Üzüm Sirkesi Nasıl Süzülür

Sirke nedir?

Sirke, muhtelif şekerli meyve şiralarini önce alkol ve sonrası dik asit fermantasyonu tutulması ile elde edilen bir maddedir. Ülkemize daha çok üzüm incir ve elma gibi şekerli meyvelerden yapılır.

Sirke çok eskiden beri bildir. Şarap gibi alkollü bir sıvı, üstü açık bir kapta, yarı dolu bırakıldığı zaman kolaylıkla sirke değişir. Sirke, daha çok Yaz mevsiminde, salataların üzerine dökülerek, ona özel bir lezzet vermesi için kullanılır.

Yazın çok kullanılması, asidin serinletici etkisi nedeniyledir. Bunun yanı sıra turşu kurmada, ketçap ve benzeri maddelerin hazırlanmasında hatta ilaç olarak da kullanılır.

Sirke çeşitleri

Fermantasyon ile yapılan başlıca şunlardır: şarap, cibre sirkesi, üzüm sirkesi, meyve sirkesi, kuru meyve sirkesi, biraz sirkesi malt, şeker, glikoz, bal sirkesi, ispirto sirkeleri.

 Sirkenin yapım aşamaları: 

• Dinlendirme
• Durultma ve süzme
• Pastörizasyonu
• sulandırılması ve paçal yapımı
• satış kaplarına dolumu

Sirkeleşme sırası nasıl çalıştığı için, kurulacak kapların cam damacana, içi sırlı küp ve benzeri, gibi aside dayanıklı kaplar olması gerekir. İşlem havalı ortamı daha çabuk olur. Bu nedenle, kurarken, fazla derin olmayan, ağızları iyi havalandırma sağlayacak biçimde kapla tercih etti. Meyve şıraları fermantasyonda dönüşürken iki olay meydana gelir.

• Önce meyvede bulunan şeker maya denilen küçük canlılar tarafından akoya dönüştürülür. Böylece bu meyvenin şarabı elde edilir.
• Şarabın içinde bulunan alkol, sirke bakteri istenilen diğer bir grup küçük canlılar tarafından sirke asidine dönüştürülür. Böylece oluşan asit nedeniyle ekşi özellikteki ürün elde edilir. Çeşitli yaş ve kuru meyvelerden sirke yapılabilir. Bunlar, taze ve kuru üzüm, incir, dut, elma, kayısı, zerdali, portakal ,erik ve benzeri meyvelerdir.
• Ülkemizde en çok yapılan meyvesi üzümdür. Taze ve kuru üzüm olarak işlenebilir balzamik sirke, koruyucu ya da aromatikmadde içermeyen doğal bir üründür. Keskin ve karakteristik kokusu vardır, makarnadan ette kadar çok çeşit yemeklerle zenginleştirilebilir.

Üzüm sirkesi nasıl yapılır?

Üzüm taneleri ezilir. Sıkılarak şırası alınıp cibre kısmı atılır. Aslında şura cibre ile birlikte de bekletilebilir. Fakat o durumda sıvının yüzeyine toplanacak kabuk çekirdek kısmı sık sık karıştırılarak sıvıya daldırma gerekir şıra kabarma payı olarak işte boşluk kalacak şekilde bir kaba doldurulur.

Kabın ağzı içeriden dışarıya kalkışını engellemeyecek şekilde, sıkıştırmadan kapatılır 20 30 santigrat sıcaklıkta gün bekletilir. Bu sürenin sonunda üzüm şekeri tamamen alkole dönüşmüş olmalıdır.

Alkole dönüşmesi aşaması tamamlanmadan sirkeleşme fırsat verilmemelidir. Aksi takdirde oluşacak az miktarda asit şekerin tamamını alkole dönüşmesini engeller.

Böylece hem elde edilecek sirkenin ekşiliği az olur hem de istenmeyen kötü kokular oluşabilir. Üstelik alkollü şarap, dibe çöken tortulu kısımdan ayrılır. Gerekirse kabaca süzülür.

Tortunun ayrılan şarap cam damacana veya içi sırlı Bir küp içerisine en fazla yarısına kadar doldurulur. Hava ile temas eden sıvı yüzeyi ne kadar fazla ise sirkeleşme o kadar hızlı olur. Bu nedenle fazla derin olmayan kaplar kullanılmalıdır. Bu şarap üzerine, Keskin, güzel kokulu, süzülmemiş bir ısıtma işlemi ile içindeki küçük canlılar öldürmemiş ise sirke ilave edilir bölge şarap sirke bakterileri ile aşılanmış olur.

bu bakteriler hızla çoğalarak diğer istenmeyen küçük canlıların üremesini önler. Sirke sinekleri veya herhangi bir yabancı maddenin girmemesi için kabın ağzı temiz bir tülbent veya skleman bir pamuk ile kapatılır santigrat derecede sirkeleşme bırakılır. Bir zaman sonra sıvının yüzeyinde adacıklar halinde ince şeffaf bir zar meydana gelir. Uzar yavaş yavaş genişleyerek bütün yüzeyi kaplar.

gün sonra sirke sarı oluştuktan sonra bu zarın bozulmamasına dikkat edilmelidir. Sirkeleşme hafta sonu tamamlanır. Yücel iki zar parçalık dağılır nokta kodlandı zaman keşke kokusu hissedilir.

Dipteki tortuyu kaldırmadan üstten alınan sıvı nispeten berrak olur. Gerekli ise çok sık dokunmuş Bir bez yardımı ile süzülebilir.

Olgun üzümlerden yapılmış ürün yaklaşık %8-%10 asitlidir. İstenirse kullanılacağı zaman aynı miktarda yumuşak ve kireçsiz su ile sulandırılabilir. Suyun kireçsiz olması çok önemlidir çünkü kireçli su sıvının içindeki asetik asit miktarını azaltır. Kirecin içindeki kalsiyum sıvının içindeki organik asitlerle tepkimeye girerek tortu oluşur.

Kuru üzüm sirkesi nasıl yapılır?

4 kilo taze üzümden 1 kilo kuru üzüm elde edilir. Bu nedenle kuru üzümler 3 misli su ile ıslatılır. Kuru üzümleri et kıyma makinesi gibi bir cihazla parçaladıktan sonra üzerine su ilave etmek daha iyidir. Kuru üzümden suyu alarak şişerler nokta bir iki gün sonra şeker alkole dönüşmeye başlar ve gaz çıkışı ile bu olay belli olur.

Dönüşmesi sırasında çıkan gazın etkisiyle üstte çıkan cibre günde en az bir kez şıranın içine daldırılır. Böylece bu sayfada cibrenin üzerine sirkeleşme yapan bakterilerin gelişmesine fırsat verilmiş olur. Üzümdeki şekerin şaraba dönüşmesi 10 gün kadar uzun süre geçer.

Süre sonunda taneler şiştiği için cibre kolaylıkla sıkılıp kuru üzüm şarabı gibi ayrılır. Şarabın sirkeleşme dönüştürülmesi işlemi taze üzümden sirke kurması kısmında anlatıldığı gibi yapılır.

Diğer yaş meyvelerden yapılan sirkeler

Elma, kayısı, zerdali, erik, dut meyvelerinden de silgi yapılır sirke için bu meyveleri tatlı olanlarını kullanmak daha iyidir. Elma, portakal gibi sıkılarak şırası alınabilen meyvelerin önce şıraları alınır. Diğer meyveler etli olarak alkol dönüşümüne bırakılır. Böylece sonradan sıkılmaları daha kolay olur.

Elma sirkesi nasıl yapılır?

Elma sirkesi yapımı çok kolaydır. Güzel lezzetli bir elma sirkesi yapabilmeniz için, satın almış olduğunuz elmaların kalitesinin iyi olması gerekir. Çürümüş ve kurtlanmış meyvelerden elma sirkesi yapmayınız.

Aldığınız meyveleri tozu toprağından arındırmak için soğuk suda yıkayınız. Meyveleri küp küp kesebilirsiniz gibi, kıyma makinesi gibi  öğütücü makinada öğütürseniz sirke yapımı daha da kolay olacaktır.

Yapacak olduğunuz ürünün boyutuna göre 19'luk damacana veya 5'lik damacana ayarlayın. Elma püresi ne damacananın içine doldurup üstüne sıcak su ekleyin. Bulabilirseniz ekmek mayası bulamazsanız da kendi halinde bırakın. Bir süre sonra suyun içinden kabarcıklar çıktığını göreceksiniz bu fermantasyonun başladığını işaretçisidir.

Kabarcıklar kesildiğinde alkol fermantasyonu bitmiş demektir. Alkol fermantasyonu ondan sonra sirke fermantasyonu başlamak için sirke mayası ile aşılamanız gerekiyor. Sirke mayası bulmanız için bizim gibi Doğal sirke yapan bir tedarikçiden veya önceden yapmış olduğunuz veya komşumuzdan rica edip alın.

Alkol fermantasyonu ondan sonra biten ürün elma şarabıdır. Elma şarabını başka temiz bir kaba aktarın ve sirke mayasını üzerine ilave edin. Ağzını açık tutup havadar bir yere koyun, balkon olabilir. Birkaç gün içinde sıvıdan tekrar kabarcık çıktığını göreceksiniz bu sirkeye mayalanması nın başladığının habercisidir.

Yaklaşık 20 gün sonra hava kabarcıkları kesilecek ve elma sirkenin hazırdır. Bir tülbent aracılığıyla elma sirkesini süzün ve kaplara ayırın ve ağzını sıkıca kapatın. Yapmış olduğunuz elma sirkesinin son kullanma tarihi olmaz. Yıllarca kullanabilirsiniz, tüketebilirsiniz.

Bal sirkesi yapmak aslında daha da kolay, kullanmadığınız balı sulandırın ve yukarıda anlattığım işlemleri yani ilk mayalama ve ikinci sirke mayaları ile mayalamayı tekrarlayın. Sürecin sonunda bal sirkeniz hazır olacaktır !

Sirkenin faydaları:

• Kilo vermeye yardımcı olur.
• Elma kabuğundan antioksidanlar içerir.
• Evinizde dezenfektan olarak kullanabilirsiniz.
• Bağırsak parazitlerine etkilidir.