Deprem Öncesi Alınacak Tedbirler

Ülkemiz coğrafi olarak deprem kuşağı üzerinde bulunduğundan depreme karşı hazırlıklı olunması önemlidir. Bilindiği üzere günümüz teknolojisi hangi bölgede ne zaman deprem olacağını net bir şekilde tespit etmekten uzaktır. Deprem öncesi yapılması gerekenler konusunda gereken önlemleri alarak depreme karşı her an hazırlıklı olmak bu nedenle önemlidir. Öte yandan deprem anını herhangi bir yaralanma yaşamadan atlatabilmek deprem sırası yapılması gerekenler konusunda bilgi sahibi olarak mümkündür. Devamında çeşitli artçı depremler de olabileceğinden deprem sonrasında yapılması gerekenler konusunda da bilinçli olmak gerekir. Bu nedenle deprem öncesi, sırası ve sonrasında yapılması gerekenleri yazımızın devamında detaylı bir şekilde okuyabilirsiniz.

Deprem Öncesi Yapılması Gerekenler

Deprem, şiddetine ve gerçekleştiği bölgedeki yapılaşmaya bağlı olarak son derece yıkıcı sonuçları olabilen bir doğal afettir. Özellikle nüfusun ve buna bağlı olarak yapılaşmanın fazla olduğu bölgelerde deprem öncesi hazırlıklar kritik önemdedir. Deprem öncesi alınacak tedbirler sayesinde hem can kayıplarının hem de maddi kayıpların en aza indirilmesi ve hatta önüne geçilmesi mümkün olabilir.

Deprem öncesi alınan önlemler yapısal anlamda alınabilecek önlemler ve eşyaların verebileceği hasarlara karşı alınabilecek önlemler olmak üzere ayrı ayrı incelenebilir. Yapısal anlamda deprem öncesi alınması gereken önlemler şunlardır:

●Kaygan ve gevşek toprağı olan araziler ile dik boğazlarda ve vadilerde herhangi bir yapılaşmaya gidilmemesi.
●Yıllık kar yoğunluğunun fazla olduğu ve çığ tehlikesi olan yamaçlarda bina yapılmaması.
●Yapıların inşaat yönetmeliğine uygun ve depreme karşı dayanıklı şekilde inşa edilmesi.
●İmar planında bina için ayrılmış bölge dışında inşaat yapılmaması ve yapılan inşaatın belirlenen sınırların dışına taşacak şekilde genişletilmemesi.
●Önceden inşa edilmiş yapıların deprem dayanıklılıklarının artırılması.
●Binalara DASK Zorunlu Deprem Sigortası, isteğe bağlı konut sigortası yaptırılması.
Deprem sırasında eşyalar nedeniyle yaşanabilecek hasarlara karşı da deprem öncesi alınabilecek tedbirler bulunur. Bu konuda alınabilecek deprem öncesi önlemler şu şekilde sıralanabilir:
●Dolap gibi devrilebilecek büyük eşyalar ile soba gibi ısıtıcı eşyalar duvara sabitlenebilir.
●Dolapların üzerine konulan eşyalar deprem sırasında kaymamaları için plastik tutucu malzemelerle sabitlenebilir.
●Dolap kapaklarına mekanik kilitler takılarak içlerindeki eşyaların dışarı fırlaması önlenebilir.
●Binadan acil çıkış için kullanılacak yollarda eşya bulundurulmamalı ve buralar her daim aydınlık olmalıdır.
●Raflarda bulunan küçük nesneler deprem anında birbirlerine çarpmayacak şekilde kutulara yerleştirilebilir.
●Tezgah üzerinde bulunan eşyaların kayması yine plastik tutucularla sabitlenerek önlenebilir.
●Kimlik, pasaport, sağlık belgeleri vb. önemli evrakların birer kopyası alınarak başka bir noktada bulundurulabilir. Belgelerin orijinalleri de su geçirmeyen bir dosya içinde muhafaza edilmelidir.

