Aşırı Heyecan Nasıl Geçer

Sosyal fobisi olan kişiler, dikkatin kendi üzerlerinde toplandığını hissettikleri anda aşırı derecede heyecanlanırlar. Kalpleri yerinden çıkacak gibi atmaya başlar, avuç içleri terler, sesleri titremeye başlar, ağızları kuruduğu için doğru dürüst konuşamaz, kekelerler. İtiraf edelim, bazılarımız ön planda olmaktan çok hoşlanırız, bazılarımız da ortada olmayı, görünüyor olmayı bir tehdit olarak algılar. Başarısız olma ihtimali, stres hormonlarının kontrolsüz pompalanmasına neden olur ki bir kez alarm verildikten sonra ne kadar sakin olmaya çalışsak çalışalım panik duygusundan kurtulamayız.  

            Çoğu insan sosyal fobisi olduğunun farkında bile değildir; kalabalık ortamlarda saklanarak, kendilerini gizleyerek, hayattan geri çekilerek durumu idare etmeye çalışırlar. Örneğin iş yerinde bir sunum yapmaları veya bir konuşma yapmaları mı gerekiyor, kendi kendilerine bir takım bahaneler uydurup görevden kaçarlar. Sırf bu yüzden, çalışkan ve akıllı olmalarına rağmen hak ettikleri yere gelemeyen pek çok insan tanıyorum.       

            Çözümü var

            Topluluk karşısında yapacağınız konuşmalarda, sunumlarınızda basit bir ilaç kullanarak heyecanlanmanıza engel olabilirsiniz. Sinir sistemini yatıştırmada en etkili ilaçlar sedatifler yani yatıştırıcı ilaçlardır. Bu tür ilaçların, yeşil reçeteye tabi olması, kolay bulamaması, sık kullanılması halinde alışkanlık yapması gibi mahsurları var. Ben heyecanlanmanızı önlemek için bir yatıştırıcı değil, basit bir tansiyon ilacı önereceğim. Diyelim önümüzdeki hafta bir toplantıda konuşma yapmanız gerekiyor, konuşmadan yarım saat önce yarım tablet beta bloker (örneğin Dideral tablet 40 mg.ın yarısı) alabilirsiniz. Bu ilaç aşırı heyecanlanmanızı, ellerinizin titremesini, kalbinizin yerinden çıkacakmış gibi çarpmasını büyük ölçüde engelleyecektir. Beta bloker grubu ilaçlar yatıştırıcı ilaç grubuna girmez, ucuzdur ve alışkanlık yapmazlar. Sık sık almak tabi ki doğru değildir. İnsülin kullanan şeker hastalarının, daha önceden astım krizine giren hastaların doktorlarına danışmadan kullanması doğru değildir.

Heyecanı yenmek; topluluk önünde konuşma, sunum yapma, fikirlerinizi ifade etme gibi alanlarda kendinizi en doğru şekilde yansıtma açısından önemli bir konudur. Önemli bir iş yaparken normal düzeyde heyecan ve strese sahip olmak doğaldır ancak heyecanını kontrol etmekte zorluk yaşayan kişiler için bu durum sorun olabilir. 

Heyecanı yenmek için uygulanabilecek birçok taktik vardır. Siz de toplantılarda kendinizi ifade ederken, derste söz alırken ya da sunum yaparken aşırı heyecan yaşıyorsanız vereceğimiz taktikleri uygulayabilirsiniz. O halde hazırsanız başlayalım.

Aşırı Heyecan Nasıl Yenilir?

Aşırı heyecan şu şekilde yenilir:

1. Nefes teknikleri uygulayın.
2. Düzenli ve dengeli beslenin.
3. Kendi yeterliliklerinizi fark edin.
4. Kendinizi telkin edin.
5. Düzenli spor yapın.
6. Uzman desteği alın.
7. Sosyal ortamlarda kendinizi deneyin.

1. Nefes Teknikleri Uygulayın

Heyecanlandığınızda ve kaygılandığınızda kalp atışlarınızın hızlandığını fark edersiniz. Bu durumda kaygınızı yönetmek için nefes teknikleri uygulayabilirsiniz. Nefes tekniklerini etkili bir şekilde kullandığınızda odağınız kendinize çevrilecektir. Bu sayede stres yaptığınız duruma karşı daha pozitif bir tutuma sahip olmaya başlayabilirsiniz. 

Nefes tekniklerini etkin olarak uygulamak için bu alanda düzenlenen eğitimlere katılabilirsiniz. Böylece nefes tekniklerini nasıl doğru bir şekilde uygulayacağınızı öğrenmiş olursunuz.

2. Düzenli ve Dengeli Beslenin

Aşırı heyecanın nedenlerinden biri beslenme problemi olabilir. Çünkü sağlıklı beslenmediğinizde zihniniz daha yavaş çalışabilir. Bu durum sizi işte ve günlük yaşamda strese sokabilir, kendinizi iyi bir şekilde ifade etmenize engel olur. Dolayısıyla düzenli ve dengeli beslenmeye dikkat etmeniz son derece önemlidir.

3. Kendi Yeterliliklerinizi Fark Edin

Aşırı heyecanlanma durumunda kişinin güçlü olduğu alanları kendine hatırlatması oldukça önemlidir. Çünkü kişi güçlü yönlerini hatırladığı zaman kendini daha özgüvenli hissedecektir. Kendine güvenen kişi, kendini ifade etmekte daha az zorluk yaşayacaktır. Bu sayede heyecan durumu kontrol altına alınabilir.

4. Kendinizi Telkin Edin

Aşırı heyecanı yenmek için uygulanabilecek en iyi yöntemlerden biri kişinin kendini telkin etmesidir. Örneğin kişi kendine “bunu başaracağım”, “yapabilirim” şeklinde telkinler vererek o an yaşadığı heyecanı azaltabilir.

Kendini telkin ederken kişi başarılı olduğu anları ve gözünün önüne getirebilir. Böylece güçlü yanlarını kullanarak heyecanını azaltabilir.

5. Düzenli Spor Yapın

Düzenli spor yapmanın özgüvenli olmak üzerindeki etkisi bilimsel araştırmalarla kanıtlanmıştır. Özgüvenli bireylerin heyecanını kontrol etmede daha başarılı olduğunu göz önüne aldığımızda düzenli spor yapmanın da aşırı heyecanı yenmek noktasında önemli rol oynadığını söyleyebiliriz.

Düzenli spor yapmak, kişinin kendini daha iyi tanımasını ve kendine duyduğu güvenin artmasını sağlar. Böylece herhangi bir stres anında kişi kendini ifade etmede daha az zorluk yaşamaya başlar ve heyecanını kontrol altına alabilir.

6. Uzman Desteği Alın

Aşırı heyecanlanma sorununu sık sık yaşıyorsanız ve bu durum günlük yaşamınızı olumsuz anlamda etkiliyorsa uzman desteği alabilirsiniz. Sorunu çok büyük boyutta yaşamasanız bile bir psikolojik danışman ile ya da psikolog ile görüşmek bu problemi daha iyi kontrol altına almanızı sağlayacaktır.

7. Sosyal Ortamlarda Kendinizi Deneyin

Aşırı heyecanlanma sorunu yaşayan kişiler bir süre sonra bu sorun ile daha fazla karşılaşmamak için sosyal ortamlara girmeye çekinebilir. Bu durum sorunu çözmeyecek, aksine daha da büyütecektir. Dolayısıyla aşırı heyecanı yenmek için kişinin sosyal ortamlara girmesi ve insanlarla kurduğu ilişkilerde kendini gözlemlemesi gerekir.

Kişi, zamanla kendini gözlemleyerek hangi alanlarda eksiği olduğunu görebilir ve bu alanlarda kendini geliştirmek için önemli bir adım atmış olur. Unutmayın; farkındalık, bir sorunu çözmenin başlangıcıdır.

Heyecana Neden Olan Şeyler Nelerdir?

Heyecana neden olan şeyler şunlardır:

• Mükemmeliyetçilik
• Özgüven eksikliği
• Reddedilme korkusu
• Anksiyete bozukluğu
• Sosyal fobi
• Kabul görmeme korkusu
• Erken çocukluk dönemi travmaları
• Kronik stres
• Onaylanmama korkusu
• Çocuklukta görülen olumsuz aile tutumları