Dişi Muhabbet Kuşunun Yuvaya Girip Çıkması Ne Anlama Gelir
Evlerin neşesi muhabbet kuşları, bakım gerektiren ve beslenilmesinde dikkat isteyen hayvanlardır. Dişi muhabbet kuşları, tek başlarına yaşadıklarında da yumurtlayabilir.
Muhabbet kuşları, yavruluk dönemlerini 9 aylık oluncaya kadar devam ettirirler. Bu dönemden sonra ergenlik dönemine girmeye başlarlar ve artık yumurtlamaya hazır hale gelirler. Beslenmesi, bakımı ve diğer sağlık sorunlarının yaşanmaması adına dikkatli bir şekilde beslenen muhabbet kuşlarının yumurtaları kolay kolay boş çıkmaz fakat değişik nedenlere bağlı olarak boş yumurta çıkabilir. Bunun nedenlerinden en büyükleri; yetersiz beslenme, muhabbet kuşlarının yaşlı olması gibi etkenler gösterilebilir.
Kuşlar Neden Yumurtalarını Yerler?
Muhabbet kuşu sahiplerinin en çok merak ettikleri konulardan biri de kuşların yumurtalarını neden yedikleridir. Bu durum, tamamen kuşunyumurtlama döneminde yeterince kalsiyum alıp almadığı ile ilgilidir. Yeteri şekilde beslenemeyen kuşlar, bu değerleri kendi yumurtalarından tamamlamak isterler ve böylelikle kendi yumurtalarını yemeye başlarlar.
Tek Muhabbet Kuşu Yumurtlar Mı?
Muhabbet kuşlarında yumurtlama bir çok faktöre bağlıdır. Bunlar; uygun beslenme koşulları, gün ışığının uzunluğu, havanın nem oranı, kuşun stres içeride olmaması, yuva yapma yarışı olarak sıralanabilir.
Yumurtlama için yumurtanın döllenmiş olması zorunlu değildir, ancak döllenmemiş yumurtadan yavru çıkmaması kuşun ısrarla yumurta yapmaya teşvik edilebilir. Dolayısıyla bu çabadan dolayı mineral ve protein kayıpları olabilir. Bunun sonucunda sağlığı bozulabilir. Kaybettiği vitamin ve mineral kaynağını sağlamak için beslenmesine daha fazla özen verilmelidir.
Muhabbet Kuşları Nasıl Beslenir?
Aslında basit olmasına rağmen çoğu defa yanlış bir besleme veya yanlış bakımdan dolayı muhabbet kuşlarının öldüğünü sıkça duyarız. Ortalama olarak bir kuşun ömrü yıl arasıdır, tabi kuşun türüne ve cinsine bağlı olarak ve nasıl bir beslenme metodu uygulandığına bağlı olarak ömürleri uzayabilir veya kısalabilir. Daha çok bu durum muhabbetkuşu beslenmesine bağlı olarak değişmektedir. Bu yüzden muhabbet kuşlarının nasıl beslenmesi gerektiği hakkında bilgi sahibi olmak çok önemlidir.
Kuşlar, yapıları gereği bazı şartlara daha fazla uyum gösterebilirken bazı yaşam alanlarında barınamazlar. Kafes kuşları olmaları hasebi ile iki ayrı kuş besliyorsanız kesinlikle bunların birbirleriyle mücadele içerisine girdiklerine şahit olursunuz. Bu savaş aslında tamamen yuva kapma savaşıdır, bu süreç bazen bir kuşun diğer kuşu öldürmesine kadar varabilir. Bu nedenle muhabbet kuşu sahiplerinin en çok dikkat etmeleri gereken konulardan biri kafes seçimidir.
Muhabbet kuşları için en uygun yemelere buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Kafes Seçimi Nasıl Yapılır?
Her ne kadar yapı itibariyle küçük kalıplı olsalar da muhabbet kuşlarının yaşadıkları alanların geniş olmasına özen gösterilmesi gerekir. Özellikle de birden fazla kuş beslemeyi düşünüyorsanız, yuva kapma ve yumurtlama dönemlerini göz önünde bulundurarak tercihte bulunmanız çok önemlidir.
