Kış Lastiği Uygulaması Nerelerde Zorunlu

Hangi araçlar kış lastiği takmak zorundadır?

Bu uygulama her ne kadar ticari araçlar için geçerliyse de sadece ticari araçlara değil hususi araçlar için de geçerlidir ve istenirse ceza yazılabilir. Ayrıntılar ilgili Valilikler tarafından belirlenir. Özellikle şehirlerarası yollarda yapılan denetimlerde aracın niteliğine bakılmaksızın kararnamede yazılı olan şartlar valiliklerin belirleyeceği zaman aralığında, denetimlerde tüm araçlar denetlenir.

Fakat kullanmakta olduğumuz hafif ticari panelvan türü araçların bazıları geçmişte hususi ruhsat ile tescil edildiği için bazen istisna uygulanabilir. Lakin; artık tüm hafif ticari panelvan araçlar ticari olarak tescil edilmektedir ve uygulamalarda temel olarak baz alınan konu ruhsatta yazan kullanım şekli olacaktır. Ruhsatta kullanım şekli ticari olarak görünüyorsa denetimlerde geçerli olan mevzuat kuralları eksiksiz uygulanacaktır.

Bu 4 aylık uygulama süresi artırımlı olarak bulunduğu şehrin durumu,kış şartları ve ortalama yerel sıcaklıkları dikkate alınarak ilgili valiliklerce belirlenir ve uygulanır. Denetlemeler bu illerde bulunan yol kenarı denetleme istasyonlarında yapılır.

Kararnameye göre kış lastiği kullanım zorunluluğu olan araçlar öncelikle yük ve yolcu taşıyan "A" türü yetki belgeli ticari araçlardır.

A1 yetki belgesi : Otomobil ile şehirlerarası yolcu taşımacılığı yapacaklara

A2 yetki belgesi : Otomobil ile Uluslar arası yolcu taşımacılığı yapacaklara

A3 yetki belgesi : Oto kiralama işletmeciliği yapacaklara verilir.

Ticari taksiler, minibüsler, midibüsler, otobüsler, servis araçları, hafif ticari panelvanlar, kamyonetler, kamyonlar, çekiciler (tırlar), tankerler, yarı römorklar ve römorklar bu uygulamanın temel konusunu oluşturmaktadır.

Kamyon, çekici, tanker, kamyonet, otobüs gibi araçların tahrikli dingillerinde (çekiş olan tekerlekler) kış lastiği takılı olmak zorundadır.

- Kamyonet, minibüs, midibüs vs gibi belirtilen "A" türü yetki belgelerine kayıtlı otomobillerin tüm lastiklerinde kış lastiği takılı olmalıdır.

- Yarı römork ve römorkların frenleme tertibatının olduğu dingilleri üzerindeki tüm lastikler kış lastiği olmak zorundadır.

Denetimde nelere dikkat edilir

Kamyon, çekici tanker, otobüs, römork ve yarı römork gibi büyük ticari araçlarda öncelikli konu araçların lastik yanaklarında (mud+snow yani çamur+kar kısaltması) (M+S)ibaresi olmalı ve bu işaret okunamayacak durumda ise lastik dişleri ve kanalları yeterli derinlikte, lastik diş şekli ve deseni kış lastiği şartlarına uygun olmalıdır.

Minibüs, midibüs, otomobil, panelvan ve kamyonetlerde lastik yanaklarında (M+S) ve kar tanesi işareti olması aranır ve bu işaretler okunamayacak durumda ise lastik desenlerine ve diş derinliğine bakılır.

Herhangi bir nedenden ötürü değişmesi zorunlu olan lastiklerin de yerine takılacak olan lastiğin de kış lastiği olması zorunludur.

Yapılan denetimlerde uygun olmayan lastik kullanan araç sahiplerine idari olarak belirlenen para cezası uygulanır ve araç sahiplerine en yakın şehir merkezine kadar denetimli olarak gitmelerine izin verilir ve en yakın yerleşim biriminin ismi tutanağa yazılır. İdari para cezası verilen tüm araçlar için kanıtlayıcı belge olarak ruhsat, ehliyet fotokopisi ve fotoğraf temin edilir.

Nasıl denetlenir ve ne kadar cezası vardır?

Genel müdürlük tarafından merkezden takip edilen denetimlerde Aralık tarihleri arasında 54 ilde yapılacak, trafik denetleme şube müdürlükleri il merkezlerinde en az iki noktada, ilçe merkezlerinde en az bir noktada günde iki saat süre ile kış lastiği denetimi yaparlar. Yapılacak denetimlerde kurallara uymayan kış lastiği takmayan araçların işletmecilerine tl ceza uygulanır.

Mevzuat hükümlerine aykırı lastik kullandığı tespit edilenlere sayılı Trafik kanununun 30/1-a maddesine göre belirlenen her sene güncellenen idari para cezası uygulanır. İkinci kez denetime yakalanan ve geçemeyen araçlar trafikten men edilir.

Bu denetlemeler 20 Aralıktan sonra da yapılabilen özet bir programdır. Bu 54 il dışında kalan illerde de 20 Aralıktan sonra da rutin denetimler devam eder.

Bu denetlemelerde sadece lastikler değil araçlarda bulunması gereken takoz, çekme halatı, zincir, ilk yardım kiti, yangın tüpü vs gibi avadanlıklar da gözetime dahil olacaktır.

Hangi illerde zorunlu kış lastiği uygulaması yapılmaktadır.

Bu uygulama dahilinde kararnameye göre ceza ve uygulama yapılacak öncelikli 54 il şunlardır.

Afyonkarahisar Ağrı Amasya Ankara Artvin Bilecik

Bitlis Bolu Burdur Bursa Çankırı Çorum

Denizli Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir

Gümüşhane Hakkari Isparta İstanbul Kars Kastamonu

Kayseri Kırklareli Kırşehir Kocaeli Konya Kütahya

Manisa Muş Nevşehir Niğde Samsun Sakarya

Sivas Tekirdağ Tokat Tunceli Uşak Van

Yozgat Zonguldak Aksaray Bayburt Karaman Kırıkkale

Batman Şırnak Ardahan Iğdır Karabük Düzce

Oto-Danışman-Ekspert

Serdar Eren KOÇ

Kış aylarının çetin geçtiği illerde önemi daha da artan ve uygulanan kış lastiği zorunluluğu, 54 ilde uygulanmakla birlikte valiliklerin alacakları karara göre uygulamanın alanı ve zamanı genişletilebilmektedir. Kış lastiği zorunluluğunun uygulandığı şehirler; İstanbul, Ankara, Bursa, Edirne, Afyonkarahisar, Ağrı, Aksaray, Amasya, Ardahan, Artvin, Batman, Bayburt, Bilecik, Bitlis, Bolu, Burdur, Çankırı, Çorum, Denizli, Düzce, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gümüşhane, Hakkâri, Iğdır, Isparta, Karabük, Karaman, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Manisa, Muş, Nevşehir, Niğde, Sakarya, Samsun, Sivas, Şırnak, Tekirdağ, Tokat, Tunceli, Uşak, Van, Yozgat ve Zonguldak'tır.

İlgili şehirlerdeki hava koşulları, Resmî Gazete’de yayımlanan tebliğin dördüncü maddesinde belirtilen kış lastiği tanımı kısmındaki “7 ºC’nin altındaki sıcaklıklarda…” ifadesini tam olarak karşıladığı için sürücülerin, uygulama üzerine önemle eğilmesi tavsiye edilmektedir. Zira listede bulunan şehirlerde kış ayı ortalama sıcaklıkları 7 ºC ve daha aşağı değerlere inebilmektedir.

Kış Lastiği Zorunluluğu Tarihleri

Sonbahar aylarının tamamlanmasını müteakip kış ayları içerisinde uygulanması önerilen ancak değişen hava şartlarına bağlı olarak valilik tarafından başlangıç ve bitiş ayları tebliğde belirtilen müddetler kapsamında esnetilebilir. Böylece kış lastiği uygulaması, hem şehir içi hem de şehirler arası trafik seyrinin en güvenli ve konforlu şekilde sürdürülebilmesine ortam hazırlar. Valilik kararı olmaksızın şehirler arası yollarda seyreden ticari  araçların 1 Aralık ve 1 Nisan tarihleri arasındaki dört ay boyunca kış lastiği kullanması gerekmektedir. Yine valilik kararı olmaksızın şehir içinde seyreden ticari araçların 1 Aralık ve 1 Nisan tarihleri arasındaki dört ay kış lastiği kullanması icap eder.

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'nın belirlediği tarihlere ek olarak valilik makamı gerekli görürse bu süreleri öncesinde ya da sonrasında olmak üzere birer ay artırabilir. Özellikle mevsim hava koşullarının ani olarak değiştiği son yıllarda valiliklere böyle bir serbestinin tanınması, sürüş güvenliğinin en üst noktaya taşınmasına katkı sağlamaktadır.

Araçların en önemli parçaları arasında yer alan lastikler, sürüş deneyimini etkilerken sürücülerin güvenli bir seyahat süreci yaşamaları açısından da önem taşır. Araçların yol tutuşlarını en iyi seviyeye taşıyan kış lastikleri, karlı ve buzlu yollarda yaşanabilecek kazaları asgari düzeye indirerek olası can ve mal kayıplarının da önüne geçer.

Yaz lastiklerinden son derece farklı olan kış lastikleri; kılcal damarlı yapıları, diş derinlikleri ve blok bölümlerindeki dişler sayesinde olumsuz zemin ve hava koşullarında aracın yere daha iyi tutunmasını sağlayıp aracın kaymasını engeller. Soğuk havalarda yaz lastikleri gibi sertleşmeyen kış lastikleri, araçların fren mesafesini kısaltarak olası kazaları önlemede hayati görev üstlenir.

Araç lastiklerinin yol ve hava şartlarına uygun olmaması nedeni ile ortaya çıkabilecek kazaların önlenmesine yönelik atılan en ciddi adımlardan biri olan kış lastiği zorunluğunun geçmişi, yılında kadar uzanmaktadır.

Kış Lastiği Yönetmeliği

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yılında hazırlanan ve yürürlüğe giren “Araçların Yüklenmesine İlişkin Ölçü ve Usuller ile Tartı ve Boyut Ölçüm Toleransları Hakkında Yönetmelik” kış lastiği zorunluluğu uygulamasının temelini teşkil eder.

Kış Lastiği Uygulaması Hangi Araçlarda Geçerli?

Traktörler, iki ve üç tekerlekli taşıtlar, römork ve yarı römorklar ve TSK’ya ait taşıtlarla ilgili araçların römorklarının kış lastiği zorunluluğunun dışında bırakıldığını ilan eden tebliğ, özel ve ticari tüm araçlar için geçerliliğini korumaktadır. Otobüs, minibüs, kamyon, kamyonet, çekici, ticari araçların tamamı kış lastiği uygulamasına tâbi tutulmaktadır.

Ticari araçlar için kış lastiği kullanım zorunluluğu 1 Aralık itibarıyla başlayacak.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının düzenlemeleri kapsamında 1 Aralık ile 1 Nisan tarihleri arasında tüm ticari araçlarda kış lastiği kullanımı zorunluluğu bulunuyor. Özel otomobiller için ise yasal zorunluluk olmasa da kış lastiği kullanımı öneriliyor.

Zorunlu olduğu halde araçlarına kış lastiği taktırmayan işletmelere yılı için lira para cezası uygulanacak. Kış lastiği taktırmama cezası, Hazine ve Maliye Bakanlığınca açıklanacak yeniden değerleme oranı çerçevesinde 1 Ocak itibarıyla güncellenecek.

‘GÜVENLİĞİN YANI SIRA YAKIT TASARRUFU SAĞLIYOR’

Petlas lastiklerinin de bünyesinde bulunduğu AKO Grup Pazarlama Müdürü Esra Ertuğrul Boran, sürüş güvenliğinin, aracın yere temasını sağlayan lastiklerden başladığını söyledi.

Kış lastiklerinin yaz lastiklerine oranla çok daha kısa frenleme mesafesi ve çekiş gücü sağladığını, bunun da soğuk ve karlı havalarda sürücü açısından kolaylık ve yol güvenliği imkanı tanıdığını anlatan Boran, şu ifadeleri kullandı:

“Kış lastikleri, +7 ile derece arasındaki sıcaklıklarda sertleşmeyi önleyen yumuşak bir bileşime ve karlı, buzlu yollarda tutunmayı artırıcı sırt desenlerine sahiptir. Kış lastiği soğuk havalarda yaz lastiğine oranla yüzde 50 daha iyi yol hakimiyeti sağlar. Fren mesafesini yüzde 50’ye kadar kısaltır. Kışın kış lastiği, yazın yaz lastiği kullanıldığında her iki lastiğin yuvarlanma direnci düşük olacağından kullanım ömrü 2 katına kadar uzar.”

Boran, kış lastiklerinin, yol ve yolcu güvenliğinin yanı sıra yakıt tasarrufu da sağladığına dikkati çekerek, lastiğin, karlı zeminde yol tutuşunu artırarak patinajı azalttığını ve böylece daha az yakıtla daha fazla mesafe katedilmesine imkan tanıdığını belirtti.

Yaz mevsiminde kullanılan kış lastiğinin yola daha fazla tutunma sağlayacağı için daha fazla yakıt sarfiyatına sebep olduğunu dile getiren Boran, bu nedenle mevsimine göre lastik kullanmanın çok daha ekonomik ve güvenli olduğunu söyledi.

Kış lastiklerinin, ıslak, karlı veya buzlu yollarda araçların yolu kavramasını sağlamak için özel olarak tasarlandığını ifade eden Boran, “Kış lastiklerinin bu özelliği, AB normlarınca onaylanmış olmalıdır. Kış lastiklerinin bu standardı sağladığını gösteren özel bir 3 tepeli kar tanesi (3PMSF-Three Peak Mountain Snow Flake) işareti ile tanımlanır. Bu işareti yan duvarında taşıyan lastikler kış lastiği olarak adlandırılır. Bu işaret lastiğinizin kış koşullarında yol güvenliği sağlayabildiğinin göstergesidir.” diye konuştu.

KIŞ LASTİĞİ DEĞİŞİM ÜCRETLERİ

Boran, kış lastiği ve değişim ücretlerine ilişkin ise şu bilgileri verdi:

“Türkiye’de en çok kullanılan ebat olan /55 R16 ölçüdeki kış lastikleri, lira fiyat aralığında satışa sunuluyor. Lastik sökme takma ücretleri, binek araçlar için lira, SUV ve hafif ticari araçlar için lira aralığında değişiyor. Lastik oteli bedeli ise 4 lastik için ortalama lira düzeyinde uygulanıyor. Birçok bayide, söküm takım ve lastik oteli hizmeti paket olarak veriliyor ve bu iki hizmetin fiyatları lira olarak uygulanıyor.” (AA)

CumhurbaşkanıEkonomiistanbulKanal İstanbulparaTürkiye