Deprem öncesi yapılacak şeyler bu sayılanlarla sınırlı olmayıp deprem anında izlenecek yolla ilgili planlar önceden belirlenmeli ve belli aralıklarla herkesin katıldığı tatbikatlar yapılmalıdır. Ayrıca deprem anında bir arada olunmaması durumuna karşı aile bireyleri bir toplanma yeri belirlemelidir. Deprem sonrası kullanmak üzere bir deprem çantası hazırlanmalıdır. "Deprem çantası hazırlarken nelere dikkat edilmelidir?" konusunda bilgi almak için bu yazımızı da okuyabilirsiniz. Kısaca bahsetmek gerekirse deprem çantasında su, kıyafet, ilaç ve battaniye gibi temel malzemelerin bulundurulması önemlidir.

Depremden Önce Okulumuzda Ne Gibi Önlemler Almalıyız?

Depreme karşı hazırlıklı olmak okul gibi kalabalık ve küçük çocukların olduğu alanlarda da oldukça önemlidir. Peki okullarda yapılabilecek deprem öncesi hazırlıklar nelerdir?
Eşyalarla ilgili yukarıda saydığımız önlemler aynı şekilde okullarda da uygulanabilir. Okul yöneticileri ile öğretmenler deprem anında yapılması gerekenlerle ilgili çocuklara eğitimler vermeli ve bu konuda sık sık tatbikatlar yapmalıdır.

Deprem öncesinde alınması gereken önlemlerden sonra “Deprem sırasında yapılması gerekenler nelerdir?” sorusu üzerinde durmak gerekir.

Deprem Sırasında Yapılması Gerekenler

Deprem öncesi ve sonrası yapılması gerekenler kadar deprem sırasında yapılması gerekenler de önemlidir. Bu konu deprem sırasında evde yapılması gerekenler ve deprem sırasında dışarıda yapılması gerekenler olarak ayrı ayrı ele alınabilir.

Evde deprem sırasında yapılması gereken davranışlar nelerdir?

●Deprem sırasında alınması gereken önlemler arasında en önemlisi panik yapmamaktır. Panikle merdivenlere ve çıkışlara koşmak en sık yapılan hatalardır.
●Deprem anında balkona çıkılmamalıdır.
●Deprem anında asansörler kesinlikle kullanılmamalıdır.
●Elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır. Yangın riski olabilir.
●Pencerelerden ve camlı mobilyalardan uzak durulmalıdır.
●Sabitlenmemiş dolaplardan ve raflardan uzak durulmalıdır.
●Sağlam masaların veya büyük kanepe gibi koruyucu eşyaların yanında diz üstü çömelerek hayat üçgeni oluşturulmalıdır. Ellerle ense ve baş korunmalı, sarsıntı geçene kadar bu şekilde beklenmelidir.

Dışarıda deprem sırasında yapılması gereken şeyler nelerdir?

●Duvar diplerinden ve binalardan uzak durulmalıdır.
●Enerji hatlarına ve direklere yaklaşılmamalıdır.
●Toprak kayması olabilecek yerler ile taş ve kayaların düşebileceği yerlerden uzak durulmalıdır. 
●Deniz kıyısına gidilmemelidir.
●Mümkün olduğunca açıklık alanlara gidilmelidir.

Depreme araç içerisinde yakalanılırsa aracı yol kenarına çekerek pencereler kapatılmalı ve sarsıntı geçene kadar beklenmelidir. Fakat binaların arası gibi tehlikeli bir noktada olunması halinde aracı orada bırakarak güvenli bir noktaya gidilmelidir. Otopark veya tünel gibi kapalı bir ortamda ise araç dışına çıkılarak tıpkı ev içinde olduğu gibi aracın yanına çömelmeli ve hayat üçgeni oluşturulmalıdır.