Kuş kafesi nasıl seçilir?isimli yazımızı okuyarak daha detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.
Muhabbet Kuşu Bakımı ve Temizliği
Başında da dediğim gibi hassas bir yapıya sahip olan muhabbet kuşları, ciddi bakım isteyen hayvanlardır. Tüneklerinin temizlenmesi, sularının sık sık değiştirilmesi, altına serilen gazete veya diğer kâğıtların haftada bir değiştirilmesi konusuna önem vermek gerekiyor. Bir de periyodik olarak kafeslerin dezenfekte edilmesi de önemlidir. Ciddi bir bakım yapıldığında muhabbet kuşlarının ömürlerinin daha uzun olduğu görülmektedir.
Kafeste ‘Aşk-ı muhabbet’
YUVA Pet shoplarda, muhabbet kuşları için uygun ölçülerde hazırlanmış yuvalar bulmak mümkün. Dilerseniz, 25 santim yüksekliğinde, 15 santim derinliğinde ve 15 santim genişliğinde bir yuvayı kendiniz de kontraplaktan yapabilirsiniz. Yuvaların arka kısmında, yavruları kontrol edebilmek için dışarı doğru açılan bir kapı ve ön kısmında anne ve babanın girebilmesi için bir delik bulunmalı. Giriş deliğinin birkaç santim altına, kuşcuların konarga adını verdiği kısa tüneği yerleştirmeyi unutmayın. Dişi kuş, yuvalığa uçtuğu zaman, giriş deliğinin kenarına değil, konargaya konacaktır.
TEMİZ TALAŞ Doğada yaşayan kuşlar, güçlü gagalarıyla ağaç dallarını ufalayıp, elde ettikleri talaşı, yuvalığın dibine taşırlar. Kafeste yaşayan kuşlara yardımcı olmak için, yuvanın tabanını üç santim yüksekliğinde, talaşla kaplayın. Yuvaya koyduğunuz talaşın, kimyasal maddelerle işlenmiş ağaçlardan elde edilmediğine emin olun. Yuva geniş bir kafese yerleştirilmeli. Kafes küçükse, yer kaplamaması için kapıyı açıp, dışarıdan yerleştirin. Muhabbet kuşları önce , yuvayı merakla izler. Dişi kuş gün geçtikce, yuvayla daha çok ilgilenir. Yuvanın içine gözatmaya başlar. Bir süre sonra içine girip, sağı solu gagalayıp, kontrol eder. Giderek, yuvada daha çok kalır. Erkek kuş da yuvaya gözatar ama içeri girmez. Dişiden uzak duran erkek kuş, artık daha cüreetkar davranacaktır.
CİLVELEŞMELER Dişinin engel olmasına rağmen, erkek her fırsatta, kuyruğuna dokunmaya çalışır. Dişiyi etkilemek için, kafesteki çanı kuvvetli şekilde çalar. Durmadan uçar, konmak için dişinin yanını seçer. Yan yan sekerek yürür. Ateşli bir şekilde başını sallayarak dişinin yanına yaklaşır. Gagasıyla omuzuna vurur. Bu sırada, heyecandan göz bebekleri küçük siyah noktalara dönüşür. Dişi, birleşmeye hazır olduğunu günlerce sonra gösterir. Dalın üzerine konar oturur. Başını arkaya uzatır. Kuyruğunu havaya kaldırır ve hareketsiz kalır. Erkek mesajı alınca, dişinin sırtına çıkar. Çiftleşme bittiğinde dişi uçup gider.
VE İLK YUMURTA İlk yumurtadan sonra iki günde bir olmak üzere toplam 4 ile 6 yumurta yaparlar. Yumurtlamak, dişi için muazzam zordur. İlk yumurtadan sonra kuş kuluçkaya yatar. Yalnızca, tuvalet ihtiyacı için dışarıya çıkar. Artık, erkeğin onu besleme zamanı gelmiştir.
BASİT ULTRASON Kuluçkanın 6'ncı gününde, yumurtanın döllenip döllenmediği anlaşılır. Elinize aldığınız yumurtayı, bir el fenerine doğru tutun. Yumurtanın çekirdeğini görebilirsiniz. Döllenmemiş yumurtanın içinde leke göremezsiniz. Yumurtaların hepsini yuvaya koyun ki, dişi kızmasın.
18 GÜN SONRA Yumurtadaki embriyonun, bebek muhabbet kuşuna dönüşmesi için, belli ısıda 18 gün geçmesi gerekir. Nasıl ikişer gün arayla yumurtladıysa, yavrularda aynı şekilde ikişer gün arayla yumurtadan çıkar. Dişi kuş, farklı boylarda yavrularla ilgilenmek zorundadır. Yuvada hala tüylenmemiş yavru varsa, bunları gece gündüz, kanatları altında korumaya devam eder.
Bebek muhabbetler ölmesin
Yuva sıcaklığı 37, ev sıcaklığı ise derece olmalıdır. Yumurtaların kurumaması için kafesin içinde nem oranı yüksek tutulmalıdır.
Kuşlar, filizlenmiş tohumlar ve özel kuluçka yemleriyle beslenmeli.
Yuvalar her gün kontrol edilmeli. Yuva kontrolü, kuşun yuvada olmadığı zamanlar yapılmalı.
Yumurtaların kabukları yavrulara zarar verir. Yumurta kabukları, zaman geçirmeden yuvadan alınmalı.
Yavrulardan biri ölmüş olabilir. Diğer yavruların sağlığını tehtid eden ölü yavru mutlaka yuvadan çıkartılmalı.
Yavrunun kursağına hafifce dokunun. Genellikle boştur. İyi beslenmeyen yavrular, gelişimlerini tamamlayamazlar. Anneler, yeterince beslenmemiş olabilirler. Bu yüzden yavruların ve annelerin özel olarak beslenmesi gerekir.
Kuluçka döneminden önce satıcılardan beslenme şırıngası ve yavru yemi alın. Yavruları ilk 14 günde şırıngayla, daha sonra kaşıkla besleyin.
Besleyeceğiniz yavruyu, yumuşak bir kağıt havlunun üzerine yatırın. Hazırladığınız özel yemi, şırıngayla yavrunun diline damlatın. Kursağı doluncaya kadar bu işleme devam edin. Annenin yeterince besleyemediğini inandığınız yavrulara bu işlemi her gün uygulayın.
Yavrular büyüyor
Yavru yumurtadan çıktığında gram ağırlığındadır. ilk beş gün boyunca gözleri kapalıdır. Sırt üstü yatar pozisyonda, annesinin yemlemesini bekler.
'inci günler arasında yavrunun ağırlığı grama ulaşır.
7'nci gün kanat tüyleri belirmeye başlar.
8'inci günde başını dik tutmaya başlar. Birkaç sıçrama yapabilir.
9'uncu gün kuyruk tüyleri büyümeye başlar. Gözleri açılır. Kuyruk kısmına oturarak beslenir.
12'nci gün, tüm ince tüyleri çıkmıştır. Ağırlığı 23 grama ulaşır.
17'nci gün tüm tüyleri tamamlanır. Hala yuvadan çıkmaz.
21'inci gün, tüy renkleri belirginleşir.
28 ve 31'inci günler arasındayavrular tırmanabilir. Kanatlarını çırparlar. Yuvadan çıkabilirler.
28'inci gün, tüm tüyleri tam anlamıyla çıkmıştır. Renkleri büyüklerinkine nazaran daha mattır.
aylıkken, gençlik dönemi tüy değişimi gerçekleşir. Yeni çıkan tüyleri, büyüklerinki gibi parlak olur.
aylık olunca, çiftleşmeye hazırdır.
Yumurtlamadan Önceki Belirtiler
BELİRTİLER
- Popo kısmının şişmesi
- Popo kısmın da ki tüylerin seyrek gözükmesi
- Halsizlik
- Kabararak tünekte durma
- Yuvalık ile ilgilenme
- Yuvalık tan yem,su ve çiftleşmek haricinde dışarı çıkmamak
- Dışkısını tutma
- Dışkının normalden kat daha büyük olması
- Aşırı derece de mama yem ve kalamar kemiği tüketimi
- Yuvanın içini kemirme
| Yumurtlayacak muhabbet kuşu |
| Muhabbet kuşu Yumurtaları |
RİCHARD KUHR
Üreme kondüsyonuna ermemiş bir çift kuşu zorlamanın ne kadar anlamsız ve zor olduğunu tüm üreticiler bilirler. Fakat diğer yanda kuşun ne zaman kondüsyona erdiğini belirlemek ise hiç de kolay değildir. Genel belirtiler erkeğin aktif olması, kur yapması çağrılar yapması, sağa sola uçmaya meyilli olmasıdır. Dişinin belirtileri ise etrafı kemirmeye başlamasıdır. Buna rağmen her kuşun apayrı bir kimliği ve kişiliği olduğudur.
Bu saydıklarımız doğruysa buna göre olumlu yönde hareket gösterenler kondüsyona ermiş, olumsuz ise kondüsyona ermemiş kabul edilir. Bazı muhabbetler vardır ki bedenlerinin en iyi durumlarında dahi çok az aktif görünürler. Şüphesiz bu durum yarışmalar için çok önceden uygulanan belli antrenmanlar neticesi olarak karşımıza çıkar. Bazıları ise tabiatı gereği çok aktif olurlar.
Belli prensipler uygulanarak kuşları kondüsyona getirtmek çok zordur. Önemli olan günlük besin değeri yüksek yemler ve taze su verilmelidir. Buna iyi bir havalandırma sistemi ve rutubetsiz bir oda mümkünse bir salma ekleyebiliriz.
Bu tür bakım şartları ile kuşlara çabuk üreme iştahı kazandırabiliriz. Kuşların gerçekten kondüsyona erişebilmesi için kümes ısısının derecede tutulup çiftleşme öncesi aydınlanma saate uzatılması olumlu etki yapar.
Hem başarılı üretim, üretim öncesi ve anında ortaya çıkan problemlerin nedenleri aslında geride kalan yıllara dayanır. Çok iyi anlaşmış bir çift muhabbet kuşunda ,yumurtadan yavrular çıkmadan kısa bir süre önce sorunlar başlayabilir. Dişi yuvaya girmemeye başlamışsa ciddi sorunlar var aksilikler çıkacak demektir. Ya dişi ya da erkek ya da ikisi cinsel verimlilik açısından kondüsyonda değilse, kesinlikle çift birbiriyle anlaşamıyordur
Bu durumda bir dişiyi hemen kolayca “işe yaramaz” şeklinde tanımlayıp yerini bir başkası ile değiştirmemeliyiz. Önemli olan aynı çiftin her iki partnerinin de “formda” olması gereklidir. Üretim kondüsyonuna girmiş çiftler birkaç gün içinde yuva ile ilgilenmeleri gerekir. Burada belirttiğimiz ilkelere uymayan durumlarda tabii ki olabilir. Mesela yeni alınmış bir dişi önceki sahibinde kuluçka evresi geçirmiş olabilir.
Çıktığı kümesin dizaynı ve yuvanın kümesin hangi yönünde asılı olduğu önemlidir. Şayet ters tarafta idiyse yeni yerinde ki durumuna yavaş yavaş acele etmeden alıştırılmalıdır.
YUVANIN KABULLENİLDİĞİ NASIL ANLAŞILIR?
Bir avuç dolusu toz veya yonga talaşını (odun) yuvaya koyduktan sonra her gün düzenli olarak kuşların yuvaya girip girmediklerini kontrol etmeliyiz. Dişilerden bazıları konulan tüm talaşı yuvadan atabilirken bir kısmı hiçbir sorun çıkarmadan talaşı kabullenir.
Talaş yuvaların kuru ve temiz kalmasına yardımcı olur. Diş kutudan talaşları atıyorsa o kutuya her gün az ar azar talaş ilave edilmesi tavsiye olunur.
Günlük kutu kontrolleri sürekli olarak aynı saatlerde yapılması kuşların bu uygulamaya alışması ve kabullenmesi açısından önemlidir. Salmalardan çıkan kuşların gözlere alışması için bir süre sabretmek gerekir çünkü sinirli ve ürkek davranırlar. Aslında kuşlar, yeni konumlarına çok çabuk adapte olur ve alışırlar. Bizlerde kafes içerisinde ani ve gereksiz el kol hareketlerinden kaçınarak yardımcı olursak daha da çabuk intibak ederler. Yuva kutusunu kabullenmeleri ve çiftleşmeleri ile ilk yumurtayı yumurtlamaları arasında 7 ile 10 gün geçebilir. Kondüsyon , yaş ve gelişim düzeyleri dişinin 7 ile 21 gün arasında ilk yumurtayı yumurtlamasını belirleyen etkenlerdir. Bu süre normal sayılır. Eğer dişi 28 günden sonra da hala yumurtlamamışsa aktif olmasına rağmen bir şeyler ters gidiyor demektir. Bu süreden sonra da dişinin dışkısı henüz gri ise o dişiyi hemen ayırmak gerekir. Bu tür dişiler genellikle verimsizdirler. Yaşanan tecrübeler bu tür dişilerin hep sıkıntı çıkardığıdır.
Erkek ve dişi üreme yönünde hazırlık içine girmiyorlarsa, tavsiyemiz yerlerine başka bir çifti yerleştirmektir. Birkaç aylık dinlenme safhasından sonra tekrar bir deneme daha yapılabilir. Önemli olan böylece çiftleri üretimden ayırdığımızda tarih ve olumsuz sebepleri not etmeliyiz.
PROBLEMLİ KUŞLAR
Belirttiğimiz nedenlerden dolayı ayırdığımız kuşlarla tekrar bir üretim denemesinde ,aynı sorunların tekrar karşımıza çıkma ihtimali her şeye rağmen çok yüksektir. Üretimin sağlıklı bir nesil e dayandırılabilmesi için bu tür kötü huylu hayvanlarda ısrar etmemeliyiz. Bilinçli üreticiler iyi huylu ve anlaşmış çiftleri eleyerek gruplandırır bu kuşlarla çalışırlar. Birçok üretici verimsiz sorunlu kuşları emekliye ayırıp kümesinin bir köşesinde onları “sorunlu” olarak tasnif edip, sorunlu olduğu belirtilmeden hiçbir üreticiye ücret karşılığı satmıyor.
ÜRETİM STOĞU (YEDEKLER)
Her üretici hesapta olmayan sorunların olduğu üretim kayıplarının yerine kullanmak için, yedek damızlıklar bulundurmayı düşünmelidir. Bu yedekte tutulan kuşlar, görünüşte en iyi kalitede olması gerekmez. Fakat köken olarak kaybedilen kuşların soy ağacından olmalıdır. Ancak bu şekilde kümesin oturmuş olan kalitesini koruma şansımız olabilir. Buraya kadar bahsettiklerimizden şu sonucu çıkarabiliriz; üretim sezonu esnasında kümesimizden fazla kuş ayırıp satmamız pek akıllıca bir iş olmaz. On yedek erkek yeterli görülürken yedek dişi sayısı ise, kümeste kaç gözümüz varsa o kadar adet olmalıdır. Ancak muhtemel kayıpları bu şekilde telafi edebiliriz. Bu konu çoğu üreticinin önemsemediği fakat çok önemli hayati bir konudur.
DİŞİLER ERKEKLERDEN FAZLA MI OLMALIDIR?
Eşe atılacak dişi en az aylık olmalıdır. Dişler yeterli gelişimini sağlıklı bir şekilde tamamlayamamışsa değişik sorunlar ortaya çıkabilir. Mesela, dişi yuvaya girer yem yemeye dışarıya çıkmaz ve erkek tarafından da ihmale uğrayıp doyurulmayabilir. Dişilere daha çok itina gösterilmelidir. Özellikle günlük yuva kontrollerinde. Dışkısında da bir anormallik gözleniyorsa büyük ihtimalle hasta olabilir. Bu durumda ki dişinin üretimden alınması gerekir.
Dişilerde gözlenen en sık hastalık ve ölüm sebeplerinden ilki ishaldir. Bir erkek üretime ancak aylık olduğunda alınmalıdır. Tecrübesiz bir erkeğin en büyük zafiyeti dişiyi doyururken kendini ihmal ederek ölebilmesidir. Önemli olan dişi olsun erkek olsun, eşleştirdikten sonra onları çok iyi gözlemlememiz gerektiğidir.
İLK YUMURTA
Bu evrede her şey yolunda gerçekleştiği taktirde artık ilk yumurtayı bekleyebiliriz. Dişilerden bazıları hemen kuluçkaya yatarken diğer bir grup ise kuluçkaya yatmak için bir süre bekleyebilir. Üçüncü yumurtadan sonra kuluçkaya yatılması ender rastlanan bir olay değildir. Bu gibi olaylarda beşinci yumurtanın bırakılmasından sonra ancak, ilk yumurtanın döllenmiş olup olmadığını ancak anlayabiliriz. Yumurtaların dolu olup olmadığını anlayabilmemiz için ya özel bir ışıklı alete veya kuvvetli bir ışık kaynağına doğru tutmalıyız.
Yeni yumurtlanmış bir yumurta beyaz ve yüzeyi kaygan olur. Döllenmiş dolu yumurta koyu renkli, bozuk ölü yumurta ise donuk ve sarımsı bir renk alır. Kuluçkanın altıncı gününden sonra hala yumurtalar saydam,ı şık sızdırıyorsa döllenmemiş olduğuna kanaat getirebiliriz.
KÜÇÜK YAVRULARIN GELİŞİMİ
Bir aksilik olmadığı taktirde dolu yumurtalardan sağlıklı yavrular çıkmaya başlayacaklar. Değişik, henüz bilemediğimiz sebeplerden gelişmiş embriyolar da her an ölebilir. Yumurtadan çıkmaya son gün kala ölmüş ise ”çıkmadı” olarak not edilmelidir. Kuşlar kuluçka esnasında önemsiz ,gereksiz sebeplerden rahatsız edilmemelidir. Günlük düzenli yuva kontrollerinde herhangi bir sorun çıkmasa da ,kontroller ihmal edilmemelidir. Bu düzenli kontroller günde bir kez yapıldığı için kuluçkada ki anne için fazlaca rahatsızlık vermez.
YAVRU VE YUMURTA AKTARMASI
Bir yuvadan diğerine yumurta aktarma ancak dişi yumurtaların üzerine yatmadığı, yuvadan dışarı attığı veya delmeye başladığı zaman gerçekleştirilir. Bu gibi durumlar için önceden üvey anne adayları tespit edilmeli ki sonra şaşkınlık yaşanmasın. Aktarılacak yumurtaların çıkış tarihleri diğer yumurtalarla uyumlu olmasına dikkat edilmelidir.
Her şeye rağmen tehlike geçmiş diyemeyiz. Üvey annenin yumurtalar üzerindeki hareketleri ve ısı derecesi farklı olabilir. Buna bağlı olarak başka alternatifimiz olmadığı da bir gerçektir. Bu yolla bir çok yumurtayı kurtarmamız mümkündür. Yavruların aktarılması söz konusu olduğunda ise tavsiye olunan ,yüzük takıldıktan sora olması ve kuşların menşeinin karışmamasıdır. Yavruların henüz yüzük takılmadan aktarılması gerektiğinde ise zararsız bir keçeli kalemle işaretlenebilir. Çoğu dişiler dört haftalık yavruları dahi kabullenir ve problem çıkarmazlar.
SONUÇ
Yapmamız gereken her şeyi yaptıktan ve onca gayret sarf edip sabırla sorunların üstesinden geldikten sonra bizim için en büyük ödül, tahmin edeceğiniz gibi alınan sağlıklı cıvıl cıvıl yavrulardır.
Tercüme:funduszeue.info
Kaynak: Wellensittich Magazin 10/96
Bunu beğen:
BeğenYükleniyor