Safra Kesesi Çalışmazsa Ne Olur

Canlıların vücudunda bulunan hiçbir organ veya doku gereksiz değildir. Bugünkü tıp bilgilerimiz dahilinde bazı organların veya dokuların tam olarak hangi görevleri icra ettiğini bilemeyebiliriz bu gayet normal ve kabul edilmesi gereken bir durumdur.

“Safra kesesi vücudumuzda bulunan ve kendi başına ayrı bir organdır. “
Safra Kesesi olmayanlar Kilo alır mı?

Bu organa giden ayrı kan damarları ve sinirler vardır. Günümüz bilgisi dahilinde ise Safra kesesinin vücuttaki görevi safra sıvısını depolamaktır (safra Deposu). Bu organın cerrahi müdahale ile alınması elbette bazı belirtilere neden olabilir.

Bu belirtilerin derecesi hastadan hastaya değiştiği gibi dönem dönem aynı hastada bile artış gösterebilir. Bu belirtilerin arasında kilo artışıdır.

Gözlemlediğimiz kadarıyla hastaların %85 gibi oranında kilo artışı olabiliyor. Bu artış bazı hastalarda kg gibi iken bazılarında kg kadar varabiliyor.

Bu kilo artışının nedenleri ise :

1- Gerçek kilo artışı

safra kesesindeki hastalıktan dolayı (taş, iltihap, vb.) ameliyat öncesi özellikle yiyeceklerle tetiklenen belirtiler (ağrı, şişkinlik, bulantı, vb) ameliyattan sonra azalır ve kaybolur. Böylelikle hastaların yeme ve içme düzeni değişebilir. Bu durum tek başına kilo artışına yola açabilir.

Bazı durumlarda ise safra sıvısı mideye doğru yükselebilir (Safra Gastriti)ve hasta safra asidini dengelemek için sürekli birşeyler yemek veya atıştırmak ihtiyacı duyabilir.

2- Yalancı kilo artışı hissi

safra deposu olmayınca, karaciğerde üretilen safra (bilirubin) düzensiz bir şekilde barsaklara salgılanır. Bu durum gıdaların yeterli bir şekilde sindirilememesine ve barsaklarda gaz toplanmasına neden olur. Yani karında sanki kilo artışı varmışcasına gaz şişkinliği olur, bazı hastalar bunu gebelik şişkinliği olarak tarif eder.

Ayrıca, safra kesesi ameliyatlarından sonra barsaklarda belli bir oranda tembellik gelişebilir. Bu durum gıdaların barsaklarda daha yavaş ilerlemesine ve oran olarak artmasına neden olabilir.

Makalemin başında da izah ettiğim gibi vücudumuzdaki hiç bir organ veya doku gereksiz değildir elbette (buna apandiks, sünnet derisi bile dahil edilebilir) ancak kriterler çerçevesinde ameliyat edildiğinde minimum yan etkilerle hayatımızı sürdürebiliriz.

Kilo artışı ve şişkinliği önlemek veya azaltmak için ara ara diyet uygulanabilir. 

13 Şubat  tarihinde Safra Kesesi Grubumuzda yaptığımız ankete safra kesesi ameliyatı olan kişi katılmıştı. Ankete göre safra kesesi ameliyatında sonra kilo alanların oranı % (67 kişi). Ankete katılıp “HAYIR” cevabı veren hastaların bir kısmı ise henüz yeni ameliyat olan hastalardır ve bu hastaların ileride kilo alıp almama durumları göz önünde bulundurulmalıdır.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Yemeklerden sonra ortaya çıkan gaz şikayeti ile karnın genelinde, göğüs, sırt ve omuzda hissedilen şiddetli ağrılar safra kesesi hastalıklarından kaynaklanabiliyor. Safra kesesi hastalıkları, belirtileri nedeniyle başta kalp krizi olmak üzere farklı birçok rahatsızlıkla karıştırılabiliyor. Zamanında müdahale edilmeyen safra kesesi hastalıkları ilerleyen dönemde ciddi sorunlara neden olabiliyor. Memorial Hizmet Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü Uzmanları safra kesesi hastalıkları ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi. 

Belirtileri karıştırmayın

Karaciğerin ürettiği safra sıvısının büyük bir kısmını yoğunlaştırarak depolayan, gerektiğinde sindirime yardımcı olmak için ince bağırsağa yönlendiren safra kesesindeki hastalıklar hiçbir belirti vermeden ilerleyebilmektedir. Safranın kristalleşmesi veya çamurlaşması sonucu oluşan taşların safra kesesi ağzını tıkaması iltihabik sorunlara neden olabilmektedir. Safra kesesi hastalıklarının belirtileri farklı hastalıklarla karıştırılabilmekle birlikte;

• Yemeklerden sonra hazımsızlık ve gaz şikayeti
• Özellikle karın sağ üst bölgesinde, sırt ve omuza yayılan ağrı.
• Bulantı, iştahsızlık ve ateş
• Ağızda acı tat ve nefes kokusu
• İnatçı ve geçmeyen kaşıntılar ile kendini gösterebilmektedir.

Diyetinize dikkat edin

Şeker hastaları, kilolu, 40 yaş üstü ve çok doğum yapmış kadınlarda daha fazla görülen safra kesesi hastalıkları yaşam tarzıyla da ilgili olabilmektedir. Kilolu kişilerin yanı sıra; düşük kalorili diyet yaparak sık kilo alıp verenler ve hareketsiz bir yaşam sürenler de safra kesesi hastalıkları bakamından risk altındadır. Bununla birlikte, Akdeniz ateşi, hemolitik anemiler gibi çeşitli kan hastalıkları olan gençlerde de safra kesesi rahatsızlıkları görülebilmektedir. 

Tedaviyi geciktirmeyin

Safra kesesinde daha çok taşların yarattığı sorunlar ön plana çıkmakla birlikte; safra kesesinin iltihabi, safra yolu darlıkları, tıkanma sarılığı, safra yolu kistleri, safra kesesi kanseri gibi farklı rahatsızlıklar görülebilmektedir. Zamanında tedavi edilmeyen safra kesesi taşları, safra kanalına düşerek kanalı tıkayabildiği gibi pankreasta iltihaplanmaya, karaciğer fonksiyonlarının bozulmasına ve hatta akut böbrek yetersizliğine yol açabilmektedir. Safra kesesi taşları bazı durumlarda safra kesesinin delinmesine ve karın zarının iltihaplanmasına neden olabilmektedir. Tedavi edilmediği durumlarda ileride kanser gibi çok ciddi sorunlara yol açabilen safra kesesi hastalıklarının ihmal edilmemesi gerekmektedir.

Cerrahi, uzman ellerde yapılmalı

Uzman bir doktorun muayenesinin ardından çekilen ultrasonografi safra kesesi taşlarını ve safra yollarındaki genişlemeleri belirleyebilmektedir. Safra kesesi yollarının tıkandığı durumlarda karaciğer ve safra yollarına ilaç verilerek çekilen MRCP ve PTK belirleyici olabilmektedir. Uygun vakalarda taşlar endoskopik olarak ERCP yöntemiyle alınabilmektedir. Safra kesesi işlevselliğinin kaybolduğu durumlarda uygun hastaların cerrahi yöntem ile safra keselerinin alınması gerekmektedir. Safra kesesi, karaciğer ve pankreasa komsu olması nedeniyle cerrahisinin deneyimli ve uzman ellerde yapılması gerekmektedir. Standart yöntem olarak kabul edilen laparoskopik yani kapalı ameliyatlarda küçük kesilerden girilerek safra kesesi alındığından hasta ertesi gün taburcu edilmektedir. Geniş kesiler olmadığı için hastanın günlük yaşama dönmesi de kısa sürmektedir. Safra kesesi çıkarılan kişinin hayatında herhangi bir düzenleme yapmasına gerek yoktur. Vücut yeni duruma kısa süre içinde uyum göstermektedir.