De Da Yazımı Taktik
Bağlaç Olan da / de’ninYazılışı
Bağlaç olan da / de ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak büyük ünlü uyumuna uyar: Kızı da geldi gelini de. Durumu oğluna da bildirdi. Sen de mi kardeşim? Güç de olsa. Konuşur da konuşur.
UYARI: Ayrı yazılan da / de hiçbir zaman ta / te biçiminde yazılmaz: Gidip de gelmemek var, gelip de görmemek var (Gidip te gelmemek var, gelip te görmemek var değil)
UYARI: Ya sözüyle birlikte kullanılan da ayrı yazılır: ya da
UYARI: Da / de bağlacını kendisinden önceki kelimeden kesme ile ayırmak yanlıştır: Ayşe de geldi (Ayşe’de geldi değil). Kitabın kapağına da dikkat et (Kitabın kapağına’da dikkat et değil).
&#;De&#; Bağlacının ve Ekinin Yazımı
Başlıca görevi, birlikte kullanıldığı sözcüğün kavramını daha öncekine katmak olan da, de bağlacı bağımsız bir sözcüktür, vurgulanamaz ve ayrı yazılır. Kendisinden önceki sözcüğün son ünlüsüne göre önlük-artlık uyumuna girer. Söyleyişte ünsüz uyumuna da girer, ancak sadece da, de biçiminde yazılır.
Örnek: Kızı da geldi, gelini de.
Durumu oğluna da bildirdi.
&#; Sen de mi Brütüs? (Shakespeare)
1. Da, de bağlacını kendisinden önceki sözcükten kesme işareti ile ayırmak yanlıştır:
Örnek: Sonunda keman da çaldım {Sonunda keman &#;da çaldım değil).
2. Da, de bağlacının bulunma durumu eki olan -da, -de, -ta, -te ile ilgisi yoktur. Bulunma durumu eki vurgulanabilir ve kendinden önceki sözcüğe bitişik yazılır:
Örnek: devede kulak, çantada keklik, İkide bir bana aynı şeyi yapıyorsun.
3. &#;de&#; bağlacı ve &#;de&#; eki birbirinden kolayca ayırt edilebilir. Aşağıda, dikkat edilmesi gereken noktalar da verilmiştir.
a. &#;dE&#; Bağlacı:1. Her zaman kendinden önceki ve sonraki kelimelerden ayrı ve &#;de, da&#; şeklinde yazılır; bitiştirilmez, &#;te, ta&#; şeklinde yazılmaz.
&#; &#;ya&#; ile birlikte kullanıldığında da ayrı yazılır: &#;ya da&#;
Örnek: İsimlerden sonra da kullanılabilir, fiillerden sonra da.
2. Kelimenin son hecesine kalınlık-incelik bakımından uyar. Ama ünsüz uyumuna bağlı değildir, yani -te, -ta şekilleri yoktur.
Örnek: Gölgende ban da bana da yer ver.
Ateşten kızaran bir gül arar da
Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi.
Bu soruyu Ali de mi bildi?
Sorsan da söylemem.
Çalış da çalış&#;
Büyüyecek de bana bakacak.
Çalışıp da kazanacaksın.
Alacak ya da almayacak.
b. &#;-dE&#; Hâl Eki: 1. İsim çekim eklerindendir. İsmin bulunma hâlini yapan hâl ekidir. Yer ve zaman bildirir. Sesli uyumlarına uyar.
&#; &#;dE&#; bağlacının yalnız &#;de&#;, &#;da&#; biçimleri varken; &#;-dE&#; hâl ekinin &#;-de&#;, &#;-da&#;, &#;-te&#;, &#;-ta&#; biçimleri vardır. Bunun sebebi ekin bitişik yazılıyor olmasıdır.
2. Yapım eki olarak da kullanılabilir:
Örnek:Eski İstanbul&#;da ne güzel günler yaşanmış.
Saat yedide mi gelecekmiş?
Her şey yerli yerinde.
Suyu bir yudumda içti.
Siz ayakta kaldınız.
Çamaşırları elde yıkıyormuş.
Yılda yirmi gün izni var.
Yüzde yetmiş başarı vardı.
Ayda yılda bir uğrar oldu.
Elde avuçta ne varsa bitti.
Parmak kalınlığında yaprakları var.
Peyami Safa&#;nın &#;Sözde Kızlar&#;ını okudun mu?
Kİ BAĞLACININ YAZIMI
Ki Bağlacının Yazımı İle İlgili Örnekler, Nasıl Yazılır, Sorular, Konu Anlatımı Kısaca
********************
Türkçede üç tür &#;ki&#; vardır: Bağlaç olan ki, sıfat yapan ki ve ilgi zamiri olan ki.
Bağlaç olan ki, her zaman ayrı yazılır ve cümleden çıkarıldığında anlam biraz daralsa da bozulmaz.
Buna karşın sıfat yapan ve ilgi zamiri olan &#;ki&#;ler ek olduklarından sözcüğe bitişik yazılır ve cümleden çıkarıldıklarında cümlenin anlamı bozulur.
Anladım ki hiç kimse sen değil, (bağlaç)
Şendeki sabra şaşırmamak mümkün değil, (sıfat yapan ki)
Bizimki yine işten kovulmuş, (ilgi zamiri)
TAKTİK-1
Sözcüğe &#;ler&#; gelebilirse &#;ki&#; bitişik yazılır; gelemezse &#;ki&#; ayrı yazılır.
Gözlerindeki hüznü görebiliyordum. (&#;Gözlerindeki-ler&#; diyebiliriz. 0 hâlde &#;ki&#; bitişik yazılır.)
Sandım ki romanı satın almamışsın. (&#;Sandım ki-ler&#; diyemeyiz. O hâlde &#;ki&#; ayrı yazılır.)
TAKTİK-2
&#;Ki&#; cümleden çıkarıldığında anlam bozuluyorsa o &#;ki&#; ektir, dolayısıyla bitişik yazılır; anlam bozul- mu yorsa bağlaçtır (sözcüktür), o hâlde ayrı yazılır.
Zannetme ki uzaktasın diye seni unuttuk (&#;ki&#; cümleden çıkarıldığında anlam bozulmuyor, bağlaçtır.)
Dedim ki mutlaka başvurmalısın bu sınava (&#;ki&#; cümleden çıkarıldığında anlam bozulmuyor, bağlaçtır.)
Saçındaki beyazları örtmek istemeni anlayamıyorum. (&#;ki&#; cümleden çıkarıldığında anlam bozuluyor, bağlaç değildir.)
Arkadaşınınki daha yeni bir bisikletti (&#;ki&#; cümleden çıkarıldığında anlam bozuluyor, bağlaç değildir.)
********************
Yukarıdaki taktikleri aşağıdaki örneklere uygulayınız. Aşağıdaki cümlelerde kullanılan &#;ki&#; doğru yazılmışsa boş bırakılan parantezin içine &#;D&#;, yanlış yazılmışsa &#;Y&#; yazınız.
Benim saçlarım yumuşacıktı Havva&#;nın ki ise keçe gibiydi. ( )
Tepedeki kızgın güneş, gölgesini ayaklarının dibine düşürüyor. ( )
Onlar öyle varlıklı, öyle güçlüler ki kimseyle kıyaslanamazlar. ( )
Bana sorarsan onun heykelini şu karşı ki kıyıya dikmek gerek. ( )
Tam erikleri koparacaktık ki bahçe sahibinin bağırtısını işittik. ( )
Zaten terziler hiçbir zaman kendilerinde kusur bulmazlar ki. ( )
Derin bir soluk aldıktan sonra öyle bir baktı ki etrafına sormayın! ( )
Ama bunu hissetmedim, her şey öyle sezdirmeden oldu ki. ( )
Öyle güzel diki ev, çiçeklerin güzelliğini fark edememişti. ( )
Mutfaktaki işler çiftlikten dönüleceği günler yoğunlaşıyordu. ( )
Salonun tavanı ahşaptandı, bu odanın ki nasıldı acaba? ( )
Karşı kayadaki ışık dalgaların üzerinden seke seke geliyordu. ( )
Yerdeki kırmızı kilim her gün süpürülmekten pırıl pırıldı. ( )
Esmerdi, gözleri ise Rıza&#;nın ki gibi soluk yeşildi.( )
********************
DİKKAT
Kimi bağlaçlarda &#;ki&#; kalıplaşmış olarak sözcüğe bitişik yazılır; kimilerinde ise ayrı yazılır.
Sanki mademki, hâlbuki oysaki, belki&#; (Bitişik yazılır.)
Öyle ki, demek ki, tut ki, varsayalım ki&#; (Ayrı yazılır.)
********************
SORU
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde geçen &#;ki&#;nin yazımı doğru değildir?
A) Ortamdaki tartışmaya bir türlü kendimi veremedim.
B) Dışarıdaki çöp kutusunu belediye yetkilileri koydu.
C) O günkü arkadaşlarımdan bir tek Ayhan&#;la görüşüyorum.
D) Karşı ki tepelerden evimize doğru gelenler var.
E) Mademki durum bu, yapacak başka bir şey yok.
CEVAP
A, B, C ve E seçeneklerinde &#;sıfat yapan ki&#; kullanılmıştır. Ancak, ek hâlinde olduğu için bitişik yazılması gereken &#;ki&#;nin D seçeneğinde ayrı yazılmış olması yazım yanlışlığına yol açmıştır. E seçeneğindeki &#;ki&#;nin bağlaç olmasına karşın kendinden önceki sözcüğe kalıplaşmış olarak bitişik yazılması gerektiğinden bu seçenekte yazım yanlışı söz konusu değildir. Doğru seçenek D&#;dir.
**********************
Yazım kuralları konusu için başlıklara tıklayınız&#;
Ders Kitabı Cevapları
nest...
Kİ BAĞLACININ YAZIMI
Ki Bağlacının Yazımı İle İlgili Örnekler, Nasıl Yazılır, Sorular, Konu Anlatımı Kısaca
********************
Türkçede üç tür &#;ki&#; vardır: Bağlaç olan ki, sıfat yapan ki ve ilgi zamiri olan ki.
Bağlaç olan ki, her zaman ayrı yazılır ve cümleden çıkarıldığında anlam biraz daralsa da bozulmaz.
Buna karşın sıfat yapan ve ilgi zamiri olan &#;ki&#;ler ek olduklarından sözcüğe bitişik yazılır ve cümleden çıkarıldıklarında cümlenin anlamı bozulur.
Anladım ki hiç kimse sen değil, (bağlaç)
Şendeki sabra şaşırmamak mümkün değil, (sıfat yapan ki)
Bizimki yine işten kovulmuş, (ilgi zamiri)
TAKTİK-1
Sözcüğe &#;ler&#; gelebilirse &#;ki&#; bitişik yazılır; gelemezse &#;ki&#; ayrı yazılır.
Gözlerindeki hüznü görebiliyordum. (&#;Gözlerindeki-ler&#; diyebiliriz. 0 hâlde &#;ki&#; bitişik yazılır.)
Sandım ki romanı satın almamışsın. (&#;Sandım ki-ler&#; diyemeyiz. O hâlde &#;ki&#; ayrı yazılır.)
TAKTİK-2
&#;Ki&#; cümleden çıkarıldığında anlam bozuluyorsa o &#;ki&#; ektir, dolayısıyla bitişik yazılır; anlam bozul- mu yorsa bağlaçtır (sözcüktür), o hâlde ayrı yazılır.
Zannetme ki uzaktasın diye seni unuttuk (&#;ki&#; cümleden çıkarıldığında anlam bozulmuyor, bağlaçtır.)
Dedim ki mutlaka başvurmalısın bu sınava (&#;ki&#; cümleden çıkarıldığında anlam bozulmuyor, bağlaçtır.)
Saçındaki beyazları örtmek istemeni anlayamıyorum. (&#;ki&#; cümleden çıkarıldığında anlam bozuluyor, bağlaç değildir.)
Arkadaşınınki daha yeni bir bisikletti (&#;ki&#; cümleden çıkarıldığında anlam bozuluyor, bağlaç değildir.)
********************
Yukarıdaki taktikleri aşağıdaki örneklere uygulayınız. Aşağıdaki cümlelerde kullanılan &#;ki&#; doğru yazılmışsa boş bırakılan parantezin içine &#;D&#;, yanlış yazılmışsa &#;Y&#; yazınız.
Benim saçlarım yumuşacıktı Havva&#;nın ki ise keçe gibiydi. ( )
Tepedeki kızgın güneş, gölgesini ayaklarının dibine düşürüyor. ( )
Onlar öyle varlıklı, öyle güçlüler ki kimseyle kıyaslanamazlar. ( )
Bana sorarsan onun heykelini şu karşı ki kıyıya dikmek gerek. ( )
Tam erikleri koparacaktık ki bahçe sahibinin bağırtısını işittik. ( )
Zaten terziler hiçbir zaman kendilerinde kusur bulmazlar ki. ( )
Derin bir soluk aldıktan sonra öyle bir baktı ki etrafına sormayın! ( )
Ama bunu hissetmedim, her şey öyle sezdirmeden oldu ki. ( )
Öyle güzel diki ev, çiçeklerin güzelliğini fark edememişti. ( )
Mutfaktaki işler çiftlikten dönüleceği günler yoğunlaşıyordu. ( )
Salonun tavanı ahşaptandı, bu odanın ki nasıldı acaba? ( )
Karşı kayadaki ışık dalgaların üzerinden seke seke geliyordu. ( )
Yerdeki kırmızı kilim her gün süpürülmekten pırıl pırıldı. ( )
Esmerdi, gözleri ise Rıza&#;nın ki gibi soluk yeşildi.( )
********************
DİKKAT
Kimi bağlaçlarda &#;ki&#; kalıplaşmış olarak sözcüğe bitişik yazılır; kimilerinde ise ayrı yazılır.
Sanki mademki, hâlbuki oysaki, belki&#; (Bitişik yazılır.)
Öyle ki, demek ki, tut ki, varsayalım ki&#; (Ayrı yazılır.)
********************
SORU
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde geçen &#;ki&#;nin yazımı doğru değildir?
A) Ortamdaki tartışmaya bir türlü kendimi veremedim.
B) Dışarıdaki çöp kutusunu belediye yetkilileri koydu.
C) O günkü arkadaşlarımdan bir tek Ayhan&#;la görüşüyorum.
D) Karşı ki tepelerden evimize doğru gelenler var.
E) Mademki durum bu, yapacak başka bir şey yok.
CEVAP
A, B, C ve E seçeneklerinde &#;sıfat yapan ki&#; kullanılmıştır. Ancak, ek hâlinde olduğu için bitişik yazılması gereken &#;ki&#;nin D seçeneğinde ayrı yazılmış olması yazım yanlışlığına yol açmıştır. E seçeneğindeki &#;ki&#;nin bağlaç olmasına karşın kendinden önceki sözcüğe kalıplaşmış olarak bitişik yazılması gerektiğinden bu seçenekte yazım yanlışı söz konusu değildir. Doğru seçenek D&#;dir.
**********************
Yazım kuralları konusu için başlıklara tıklayınız&#;
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası