Bacakta Karıncalanma Ve Ağrı

Huzursuz Bacak Sendromu nedir?

Huzursuz bacak sendromunu toplumda çok yaygın görülmesi, hastalık olduğunun bilinmemesi ve yıllarca insanların bu hastalıkla tedavi edilmeden yaşaması nedeniyle en az bilinen en sık görülen hastalıklardan biridir diye tanımlayabiliriz. Huzursuz bacak sendromu özellikle istirahat döneminde ortaya çıkan bacaklarda uyuşma, yanma, iğnelenme, karıncalanma, ağrı ve şiddetli hareket ettirme isteği gibi yakınmalarla kendini gösteren bir nörolojik hastalıktır. Yakınmalar genellikle akşam saatlerinde ve bacaklarda ortaya çıkarken, ilerleyen durumlarda gün içinde de uzun süreli oturma ve istirahat dönemlerinde ortaya çıkabilir. En önemli özelliklerden birisi yakınmaların hareketle azalmasıdır. Genellikle her iki bacağı etkilemekle birlikte az oranda ki hastalarda tek taraflı olabileceği akılda tutulmalıdır. Nadiren kollara, ellere ve vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.

Bulguların sıklıkla akşam ve gece saatlerinde ortaya çıkması, bu hastalarda ciddi uyku bozukluklarına neden olmaktadır. Ayrıca huzursuz bacak sendromu olan hastaların %80’ine yakın bir bölümünde uyku sırasında belirli aralıklarla bacaklarda ortaya çıkan ve Periyodik Bacak Hareketleri (PBH) adını verdiğimiz istemsiz hareketler vardır. Bunlar da uykuyu etkileyen bir başka nedendir. Bazı hastalarda huzursuz bacak sendromu olmaksızın sadece PBH’leri ortaya çıkabilir.

Huzursuz bacak sendromu genellikle ileri yaşlarda ortaya çıkan bir hastalık olmakla birlikte tüm yaşlarda da görülebilir. Kadınlarda erkeklere göre yaklaşık iki kat daha fazla görülmektedir.

Huzursuz Bacak Sendromu görülme sıklığı nedir?

Değişik toplumlarda yapılan çalışmalarda huzursuz bacak sendromu görülme sıklığı % arasında değişmektedir. Ülkemizde yapılan çalışmaların sonuçlarına göre toplumumuzda ortalama görülme sıklığının % arasında olduğunu söyleyebiliriz. Bu oldukça yüksek bir orandır. Çok iyi bilinmediği ve tanısı konulmadığı için birçok hasta huzursuz bacak sendromu ile yaşamaktadır.

Huzursuz Bacak Sendromu tanısı nasıl konulur? 

Huzursuz bacak sendromu tanısı konulması için bu hastalığa özel herhangi bir test bulunmamaktadır. Bu nedenle aşağıda belirtilen kriterlerin dikkatle sorgulanması gereklidir.

• Bacaklarda anormal duyularla birlikte şiddetli hareket ettirme isteği olması

• Bulguların oturma ve yatma gibi istirahat durumlarında ortaya çıkması

• Hareket ettirmekle bulguların tamamen ya da kısmen düzelmesi

• Bulguların, genellikle akşam saatlerinde ya da gece kötüleşmesi gibi belirli bir özelliği olması

• Bu asıl tanı koydurucu özellikler dışında hastaların bazı kan tetkikleri ve (POLİSOMNOGRAFİK) (tüm gece uyku çalışması) incelemeleri ayrıcı tanıda yapılmaktadır.

Huzursuz Bacak Sendromu’nun nedenleri nelerdir?

Hastaların büyük bir kısmında huzursuz bacak sendromu nedeni tam olarak bulunamaz. Nedeni bilinmeyen bu tip hastalara Primer Huzursuz Bacak Sendromu adı verilmektedir. Ancak bu hastaların ailelerinde benzer hastalar olup olmadığı araştırılmalıdır. Özellikle erken yaşta (40 yaşından önce)  başlayan kişilerde genetik geçiş daha yüksek orandadır. Nedeni saptanamayan huzursuz bacak sendromu hastaların yaklaşık yarısında genetik geçiş olabilmektedir.

Bugün en çok kabul edilen görüşe göre huzursuz bacak sendromu beyinde (DOPAMİN) isimli maddenin bazı özel bölgelerde azalması sonucu gelişmektedir.

Huzursuz Bacak Snedromu’ na neden olabilecek durumlar şunlardır:

• Demir eksikliği (en önemli göstergesi (FERRİTİN) düşüklüğü)

• İleri evre böbrek yetmezliği (üremi)

• Şeker hastalığı

• Parkinson hastalığı

• Sinirlerin değişik nedenlerle etkilenmesi (POLİNOROPATİ) 

• Hamilelik

• (ROMATOİD ARTRİT)

Bunların dışında bazı bulantı, depresyon ve psikoz ilaçları ile bazı sara (fenitoin içerenler), soğuk algınlığı (antihistaminik içerenler), tansiyon ilaçları (nifedipin içerenler) huzursuz bacak sendromu bulgularını kötüleştirebilirler. Bu nedenle huzursuz bacak sendromu olan hastalar bu grup ilaçları doktoruna danışmadan kullanmamalıdır. Ayrıca kafein, alkol ve sigaranın yine huzursuz bacak sendromu bulgularını kötüleştirebileceği unutulmamalıdır.

Huzursuz Bacak Sendromu tedavisi nasıl yapılır?

Huzursuz bacak sendromu tedavi edilebilir.  İlaç tedavisine başlamadan önce yapılabilecek bazı rahatlatıcı hareketler ve önlemler vardır. Bunlara hastaların dikkat etmesi oldukça önemlidir.

İlk yapılması gereken hastanın bazı basit önlemleri alması ve yatak odası düzenlemeleri.

Huzursuz bacak sendromu bulgularını kötüleştirebileceğini bildiğimiz alkol, sigara, kafein (çikolata, kafein içeren çay ve kahve gibi) maddelerden uzak durulması, özellikle akşam saatlerinde yatmadan önce bunlara dikkat edilmesi gerekir. Huzursuz bacak sendromu bulgularını artırabilecek ilaçları doktoruna danışmadan almaması, eğer başka bir nedene bağlı ortaya çıkmış ise önce bu nedenin tedavi edilmesi gereklidir.

İlaç tedavisi planlanan hastalarda kullanılabilecek ilaçlar

Dopaminerjik (dopamin seviyesini artıran) ilaçlar: Bu ilaçlar genellikle Parkinson hastalığı tedavisinde kullanılmaktadır. Ancak ikisinin çok farklı hastalıklar olduğu unutulmamalıdır. Bunlar genel olarak dopamin agonistleri ve levodopa’dır. Dopaminerjik ilaçları tercih ederken özellikle uzun etkili olanların tercih edilmesi önemlidir. Bunların dışında benzodiazepinler, gabapentin ve karbamazepin gibi sara ilaçları, opioid ve narkotik grubu bazı ilaçlar da sonraki seçenekler içinde yer almaktadır.

Ellerde Karıncalanma ve Ayaklarda Karıncalanma Her 10 Kişiden Birinde Var

Obezite, diyabet gibi rahatsızlıklar kalp damar hastalıklarının yanı sıra sinirlerle ilgili hastalıkları da beraberinde getiriyor. Bunlardan biri de el ve ayakta hissedilen karıncalanmalar. Ellerde karıncalanma ve ayaklarda karıncalanma sıklıkla, nöropati dediğimiz kol-bacak-el ve ayaklara giden sinir hastalıklarında görülüyor. El ve ayaklarda karıncalanma ile toplumun yüzde 10’unda karşılaşılıyor. 

Nöropatik Vakalar Neden Artıyor? 

En temel nedeni, obeziteye bağlı olarak diyabetin görülme sıklığının artmasıdır. Toplumda aşırı kilo sorunu arttıkça, buna bağlı olarak nöropatinin de görülme sıklığı artıyor. Ayrıca özellikle B12 olmak üzere vitamin eksiklikleri ve bağışıklık sisteminin farklı şekilde çalışması gibi nedenler de nöropatiye neden olabiliyor.

Ellerde Karıncalanma ve Ayaklarda Karıncalanma Yaşamı Nasıl Etkiler?

El ve ayaklarda karıncalanma, yaşam kalitesini bozuyor ve kişide ciddi bir rahatsızlık hissi oluşturuyor. Bunun yanı sıra ayaklarda karıncalanma ya da ellerde karıncalanma şikayetleri ilerlemesi durumunda, kuvvet ve his kayıplarına neden olabiliyor. Aslında kuvvet ve his kayıpları oluşmadan bunun saptanması ve tedavi edilmesi gerekiyor. 

El ve Ayakta Uyuşma, Karıncalanma Hangi Hastalıklarda Olur?

El ve ayaklardaki karıncalanmalar kuşkusuz başka bazı hastalıkların habercisi olabiliyor. Bunun başında diyabet, B12 vitamin eksikliği, tiroit bozuklukları geliyor. El ve uyuşma, karıncalanma çoğu zaman bu hastalıkların ilk belirtisini oluşturuyor. Dolayısıyla, geçmeyen, bazen şiddetlenen bazen hafifleyen el ve ayak uyuşukluklarında mutlaka bir hekim kontrolünün yapılması gerekiyor. Genel olarak el ve ayaklardaki uyuşma, nöropati denilen sinirlerin zedelenmesiyle oluşan hastalıktan kaynaklanıyor. Bu da genetik olarak, bazı viruslere, bağışıklık sistemnin farklı çalışmasına, diyabet, guatr, böbrek veya karaciğer yetmezliği gibi hastalıklara veya B12 vitamini, folik asit gibi bazı maddelerin eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkabiliyor.

Diyabet: Diyabetin kontrolsüz olması ve süresi nöropati için en önemli faktördür. Diyabette değişik mekanizmalar ile diyabet ortaya çıkabiliyor. Ancak sonuç olarak el ve ayaklarda uyuşma, ağrı, karıncalanma gibi belirtiler ön planda oluyor.

Tiroit bozuklukları: Tiroit hormonunun seviyesindeki artma veya azalma nöropatiye neden olabiliyor. Burada da hormon seviyesinin uzun süre bozuk düzeylerde olması hastalığın önemli nedenini oluşturuyor.

Böbrek yetmezliği: Böbrek yetmezliği sonucunda kanda sinirler için toksik olan bir takım maddelerin birikmesi sonucunda şikayetler ortaya çıkıyor.

Ellerde Karıncalanma ve Ayaklarda Karıncalanma Ne Zaman Tehlikelidir?

Ellerde karıncalanma ve ayaklarda karıncalanma ile birlikte ağrı, uyuşma veya başka his kayıpları oluyorsa, karıncalanmaya kuvvet kaybı da eşlik ediyorsa hemen bir nöroloji uzmanına başvurmak gerekiyor. Bunun yanı sıra daha önceden var olan karıncalanmanın şiddetinin artması, karakterinin değişmesi, farklı bir yerde hissedilmesi mutlaka hekime gidilmesini gerektiren özellikleri oluşturuyor.

Ellerde ve Ayaklarda Karıncalanma Tedavisi

Elde ve ayakta karıncalanma hissedildiğinde mutlaka bir nöroloji uzmanının değerlendirmesi gerekiyor. Bir takım kan testleri, EMG denilen sinir ve kasların çalışmasını ve bozukluğunu değerlendiren testin yapılması gerekebiliyor. Bu testlerle tanı büyük ölçüde kesinleşiyor ve tedavi planı oluşturuluyor. Tedavi çoğu kez nedene yönelik oluyor. Yani bir hastalığın sonucunda şikayetler ortaya çıkmış ise karıncalanmanın tedavisi yapılıyor. Elde ve ayakta karıncalanma, bağışıklık sisteminin normal dışı çalışması sonucu gelişmiş ise bunun düzenlenmesi yapılıyor. Bir maddenin eksikliği sonucnda el ve ayakta karıncanlanma oluşmuş ise bu maddenin yerine konması amaçlanarak tedavi uygulanıyor.

Bacaklardaki Karıncalanma Neyin İşareti ?

Belinizden dizinize doğru inen dayanılmaz ağrı, bacaklarda karıncalanma, hareket etmekte zorlanma gibi şikayetler varsa sebebi ‘siyatik’ olabilir. Halk arasında sinir romatizması olarak da adlandırılan siyatik ağrılar, vücudun en büyük siniri olan siyatikte meydana gelir ve sıkışması halinde şiddetli ağrıya sebep olur.

Siyatik; omuriliğin uçlarından başlayan ve kalçanın alt eklemlerine kadar tüm vücudu kaplayan en büyük sinirdir. Bu sinirlerde meydana gelen ağrılara da siyatik ağrılar denmektedir. Siyatik ağrılar, bel bölgesindeki lomber disk hernisinin çevresel faktörler sonucu kayması ve siyatik sinire baskı yapmasıyla ortaya çıkar. Ayrıca hamilelikte aşırı kilo alımı, omurganın enfeksiyon kapması, bakteriler, şeker hastalığı, bel fıtığı, travma, skolyoz, ani iç kanamalar ya da doğum esnasında yanlış duruş ile şiddetli ıkınma gibi sebepler de siyatik ağrıların oluşumuna neden olabilmektedir.

Bu belirtilere dikkat edin, hastalığın habercisi olabilir!

- Asıl belirtisi siyatik sinir boyunca alt sırttan, kalçadan ve her iki bacağın arkasından aşağı doğru bir çekim ağrısı,

- Oturmada, yürümede zorlanma ve kalçadan topuğa uzanan şiddetli ağrı,

- Hareket esnasında daha da kötüye giden ağrı,

- Bacak bölgesinde his kaybı ve ayakta karıncalanma,

- Ayaklarda ve parmaklarda iğne batması gibi bir his,

- İdrar kaçırma,

- İleriki aşamalarda hareket kaybı ve ciddi boyun ağrısı gibi belirtiler içerir.