Of Which Kullanımı

İngilizce gramerde, which ve that kullanımı relative clause bölümünde anlatılır. Relative clause, iki cümleyi birleştirmek için kullanılan bir yapıdır. Böylece akıcı bir anlatım elde edilir. Relative clauses, relative pronouns olarak da ifade edilir. Relative Clauses, ilgi tümcesi, sıfatcümleleri gibi anlamlara gelir. Bu yapıdaki cümleler, bahsedilen kişi ya da nesnenin kim olduğunu daha net ve daha anlaşılır hale getirmek için kullanılır. İngilizce dilinde iki cümle arasında bir ilişki varsa, bu cümleleri bağlamak için which ve that haricinde kelimelerde kullanılır. Who, whom, where gibi kelimeler buna örnektir. Bu yazıda which ve that kullanımı anlatılacaktır. Ayrıca eğer uzman bir öğretmen desteğine ihtiyacınız varsa İngilizce Özel Ders sayfamızdan en iyi öğretmenlere ulaşabilirsiniz. 

Peki, iki cümle which veya that ile birleştirilirken bu kelimeler neyi niteler? Sorunun cevabını şöyle verelim:

• That: Kişiler, nesneler, hayvanlar için kullanılan relative pronoun
   
• Which: Nesneler ve hayvanlar için kullanılan relative pronoun
   

Defining Relative Clauses
 

Defining relative clause ifadesinin anlamı belirleyici sıfat cümlecikleridir. Bu cümleler anlatılmak isteneni net şekilde anlatmaktadır. Yani relative clause cümlesinde ek açıklama kısmı cümleden çıkarılırsa anlamda belirsizlik olur. O yüzden ek cümle çıkarılamaz. Bu tür cümleler defining relative clauses adını alır.

Non-Defining Relative Clauses
 

Non-defining relative clauses ifadesinin anlamı belirli olmayan sıfat cümlecikleridir. Yani relative clause cümlesinde ek açıklama çıkarıldığında anlamda herhangi bir kayıp olmamaktadır. Which ve that kullanımı için bilinmesi gereken konu ise şudur: Non-defining relative clauses cümlelerinde that kullanılmaz. Non-defining relative clauses ifadelerini kullanırken bu kısmın başına ve sonuna virgül konulmaktadır.

That Kullanımı:
 

Relative clause olan that kelimesinin cümlede kullanımı yaygındır. Relative clause olan which kelimesi kısıtlı bir kullanıma sahipken, thatkelimesi relative clause olarak daha geniş bağlamda kullanılabilir. That kelimesi, who, which, whom relative pronouns yerine kullanılabilir. Relative clause olan that kelimesini cümleler içinde kullanalım. Verilen iki cümle that relative clause ile birleştirilecektir. İngilizce cümlelerin Türkçe anlamları parantez içinde yazılmıştır.

• Her brother lives in Ankara.(Erkek kardeşi Ankara’da yaşıyor.)
   
• They know her brother.(Onlar erkek kardeşini tanıyorlar.)
   
• They know her brother that lives in Ankara.(Onun Ankara’da yaşayan erkek kardeşini tanıyorlar.)
   
• The house belongs to Ceyda.(Ev Ceyda’ya aittir.)
   
• The house is in İstanbul.(Ev İstanbul’dadır.)
   
• The house that belongs to Ceyda is in İstanbul.(Ceyda’nın sahibi olduğu ev İstanbul’dadır.)
   

Which ve that kullanımı konusunu anlatırken, who ve which kelimeleri yerine that kelimesi kullanılabilir demiştik. Fakat bu her zaman geçerli değildir. Non-defining relative clauses cümlelerinde that kullanılmaz.

Cümlenin defining relative clause yapısında olması gerekir. Bunu daha basit şekilde anlatmaya çalışalım:

• Cümle içinde relative pronoun sol tarafında virgül varsa who ve which yerine that kullanılmaz.
   
• Yine relative pronoun sol tarafında preposition(in, on, at, gibi) varsa who ve which yerine that kullanılmaz.
   
• Eğer cümlede who ve which yerine that kullanmak isteniyorsa, relative pronoun sol tarafında virgül veya preposition olmamalıdır.
   

İlk önce who kelimesi yerine that kullanımını gösterelim. Bu cümlelerde who yerine that kullanabiliriz. Çünkü relative pronounun sol yanında virgül ya da preposition yer almamaktadır.

• My uncle who(that) loves reading books a lot writes stories for newspaper.(Kitap okumayı seven amcam gazeteye hikâye yazar.)
   
• The man who (that) my friend loves is from France( Arkadaşımın sevdiği adam Fransız.)
   

Which ve that kullanımı alt başlıklarından biri de, which relative pronoun yerine that kelimesinin kullanılmasıdır. Aşağıdaki cümlelerde which yerine that kullanılabilir. Çünkü relative pronoun sol tarafında virgül veya preposition yer almamaktadır.

• Hisbike which(that) he bought last year still seem like new. (Geçen sene satın aldığı bisiklet hala yeni gibi görünüyor.)
   
• The boy likes the chocolate which(that) I bought.(Çocuk satın aldığım çikolatayı sever.)
   
• The camera which(that) costs100$ is sold.(100$ olan kamera satıldı.)
   
• My neighbor bought a house which(that) is 200 years old.(Komşum 20 yıllık ev satın aldı.)
   

Which Kullanımı:
 

Which kelimesi, cümle içinde özne ve nesne yerine kullanılır. İki cümlede nitelenmek istenen hayvan ve nesne ise which kullanılır. Cümle içinde which kelimesinden önce isim gelmektedir.Relative pronoun which kelimesini, hangi anlamına gelen which kelimesiyle karıştırmamak gerekir. Online İngilizce Özel Ders ihtiyacınız varsa en iyi eğitmenleri sayfamızdan keşfedebilirsiniz. 

• My friend’s car is black.  ( Arkadaşımın arabası siyahtır.)
   
• My friend’s car is epense.  (  Arkadaşımın arabası pahalıdır.)
   

Bu iki cümleyi which ile birleştirelim. Önümüzde iki seçenek var:
 

• My friend’s car which is black is epense. ( Arkadaşımın siyah olan arabası pahalıdır)
   
• My friend’s car which is expensive is black. ( Arkadaşımın pahalı olan arabası siyahtır.)

- Mehmet lives in New York. (Mehmet New York’ta yaşıyor)

- Mehmet likes living in New York.(Mehmet New York’ta yaşamayı seviyor)

- Mehmet lives in New York, which he likes.(Mehmet New York’ta yaşıyor ki orayı seviyor)

- This is the picture which I drew for my mother .(Annem için çizdiğim resim budur.)

TV documentary which was broadcast last night was very interesting. (Dün gece yayınlanan belgesel gerçekten ilgi çekiciydi.)

My father’s house, which I grew up in, is very big.(Babamın evi ki içinde büyüdüğüm,  çok büyüktür.)

Yukarıdaki örneklerde görüldüğü gibi which ve that kullanımı günlük İngilizce dilini kolaylaştıran ve cümleleri kısaltan bir yöntemdir. İngilizce gramerinin önemli konularından biridir. Sınavlarda da relative clause which veya that kelimelerinin kullanımıyla ilgili sorular gelebilir. Which ve that kullanımı konusunu öğrenmek kolay ve eğlencelidir. Relative pronoun that, defining olarak kullanılır. En esnek kullanıma sahip kelimedir. Relative pronoun which, defining ve non-defining olarak kullanılır. İnsanları nitelendirirken kullanılmaz. İngilizce sunum kalıpları yazımızı incelemenizi tavsiye ederiz. 

Relative Clauses, İngilizcede birbiriyle ilişkili iki cümleyi bağlamak için kullanılan bir gramer kuralıdır. Bu konu ilk başta karışık gibi gözükse de iyi kavrandığı takdirde öğrenciye özellikle cümle kurma konusunda büyük kolaylık sağlayacaktır. Bu kuralı uygulamak için kullanılan kelimelere Relative Pronoun denir. Relative Pronoun sözcükleri, “who, whose, when which, where, that” şeklinde sıralanabilir. Bu kelimelerin çeşitli kullanım alanları vardır ve kullanım alanları cümlenin anlamına göre farklılık gösterir. Bu derste Relative Pronounların hangi durumlarda nasıl kullanıldıklarını örneklerle inceleyeceğiz.

Relative Pronouns Nerede ve Nasıl Kullanılır?

Relative Pronounlar ve kullanım alanlarını aşağıdaki tabloda görebilirsiniz.

Who/That

Whosözcüğü, “Kim?” soru zamirinin karşılığıdır. Bu sebeple, bir kişinin nitelendiği iki cümlenin bağlanmasında “who” kullanılır. Örneğin,

Mary is the manager of this company.

(Mary bu şirketin müdürüdür.)

Mary is my mother.

(Mary benim annemdir.)

Yukarıdaki iki cümlede, bir kişinin (Mary) bir şirketin müdürü ve öznenin annesi olduğu anlatılmıştır. Bu iki cümleyi tek bir cümle haline getirmek için aşağıdaki gibi “who” kullanmak gerekir.

1- Mary who is the manager of this company is my mother.

    (Bu şirketin müdürü olan Mary benim annemdir.)

2- Mary who is my mother is the manager of this company.

    (Benim annem olan Mary bu şirketin müdürüdür.)

Yukarıda da görüldüğü gibi, iki cümle de “who” ile birleştirilmiştir. Birinci cümlede “Mary is the manager of this company” cümlesi vurgulanmışken, ikinci cümlede “Mary is my mother” cümlesi vurgulanmıştır. Buna göre vurgu, “who” kelimesinden sonra yazılan ilk cümlededir.

Örnekler:

• Atatürk had founded Turkey. (Atatürk Türkiye’yi kurmuştur.)
• Atatürk died in 1938. (Atatürk 1938 yılında hayatını kaybetmiştir.)

Atatürk who died in 1938 had founded Turkey.

(1938 yılında hayatını kaybetmiş olan Atatürk, Türkiye’yi kurmuştur.)

Atatürk who had founded Turkey died in 1938.

(Türkiye’yi kurmuş olan Atatürk, 1938 yılında hayatını kaybetmiştir.)

• My cousin is sitting next to me.(Kuzenim yanımda oturuyor.)
• My cousin is wearing sunglasses.(Kuzenim güneş gözlüğü takıyor.)

My cousin who is sitting next to me is wearing sunglasses.

(Yanımda oturan kuzenim güneş gözlüğü takıyor.)

My cousin who is wearing sunglasses is sitting next to me.

(Güneş gözlüğü takan kuzenim yanımda oturuyor.)

Whose

Whosesözcüğü, “Kimin?” soru zamirinin karşılığıdır. Bu yüzden, sahiplik bildiren cümleleri birleştirmek için kullanılır. “My, his, her, its, our, their” gibi iyelik kalıplarının yerine geçer. Örneğin,

I want to marry a man whose family is rich.

(Ailesi zengin olan bir adamla evlenmek istiyorum.)

Bu cümlede, “whose” sözcüğü altı yeşil ile çizili olan kelimenin, altı mavi ile çizili ögeye ait olduğunu belirtmek için kullanılmıştır. Diğer bir deyişle, evlenilmek istenen adamın sahip olduğu aileyi ifade etmek için “whose” kullanılmıştır.

Örnekler:

This is the author whose book has sold one million.

(İşte bu kitabı bir milyon adet satan yazardır.)

I will go to Becky’s house whose backyard is huge.

(Arka bahçesi devasa olan Becky’nin evine gidiyorum.)

Which

“Which” kelimesinin kullanımı aynı “who” sözcüğüne benzemektedir. Ancak kullanım alanları farklıdır. “Who” kişiler için kullanılırken, “which” nesneler ve hayvanlar için kullanılır.

Örnekler:

She’s making a brownie which is very delicious.

(O, çok lezzetli bir ıslak kek yapıyor.)

He has a kitten which is very cute.

(Onunçok tatlı bir kedi yavrusu var.)

Her perfume which she bought yesterday smells nice.

(Onun dün aldığı parfüm hoş kokuyor.)

Where

Türkçede “Nerede?” soru zamirinin karşılığı olan “where” sözcüğü, mekânın nitelendiği iki cümlenin birleştirilmesinde, “which” yerine kullanılabilir.

Örnekler:

I will take you to a cafe where the americano is very famous.

(Seni amerikanosu çok meşhur olan bir kafeye götüreceğim.)

He works in a factory where 10.000 cars are produced in a day.

(O, günde 10.000 adet araba üretilen bir fabrikada çalışıyor.)

My parents are staying at a hotel where there is hot spring.

(Annem ve babam kaplıcaları olan bir otelde kalıyor.)

When

Türkçede “Ne zaman?” soru zamirinin karşılığı olan “when” sözcüğü, zamanın nitelendiği iki cümlenin birleştirilmesinde, “which” yerine kullanılabilir.

Örnekler:

My daughter was born on a day when I was away because of duty.

(Kızım benim görev nedeniyle uzakta olduğum bir günde doğdu.)

The school had closed in a period when Covid-19 cases hit to top.

(Okul, Covid-19 vakalarının zirve yaptığı bir dönemde kapandı.)

Why

Türkçede “Neden?” soru zamirinin karşılığı olan “why” sözcüğü, gerekçenin nitelendiği iki cümlenin birleştirilmesinde, “which” yerine kullanılabilir.

Örnekler:

Do you know the reason why curfew was declared for this weekend?

(Bu hafta sonu için neden sokağa çıkma yasağı ilan edildiğini biliyor musun?)

Do you know the reason why she behaved like that?

(Onun neden böyle davrandığını biliyor musun?)

Relative Clauses Kullanımında Sıkça Yapılan Hatalar

“That” sözcüğü, yalnızca defining relative clauselarda, who ya da which yerine kullanılır. Non-defining relative clauselar da ise that kullanılmaz. Verilmesi zorunlu olan, tanımlayıcı ve belirleyici bilgilere, defining relative clausedenir. Verilmesi zorunlu olmayan ve belirleyici, ayırıcı bir niteliğe sahip olmayan bilgilere non-defining relative clausedenir. Non-definingde özneden sonra virgül koyulur ve istenirse relative clause cümleden çıkartılabilir.

Defining Relative Clauses (Tanımlayan İlgi Tümceleri)

I know his sister who (that) lives in Chicago.

(Onun Chicago’da yaşan kız kardeşini tanıyorum.)

 – Başka kız kardeşleri de var, bahsedilen Chicago’da yaşamakta olan kız kardeşi

Non-Defining Relative Clauses (Tanımlamayan İlgi Tümceleri)

I know his sister,who lives in Chicago.

(Onun kız kardeşini tanıyorum, ki kendisi Chicago’da yaşıyor.)

-Sadece bir tane kız kardeşi var, o da Chicago’da yaşıyor.

– “What” sözcüğü bir relative pronoun değildir. Relative clause kalıbında kullanılmaz.

– “Who” sözcüğü nesneler için kullanılmaz. Yalnızca kişiler için kullanılabilir.