Deprem Sonrasında Yapılması Gerekenler

Son olarak deprem sonrası yapılması gerekenler üzerinde durmak gerekir. Birçok kişi “Deprem öncesi ne yapmalıyız?” konusuna önem verirken “Deprem sonrasında yapılması gerekenler nelerdir?” konusunda ise çok fazla bilgi sahibi değildir. Deprem sonrası tehlike büyük ölçüde geçmiş olsa da deprem sonrası yapılması gerekenler kısa bilgi olarak verilmelidir. Peki depremden sonra yapılması gerekenler nelerdir? Detaylıca inceleyelim:

●Her şeyden önce güvenlikten emin olunmalı, fiziksel olarak bir zarar görülüp görülmediği kontrol edilmelidir.
●Etrafta yardıma ihtiyaç duyan birileri olup olmadığından emin olunmalıdır.
●Kapalı yerde olunması durumunda gaz vanaları kapatılmalı, pencereler açılmalı ve ortam terk edilmelidir.
●Deprem çantası alınmalıdır.
●Artçı deprem riski nedeniyle hasarlı binalara kesinlikle girilmemelidir. 
●Açık alanda hasarlı binalardan uzak durulmalıdır.

Doğal afetlerden biri olan deprem, ülkemizdeki insanların can ve mal güvenliğini etkileyen ciddi tehlikelerin başında gelir. Aktif fay hatlarına sahip olması sebebiyle Türkiye, deprem riskiyle sürekli karşı karşıya kalan ülkelerdendir. Alınan tedbirlerin yetersiz olması ve içinde birçok insanın yaşadığı binaların deprem yönetmeliklerine uygun olarak inşa edilmemiş olması sebebiyle, orta şiddetli depremlerde bile can ve mal kayıpları olabilmektedir. Deprem kuşağı üzerine kurulan bir ülkede gerekli tüm önlemlerin alınmış olması gerekir. Şehir içinde, depreme dayanıklı olmayan ve çok eski olduğu halde denetleme yapılmadan içinde yaşanmaya devam edilen binalarda can kayıpları yaşanmaktadır. Birey olarak, devletin de desteğiyle, yaşanma olasılığı yüksek dereceli depremler için önlem almak gerekir. Deprem öncesinde alınması gereken önlemler, ev içinde ve dışında olmak üzere farklılık gösterir. Öncelikle, şehirleşmenin yapılacağı yerin toprak yapısı ve aktif faylara yakınlığına dikkat edilmelidir. Toprağını gevşek veya kaygan zeminlerin oluşturduğu bölgeler yerleşime açılmamalıdır. Dik yamaç veya vadilerin içine konut yapmaktan kaçınmak gerekir. Bu tür bölgelerde, yaşanacak sarsıntı durumlarında, çığ tehlikesi de oluşabilir. Depreme dayanıklılık testleri yapılan binalardan çıkan sonuçlara göre, güçlendirme çalışmaları yapılabilir. Binanın temelinden, kolonların sayısına ve kolon kalınlıklarına göre konutlar, depreme karşı güçlendirilebilir. En az masraf ilkesi ile, binaları yıkmak yerine güçlendirme seçeneği değerlendirilebilir. Deprem anında, ev içinde yaşanabilecek kayıpları en aza indirebilmek için, hareketli eşyaları sabitlemek gerekir. Dolaplar ve benzeri eşyaların duvara sabitlenmesi, sık deprem yaşanan bölgelerde en başta alınan önlemlerden biridir. Yaşanan afet sırasında otomatik kapanmayı sağlayan gaz ve elektrik sistemlerine geçilmelidir. Deprem sonrasında yaşanabilecek bir yangına karşı yangın söndürücülerin hazırda tutulması hayat kurtarabilir. Acil durumlarda binadan hızlıca çıkılması gereken yollar bulunmalı, bu yollar üzerinde yürümeyi engelleyecek eşyalar bulundurulmamalıdır. Evde yaşayan herkese acil çıkış planını anlatmak ve zaman zaman bu planın uygulamaya konulduğu tatbikatlar yapmak önemlidir. Acil çıkış kapıları içe doğru değil, dışa doğru açılanlardan olmalıdır. Evde alınabilecek tüm önlemleri alarak doğal afetlere karşı ailece hazır olunması gerekir. Tüm aile bireyleri arasında görev paylaşımı yapılarak, soğukkanlılık elden bırakılmamalıdır. Soğukkanlı olmak birçok problemin çözümünde etkili olacaktır. Deprem sonrasında, yaşanılan bölgenin durumunun tahmin edilemeyeceği için deprem çantasının ayrıntılı olarak hazırlanması önemlidir. Hazırlanan çantanın acil çıkış kapısına yakın olmasına dikkat edilmesi gerekir. İlkyardım kurslarına katılarak da olası can kayıplarının önüne geçilebilir..

