Rus Malları

Rusya’nın ’te en çok hangi malları ithal edebileceği belirlendi.

Geçtiğimiz yıl Batı yaptırımları nedeniyle tedarik kanallarına erişimi kısıtlanan Rusya’nın, bu yıl ithalat ve ihracatını nasıl ve hangi ülkelerin yardımıyla şekillendireceği belirlendi.

Rus resmi haber ajansı RIA Novosti’nin görüştüğü uzmanlar, Rusya’nın ihracatında ana kalemlerin yeraltı kaynakları, demirli ve demirsiz metaller, gübre ve tahıl olacağına vurgu yaparken, ihracatta ise otomobil, elektronik ekipman, sanayi ekipmanı ve ilaçlar hakim olacak.

Çin, Hindistan, Türkiye ve Vietnam ile ticarette büyüme eğiliminin süreceğini tahmin eden uzmanlar, yılında mevcut jeopolitik ve ekonomik trendlerin korunacağını, Rusya’nın dış ticaretinin yeniden yapılanmasının devam edeceğini aktardı.

Ajansa konuşan Stratejik Araştırma Merkezi uzmanı Natalya Kochetkova, Rusya’nın Çin, Türkiye ve Hindistan ile ticaret hacminin artmaya devam etmesinin muhtemel olduğunu söylerken, “Paralel ithalatın geliştirilmesi yoluyla da Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) ve Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) üyesi ülkelerle ihracat ve ithalat artacak” diye konuştu.

Sanayi ve enerji alanında bağımsız uzman Leonid Khazanov’a göre İran’ın yanı sıra Vietnam, Bangladeş, Tayland ve Pakistan’ın da ’te Rusya’nın ana ticaret ortakları arasına dahil edilebileceğine dikkat çekerken, “Rusya’nın ithalatın yapısını otomobil ve bileşenleriyle birlikte elektronik ekipman ve ilaç oluşturacak. İhracatta ise yanıcı mineraller, demirli ve demirsiz metaller, tahıl ve gübreler hakim olacak” dedi.

sonuçlarını değerlendiren uzmanlar, Rusya Federal Gümrük Servisi’nin şu anda dış ticaretle ilgili verileri kamuoyuyla paylaşmadığını, geçen yılın sonuçlarını yalnızca ön değerlendirmenin mümkün olduğuna dikkat çekiyor.

Kochetkova, Hindistan, Türkiye ve Brezilya ile ticaret hacimlerinin keskin bir çekilde arttığına vurgu yaparken, bunun yanında AEB ve BDT üye ülkeleri ile ticaret hacminde de artış yaşandığını, özellikle Ermenistan ile ’nin 10 ayında ticaret hacmindeki artışın yüzde 86,9 olduğunu kaydetti.

Sözü edilen dönemde Rusya’nın Kırgızistan ile ticaret hacmindeki artış yüzde 59,1, Özbekistan ile ise yüzde 26,2 olarak gözlemlendi.

Khazanov, bununla birlikte Rusya’nın ithalat hacimlerinin bu yıl sonuna kadar ortalama yüzde oranında azalabileceğini varsayarken, özellikle yüzde 50 düşen otomobil ithalatında bir canlanma beklenmediğini, ilaç ithalatında da düşüşün yüzde 12’lere varabileceğini belirtti.

Uzman, düşüş tahminlerinin ihracat için de söylenebileceğini sözlerine ekledi.

Rusya Federal Gümrük Servisi (FTS), yılında federal bütçeye aktarılan gümrük gelirlerinin 6,2 trilyon ruble olduğunu bildirirken, bu rakamların ’e göre yüzde 13,4 daha düşük olduğu kaydedildi.

Özet

XIX. yüzyılın başlarında kapitalist endüstri devletleri kendi ürün ve üretimlerini Doğu'ya ulaştırmak ve aynı şekilde doğudan batıya ham madde aktarmak için rekabete girişmişlerdi. Aynı güçler Karadeniz'in doğu limanlarından İran'a kadar uzanan ticaret yoluna büyük önem vererek bu güzergahta hakim güç olmak için rekabete girişmişlerdi. XIX. yüzyıl başlarında Karadeniz ticaretinin canlanması ve yılında Süveyş kanalının açılması Karadeniz'in doğusundan İran'a yapılan ticaretin hem iktisâdî ve hem de siyasi bakımdan uluslararası stratejik önem kazanmasına sebep oldu. Karadeniz tarihine baktığımızda Trabzon limanının önemi, üstünlüğü, tarihi geçmişinden değil, aktif bir ticari yol olan Erzurum-Tebriz hattına bağlanmasından kaynaklanıyordu. XIX. yüzyılda Karadeniz'in doğu limanlarından İran'a transit ticareti yapan iki yoldan Osmanlı hakimiyet bölgesindeki Trabzon-Erzurum-Tebriz yolu ve Rus hakimiyet sahasındaki Gürcistan sahillerinden Sohum-Poti limanları üzerinden geçen Batum-Tiflis-Tebriz yolu iki devleti rakip haline getirdi. Rus Çarı, Kafkas ticari-transit yolunu öne çıkarmak amacıyla ülkenin kuzey bölgesinde yarı sömürgeci durumunu korumak, Kafkasya'yı büyük bir ticari bölge yapmak, bütün Asya pazarlan ile bağlantı kurmak niyetindeydi. Rusya kendi tüccarını önceden mükellef olduğu yerel vergilerden muaf tutarak, onlara mali ve gümrük yardımları yaparak tüccarı himayesi altına aldı. Rusya tüm bu girişimleriyle Osmanlı toprakları üzerinden İran'a gelen İngiliz malları ile rekabet etmeyi amaçlıyordu. Diğer yandan Rusya, Kafkas yolunda ticari üstünlüğü daimi surette elinde bulundurmak için çeşitli önlemler aldı. Tebriz-Culfa demiryolunu yaparak bütün yol boyunca Rus askerlerini bu güzergaha yerleştirdi. Aynı yolun kenarlarına kullanışlı kervansaraylar yaparak tüccarın ve yolcuların seyahatini kolaylaştırdığı gibi menzillerle de bölge güvenliğini sağlamıştı. yılının ortalarında İngiliz malları ilk olarak Fars körfezinden İran'a girmiş, bu yıldan sonra da İngiliz malları Kuzey'den Sohum yoluyla Kafkasya ve Anadolu'nun doğusuna, İran'ın kuzeyine ulaşmıştı. İngiltere'nin bu başarısı bölgedeki Rus pazarını tehdit etmişti. Rusya, siyasi açıdan Kafkasya bölgesiyle güçlü bağlantılar kurmasına rağmen, ekonomik açıdan güçlü bağlantılar kuramamış hatta günden güne bölgedeki ticari varlığı zarflamıştı. Rusya'nın bölgede varlığı zayıflamasına karşın İngiliz mallarının satışı İran'da artıyordu. İngiltere, daha fazla kâr elde etmek için kısa deniz yolları bulmaya yöneliyordu. İşte bu noktada İngiltere'nin İran'a ulaşmak için bulduğu en kısa yol Karadeniz güzergahıydı. Bu makalede yeni bir bakış açısıyla ve belirli etkenler haricinde - Hindistan'ın siyasi ve iktisâdî rolü göz ardı edilerek - dış güçlerin olumsuz etkilerine rağmen XIX. yüzyıl sonu, XX. yüzyıl başlarında İran ticaretinin canlanmasını incelemeye çalıştık. Diğer taraftan zikrettiğimiz yollarda Osmanlı ve Rusya arasındaki rekabetin neden ve nasıl bir şekilde ortaya çıktığı sorusuna cevap vermeye, aynı zamanda İngiltere'nin Osmanlı'ya ait olan yolu sahiplenmedeki rolünü belirlemeye çalıştık.