma Belirtileri

Beyinde bulunan anevrizmalar iki şekilde kendini gösterir. Bunlardan ilki, kitle etkisi ile beyin dokusundaki herhangi bir bölgeyi sıkıştırması sonucunda ortaya çıkar. Bu durumda sıkıştırılan bölge tam olarak görevini yerine getiremez. Anevrizmanın sinire baskı yapması sonucunda hastada göz kapağı düşüklüğü ya da göz bebeğinde büyüme meydana gelebiliyor.

Bu nedenle göz kapağındaki düşüklük anevrizmanın habercisi olabileceği için çok dikkatli olmak gerekiyor. Yırtılmamış olan anevrizma küçük ise hiç belirti vermeyebilir. Ama büyük ve yırtılmamış olan anevrizmalar beyin dokusuna ve sinirlere baskı yaparak şu belirtilere yol açabilir;

● Geniş göz bebeği
● Göz arkasında ağrı
● Çift görme ve görme alan bozuklukları
● Yüzün bir tarafında uyuşma, paralizi (yüz felci), kuvvetsizlik
● Göz kapağında düşüklük
● Bulantı, kusma
● Çift görme
● Dikkatte bozulma, bellek ve algılama

Serebral Anevrizma( Baloncuk) Tedavisi

Beyin damar anevrizması, beynin atardamarlarının duvarından baloncuk şeklinde olan genişlemelerdir. Normal bir atardamar(arter) duvarı üç katmandan oluşur. Anevrizma ise arter duvarının kaslı tabakasının yokluğundan dolayı, sadece iki tabakadan oluşur ve bu nedenle anevrizmanın duvar yapısı ince ve zayıftır. Anevrizmanın kaynaklandığı damar duvarının zayıf olması ve anevrizmanın kendisi beyin kanaması için risk oluşturmaktadır.

Beyin atardamarlarından kaynaklanan bir anevrizmanın kanaması ise beyin kanamasına neden olur. Bu tür bir kanama felç, koma ve / veya ölüme neden olabilir.

Beyin anevrizması, beynin ön ve yan kısmında bulunan atardamarlarda daha sık görülür. Ancak beyindeki herhangi bir yerdeki atardamardan anevrizmalar gelişebilir.

Serebral anevrizmaların belirtileri :

• Baş ağrısı,
• Görme bozuklukları (görme kaybı, çift görme vb.)
• Bulantı ve kusma
• Göz kapağında ani düşüklük oluşması
• Bayılma

Bu belirtilerden bir ya da birkaçı görüldüğünde en yakın hastaneye başvurulmalı ve gerekli tetkikler yaptırılmalıdır.

Beyin anevrizmaları sigara, hipertansiyon ve aile öyküsü (genetik) dahil olmak üzere çeşitli faktörlerle ilişkilidir.  İlerleyen yaş, aşırı alkol tüketimi, ateroskleroz (atardamarın duvarında yağlı maddelerin, kolesterol, hücresel atık ürünler, kalsiyum birikmesi), kafaya travma (yaralanma) gibi diğer nedenlerle de oluşabilir.

Beyin anevrizmaları genellikle yırtılmaları sonrası beyin kanamasıyla veya bilgisayarlı tomografi (BT taraması), manyetik rezonans görüntüleme (MRG) veya başka nedenlerden dolayı yapılan anjiyografi gibi tanısal muayeneler sırasında tesadüfen saptanır.

Serebral anevrizma için iki tür tedavi yapılabilir. Tedavi şekli hastanın yaşına, anevrizmasına, eşlik eden diğer faktörlere bağlı olarak seçilir.

1. Açık kraniyotomi (cerrahi klipsleme): Bu prosedürde kafatası kemiğinin bir kısmının cerrahi olarak çıkarılması ardından anevrizmanın kaynaklandığı atardamar bulunarak, anevrizma kesesinin içine kan akışını önlemek için anevrizmanın boynuna metal bir klips yerleştirir. Klipsleme tamamlandığında, anevrizmaya kan doluşu durur ve anevrizma kapanır. Sonrasında çıkarılan kafatası kemiği tekrar yerine yerleştirilerek tedavi tamamlanır.       

       2. Diğer tedavi şekli olan endovasküler tedavide, sağ veya sol kasık atardamarından iğne ile girilerek, kateter denilen ince borucuklarla beynin içerisindeki atardamarlara ulaşılır. Daha sonra bu kateterler  içerisinden “koil” denilen metal sarmallar ilerletilerek anevrizma tamamen doldurulur. Anevrizmanın kaynaklandığı damar yapısı ve anevrizmanın şekline bağlı olarak tedavi farklı tekniklerle de yapılabilir. Bu anevrizmanın önüne bariyer amaçlı özel stentlerin yerleştirilmesiyle olabileği gibi balon veya yine stent desteği ile anevrizma doldurularak kapatılabilir. Tüm bu kapalı ameliyat teknikleri genel anestezi altında genellikle kasık atardamarındaki küçük bir giriş yerinden uygulanabilir.