DASK Fiyatını Öğren!

Deprem Hakkında Bilgilenelim: Deprem Nedir, Deprem Nasıl Oluşur?

Ülkemiz, en aktif fay hatlarından biri üzerindedir. Deprem nasıl oluşur sorusunun en basit cevabı; fay hatlarının, dünya üzerindeki kayaların gerilme veya sıkışma gibi yüksek basınç oluşturan nedenlerle kırılmasıdır. Depremler faylarda oluşan kırıkların meydana getirdiği basınç dengesinin beklenmeyen zamanlarda değişmesi ile ortaya çıkan sismik dalgalardır. Ülkemizde yaşanan depremler, tektonik kökenlidir. Yer kabuğunu oluşturan katmanların oluşturduğu hareketler, yeryüzünde sarsıntı olarak hissedilir. Kuzey Anadolu Fay Hattı, ülkemizdeki en hareketli fay hatlarından biridir. Neredeyse her gün bir noktada, küçük çaplı depremler hissedilir. Daha büyük depremlerin yaşanma ihtimaline karşı ise sürekli hazır olmak gerekir. Uzmanların yaptığı deprem açıklamalarına ve yaşanacağı söylenen büyük İstanbul depremine karşı tüm önlemleri almakta fayda vardır.

Binanız Deprem Yönetmeliğine Uygun Mudur Kontrol Edin

Yaşanan binanın olası bir şiddetli depreme ne derece hazır olduğunun ölçülmesi gerekir. Bir binanın depreme dayanıklı olup olmadığına bakarken, öncelikle bina yaşına bakılır. Türkiye'de yılında yaşanan büyük depremden sonra yapılan evler, yeni deprem yönetmeliğine uygun olarak yapıldığından dolayı, daha güvenlidir. Binanın projesi yoksa veya bina kaçak olarak inşa edildiyse risk büyük olabilir. Uzmanlar tarafından onay verilmeyen bir evde yaşamak oldukça tehlikelidir. İnşaatın yapımında hazır betonun kullanılmamış olması da riski büyüten unsurlardandır. Riskli binalar deprem ile birlikte can ve mal kaybının daha fazla olmasına sebebiyet verir. Bina için hayati bir öneme sahip olan kolon ve kirişlerde çatlaklar varsa, bodrum katlarındaki kolon demirlerinde paslanmalar görülüyorsa acilen bir denetleme gerekir. Karot beton dayanımı ölçümlerinin yapılması için binadan parça alınarak test edilmelidir.

Deprem Çantası ile Her Zaman Hazır Bulunun

Deprem, her an her yerde oluşabilir. Bu nedenle deprem oluşmadan önlem almak, olası riskleri ve kazaları da en aza indirger. Peki deprem çantasında neler olmalı? Yaşanabilecek şiddetli bir deprem sonrasında, şehirde oluşabilecek kaos ortamını da hesaba katarak, temel gıda maddelerinden deprem çantasına koymak yerinde olur. Depremden sonraki ilk 72 saat, hayati önem taşır. Yardım için çalışan ekiplerin depremzedelere ulaşarak yardım etmesini beklerken, çanta içindeki gıdalardan faydalanılabilir. Özellikle enerji verebilecek; çikolata, gofret, bisküvi ve kek gibi hazır paketli gıdalar çanta içerisinde hazır olarak bulundurulmalıdır. Uzun süre bozulmadan saklanabilen konserve ve kuru meyveler, deprem çantasına koyulması tavsiye edilen gıdalardır. Deprem çantasında neler olmalı sorusunun cevabı kişiden kişiye de değişir. Deprem çantasında olması gerekenler, ihtiyaç durumuna ve mevsime göre de değişiklik gösterir. Bu nedenle, çanta içindekileri belirli aralıklar ile yenilemek gerekebilir. Bulunulan binanın yıkılması durumunda ise, enkaz altından dışarıdakilere ses duyurabilmek amacıyla düdük gibi ses çıkarmaya yarayan bir alet bulundurulmalıdır. Yaralanma veya sakatlanma olasılıklarına karşı, ilkyardım malzemelerini de çanta içinde bulundurmak gereklidir. Evde bulunanların kimlik kartları, ehliyet, tapu, banka kartları, sigorta ve araç ruhsatı gibi belgeleri de çantaya koyulmalıdır. Deprem çantası olarak hazırlanması faydalı olan çanta içine, çakı ve fener gibi eşyalardan da koyulmalıdır. Depremin hangi mevsimde yaşanacağını ve nasıl bir havaya maruz kalınacağı önceden kestirilemediği için, battaniye gibi ısıtıcı ürünler eklenebilir. Sürekli olarak kullanılması gereken, hayati bir önem taşıyan ilaçlar varsa, onlardan da yedeklenerek çantaya alınmalıdır. Kaos ortamlarında, bankamatiklerden para çekilememesi gibi olasılıkları da düşünerek, bir miktar para çantaya koyulabilir. Tabii ki hayati önem taşıyan bir içecek olan su da unutulmamalıdır. Hazırlanan çantayı, kapıya en yakın yere koymalısınız. Zaman zaman, hazır paketli gıdaların son tüketim tarihlerine göre çanta içinde yenileme yapılabilir. Deprem çantası, sadece ev için hazırlanmaz. Okul ve iş yerleri için de deprem çantalarının hazır bulunması gerekir. Deprem çantaları, hayati öneme sahiptir.

Deprem Sigortası ile Evinizi Güvenceye Alın

Zorunlu Deprem Sigortası anlamına gelen DASK, depremin yaşandığı yerlerde oluşan maddi zararların karşılanmasını sağlayan bir sistemdir. Deprem riskinin yüksek olduğu bir ülke olan Türkiye'de konutlar için DASK zorunlu hale getirilmiştir. Deprem yönetmeliği hazırlanmıştır. Depremin neden olduğu; yangın, patlamalar, tsunami ve yer kaymasına karşı da eviniz sigorta ile korunur. Afet sebebiyle oluşan maddi zararlarınız, DASK poliçesinde belirlenmiş olan limitler dahilinde ödenir. Bina tamamen veya kısmen zarar görmüş olsa da sigorta ile teminat sağlanır. Tüm bu maddi zararların karşılanabilmesi ve normal hayata dönüş için mutlaka DASK yaptırmak gerekir. Deprem bölgesinde yaşayan insanlar için, her türlü tedbiri almak ve deprem gerçeği ile yaşamayı öğrenmek zorunluluktur. Çürük binalarda yaşamaya devam etmek yerine, yaşanılan binayı sağlamlaştırmak veya kentsel dönüşüm gibi çözüm yollarını arayarak tedbirli olmak gerekir. Unutmayın, insanları öldüren deprem değil tedbirsizliktir.

Aktif fay hatları üzerinde yer alan ülkemizde sık sık depremler meydana gelmektedir. Bu nedenle de hayatın her alanında depremlere karşı hazırlıklı olmak gerekir. Çünkü önlem alındığı takdirde depremlerde meydana gelebilecek maddi ve manevi kayıpların önüne geçilebilir.

İş Yerlerinde Deprem Öncesinde Alınması Gereken Önlemler Nelerdir? 

İş yerleri farklı alanlarda faaliyet gösterebilir. Bu nedenle de alınması gereken önlemler, değişiklik gösterir. Ancak tüm iş yerleri için alınması gereken bazı basit ve etkili önlemler bulunur. Bunlar kısaca şöyle sıralanır: 

• İş yerinin bilimsel metotlara uygun olarak inşa edilmesi veya halihazırda inşa edilmiş bir yapı ise kontrollerinin yaptırılması gerekir. 
• Geçmişte yangın veya sel gibi bir afetle karşılaşıldıysa güncel yönetmeliklere uygun olarak inşa edilmiş olsa bile iş yerinin içerisinde bulunduğu yapı kontrol edilmelidir. Çünkü sel veya yangın gibi afet veya acil durumlar, yapılara kalıcı ve yapısal hasar verebilmektedir. 
• Doğal Afet Sigortaları Kurumu veya kısaltması ile DASK’ın zorunlu deprem sigortası sadece haneleri kapsar. Ancak iş yerleri için deprem sigortası yaptırılması önerilir. 
• Deprem öncesinde iş yerinde bulunan ve belden yüksek ya da düştüğünde yaralanma veya ölüme neden olabilecek tüm eşyalar sabitlenmelidir. Dolap veya kitaplık gibi alanların ise kapaklı olması ve kapakların kolay kırılmaz malzemeden imal edilmiş olması önemlidir. Ayrıca dolapların kilit mekanizmasına sahip olması ve eşya alınmadığı sürece açılmayacak şekilde tutulması önemlidir. 
• Afet gibi durumlara karşı acil durum planı yapılmalı ve planlar güncel tutulmalıdır. Ayrıca plana uygun olarak tahliye gibi işlemlerin tatbikatlarının yapılması önerilir. 
• Depreme karşı mutlaka tesisatların kontrol edilmesi gerekir. Özel bir kullanım talimatı veya şekli varsa buna uygun olarak ayrıca önlemler alınması da önerilir. 
• Kimyevi maddelerin üretimi veya kimyevi maddeler ile üretim yapan tesisler dışında kalan iş yerleri, kimyasal ürünlere karşı önlem almalıdır. Çünkü kimyasallar deprem sırasında kaplarından dışarıya çıkabilir ve birbirleriyle tepkimeye girebilir. Bu nedenle kullanılmayan kimyasalların imhası, zorunlu olarak tutulması gerekenlerin ise farklı noktalarda depolanması gerekir. 
• Tüm çalışanlar ve yönetici konumdaki personeller için iletişim ağı kurulmalıdır. Burada tek tek arama yapmak yerine SMS gibi yöntemlerden yararlanılması önerilir. En sık kullanılan yöntem ise AKUT tarafından geliştirilen Güvendeyim ve BİP Acil Durum Butonu’dur. Her iki sistemde de çalışanlar güvende olduklarını SMS yolu ile hem yöneticilerine ve İK personeline hem de ailelerine bildirebilir. Böylece arama yapılmadığı için şebekeler kilitlenmez. Ayrıca tüm çalışanlar için ağ kurulmuş olur. 
• Birden fazla şehirde iş yerine sahip olan şirketlerin, acil durum yöneticileri farklı şehirlerde bulunmalıdır. Yani İstanbul ve Ankara’da iş yerleri bulunan bir şirket için İstanbul acil durum irtibat kişisi Ankara’da yer alan iş yerinde bulunan bir personel olmalıdır. Çünkü deprem gibi afetlerde genellikle şehir içerisinde iletişim kısıtlı olabilir. Ancak şehir dışına yönelik SMS ve aramalar çok daha rahat yapılır. 
• Deprem çantası olarak bilinen afet ve acil durum çantası satın alınmalıdır. Burada özellikle AKUT, AFAD ve benzeri kurumların çantalarından satın alınması önerilir. Çantalar içerisinde ilk yardım malzemeleri, temiz kıyafetler ve eldiven gibi ekipmanlar bulunması gerekir. Her bir çalışan için bir adet çanta bulunması ise önemlidir. Çünkü deprem gibi afetlerde herhangi bir yaralanma veya sorunla karşılaşmayan kişilere en geç 72 saat içerisinde yardım edileceği öngörülür. Çalışanların bu süreyi sorunsuz atlatabilmesi için iaşelerinden giyime kadar 72 saatlik tüm ihtiyaçları çantalarında olmalıdır. 
• İş yerlerinde acil durum ve afet bilinçlendirme eğitimleri organize edilmelidir. Bu konuda da AKUT ve AFAD gibi kurumlardan destek alınabilir.

İş Yerlerinde Deprem Anında Yapılması Gerekenler Nelerdir?

Deprem öncesinde gerekli planlar yapılmışsa ve tatbikatlar gerçekleştirilmişse genellikle daha az panik yaşanır. Böylece paniğe bağlı yaralanmaların büyük oranda önüne geçilir. Deprem anında yapılması gerekenler ise şöyle sıralanır:  

• Deprem anında ilk olarak acil durum yönetimine geçecek olan kişi/kişilerin etrafındaki personeli sakinleştirmesi gerekir. 
• İş yerlerinde bazı eşyaların sabitlenebilmesi mümkün değildir. Bu nedenle de deprem anında sabitlenmemiş eşyalardan uzak durulması gerekir. 
• Günümüzde birçok iş aletinin acil kapatma tuşları bulunur. Bunlardan yararlanılarak deprem başladığı anda aletlerin kapatılması gerekir. Eğer tuşsuz bir cihaz kullanılıyorsa doğal gaz vanasının kapatılması veya fişinin çekilmesi yararlı olacaktır. Ancak bu işlem sırasında çalışanların kendilerini tehlikeye atmaması oldukça önemlidir. 
• Deprem sırasında AFAD tarafından önerilen hareket Çök - Kapan - Tutun’dur. AKUT ise çökmeye ek olarak yatılabileceğini de ifade ediyor. 
• Çök - Kapan - Tutun hareketinde mümkün olduğu kadar baş gibi hayati bölgeleri korumak gerekir. 
• Deprem sırasında çalışanlar açık alandaysa ve vazifeli değillerse binalardan uzak durmalılardır. Ayrıca enerji transferinde kullanılan kablolar veya borulardan da uzak durmaları gerekir. 
• Deprem anında bir diğer dikkat edilmesi gereken konu ise elektrik düğmeleridir. Asla elektrik düğmelerine basılmaması gerekir. Deprem sırasında ışık kaynağından yoksun kalınması durumunda dahi elektrik düğmelerine basılmamalıdır. Ayrıca çakmak veya kibrit gibi ışık kaynaklarından da yararlanılmamalıdır. 
• İş yerlerinde deprem anında yapılmaması gereken bir diğer husus ise telefon görüşmeleridir. Yangın gibi deprem tarafından tetiklenen durumlar dışında asla telefon kullanılmamalıdır. 
• Deprem sırasında çalışanlar araç içerisinde ve güvendelerse mutlaka aracı durdurmalı ve pencereler kapalı olarak beklemelilerdir. Güvenli olmayan bir bölgedelerse aracı durdurup kontak anahtarını üzerinde bırakarak uzaklaşmaları gerekir. 

İş Yerinde Deprem Sonrasında Yapılması Gerekenler Nelerdir?

İş yerlerinde her çalışan için bir adet afet ve acil durum çantası olarak adlandırılan ama genellikle deprem çantası olarak bilinen çantadan bulunması gerekir. Bu tip çantalar, tahliye sonrasında 72 saat boyunca herhangi bir destek almadan çalışanların hayatlarını idame etmesini sağlar. 

Deprem sonrasında yapılması gereken ise kısaca şöyle sıralanır:

• Deprem sonrasında ilk olarak tahliye işleminin başlatılması gerekir. Ancak etrafta yaralı varsa bu kişilere de yardım edilmesi önemlidir. 
• Çalışanlar şebeke bağlantılarını sonlandırmak gibi vazifelere sahipse ilk olarak bu işlerle alakadar olmalıdır. 
• Radyo gibi araçlarla yapılacak duyuruları takip edilebilir. 
• Yaralanma, göçük, yıkım veya yangın gibi hayati öneme sahip konular dışında telefon ile iletişim kurulmamalıdır. Bunun yerine SMS’in tercih edilmesi gerekir. 
• Bölgede yıkım varsa çalışanlar güvenli alanlarda beklemeli ve araçlarla seyahat etmekten kaçınmalıdır. Çünkü araç trafiği nedeniyle kurtarma ekipleri enkazlara ulaşmakta zorluk yaşayabilir. 

Kaynak: AFAD ve AKUT