13 7 Tansiyon Yüksek Mi
kaynağı değiştir]
Hipertansiyon için birinci tip tedavi, önerilen önleyici yaşam tarzı değişiklikleri ile aynıdır [59] and includes dietary changes[60] physical exercise, and weight loss. These changes have all been shown to significantly reduce blood pressure in people with hypertension.[61] Hhipertansiyon hemen ilaç kullanımını gerektirecek kadar yüksek olsa dahi yaşam tarzı değişiklikleri yine de tavsiye edilir. Biyolojik geri bildirim, gevşeme veya meditasyon gibi psikolojik stresi azaltmak için tasarlanmış farklı programlar hipertansiyonu azaltmak için önerilmektedir. Ancak, bilimsel çalışmalar genel olarak, bunların etkinliğini desteklemez çünkü çalışmalar genelde düşük kalitededir.[62][63][64]
düşük sodyum diyeti gibi bir beslenme değişikliği faydalıdır. Beyaz ırka mensup kişiler için uzun vadeli (4 haftadan fazla) düşük sodyum diyeti hem hipertansiyonu olan bireylerde hem de tansiyonu normal olan bireylerde tansiyonu düşürmede etkilidir.[65] Ayrıca, National Heart, Lung, and Blood Institute tarafından desteklenen fındık, tahıl, balık, tavuk, meyve ve sebze açısından zengin bir diyet olan DASH diyeti kan basıncını düşürmektedir. Diyet potasyum, magnezyum, kalsiyum ve protein açısından zengin olmasına rağmen, planın önemli özelliği sodyum alımının sınırlandırılmasıdır.[66]
İlaç Tedavileri[değiştir kaynağı değiştir]
Hamileliklerin %8-10’unda hipertansiyon görülmektedir.[12] Hamilelikte hipertansiyon sorunu yaşayan kadınların çoğunda önceden primer hipertansiyon vardır. Hamilelikte yüksek tansiyon, hamileliğin ikinci yarısında ve doğumdan sonraki birkaç hafta için ciddi bir durum teşkil eden preklamsinin ilk belirtisi olabilir.[12] Tansiyonun yükselmesi ve idrarda protein bulunması, preklamsi teşhisine neden olur.[12] Preklamsi, hamileliklerin %5’inde görülür ve dünya çapında gebelikte anne ölümlerinin yaklaşık %16’sından sorumludur.[12] Preklamsi aynı zamanda bebek ölümü riskini de ikiye katlamaktadır.[12] Preklamside genellikle hiçbir semptom görülmez ve rutin taramalarda ortaya çıkar. Preklamsi semptomları belirirse, en yaygın olanları baş ağrısı, görme bozukluğu (genellikle “ışık çakması” şeklinde), kusma, epigastrik ağrı ve ödem (şişme)’dir. Preklamsi bazen hayati tehlike yaratan eklampsi halini alabilir. Eklamsi bir hipertensif acil durum olup çeşitli ciddi komplikasyonları vardır. Söz konusu komplikasyonlar arasında görme kaybı, beyinde ödem, nöbetler veya konvülsiyon, böbrek yetmezliği, akciğer ödemi ya da yaygın damar içi pıhtılaşması yer alır.[15]
Bebekler ve çocuklar[değiştir kaynağı değiştir]
Hipertansiyon dünya genelinde erken ölümlerde önlenebilir risk faktörlerinden en önemlisidir.[17]İskemik kalp hastalığı[18]felç,[12]periferik vasküler hastalık,[19] ve kalp yetmezliği, aort anevrizması, difüz damar sertliği ve akciğer ambolisi gibi diğer kardiyovasküler hastalıkların riskini artırır.[12] Hipertansiyon ayrıca kognitif yetersizlik, demans ve kronik böbrek hastalığı için de risk faktörü oluşturmaktadır.[12] Diğer komplikasyonlar şunlardır:[2][20]
- Gözler (Hipertansif retinopati)
- Böbrekler: Özellikle malign hipertansiyonda büyük zarar görürler (Hipertansif nefropati[21])
- Kalp: Ventrikül (özellikle sol ventrikül) hipertrofisi, ilerlerse dilatasyon ve kalp yetmezliği oluşur. Buna hipertansif kardiyomyopati denir.
- Arterler: Aterosklerozu tetikler. Akut koroner arter daralmalarına/tıkanmalarına bağlı myokard infarktları sık görülür.
- Santral Sinir Sistemi: serebral tromboz, infarkt ve kanama ile bunlara bağlı ölümler sıktır.
- Kanama: Kalp tamponadı, beyin kanaması ve aorta anevrizması yırtılmasına bağlı kanamaların %75’inde hipertansiyon öyküsü vardır.