Karadeniz, İstanbuldan Artvine kadar ülkemizin kuzey kıyısını kaplayan bir denizdir. Genel olarak tüm kıyı uzunluğu km ve km2 alanı olan, derinliği bazı noktalarda metreye ulaşan ve coğrafi olarak görüntüsü sebebiyle adını almış, kuzey yarım küre güney doğu Avrupada pozisyonundadır. Ülkemiz Karadenizdeki en uzun kıyı şeridine sahiptir. Karadenizin güney kısmında yer alan ülkemiz bu kadar büyük kıyı şeridi sayesinde Karadenizin tüm nimetlerinden yararlanmaktadır. Özellikle de balıkçılık denildiğinde ilk akla gelen coğrafi bölgemiz Karadenizdir. Akdeniz, Ege ve Marmara dahil olmakla beraber, tüm balık üretiminin %70 kadarı Karadenizdedir.
Durum bu kadar bolluk içeriyor gibi görünse de aslında Karadeniz ve çevresinde olan doğal felaketler, balıkçılığın azalmasına sebep olmaktadır. Açık bir deniz olmaması, derinliğinden ötürü bazı noktalardan ( metrenin altında) doğal olarak Hidrojen Sülfür boşalımı nedeniyle biyolojik olarak çeşitliliğinde azalma söz konusudur. Yine balık miktarındaki azalmaların sebepleri arasında, insan eli ile oluşmuş kirlenme ve yanlış avlanma bulunmaktadır.
Beslenmeye yönelik biyolojik çeşitlilik içerisinde, Hamsi, Palamut, Lüfer, Çinakop(Çinekop), Tekir, Kolyoz, Kalkan, Pisi, Çaça(Papalina) ve mezgit gibi balıklar halen görülebilmektedir. Ülkemizin beslenme kültürü dışında bıraktığı Yunus, Kayabalığı, Vatos gibi balıklar sık sık görülmekte ve balıkçıların ağlarında rastlamaları durumunda tekrar denize bırakılmaktadır. Bahsettiğimiz kirlilik ve diğer sebeplerden dolayı Uskumru, Torik, Mersin, Domuz Balığı ve Lüfer irilerinden olan Kofanaya neredeyse hiç rastlanamamaktadır.(*) Kısaca kalan ve bol bulunan balıkların kıymetini bilmek önem kazanmaktadır. Birçok çeşidin nerdeyse diğerleri gibi Karadenizden kaybolması söz konusudur. Hatalı avlanmadan dolayı Hamsi bile, risk altındadır.
Şimdi Karadeniz kıyı şeridi ve uluslararası deniz sınırları içerisinde lisanslı olarak avlanabilen balıkları tanıyalım.
Hamsi
Hamsi balığının hem Karadenizde hem de Marmara denizinde yaşam alanı bulunmaktadır. Sürüler şeklinde yaşarlar ve boyları 18cm olabilir, balıkçılık tabiri ile ince balık cinsindendir. Sivri baş yapıları ve Karadeniz haklının fiziksel yapısı gereği Karadenizliler ile özdeşleşmiştir. Kasım ayından Mart ayına kadar beslenme ve üreme için kıyı şeridine yaklaşırlar. Gündüz derinde, geceleri ise yüzeye yakın bulunurlar. 18 C, C sıcaklıklarında 4 yıl kadar hayatta kalabilir. Dişi hamsi 25 ila 55 metre arasında olan derinliklerde kadar yumurta bırakmaktadır.
Palamut
Palamut balığı, Karadenizin ılık ve sıcak kıyı şeridinde yaşayan iri cins bir balık türüdür. Keskin dişlere sahip olan palamut, ağız yapısına bakıldığına etçil olduğu görülür. İnce balık sürüleri ile beslenen ve sürü halinde yaşayan bir balık türüdür. Palamut balığının balıkçılık ve halk arasında boyutlarına göre adlandırıldığı görülmektedir. 16cm kadar palamut vonozu, 22cm kadar olanları kestane palamutu, cm arası olanlara Çingene palamutu, ortalama cm arasındakiler palamut, 40cme ulaşanlara zindandelen, 45cm sivri palamut, 55cm altıparmak, 65cm üzeri olanlara ise piçuta adı verilmiştir. Zindan delen diye bilinen çeşidine, seyrek rastlana bilir, fakat diğerleri artık hayal olmaktan öte gidememektedir. Bu durumun en büyük sebebi, palamutun gereğinden fazla ve yanlış avlanmasıdır.
Lüfer
Lüfer balığının en bilinen özelliği saldırgan bir yapıda olmaları ve kendilerinden büyük ırklara sahip balıkları avlayabilmeleridir. Çift sırt yüzgeci iri dişlere sahip güçlü çeneleri ile tüm ince balık sürülerinin sığ denizlerdeki kabusudur. Boy uzunlukları cme kadar ve ağırlıkları da 11,5kg olabilmektedir. Ilıman iklim ile sığ sayılabilecek sularda yaşamlarını sürü halinde idame ettirirler. 10 ila derinlikte avlanabilirler ve en çok kıyılarda veya kayalık yerlerde hem avlanır hem de yumurtlarlar. Lüferinde boyutlarına göre çeşitleri mevcuttur. Karadeniz kıyılarında yumurtlayıp Marmara Denizine ve oradan da Ege üzerinden Akdenize göç ederler. 10cm kadar olan lüfer balıklarına defneyaprağı, cm civarında olanlara çinekop (çinakop) adı verilir ve bu sınıftaki lüferler oldukça fazla bulunduğundan adeta başka bir balık türü gibi muamele görür. cm sarıkanat, cm boyunda olanlar lüfer, tam lüfer, cm kofana, 50cm üzerindeki lüferlere sırtıkara adı verilmektedir. Kofana çeşidine sık rastlansa da sırtıkara cinsi Karadenizde neredeyse hiç bulunmaz.
Tekir
Tekir balığı, rengi ile diğer balıklardan kolay ayrılan, fakat barbunya adı ile anılan balık ile arasındaki küçücük bir farklılıklar vardır. Bu farklardan en belirgin olanı lezzetidir. Kırmızı ile pembe pullara sahip olan tekir balığının, baş bölgesindeki iki adet bıyık ile kolayca tanıyacağınız bir ince balık türüdür. Genel olarak cm arasında yetişkinliğe ulaşır ve üremek için kıyılara yaklaşırlar. Barbunyadan ayrılmasının kolaylaştırılması için ağzın göz hizasına kadar ulaşması, sırt yüzgecinde siyah benekler olması ve baş kısmının oval şekli sayesinde olur.
Kolyoz
Kolyoz fit görüntüsü ile bir füzeye benzetilir. Baş üzerindeki derisi çok ince olduğundan, yetişkinlerin beyni görünür. Mavimsi siyah ve gümüş renkli dalgalı motifi ile palamut ile benzerliği olan uskumru cinsi ile daha çok karıştırılır. Kuyruğunda hava kesesi olmayışı ile kolayca ayırt edilir. Ortalama cm kadar olanların yanında 50cm ulaşanlar ülkemizin değişik denizlerinde bulunabilmektedir. Tüm balık türleri gibi tüketilmez ve daha çok salamurası yapılır.
Kalkan
Kalkan balığı, 20 ila 70 metre derinlikte deniz dibinde kumda yaşayan yassı balık türlerinin en kıymetlisidir. Deniz dibinde yaşayan yengeç ve benzeri kabuklular ve planktonlar ile beslenirler. Görüntüleri yaklaşık olarak oval ya da yuvarlak yakınlığındadır. Derisinde pul bulunmaz. cm boyun ulaşır ve ağırlıkları 20kg olanlara rastlanabilmektedir. Dişiler yaz aylarında büyüklüklerine göre 10 ila 15 milyon yumurta bırakır, erkek kalkan balıkları bu yumurtaları döllerler. Bir hafta gibi kısa bir sürede yumurtalar canlanır.
Pisi
Pisi balığı, kalkan gibi yassı balık türlerindendir. Ancak şekilleri yuvarlak değil, daha çok baklava dilimine benzer. İlginç olan iki gözünün de balığın sağ tarafında bulunmasıdır. Renkleri sebebiyle iyi gizlenmiş olurlar. Kum ile temas eden sol tarafı beyazdır ve ağzı vücudun her iki tarafında ortada önde yer alır. Pisi balıkları, daha derin alanla doğru yüzerek bu alanlarda yumurtlarlar. Bir yetişkin pisi balığı yaklaşık olarak cm boyutlarına kadar ulaşabilir. Karadenizde kalkan kadar değerlidir.
Çaça(Papalina)
Çaça balıkları, gümüş rengi deri ve et dokuların sahiptir. Bu sebepten gümüş balığı olarak da adlandırılırlar. Dava çok kuzey ayrım kürede Avrupada yaşarlar. Göç yolları üzerinde olduğu için, Karadenizde çok bulunurlar. Yağ içerir ve vitaminlerden zengin balıklardır. Çaçalar, Ege Bölgesinde papalina olarak adlandırılırlar.
Mezgit
Mezgit balığı, Marmara ve Karadenizde oldukça bol bulunurlar. En irileri 40 cm kadar olmaktadır. Hamsi sürülerini takip ederek avlanan mezgit balığı, kış sonu ilk bahar başlarında üreme dönemine girer. Beyaz eti ve lezzeti sayesinde bol tüketilen iri sınıf balıktır. Her mevsim balıkçılarda bulunabilir.
Karadenizde yaşamlarına devam eden sürü balıklar, istavrit, sarı mezgit, zargana, karagöz gibi birçok balıktan bahsetmedik. Her mevsim ulaşılabilen bu balıkların yanlış avlanmalar sebebi ile beslenme düzenleri bozularak artık üremek için başka kıyı ve denizlere göç etmeleri söz konusudur. 40 cm boyuna ulaşmış bir istavrit balığını en son ne zaman gördünüz bilinmez. Deniz derya diyerek ve yeterli boyutlara ulaşmadan yakalanan balık türleri, yumurta ve yumurtlama alanlarına zarar veren avlanma araçları(trol ağları-projektör aydınlatma) bilinmelidir ki kesinlikle yasaktır. Gelecek nesilleri balık gibi besleyici bir besinden yoksun bırakmamak için avcılık kurallarına titizlikle uyulması ve denizlerimize sahip çıkılması gerekmektedir.
Yazar:Ensar Türkoğlu
Balık, suda yaşayan, solungaçları ile solunum yapan canlılara verilen genel addır. Binlerce farklı çeşidi olan balıklar, farklı özelliklere sahiptir. Bazı balıklar kış aylarında avlanırken, bazılarının avlanma mevsimi ilkbahar veya sonbahar aylarıdır. Ayrıca balıkların yaşadığı sular da değişiklik gösterir. Temel olarak tatlı su ve tuzlu su balıkları olarak ikiye ayrılır. Ülkemizde bulunan Akdeniz, Karadeniz ve Ege Denizi, bu coğrafyanın balık bakımından ne kadar zengin olduğu gösterir. Peki, hangi balıklar, hangi denizlerde yaşar? İşte, balıklar ve yaşam alanları:
Şunlara da göz atın;
Karadeniz’de bulunan balıkların avlanma zamanını sizler için hazırladık. Doğru zamanda ve doğru yerde doğru olta takımları ile avlanmak mümkün.
Kefal:
Mart, Nisan, Mayıs, Eylül, Ekim Kasım, Aralık aylarında avlanır.
Kırlangıç;
Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim aylarında avlanır.
Kofana;
Ocak, Şubat, Mart, Eylül, Ekim Kasım, Aralık aylarında avlanır.
Barbunya;
Yılın her mevsiminde avlanabilir.
Eşkina;
Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim aylarında avlanır.
Hamsi;
Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Ekim Kasım, Aralık aylarında avlanır.
İstavrit;
Yılın her mevsiminde avlanabilir.
Kalkan ;
Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Kasım, Aralık aylarında avlanır.
Kolyoz;
Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Eylül, Ekim Kasım, Aralık aylarında avlanır.
Levrek;
Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim aylarında avlanır.
Minakop;
Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül aylarında avlanır.
Orkinos;
Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Eylül, Ekim Kasım aylarında avlanır.
Palamut;
Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım, Aralık aylarında avlanır.
Tekir;
Yılın her mevsiminde avlanabilir.
Tirsi;
Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Eylül, Ekim Kasım, Aralık aylarında avlanır.
Torik;
Ocak, Şubat, Mart, Ekim Kasım, Aralık aylarında avlanır.
Lüfer;
Ocak, Şubat, Mart, Eylül, Ekim Kasım, Aralık aylarında avlanır.
Mezgit;
Ocak, Şubat, Mart, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim Kasım, Aralık aylarında avlanır.
Uskumru;
Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Eylül, Ekim Kasım, Aralık aylarında avlanır.
Zargana;
Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim aylarında avlanır.
HABER: NECO YARICI
Güncelleme Tarihi:
LinkedinFlipboardE-postaLinki KopyalaYazı Tipi
Sağlıklı beslenmek isteyenlerin vazgeçilmezi olan balık, içerdiği minareller, folik asit, fosfor ve kalsiyum gibi maddelerle sık tercih edilen besinlerden biri olmaya devam ediyor. Vatandaşlar Ağustos ayında hangi balıkların yenilmesi gerektiğini araştırıyor. İşte, Ağustos ayından tüketilmesi gereken balıklar
Ağustos ayında çinekop, sarıağız, sinarit, kaya balığı, orkinos, sarıkanat lezzetlidir. İstavrit yine en lezzetli balıktır. Bu ayda çingene palamudu mevsimi başlar.
DİĞER AYLARDA HANGİ BALIKLAR TÜKETİLMELİ?
OCAK: Ocak ayının en lezzetli balıkları uskumru, lüfer, palamut ve istavrittir. Kefal ve hamsi olması gerektiği gibi tam yağlı duruma gelirler. Çinekop, tekir, kırlangıç ve kofana ocak ayında en bol dönemini yaşar ve en çok avlanan balıklardır. Midyenin başlangıç mevsimi Ocak ayıdır.
ŞUBAT: Şubat ayı kalkan mevsiminin başlangıcı kabul edilir. Bu süre mayıs sonuna kadar devam eder. Gümüş, hamsi, izmarit, kalkan, mersin, torik, kefal, kaya balığı, levrek şubat ayında lezzetlidir. Tekir çok boldur. Şubat ayında Uskumru, lüfer, palamut artık yağını kaybetmeye başlar fakat gümüş balığı, kefal, dere pisisi, minakop, midye lezzetini korumaya devam eder.
MART: Mart ayında gümüş, izmarit, mezgit, kalkan, mersin, kaya balığı, mezgit, kefal, levrek, yayın balıkları lezzetli ve bol bulunan balıklardır. Özellikle kalkan, levrek ve kefal mart ayında hem bol hem de çok lezzetlidir. Martta uskumru çiroz olmaya başlamıştır.
NİSAN: Nisan ayında gümüş, izmarit, kalkan, mersin, morina, levrek, kefal, kaya balığı lezzetlidir. Nisan ayında en fazla avlanan balıklar kalkan, levrek, mercandır. Nisan ayındaki en lezzetli balık yine kalkandır bol zamanı nisan ayıdır.
MAYIS: Mayıs ayı deniz canlıları ve balıklar açısından çok zengin çeşitlilik gösteren en bereketli aylardan birisidir. Mayıs ayında izmarit, kalkan ve mezgit çok lezzetlidir. Tekir, iskorpit ve minakop da tüketilebilir. Bu ayda ayrıca kalkan balığının yavrusu ile gelincik denizlerde kendini göstermeye başlar.
HAZİRAN: Haziran ayında tüketilebilen balıklar; mercan, akya, kaya balığı, mersin, sarıağız, orkinos, orfoz ve sardalyadır. Bu ay balık açısından en verimsiz aydır denebilir. Haziran ayında balıklar geçici olarak Karadeniz’e ulaşırlar. Yaklaşan av yasağı ile birlikte de tezgahlar balıktan zayıflamaya başlar.
TEMMUZ: Temmuz ayının balıkları; çinekop, sarıkanat, sarıağız, akya, orkinos, kaya balığı, trança ve sinarittir. İstavrit çok lezzetlidir. Temmuz ayı sardalya balığının mevsimidir. Eylül ayı başlarına kadar lezzetini koruyan sardalya taze olarak rahatlıkla yaz boyu tüketilebilir. Temmuz ayında barbunya ve tekir lezzetini korumaya devam ederken pavurya, böcek, ıstakoz bolca çıkar.
Ağustos: Ağustos ayında çinekop, sarıağız, sinarit, kaya balığı, orkinos, sarıkanat lezzetlidir. İstavrit yine en lezzetli balıktır. Bu ayda çingene palamudu mevsimi başlar.
EYLÜL: Eylül ayının gelmesiyle balık sezonu açılır. Yağmur suyunu alan palamut irileşir ve bollaşır, izmarit, istavrit, sardalya ve kılıcın tadı yerindedir. Bolca görülen kırlangıcın yanında lüfer azdır ama sezonu gelmiştir. Lüfer, kolyoz, izmarit, barbunya, çinekop, çipura, kılıç ve kırlangıç eylül ayında da çok bol avlanır.
EKİM: Karadeniz’de beslenip yağlanan balıkların Marmara Denizi’ne geldiği dönem ekim ayına denk gelir. Bu nedenle ekimde lüfer lezzetlenir; palamut, barbunya, tekir ve istavrit yağlıdır. Ekim balık sezonunun en canlı aylarından biridir. Pisi balığı özellikle bu ay en güzel zamanındadır. Barbunya, çipura, kılıç, levrek, lüfer, tekir, sardalya, palamut, orfoz, traça çok lezzetlidir. Palamutun da en lezzetli zamanıdır.
KASIM: Kasım ayında uskumru, lüfer, hamsi ve barbun çok lezzetlidir. Mercan ve levrek de tüketilebilir. Kasım ve aralık lüferin en lezzetli zamanıdır. Kasım ayı torik akışının en yoğun olduğu zamandır.
ARALIK: Aralık ayında balıkların tam olarak yağlanıp lezzetlenir. Lüfer, torik, palamut ve uskumru bu mevsimde oldukça yağlı ve besleyicidir. Hamsi, tekir, barbunya gibi balıklar da bolca bulunup farklı çeşitlerde pişirilmeye müsaittir. İzmarit ve mezgitten uzak durulmalıdır. Çinakop, üremesi için yenmemelidir.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası