yüzyılın en önemli jeopolitik kırılmalarından biri olan Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sadece taraf olan iki ülkeyi değil, bölgesel ve küresel sistemi de ciddi anlamda etkiliyor. Uluslararası sistemin yapısını ve jeopolitik dengeleri kökünden sarsan savaşın Avrupa, Ortadoğu, Uzak Doğu ve Afrika gibi birçok coğrafyada doğrudan ya da dolaylı yansımaları söz konusu. Bu yansımaların küresel sistemde etkilerinin en çok hissedileceği coğrafyalardan biri şüphesiz Afrika olarak öne çıkıyor. Ukrayna-Rusya Savaşı, Afrika’yı siyasi, ekonomik, güvenlik, göç ve enerji güvenliği konuları bakımından önemli ölçüde etkiliyor ve etkileyecek.
Ukrayna kriziyle birlikte İkinci Dünya Savaşı sonrası oluşturulan sistemin yapısal sorunlarının kendisini tekrar göstermesi ve sistemin işlevselliğinin sorgulanması söz konusu oldu. Bununla birlikte BM Genel Kurulu’nun Rusya’ya yönelik kınama karar tasarısında 35 ülke çekimser kalırken, 5 ülke hayır oyu ve ülke evet oyu kullandı, 12 ülke oylamaya katılmadı. Ancak Afrika açısından bakıldığında 28 ülkenin evet oyu, 1 ülkenin hayır oyu, 17 ülkenin çekimser oy kullandığı ve 8 ülkenin oylamaya katılmadığı dikkat çekiyor.
Bu oylamada uzun vadede Rusya ile askeri üs ve lojistik merkezi için potansiyel bir iş birliği yapma girişimi olan Eritre, Afrika’da hayır oyu kullanan tek ülke oldu. Sudan’ın ise BM’de yapılan oylama günü Rusya’nın Kızıldeniz’de üs kurma girişimine olumlu baktığını belirtmesi, çekimser oy vermesine rağmen Rusya ile iş birliğine açık olduğunu gösteriyor. Bununla birlikte çekimser oy kullanan ve oylamaya katılmayan ülkelerin çoğu, Rusya ile savunma ve güvenlik alanlarında iş birliği yapan ve ülke topraklarında Rus özel askeri ve güvenlik şirketlerinin varlığı bulunan ülkeler. Nitekim Ukrayna ile Rusya arasında yaşanan savaşın siyasi olarak Afrika’yı ikiye bölmesi söz konusu olmuştur. Zira Rusya’ya yönelik kınama kararında 28 evet oyuna karşın 26 oyun hayır, çekimser ve oylamaya katılmayan ülkelerden oluşması, çeşitli uzmanlar tarafından Rusya ve Batı arasındaki mücadelenin somut bir yansıması ve kutuplaşma olarak okunuyor.
Öte yandan Rusya’nın Kırım’ı ’te işgal ve ilhak etmesinden sonra ayrılıkçı bölgeler olan Donetsk ve Luhansk’ın bağımsızlıklarının tanınmasına yönelik talepleri, Afrika’da farklı ülkelerdeki ayrılıkçı talepleri olan bölgeleri daha cesur adımlar atmaya yöneltmiştir. Zira Somali’de Somaliland yetkililerinin geçtiğimiz günlerde ABD ziyareti ve ayrılıkçı söylemlerini artırması bu duruma işaret ediyor. Ayrıca her ne kadar kalıcı ateşkes imzalanmış olsa da kısa zaman önce Etiyopya’nın Tigray sorunu da düşünüldüğünde daha fazla bölgeden ayrılık talebi sesleri çıkmaya devam edecektir. Bu minvalde Afrika’da ayrılıkçı düşüncelerin desteklenmesinden ziyade devletin kurumlarının güçlendirilmesi teşvik edilmelidir. Aksi takdirde jeopolitik açıdan önemli olan ve giderek de önemini artıran Afrika’da daha büyük sorunlar yaşanması muhtemeldir.
Afrika ülkelerinin emtia bağımlı ekonomileri olduğu düşünüldüğünde, Ukrayna krizinin Afrika ülkeleri üzerinde doğrudan ekonomik etkilerinin olduğu söylenebilir. Dünya buğday üretiminde Rusya’nın üçüncü, Ukrayna’nın sekizinci sırada olması ve küresel buğday ithalatının yanı sıra Afrika ülkelerinin buğday ithalatının yüzde 30’unun bu iki ülkeden karşılandığı düşünüldüğünde, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinde en önemli şok dalgalarından biri Afrika’da hissedilmektedir. Nitekim Afrika’nın en büyük buğday ithalatı gerçekleştirdiği ülkeler arasında Rusya birinci ve Ukrayna üçüncü sırada yer alıyor. Bu durum Afrika’da gıda güvenliği bağlamında ciddi krizlere yol açabilme potansiyeline sahiptir.
Gıda konusunda istikrarsızlıkların, derin krizlerin ve kıtlıkların yaşanması ihtimali göz önünde bulundurulduğunda özellikle Doğu Afrika’da son günlerde kendisini daha fazla gösteren kuraklık ve kıtlık durumu, kıtada insani krizlerin artmasına sebep olabilir. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) verilerine göre, Mısır buğday ihracatının yüzde 80’ini Rusya ve Ukrayna’dan gerçekleştirirken; bu ithalatın yüzde 60’ı Rusya’dan yüzde 20’si Ukrayna’dan karşılanıyor. Benin’in buğday ihracatının yüzde ’ü, Ruanda’nın yüzde 64’ü, Sudan’ın yüzde 70’i, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin yüzde 54’ü, Senegal’in yüzde 48’i, Togo’nun yüzde 43’ü, Uganda’nın yüzde 44’ü, Burkina Faso’nun yüzde 53’ü, Tanzanya’nın yüzde 62’si Rusya’dan; Somali’nin buğday ithalatının yüzde 68’i, Tunus’un yüzde 47’si, Libya’nın yüzde 38’i, Moritanya ve Gambia’nın yüzde 29’u Ukrayna’dan yapılıyor. Dolayısıyla Ukrayna ve Rusya arasında yaşanan savaş nedeniyle bu iki ülkede buğday ekimlerinin gerçekleştirilememesi ve ihracatlarında yasaklamalara veya kısıtlamalara gidilmesi, buğday konusunda Ukrayna ve Rusya’ya bağımlı olan Afrika ülkelerinin gıda güvenliğini olumsuz etkileyecek.
Doğu Afrika’da son üç yağış mevsiminin kurak geçmesi nedeniyle, hasatların yüzde 87 oranında düştüğü biliniyor. Bu kapsamda Somali başta olmak üzere Kenya ve Etiyopya’da yüzde 50’sini çocukların oluşturduğu 14 milyon insan yeterli yiyeceğe ulaşamıyor. Ukrayna krizinin buğday ürünlerindeki ihracat yasakları ve kısıtlamalarına ek olarak Doğu Afrika’da yaşanan kuraklık ve meydana getireceği kıtlık ile gıda krizinin yakın dönemde ciddi boyutlara ulaşması beklenebilir.
Buğday ihtiyacının yüzde 90’ının Rusya ve Ukrayna’dan karşılandığı Doğu Afrika’da, savaştan bu yana buğday fiyatları yüzde 80 artış gösterdi ve buğday ürünleri daha pahalı hale geldi. Farklı bir örnek olarak yakın dönemde bir iç savaş yaşayan ve yüksek enflasyona maruz kalan Etiyopya’da ayçiçeği yağı fiyatı yüzde arttı. Ukrayna’da yaşanan savaşın henüz birinci ayında, Afrika’nın çeşitli ülkelerinde bu tür ekonomik yansımalar söz konusu olmakla birlikte kısa vadede bu durumun düzelebileceği öngörülmüyor. Son yıllarda insani yardım kuruluşlarının yardımlarıyla kıtlığın önüne geçilirken, günümüzde yaşanan savaşın yol açtığı buğday eksikliği ve ihracat yasakları nedeniyle bu durumun önüne geçilmesi oldukça zor görünüyor.
Ukrayna-Rusya Savaşı’nın Afrika’da güvenlik etkileri çok boyutlu olarak ele alınabilir. Rusya, Afrika’da çeşitli ülkelerde varlığını konsolide ettiği özel güvenlik şirketleri üzerinden faaliyetlerini sürdürüyor. Ancak Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı ile Afrika’da görev yapan Rus özel güvenlik şirketi Wagner’e ait paralı askerlerin Ukrayna’ya transfer edilmesine yönelik çabaları dünya basınında yer aldı.
Bunun yanı sıra Putin’in “gönüllü” olarak Ukrayna’ya karşı savaşta Rusya’nın yanında savaşmak için yaptığı çağrıya Afrika’dan da katılım sağlandı. Nitekim Orta Afrika Cumhuriyeti’nin (OAC) Ukrayna’ya resmi olarak savaş ilan edeceğine yönelik iddiaların ardından Ukrayna’da Ruslar adına savaşan iki OAC vatandaşı ele geçirildiğine dair görüntüler Ukrayna basını tarafından servis edildi. Ele geçirilen bu iki askerin Wagner’in paralı askerleri olduğuna yönelik iddialar da bulunuyor. Ancak bu iddiaların yerini gerçekliğe bırakması için halen bir doğrulama gelmedi.
Öte yandan son dönemde Afrika ülkelerinin güvenlik ihtiyaçlarını karşılama konusunda adımlar atan Rusya’nın, uluslararası kamuoyunda prestij kaybının yansımaları, kıtada da kendisini gösteriyor. Ancak bununla birlikte bazı Afrika toplumlarında Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin “Batı emperyalizmine karşı bir savaş” olarak görüldüğünü belirtmek gerekir. Rusya’nın Ukrayna’da yeterince hızlı ilerleyememesi ve sahadaki zayiatları nedeniyle bazı Afrika ülkelerinde Rus savunma sanayii ürünlerine yönelik güven de azaldı. Dolayısıyla Rusya’dan savunma sanayii ürünleri alan Afrika ülkelerinin farklı sistemlere sahip olan tedarikçilere yönelerek çeşitlendirmeye gitmeleri söz konusu oluyor.
Ukrayna krizi, Afrika ülkelerine dış tehditlerin yanında ayrılıkçı unsurlardan ve terörden kaynaklı iç güvenlik sorunlarını göz ardı edilemeyeceğini bir kez daha göstermiş oldu. Uluslararası sistemdeki anarşik ortamın ve mutlak bir hegemon eksikliğinin bulunmasının net şekilde görülmesi, Afrika ülkelerini farklı ittifaklara yöneltmenin yanı sıra savunma sanayii yatırımlarını da çeşitlendirerek her yönden dengeleme (omni-balancing) stratejisine daha fazla yakınlaştırmıştır. Dolayısıyla Afrika’da devletlerinin toprak bütünlüğünü korumak ve hayatta kalabilmek için güvenlik arayışları da artmıştır.
Ukrayna krizinin göçlerin artmasına yönelik etkileri de bulunuyor. Ancak bu göçlerin Afrika’nın güvenliğinden ziyade Avrupa’nın güvenliği bağlamında değerlendirilmesi daha doğru olur. Zira Ukrayna-Rusya Savaşı’nın yol açacak olduğu gıda krizi ve kıtlığın, hem kıta içinde yaşanabilecek göçlere hem de Kuzey Afrika’dan Avrupa’ya yaşanacak yeni göç dalgalarına yol açması ihtimal dahilindedir. Ancak Ukrayna’dan Doğu Avrupa’ya yönelik gerçekleşen göç dalgası ile Kuzey Afrika’dan Avrupa’ya yönelik göç dalgalarının gerçekleşmesi kıyaslandığında bu durumun Avrupa tarafından aynı sempatiyle karşılanması mümkün görünmüyor. Dolayısıyla Ukrayna krizi nedeniyle yaşanacak gıda krizinin etkisiyle Kuzey Afrika’dan Avrupa’ya yönelik gerçekleşebilecek göç dalgaları yeni insani krizler, ırkçılık ve yeni güvenlik sorunları yaşanmasına yol açacaktır.
Öte yandan enerji güvenliği Rusya-Ukrayna Savaşı ile daha fazla önem kazanmıştır. Bu kapsamda Avrupa’nın yaşadığı Rusya kaynaklı enerji sorununa karşın Afrika’nın bir alternatif olarak öne çıkması muhtemeldir. Nitekim ilk aşamada Cezayir’in doğal gaz konusunda adının sıkça zikredilmesi bu durumu doğrular niteliktedir. Avrupa’nın enerji tedarik zincirini çeşitlendirme ve enerji güvenliğini sağlama konusunda Afrika ülkelerine yönelmesi söz konusu olacaktır.
Yaşadığı sömürgecilik geçmişinden sonra bağımsızlık süreci ile toparlanmaya çalışan ancak sürekli olarak istikrarsızlıklarla mücadele eden Afrika, yüzyılda sahip olduğu zenginliklerle küresel ilgiyi üzerine çekerek toparlanma sürecine girmişti. Ancak Covid pandemisinin en çok etkilediği kıtalardan biri olan Afrika, post-pandemi sürecinde Ukrayna krizi ile yeni bir sorunla karşı karşıya kaldı. Uluslararası sistemde en önemli jeopolitik kırılmalardan biri olan Ukrayna krizinin Afrika’ya etkisi uzun yıllar çeşitli yönlerden kendisini hissettirecektir. Savaş coğrafyasına uzak olsa da Afrika, başta tahıl bağımlılığı nedeniyle belki de bu savaştan en fazla olumsuz etkilenecek coğrafyalardan biri olacaktır.
