Panik atak | |
---|---|
Panik atak geçiren, başka biri tarafından sakinleştirilmeye çalışan birinin tasviri. | |
Uzmanlık | Psikiyatri |
Belirtiler | Yoğun korku, çarpıntı, terleme, titreme, nefes darlığı, karıncalanma[1][2] |
Süre | Saniyeler ve saatler arasında değişken[3] |
Nedenleri | Panik bozukluk, sosyal anksiyete bozukluğu, travma sonrası stres bozukluğu, depresyon, medikal problemler[2][4] |
Risk faktörü | Tüttürmek, stres[2] |
Tanı | Semptomların diğer olası sebeplerinin hastada olmadığı anlaşılınca[2] |
Prognoz | Genellikle iyi[5] |
Sıklık | %3 (Avrupa), %11 (ABD)[2] |
Panik atak; çarpıntı, terleme, titreme, nefes darlığı, uyuşma veya kötü bir şeyin olacağı hissiyle karakterize; aniden gelen yoğun korku dönemidir.[1][2]Semptomların şiddeti dakikalar içinde yükselmektedir.[2] Genellikle bir atak yaklaşık 30 dakika sürer, ancak bu süre saniyeler ila saatler arasında değişebilir.[3] Atak sırasında kontrolünü kaybetme korkusu ve göğüs ağrısı da görülebilir.[2] Panik ataklar kişiye fiziksel olarak herhangi bir zarar vermez.[5][6]
Panik ataklar; panik bozukluğu, sosyal anksiyete bozukluğu, travma sonrası stres bozukluğu, madde kullanım bozukluğu, depresyon ve diğer tıbbi sorunlar sonucu oluşabilir.[2][7] Beklenmedik anlarda tetiklenebilir ya da ortaya çıkabilirler.[2]Tüttürmek, kafein ve psikolojik stres panik atak oluşma riskini artırır.[2] Teşhisten önce, hipertiroidizm, hiperparatiroidizm, kalp hastalıkları, akciğer hastalıkları ve ilaç kullanımı gibi benzer semptomlar üreten durumlar göz ardı edilmemelidir ve hekim tarafından kontrol edilmelidir.[2]
Panik atakların tedavisi altta yatan nedene bağlı olmalıdır.[8] Sık atak geçirenlerde, psikoterapi veya ilaçlar kullanılabilir.[9] Nefes eğitimi ve kas gevşetme teknikleri de yardımcı olabilir.[10] Bu durumdakilerin intihar riski daha yüksektir.[2]
Avrupa'da nüfusun yaklaşık %3'lük bir diliminde bu rahatsızlık varken Birleşik Devletler'de bu oran yaklaşık olarak %11'dir.[2] Rahatsızlık kadınlarda erkeklere göre daha yaygındır.[2] Rahatsızlık genellikle ergenlik döneminde ya da erken yetişkinlik döneminde ortaya çıkar.[2] Çocukların ve yaşlıların bu hastalıktan etkilenmesi ise daha az olasıdır.[2]
Panik atak, gerçek bir tehlike veya belirgin bir neden olmadığında şiddetli fiziksel reaksiyonları tetikleyen ani bir yoğun korku hissedilmesi olayıdır. Panik ataklar çok korkutucu olabilir. Panik ataklar meydana geldiğinde kontrolü kaybettiğinizi, kalp krizi geçirdiğinizi ve hatta öleceğinizi düşünebilirsiniz.
Birçok insan yaşamları boyunca sadece bir veya iki panik atak geçirir ve bu ataklar onlara neden olan stresli durum sona erdiğinde ortadan kalkar. Ancak, tekrarlayan, beklenmedik panik ataklarınız varsa ve sürekli başka bir atak korkusuyla yaşıyorsanız, panik bozukluğu adı verilen rahatsızlığa sahip olabilirsiniz.
Panik atakların kendileri yaşamı tehdit etmese de, panik atak tecrübesi korkutucu olabilir ve yaşam kalitenizi önemli ölçüde etkileyebilir. Bununla birlikte panik atak tedavisinde çok gelişmiş yöntemler bulunmaktadır.
Panik ataklara veya panik bozukluğa neyin sebep olduğu bilinmiyor, ancak aşağıdaki faktörlerin rol oynadığı düşünülmekte:
Panik ataklar ilk başta aniden ve uyarı vermeden gelebilir, ancak zamanla genellikle belirli durumlar tarafından tetiklenirler.
Bazı araştırmalar, vücudunuzun tehlikeye karşı verdiği doğal savaş ya da kaç tepkisinin panik ataklarda rol oynadığını öne sürüyor. Örneğin, peşinize bir boz ayı gelse, vücudunuz içgüdüsel olarak tepki verirdi. Vücudunuz yaşamı tehdit eden bir duruma hazırlanırken kalp atış hızınız ve nefesiniz hızlanır. Aynı reaksiyonların çoğu panik atakta da meydana gelir. Ancak bariz bir tehlike olmadığında neden panik atak meydana geldiği bilinmiyor.
Panik bozukluğu belirtileri genellikle gençliğin sonlarında veya erken yetişkinlik döneminde başlar ve erkeklerden daha fazla kadınları etkiler.
Panik atak veya panik bozukluğu geliştirme riskini artırabilecek faktörler şunlardır:
Panik ataklar tipik olarak uyarı vermeden aniden başlar. Araba sürerken, alışveriş merkezinde, derin uykudayken veya bir iş toplantısının ortasındayken, her an gerçekleşebilir. Panik bozukluk sonucunda ara sıra veya sık sık panik ataklarınız olabilir.
Panik atakların birçok varyasyonu vardır, ancak semptomlar genellikle dakikalar içinde zirve yapar. Panik atak geçtikten sonra kendinizi yorgun ve bitkin hissedebilirsiniz.
Panik ataklar tipik olarak şu belirtiler veya semptomlardan bazılarını içerir:
Panik ataklarla ilgili en kötü şeylerden biri, başka bir atak geçireceğinize dair kişide olan yoğun korkudur. Kişi panik atak geçirmekten o kadar korkar ki sosyal hayatını panik atak geçirebileceğini düşündüğü ortamlardan uzaklaşmak üstüne kurar.
Panik atak belirtileriniz varsa, mümkün olan en kısa sürede tıbbi yardım alın. Bununla birlikte panik ataklar son derece rahatsız edici olsa da tehlikeli değildir. Ancak panik atakları kendi başınıza yönetmek zordur ve tedavi olmaksızın daha da kötüleşebilirler.
Panik atak semptomları, kalp krizi gibi diğer ciddi sağlık sorunlarının semptomlarına da benzeyebilir, bu nedenle semptomlarınıza neyin neden olduğundan emin değilseniz bir doktor tarafından değerlendirilmeniz önemlidir.
Tedavi edilmeyen panik ataklar ve panik bozukluk, hayatınızın hemen her alanını etkileyebilir. Daha fazla panik atak geçirmekten o kadar korkabilirsiniz ki, sürekli bir korku hali içinde yaşar ve yaşam kalitenizi bozarsınız.
Panik atakların neden veya bağlantılı olabileceği komplikasyonlar şunlardır:
Bazı insanlar için panik bozukluğu, panik atağınız varsa kaçamamaktan veya yardım alamamaktan korktuğunuz için endişe duymanıza neden olan yerlerden veya durumlardan kaçınmayı içeren agorafobiyi içerebilir.
Panik atakları veya panik bozukluğu önlemenin kesin bir yolu yoktur. Ancak, aşağıdaki öneriler yardımcı olabilir.
Doktorunuz panik atak, panik bozukluğu veya kalp, tiroid sorunları gibi panik atak benzeri semptomlara neden olabilecek başka bir sağlık probleminiz olup olmadığını araştıracaktır.
Teşhisi için doktorunuz aşağıdakileri gerçekleştirebilir:
Psikolojik bir öz değerlendirme veya anket doldurabilirsiniz. Ayrıca alkol veya diğer madde kullanımı hakkında soru sorulabilir.
Panik atak geçiren herkesin panik bozukluğu yoktur. Panik bozukluğunun teşhisi için, aşağıdakilere dikkat edilir:
Panik ataklarınız varsa ancak panik bozukluğu tanısı almamışsanız, yine de tedaviden yarar görebilirsiniz. Panik ataklar tedavi edilmezse daha da kötüleşebilir ve panik bozukluğu veya fobilere dönüşebilir.
Panik bozukluk tedavisi, panik ataklarınızın yoğunluğunu, sıklığını azaltmaya ve günlük yaşamdaki işlevinizi iyileştirmeye yardımcı olabilir. Ana tedavi seçenekleri psikoterapi ve ilaçlardır. Tercihinize, geçmişinize, panik bozukluğunuzun ciddiyetine ve panik bozukluklarının tedavisinde özel eğitim almış terapistlere erişiminiz olup olmadığına bağlı olarak bir veya iki tedavi türü önerilebilir.
Konuşma terapisi olarak da adlandırılan psikoterapi, panik atak ve panik bozukluğu için etkili bir ilk tercih tedavi olarak kabul edilir. Psikoterapi, panik atakları ve panik bozukluğu anlamanıza ve bunlarla nasıl başa çıkacağınızı öğrenmenize yardımcı olabilir.
Bilişsel davranışçı terapi adı verilen bir psikoterapi türü, kendi deneyimlerinizle panik semptomlarının tehlikeli olmadığını öğrenmenize yardımcı olabilir. Terapistiniz, panik atak semptomlarını güvenli ve tekrarlayıcı bir şekilde kademeli olarak yeniden yaratmanıza yardımcı olacaktır. Paniğin fiziksel duyumları artık tehdit edici hissetmediğinde, ataklar çözülmeye başlar. Başarılı tedavi, panik ataklar nedeniyle kaçındığınız durumların korkularının üstesinden gelmenize de yardımcı olabilir.
Tedavinin sonuçlarını görmek zaman ve çaba gerektirebilir. Panik atak semptomlarının birkaç hafta içinde önemli ölçüde azaldığını ve genellikle birkaç ay içinde kaybolduğunu görmeye başlayabilirsiniz. Panik ataklarınızın kontrol altında kalmasını sağlamak veya tekrarlamaları engellemek için ara sıra kontrol ziyaretleri planlanılabilir.
İlaçlar, depresyonun yanı sıra panik ataklarla ilişkili semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir. Panik atak semptomlarını yönetmede aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli ilaç türlerinin etkili olduğu gösterilmiştir:
Bir ilaç sizin için yeteri kadar iyi bir etki göstermiyorsa, doktorunuz etkinliği artırmak için başka bir ilaca geçmenizi veya belirli ilaçları birleştirmenizi önerebilir. Bir ilaca başladıktan sonra semptomlarda bir iyileşme fark etmenin birkaç hafta sürebileceğini unutmayın.
Tüm ilaçların yan etki riski vardır ve bazıları hamilelik gibi belirli durumlarda önerilmeyebilir. Olası yan etkiler ve riskler hakkında doktorunuzla konuşun.
Panik ataklar ve panik bozukluk profesyonel tedaviden fayda sağlarken, aşağıdaki kişisel bakım adımları semptomları yönetmenize yardımcı olabilir:
PANİK ATAK
Panik atak, aniden ortaya çıkan yoğun korku, sıkıntı ve endişe nöbetidir. Bu nöbet şiddetli olarak genellikle dakika arası sürer ve sonra yavaş yavaş şiddeti düşer.
Panik atak nöbeti yaşayan kişi çok kötü birşey olacağı veya öleceği hissine
kapılır. Buna bağlı olarak, kendisini kurtaracak birisi veya bir sağlık kuruluşu arama girişimleri olur. Hatta sağlık kuruluşlarına yakın mekanlarda yaşamayı tercih eder.
PANİK ATAK BELİRTİLERİ
Panik atak, birtakım fiziksel belirtiler ve düşünce süreçleriyle beraber ortaya çıkar. Bunlardan en belirgini yoğun korku ve endişe duygusunun hissedilmesidir.
Panik atakta görülebilen fiziksel belirtilerden bazıları:
– Mideye bir şey çöküyor hissi
– Avuç içlerinde terleme
– Her tarafta sıcaklık hissetmek
– Hızlı ve şiddetli kalp atışları
– Ellerde titreme
– Diz ve bacaklarda güçsüzlük veya esneklik
– İç titremesi, titreme duygusu
– Ağız kuruluğu
– Boğazda yumruk hissi
– Göğüste basınç
– Hızlı nefes alıp verme
– Bulantı veya ishal
– Baş dönmesi, sersemlik, göz kararması
– Gerçek dışılık hissi (rüyada gibiyim)
– Açık olarak (net olarak) düşünememe
– Bulanık görme
– Kısmen felce uğramışlık duygusu
– Ayrılma yada hayal gibi hareket etme duygusu
– Çarpıntılar veya düzensiz kalp atışları
– Ellerde, ayaklarda ve yüzde karıncalanma
– Göğüs ağrısı
– Bayılma hissi
– Midede titreme heyecan
– Soğuk ve ıslak eller
Korku ve endiğe duygularıyla gelişen düşünceler ise şunlardır;
– Ölmek üzereyim
– Kalp krizi geçiriyorum
– Aklımı yitirmek üzereyim
– Kendimden geçmek üzereyim
– Nefes alamıyorum ve hiç alamayacağım
– Felç olabilirim
– Kontrolümü kaybediyorum
– Tansiyonum çok yükseldi ve beyin kanaması geçireceğim
PANİK ATAK HİKAYESİ
Ali Bey, 26 yaşında, bekar, ailesiyle yaşayan bir erkektir. Ali Bey, yaklaşık 20 gündür dışarıya çıkmak istememekte, sürekli öleceği, kalp krizi veya beyin kanaması geçireceği düşüncesiyle yaşamak zorunda kalmaktadır. Bu düşüncelere kapşldığı ilk zamanlar, hemen soluğu acil serviste almış ve her an öleceği korkusunu büyük bir dehşetle yaşamıştır. Ancak acil serviste herhangi bir fiziksel rahatsızlığı olmadığı bildirilmiştir. Ali Bey, o günden itibaren birçok doktora gitmiş ama herhangi bir fiziksel rahatsızlığı olmadığı kendisine belirtilmiştir. Ayrıca durumunun büyük ihtimalle psikolojik olduğu vurgulanmıştır.
Ali Bey, hemen hemen her gün birkaç defa panik atak nöbeti geçirmekte, nöbetler sırasında nefes alamayacağını, kalbinin duracağını hissetmektedir. Bu kısır döngüden hiçbir şekilde kurtulamayacağını düşünüp mutsuz olmakta, giderek aklını yitireceğinden korkmaktadır. Özellikle dışarı çıktığında kontrolünü kaybedip
bayılacağını düşünmekte o yüzden kısa süreli mesafeler için bile dışarıya çıkmamaktadır. Neredeyse evden çıkamayan Ali Beye anne ve babası oldukça anlayışlı davranmakta ancak onlar da nasıl hareket edecekleri konusunda kendilerini yetersiz hissetmektedirler.
Sonuç olarak panik atak ve depresyon günümüzde her toplumda görülen yaygın ruhsal problemlerdir. Dolayısıyla bu ruhsal rahatsızlıkların dikkatle ele alınması gerekmektedir. Bu anlamda bu belirtileri yaşayan ve hayatının içinden çıkılmaz bir hale geldiğini düşünen bireylerin, psikoloğa başvurmaları gerekebilir.
Genel anlamda psikolojik rahatsızlıklara bakıldığında aslında kişilerin, kendilerini
olumsuz anlamda etkileyecek şekilde hareket ettikleri görülmektedir. Bu noktada Can Dündar’ın bir yazısına yer vermek oldukça faydalı olacaktır.
KUSURSUZ OLMAK
Çin’de bir adam, her gün boynuna dayadığı kalın sopanın iki ucuna astığı testilerle dereden su taşırmış evine.. Bu testilerden birinin yan kısmında çatlak varmış… Diğeri ise hiç kusursuz ve çatlaksızmış; ve her seferinde bu kusursuz testi adamın doldurduğu suyun tümünü taşır, ulaştırırmış funduszeue.info her zaman boynunda taşıdığı testilerden çatlak olanı eve yarım; diğeri dolu olarak varırmış. İki sene her gün bu şekilde geçmiş. Adam her iki testiyi suyla doldururmuş ama evine vardığında sadece 1,5 testi su kalğrmış…Tabi ki kusursuz, çatlaksız testi vazifesini mükemmel yaptığı için çok gururlanıyormuş. Fakat zavallı çatlak olan kusurlu testi, çok utanıyormuş. Doldurulan suyun sadece yarısını eve ulaştırabildiği için de çok üzülüyormuş. İki yılın sonunda bir gün, görevini yapamadığını düşünen çatlak testi, ırmak kenarında adama şöyle demiş:
‘Kendimden utanıyorum. Şu yanımdaki çatlak nedeniyle, sular eve gidene kadar akıp gidiyor..’ Adam gülümseyerek dönmüş testiye; ‘Göremedin mi? Yolun senin tarafında olan kısmı çiçeklerle funduszeue.info kusursuz testinin tarafında hiç yok.Çünkü ben başından beri senin kusurunu, çatlaklığını funduszeue.info tarafına çiçek tohumları ektim.. Ve her gün o yolda ben su taşırken,sen onları suladın.. 2 senedir o güzel çiçekleri toplayıp, masamı süslüyorum. Sen kusursuz olsaydın, o çatlağın olmasaydı evime böyle güzellik ve zarafet veremeyecektim’ diye cevap vermiş
Aslında hepimiz birer çatlak testiyiz Her birimizin kendine has kusurları vardır. Fakat sahip olduğumuz bu kusurlar ve çatlaklardır hayatlarımızı ilginç yapan, mükafatlandıran, renklendiren.
Etrafımızdaki her kişiyi,oldukları gibi kabullenin.. Onlardaki kusurları değil, içlerindeki güzellikleri görün… (Can DÜNDAR)
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası