Kapora Verip Vazgeçmek

Adi yazılı sözleşme ile gayrimenkul alımında satışın gerçekleşmemesi halinde alıcının verdiği kapora ne olacaktır? Geri isnebilir mi? Sözleşmeden cayma halinde cezai şart konulmuş ise geçerli midir?

Gayrimenkul alımı resmi şekle tabi olup tapuda yapılması gerekir. Taraflar arasında tapuya gitmeden adi yazılı yapılan sözleşmeler resmi şekle uygun olmadığı için geçersizdir. Geçersiz sözleşmede herkes aldığını geri vermekle yükümlüdür. Buna göre alıcı kapora vermiş ise satışın gerçekleşmemesi halinde geri isteyebilecektir.

Keza taraflar arasında yapılan adi yazılı sözleşmenin geçersiz olmasının bir diğer sonucu olarak da bu sözleşmelerde tarafların caymaları halinde öngörülen cezai şartların da geçersiz olmasıdır.

Yargıtay 3.Hukuk Dairesince verilen iki kararı aşağıda sunuyorum.

Yararlı olması umuduyla…..

Antalya 16.03.2018

Avukat Emin Alkan

T.C.
YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO. 2016/2288
KARAR NO. 2017/12263
KARAR TARİHİ. 20.9.2017

>TAŞINMAZIN SATIŞINA DAİR GEÇERLİ SÖZLEŞME OLMAYIP ADİ YAZILI SÖZLEŞMEYE DAYALI ALINAN KAPORA PARANIN İADESİ GEREKİR.

2004/m.67

ÖZET : Dava, adi yazılı gayrimenkul satış sözleşmesi gereğince ödenen kaporanın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesini içeren icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.

Temyize konu uyuşmazlık; harici gayrimenkul sözleşmesi gereğince satıcıya ödenen kaporanın tapu devrinin gerçekleşmemesi halinde geri istenip istenemeyeceği noktasında toplanmaktadır.

Taraflar arasında akdedilen sözleşme, taşınmaz satışına dair olup, geçerlilik şartı olan resmi şekilde düzenlenmediği için geçersizdir. Geçersiz sözleşme sebebiyle herkes verdiğini geri ister. Mahkemece bu gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken geçersiz sözleşmeyi geçerlilik tanımak suretiyle yazılı şekilde hüküm tesisi doğru değildir.

Mahkemece; geçersiz sözleşme sebebiyle bedel iadesine yönelik itirazın iptaline hükmedilmesi gerekirken; yanılgılı değerlendirme ile geçerli şekilde kurulmuş sözleşme gibi değerlendirilerek karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün gerekçesinin değiştirilerek onanması gerekmiştir.

DAVA : Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraflarca temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

KARAR

Davacı; davalı ile emlak komisyoncusu aracılığıyla taşınmaz alımı konusunda sözleşme yaptığını, 1.500,00 TL kaparo verdiğini, kalan 8.500,00 TL kaparo bedelini de emlakçıya havale ettiğini, davalının da teslim aldığını, sözleşmede kredi olumsuzluğu halinde kaporanın iade edileceğinin belirlendiğini, banka tarafından kendisine kredi kullandırılmayacağının iletildiğini, ihtara rağmen davalının ödenen bedeli iade etmediğini, icra takibine itiraz ettiğini belirterek; itirazın iptaline ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı; yetkisiz mahkemede dava açıldığını, davacının haksız yere sözleşmeden dönmek istediğini, banka tarafından davacıya kredi verileceğini, kendisinin bu sebeple zarara uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece; taraflar arasındaki sözleşme gereği kredi alamayan davacının ödediği kaparoyu davalıdan isteme hakkı bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm süresi içerisinde taraflarca temyiz edilmiştir.

1-)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2-) Davacı tarafın hükmün gerekçesine yönelik temyiz itirazlarına gelince;

Dava, adi yazılı gayrimenkul satış sözleşmesi gereğince ödenen kaporanın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesini içeren icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.

Temyize konu uyuşmazlık; harici gayrimenkul sözleşmesi gereğince satıcıya ödenen kaporanın tapu devrinin gerçekleşmemesi halinde geri istenip istenemeyeceği noktasında toplanmaktadır.

Buna göre, taraflar arasında akdedilen 08/01/2015 tarihli sözleşme, taşınmaz satışına dair olup, geçerlilik şartı olan resmi şekilde düzenlenmediği için geçersizdir. Geçersiz sözleşme sebebiyle herkes verdiğini geri ister. Mahkemece bu gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken geçersiz sözleşmeyi geçerlilik tanımak suretiyle yazılı şekilde hüküm tesisi doğru değildir.

Ne var ki; mahkeme, kararını bu gerekçe ile oluşturması gerekirken yazılı gerekçe ile hüküm kurulmuş olması yerinde görülmemiştir. Hal böyle olunca mahkeme gerekçesi kaldırılarak yukarda yazılan gerekçe ile sonucu itibari ile doğru olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.

O halde; mahkemece; geçersiz sözleşme sebebiyle bedel iadesine yönelik itirazın iptaline hükmedilmesi gerekirken; yanılgılı değerlendirme ile geçerli şekilde kurulmuş sözleşme gibi değerlendirilerek karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün gerekçesinin değiştirilerek onanması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda birinci bentte açıklanan sebeplerle davalının tüm temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan sebeplerle davacının temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün gerekçesinin değişitirilerek ONANMASINA, 512.10.TL bakiye temyiz harcının temyiz eden davalıya, 3.70.TL Bakiye temyiz harcının temyiz eden davacıya yükletilmesine, 6100 Sayılı HMK’nun geçici madde 3 atfıyla 1086 Sayılı HUMK’nun 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 20.09.2017 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

3.Hukuk Dairesi 2014/13142 E. , 2015/5885 K.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ : MANAVGAT 4. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/04/2014
NUMARASI : 2013/257-2014/131

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkilinin, adi yazılı şekilde akdedilen gayrimenkul satış sözleşmesiyle davalı Hüseyin’den taşınmaz satın aldığını, aynı gün Hüseyin’in babası Kazım’ın banka hesabına kapora olarak 110.000,00 TL gönderdiğini, binanın ruhsatı olmadığını öğrenince taşınmazı almaktan vazgeçtiğini, ödediği 110.000,00 TL’yi davalılardan geri istediğini, davalıların parayı iade etmemeleri nedeniyle eldeki davayı açtıklarını belirterek; 110.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacının binanın ruhsatlı olmadığını satış sözleşmesini imzalarken bildiğini ancak cayma parasını geri alabilmek için gerçeğe aykırı beyanlarda bulunduğunu, sözleşmede açıkca, alıcının taşınmazı almaktan vazgeçmesi halinde ödenen paranın satıcıda kalacağının kararlaştırıldığını, ödenen 110.000,00 TL’nin müvekkili Kazım’da kalması gerektiğini, davacının bu parayı geri istemesinin yasal dayanağı bulunmadığını savunarak; davalı Hüseyin yönünden husumetten, Kazım yönünden esastan davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.
Mahkemece, sözleşmeye göre alınan paranın kaparo ve dönme cezası niteliğinde bulunduğu, sözleşmeden haksız olarak dönen tarafın bu parayı geri isteyemeyeceği, cezai şartın niteliği gereği indirilmesinin de mümkün olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, adi yazılı gayrimenkul satış sözleşmesi gereğince ödenen kaporanın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre istirdatı istemine ilişkindir.
Temyize konu uyuşmazlık; harici gayrimenkul sözleşmesi gereğince satıcıya ödenen kaporanın tapu devrinin gerçekleşmemesi halinde geri istenip istenemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Kural olarak tapulu taşınmazın satışına ilişkin sözleşme resmi biçimde yapılmadığı sürece geçersizdir. (TMK’nın 706, BK’nın 213, Tapu Kanunu’nun 26 ve Noterlik Kanunu’nun 60.maddesi) Geçersiz olduğu için de taraflarına hak ve borç doğurmaz. Ancak taraflar verdiklerini haksız iktisap kuralları gereğince geri isteyebilirler. Zira; haklı bir sebep olmaksızın başkası zararına mal edinen kimse onu iade ile yükümlüdür.
Cezai şart; asıl borca ilişkin fer’i bir hak olup, geçersiz sözleşmelerde yer alan cezai şartlar da geçersizdir. Adi yazılı sözleşmelere dayanarak taraflar birbirlerinden cezai şart isteyemezler.
Taşınmaz satışına ilişkin adi yazılı sözleşme gereğini yerine getirmek istemeyen taraf, diğer tarafa aldıklarını geri vermek ve diğer taraftan da verdiklerini geri alma hakkına haizdir.
Tüm bu bilgiler ışığında somut olay irdelendiğinde; davacıyla, davalılardan Hüseyin arasında 20.12.2012 tarihli gayrimenkul satış sözleşmesi akdedildiği, davalı Hüseyin’in toplam 375.000,00 TL bedelle davacıya taşınmaz sattığı, davacının aynı gün sözleşmede kararlaştırılan kapora bedeline istinaden davalı Hüseyin’in babası davalı Kazım’ın hesabına 110.000,00 TL gönderdiği, davacının taşınmazı almaktan vazgeçtiği ve ödediği 110.000,00 TL kapora bedelinin iadesi için eldeki davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Buna göre, davacı ile davalılardan Hüseyin arasında akdedilen 20.12.2012 tarihli sözleşme, taşınmaz satışına ilişkin olup, geçerlilik şartı olan resmi şekilde düzenlenmediği için geçersizdir. Sözleşme geçersiz olduğu için bu sözleşmede yer alan cezai şarta ilişkin hükümler de aynı şekilde geçersizdir. Davacının bu sözleşme gereğince davalılardan Kazım’ın hesabına 110.000,00 TL yatırdığı hususunda taraflar arasında bir çekişme bulunmamakta olup, davalıların 110.000,00 TL’yi müştereken ve müteselsilen davacıya iade etmeleri gerekir.
Hal böyle olunca mahkemece; davanın kabulü gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu husus bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 09.04.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Ev Al脹m Sat脹mlar脹nda Kapora 聴adesi Sorunu ev al脹m-sat脹m脹 yapan herkesin ba・脹na gelmi・ veya gelecek olabilir. Bu durumda ne yapaca・脹n脹za dair t端m bilgiler bu yaz脹m脹zda.

Ev Al脹m Sat脹mlar脹nda Kapora 聴adesi Sorunu

Ta・脹nmaz (ev) al脹rken, e・er emlak巽脹 arac脹l脹・脹 ile al脹n脹yorsa emlak巽脹ya, e・er sahibinden al脹n脹yor ise mal sahibine 旦denen bir miktar paraya kapora denir. Kanuni ifadesi ba・lanma paras脹d脹r.

Bu para hukuken, cayma paras脹 olarak de・il, aradaki s旦zle・menin varl脹・脹na delil olarak nitelendirilmi・tir.

Evet her ikisi de farkl脹 kavramlard脹r. ・旦yle ki; ba・lanma paras脹 (kapora); taraflar aras脹ndaki s旦zle・menin varl脹・脹na i・aret ederken, cayma paras脹 ise; taraflardan her birinin s旦zle・meden caymaya yetkili say脹lmas脹na ili・kindir. Bu durumda paray脹 vermi・ olan cayarsa verdi・ini b脹rak脹r; alm脹・ olan cayarsa ald脹・脹n脹n iki kat脹n脹 geri verir.

Elbette b旦yle bir ・art yoktur. Ancak, al脹m-sat脹m脹 konusunda anla・脹lan ev, bir ba・kas脹na sat脹l脹r ise, evi almak isteyen ancak kapora vermemi・ ise, herhangi bir hak iddia edemeyecektir.

Kapora, al脹nmak istenen evin ba・kas脹na sat脹lmamas脹 i巽in verilen s旦z端n bir kar・脹l脹・脹 olarak d端・端n端lmelidir.

Kapora Nas脹l Verilir?

Bahse konu ev al脹nsa da al脹nmasa da, kaporan脹n verilip verilmedi・i veya ne kadar verildi・i b端y端k 旦nem ta・脹r. ・旦yle ki; kural olarak, –taraflar aksini kararla・t脹rmam脹・larsa- evin bedeli 旦denir iken, verilen kapora miktar脹 mahsup edilir.

Evin sat脹n al脹nmamas脹 durumunda da, kaporan脹n iade edilip edilmeyece・i sorunu g端ndeme gelebilece・inden her iki taraf a巽脹s脹ndan da 旦nem ta・脹r.

Bu nedenle hakkaniyete uyun bir mahsupla・ma veya iade i・lemi yapabilmek i巽in, kaporan脹n yat脹r脹ld脹・脹na ve miktar脹na ili・kin aksi iddia edilemeyecek bir belgeye ihtiya巽 vard脹r. En sa・lam yol, a巽脹klamal脹 olarak banka hesab脹na yat脹rmakt脹r. Ancak bunun d脹・脹nda, s旦zle・meye yaz脹lmas脹, belge d端zenlenmesi veya makbuz verilmi・ olmas脹 da m端mk端nd端r.

Kapora Ne Kadar Olmal脹d脹r?

Bu konuda kanunen emredici bir kural yoktur. Taraflar miktar konusunda serbest巽e anla・abilirler.

Bor巽lar Kanunu・・nda; aksine s旦zle・me veya yerel adet olmad脹k巽a, ba・lanma paras脹n脹n (kapora) esas alacaktan d端・端lece・i belirtilmi・tir.

Di・er bir ifade ile evin t端m bedeli 旦denmeden verilmi・ kapora, taraflar aras脹nda bu konuda aksine bir s旦zle・me yok ise, esas bedelden d端・端l端r.

Evi Almazsam Kapora Ne Olur?

Ev al脹m-sat脹mlar脹nda ya・anan kapora sorunlar脹 en 巽ok bu sebeple ortaya 巽脹kmaktad脹r. Al脹m-sat脹m i・leminin olmamas脹 durumunda, kaporan脹n iade mi edilece・i, sat脹c脹da m脹 kalaca・脹 konusu bu sorunlar脹n halli i巽in 旦nemlidir.

Bu sorunun 巽旦z端m端 i巽in ilk olarak tespit edilmesi gereken husus; al脹m-sat脹m i・leminin hangi sebeple ger巽ekle・medi・idir. Ev sahibinin vazge巽mesi veya evi ba・ka birine satmas脹 gibi hallerde kaporan脹n al脹c脹ya iade edilmesi ・artt脹r.

Evi Almazsam Kapora Ne Olur?

Ancak al脹c脹n脹n almaktan vazge巽ti・i durumlarda, vazge巽me sebebinin, hakl脹, ge巽erli ve iyi niyetli olmas脹 gerekmektedir. Yukar脹da, kaporan脹n kanunen cayma paras脹 olarak de・erlendirilmedi・ini belirtmi・tik. Ancak, al脹c脹n脹n keyfi ve k旦t端 niyetli vazge巽meleri de hakkaniyete ayk脹r脹 olmas脹 nedeni ile kabul g旦rmeyece・ini s旦yleyebiliriz. Zira burada sat脹c脹n脹n da u・ram脹・ oldu・u kazan巽 kayb脹, zaman kayb脹, al脹c脹 kayb脹 olacak ve k旦t端 niyetli al脹c脹n脹n en ba・ta verdi・i kapora bu kay脹plar脹n tazmini i巽in al脹c脹da kalacakt脹r.

Al脹c脹n脹n hangi hallerde hakl脹 ve iyi niyetli say脹laca・脹 konusuna de・inmek gerekir ise; bu hallerin kesin ve belirli olmad脹・脹n脹 s旦yleyebiliriz. Bu haller her duruma 旦zel olarak de・erlendirilmelidir. Uygulamada en s脹k rastlananlardan, evin bedeli i巽in ba・vurulan kredinin banka taraf脹ndan reddedilmesi veya evin bedelinden 巽ok daha d端・端k bir miktar脹n 巽脹kmas脹 hallerini sayabiliriz.

B旦yle bir durumla kar・脹 kar・脹ya kald脹・脹n脹zda muhakkak bir avukattan destek alman脹z脹 tavsiye ediyoruz. Durumunuzun hukuka uygun olarak 巽旦z端lmesi ancak avukat yard脹m脹 ile m端mk端nd端r. Alaca・脹n脹z bu hizmet, daha sonra daha b端y端k hak kay脹plar脹 ya・aman脹z脹n 旦n端ne ge巽ecektir.

SORU:

Bir mülkü satın alacak ya da kiralayacak olan kişiler, ön anlaşmanın yapıldığını gösteren ve kapora diye adlandırılan az bir miktar ödeme yaparlar. Satın alacak ya da kiralayacak kişinin vazgeçmesi durumunda bu para neredeyse hiç iade edilmez. Bu uygulama dinen caiz midir?

CEVAP:

Etiketler:

• alım satımdan caymak,
• alım satımdan vazgeçmek,
• alınan kapora geri verilir mi,
• fetva.net kapora,
• İslam fıkıh kapora,
• kaparo kapora aslı,
• kapora almak fetva,
• kapora iadesi,
• kapora ile ilgili görüşler,
• kapora nedir,
• kapora usulü,
• kapora vermek fetva,
• kapora yanar mı,
• kaporanın hükmü,
• kaporayı geri almak,
• kaporayı geri vermek,
• kaporayı iade etmemek,
• kira akdinin fesh edilmesi,
• mezhep kapora fetva,
• satış akdinin fesh edilmesi,
• verilen kapora geri alınır mı