CENEVRE - Birlemi Milletler (BM), Orta Afrika Cumhuriyeti'nde yaanan ei benzeri görülmemi iç sava felaketi nedeniyle ülkenin ekonomik ve sosyal çöküün eiinde olduu tespitini yapt.
BM Dünya Gda Program (WFP) ile Gda ve Tarm Örgütü (FAO) tarafndan yaymlanan ortak raporda, Orta Afrika Cumhuriyeti'nde yaanan krizin ülkede piyasalara, ekonomiye ve gda güvenliine etkileri analiz edildi.
WFP ve FAO uzmanlarndan oluan heyet, Orta Afrika Cumhuriyeti'nde gda güvenliini deerlendirmek amacyla geçen ay ülkeyi ziyaret etti. Heyet, 15 Mart tarihi itibaryla iç savan neden olduu krizin, gda arznda, alm gücünde ve talep üzerindeki etkilerini aratrd.
BM ekibinin tamamlad raporda, heyetin Orta Afrika Cumhuriyeti'ni ziyaret ettii tarihte bin Orta Afrika Cumhuriyeti vatandann mülteci konumunda olduuna da dikkat çekildi.
'Ekonomik ve sosyal çöküün eiinde'
Raporda, Orta Afrika Cumhuriyeti'nde yl Gayri Safi Yurtiçi Hasla'nn bir önceki yla göre yüzde 28,3 orannda geriledii, tarm sektörünün 'te ile kyaslandnda yüzde 36 küçüldüü ve ülkede 1,6 milyon kiinin acil gda yardmna muhtaç olduu bildirildi.
Orta Afrika Cumhuriyeti'nde ylnda gda ihracatnn bir önceki yla göre yüzde 26 orannda daha düük gerçekletii ve komu ülkelerden ithalatn da yüzde 25,7 orannda azald belirtilen raporda, yaklak 1 milyon bin kiinin çatmalardan etkilendii ve sekiz aydr gda yardm ald kaydedildi.
Ei benzeri görülmemi iç sava felaketi nedeniyle ülkenin ekonomik ve sosyal çöküün eiinde olduu tespitini yapan rapor, yaklaan baka bir krize de dikkat çekerek, yalarn balamasyla insani yardm ulatrlmasnda kullanlan yollara eriimin mümkün olamayacann alt çizildi.
BM'nin raporunda ayrca çatmalar nedeniyle ülkede pamuk üretiminin yüzde 80, kahve üretiminin yüzde 50 orannda azald, sanayinin yüzde 23, madenciliin yüzde 67,7 orannda küçüldüü, balk fiyatlarnn da bir yl öncesine göre yüzde 70 orannda yükseldii bilgisi verildi.
Rapora göre, Orta Afrika Cumhuriyeti'nde toplam tüketim de ylnda yüzde 22 oranna geriledi, ülkede memurlar Ekim ubat arasnda, yani be ay boyunca maa alamad.
Ülkede ticarette de büyük gerileme gözlemlendi. hracat ylna oranla ylnda yüzde 57,7 orannda azalrken, ithalat da yüzde 25,7 orannda dütü.
Orta Afrika Cumhuriyeti'nde yl aralk aynda patlak veren kriz, büyük çounluu Müslümanlardan oluan binlerce insann ölümüne, bininin ülke içinde, bininin de yurt dna kaçarak yerlerinden olmasna ve yaklak 2 milyon bin kiinin insani yardma muhtaç duruma dümesine yol açt.
Orta Afrika Cumhuriyeti'nde, bamszln ilan ettii ylndan bu yana süren güvensizlik ortam, siyasi düzende ve ekonomik geliim üzerinde olumsuz rol oynad.
Ülkenin ekonomik performans, çok geni ekilebilir arazileri, ormanlar, altn ve elmas rezervlerine ramen vasatn altnda bir seyir izledi. Buna neden olarak, siyasi otorite boluu, kötü yönetim, darbeler ve yabanc militanlarn ülke ekonomisi üzerindeki olumsuz etkisi gösteriliyor.
Orta Afrika Cumhuriyeti, BM nsani Geliim Endeksi'nde 'de ülke arasnda sondan 7. srada yer ald.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası