B12 Eksikliği Üşüme Yaparmı
Son Güncelleme:
Son Güncelleme:
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ergün Kasapoğlu, B12 vitamin eksikliğinin belirtilerini sıraladı.
El ve ayaklarınız uyuşuyorsa: B12 eksikliği sinirlerinizi örten koruyucu katmanın gücünü azalttığı için elleriniz, ayaklarınız veya bacaklarınızda ‘iğne batırılıyormuş’ hissi yaşayabilirsiniz.
Ağız yaraları oluşmaya başladıysa: Düşük B12, anemi veya başka bir durumun belirtisi olabilir. Yaralar genellikle kendiliğinden geçer; ancak sirke, turunçgiller ve acı baharatları tahriş edici veya acı verici olduğu için tüketmekten kaçının.
Her zamankinden daha çok üşümeye başladıysanız: Vücudunuzda yeterince B12 vitamini olmazsa oksijen dağılımı yeterli olmadığı için el ve ayaklarınızda titreme ve üşüme görülebilir.
Depresyona meyilliyseniz:B12 eksikliği, depresyon, kafa karışıklığı, bunama ve hafıza sorunlarına neden olabilir. B12 takviyeleri genellikle güvenlidir. Yetişkinler için günde 2,4 mikrogram B12 takviyesi yeterli olacaktır. İhtiyacınız olandan daha fazlasını alırsanız, vücudunuz fazla olanı idrarınızla atar. Yine de, yüksek dozlarda baş dönmesi, baş ağrısı, anksiyete, bulantı ve kusma gibi bazı yan etkiler görebilirsiniz.
Kaslarınızda zayıflık hissediyorsanız: Kaslarınız güçsüz olduğu için yorgun hissedebilirsiniz. Bu durumda B12 düzeyinize baktırarak hekiminizin yönlendirmesiyle hareket etmeniz daha doğru olacaktır.
Diliniz pürüzsüzleşmeye başladıysa: Dilinizde papilla denilen küçük şişlikler boşalmaya, diliniz giderek pürüzsüz ve parlak görünmeye başlar. B12 vitamini eksikliğinin yanı sıra geçirdiğiniz enfeksiyonlar veya kullandığınız ilaçlar da buna neden olabilir.
Vejetaryenseniz: Sebze ve meyvelerde B12 yoktur. Dolayısıyla, herhangi bir hayvansal ürün yemeyen vejetaryenler, B12 takviyesi içeren ekmek, kraker ve tahılları tüketmelidir. Hem hamilelik hem de emzirme döneminde B12 takviyeleri hakkında doktorunuzla konuşun.
Yaşınız ilerliyorsa: Yaşlandıkça, vücudunuz B12'yi kolay ememeyebilir. Eğer tedavi edilmezseniz, düşük B12 seviyeleri anemi, sinir hasarı, huysuzluk ve diğer ciddi sorunlara neden olabilir. Bu yüzden belirtilerinize dikkat edin ve doktorunuz tavsiye ederse kan testi yaptırın.
Obezite cerrahisi geçirdiyseniz: Yaygın kilo verme operasyonlarından biri olan “gastrik bypass” ameliyatından sonra gıda mide ve ince bağırsak kısımlarını atlayarak sindirildiği için B12’nin emiliminin olduğu bölümde gerekli emilim gerçekleşmez. Hekiminiz bu süreçte B12 seviyenizi izleyerek ihtiyaç duyduğunuzda takviyeler önerebilir.
Vücut için çok gerekli bir vitamin olan B12 eksikliğinde ciddi sorunları beraberinde getirdiğini vurgulayan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. İsmail Çelik, B12 vitaminin yer aldığı besinleri sıraladı.
B12 vitamini, vücut tarafından üretilmediği için dışarıdan alınmalıdır. Dolayısıyla beslenme çok önemlidir. B12 vitamini yönünden zengin besinler ise şu şekilde özetlenebilir;
Sebzeler: Mercimek, pancar, brokoli, ıspanak, barbunya, bezelye, taze fasulye, maydanoz.
Deniz ürünleri: İstiridye, midye gibi kabuklu deniz hayvanları, ton balığı, uskumru, somon, ringa balığı, alabalık, karides, yengeç, sardalye.
Et ve süt ürünleri: Kırmızı et, süt, yoğurt, yumurta, peynir çeşitleri, karaciğer ve dalak gibi sakatatlar.
FalseSağlık
Fotoğraf: iStock
Haber Giriş: -
B12 eksikliği belirtileri, B12 vitamininin vücutta olması gereken değerden az olduğu durumların sonucu olarak ortaya çıkan belirtilerdir.
Beden ve sinir sisteminin sağlığı için oldukça önem taşıyan B12 vitamini eksik olduğu zaman birçok problem oluşturabilmektedir. B12 vitamininin eksikliğinin kimi zaman hastalıkların belirtisi olabildiği de bilinmelidir.
B12 diğer adıyla kobalamin olarak bilinen vitamindir. Vücudun kırmızı kan hücrelerinin (alyuvar) üretilmesinde büyük önem taşıyan bir vitamindir. Vücudun bütün olarak sağlığının korunmasında oldukça önemlidir. Ancak B12 vitamini yalnızca dışarıdan besinler yoluyla alınabilmektedir. Vücudun kendisinin üretebildiği bir vitamin değildir. Bu yüzden bireylerin beslenmelerine çok dikkat etmeleri, sağlıklı dengeli ve düzenli beslenmeye özen göstermeleri gerekmektedir. Yeteri kadar alınamadığında B12 eksikliği belirtileri gözlemlenir.
B12 eksikliği belirtilerini gözlemleyen birey uzmana başvurduğunda uzman tarafından istenen kan testleriyle B12 eksikliği tanısı konulması mümkündür. Kan testi sonucunda B12 vitamin oranı referans değerlerinin altında olmasıyla B12 eksikliği olduğu gözlemlenir. B12 eksikliği belirtilerinin nedenleri araştırılmalı ve bu doğrultuda bir tedavi uygulanmalıdır. B12 vitamini içeren besinlerin tüketimiyle B12 eksikliği giderilemiyorsa B12 vitamin ilaçları ya da B12 vitamin iğneleri uzman tarafından önerilmektedir. Belirlenen dozda alındığında B12 vitamini normal değerlerine gelebilmektedir. Ve bu sayede B12 eksikliği belirtileri tedavi edilmiş olur.
Kış mevsimi gelince montlar, botlar ortaya çıkar. Dışarıda geçirdiğimiz vakit de kısalır ve hemen eve koşmak isteriz. “Çok üşüdüm” cümlesini de sıkça söylüyor olabilirsiniz. Kuşkusuz kış ve soğuk denilince akla hemen ‘çok üşümek’ geliyor. Üşümek, çevre ısısının ani değişikliğine yanıt olarak ortaya çıkıyor; deri-damarlar ve kaslar koordineli olarak kasılıp-gevşeyerek, ısı değişikliğine yanıt vermeye çalışıyor. Ama çok üşümenin sadece soğuktan olabileceğini düşünmeyin. Çünkü vücudun haber mekanizması olan üşüme, önemli hastalıkların da habercisi olabiliyor. Bu nedenle üşümenin özellikle sürekli hal aldığı veya başka yakınmaların da eşlik ettiği durumlarda mutlaka bir hekime başvurmak gerekiyor.
Özellikle kış aylarında soğuk algınlığı, grip, bronşit ve zatürre gibi hastalıkların ilk belirtisi üşüme, titreme ve ateş olabiliyor. Uygun tedavi olmadıkça üşümenin öncülük ettiği titreme, ateş ve yaygın vücut ağrıları şeklindeki sorunlar devamlılık gösterebiliyor. Doktorunuzun muayenesi ve uygun tedavi sonucunda başta üşüme olmak üzere diğer yakınmalar da son buluyor.
Çok üşümenin nedenleri arasında hipoglisemi de sayılıyor. Kan şekeri düzeyinin 50 mg/dl veya altına düşmesi ‘hipoglisemi’ olarak adlandırılıyor. Ülkemizde 20 yaş üzerindeki her 10 kişiden birinde görülen hipoglisemi, hızla tedavi edilmesi gereken bir hastalık. Aksi halde bayılma, kalıcı veya geçici beyin fonksiyon değişiklikleri gibi hasarlar bırakabiliyor. Ayrıca sık tekrarlayan hipoglisemi atakları, hatalı beslenme ve kilo alımı diyabetin oluşma riskini yükseltiyor. Önlem alınmazsa kişilerin üçte birinde yıl sonra diyabet gelişebiliyor.
El ve ayak üşümesinin altında toplumda ‘kansızlık’ olarak bilinen anemi hastalığı yatabilir. Önemli bir sağlık sorunu olan ve oldukça sık görülen anemi hastalığına kadınlarda daha sık rastlanıyor. Bunun sebebi ise yetersiz beslenme, katı diyet uygulama, aşırı kan kaybetme (uzun adetler nedeniyle) veya sindirim sisteminde emilim eksikliği olabiliyor. Tedavi olmadıkça üşüme ile başlayan halsizlik, çabuk yorulma ve çarpıntı gibi belirtiler giderek ilerliyor ve yaşamı olumsuz hale getiriyor.
B12 vitamini, demir, C vitamini ve folat eksikliği anemiye neden olarak çok üşümenin bir belirtisi olabilir.
Yetersiz beslenme ve vücutta yağın az olması, anoreksiya ve bulumiya gibi yeme bozukluklarının bir belirtisidir. Yeme bozukluğu olan kişiler ılık havalarda bile kazak türü kalın kıyafetler giymek isterler ve süreli üşümekten yakınırlar. Vücuttaki yağlar, enerjiyi depolayarak vücut ısısını korur ve soğuğa dayanmaya yardımcı olur. Yeme bozukluğu olan kişilerde bu mekanizma çalışamaz, hatta bazı kişilerde hipotermi (vücut ısısının aşırı düşmesi) görülebilir.
Vücudun metabolizmasını düzenleyen tiroit bezinin sağlıklı çalışması tüm sistemlerin uyum içinde olmasını sağlıyor. Çok veya az çalışması durumlarında ise üşümenin yanı sıra kişinin günlük hayatını olumsuz etkileyen sürekli yorgunluk hissi, saç dökülmesi, kabızlık, istemsiz kilo alımı gibi ciddi sonuçlara kadar değişen klinik durumlar görülebiliyor.
Damar sistemini ilgilendiren damar tıkanıklığı ve vasküler endotel hasarı gibi hastalıklarda kanlanmanın yetersizliği, ilgili organların beslenme bozukluğu veya lokalize bölgelerin hassasiyeti nedeniyle özellikle bacaklarda ve kollarda üşüme sorunu gelişebiliyor. Şikayetin devam etmesi durumunda ilgili uzman hekime başvurmak yaşamsal önem taşıyor.
Sinir-ileti sistemi hastalıklarında üşüme, hissizlik, hareket bozukluğu gibi belirtilerin altında nöropatiler, kas hastalıkları veya multiple skleroz gibi sistemik, ilerleyici hastalıklar yatabiliyor. Özellikle de ailede benzer hastalık öyküsü varsa zaman kaybetmeden ilgili hekime görünmek gerekiyor.
Özellikle cildi tutan, belirli bir bölgede veya tüm sistemlerle ilişkili olan dermatomiyozit gibi cilt hastalıklarında kızarıklık, döküntü, sulanma ve kepeklenme gibi belirtilerden önce üşüme, titreme, lokal hassasiyet ilk yakınmalar olabiliyor. Bu belirtileri ciddiye alıp, hekime görünmek gerekiyor, aksi halde tedavi şansı azalıp, hastalığın ilerlemesi hızlı olabiliyor.
Ayakların soğuk olması vücudun verdiği normal bir tepki olabilir. Ancak ayakların üşümesi bazen anemi, diyabet gibi hastalıklardan kaynaklanır. Ayak üşümesinin bir rahatsızlığa işaret ettiği belirtiler:
Ayakların üşümesinin nedenleri şöyle sıralanabilir:
Anne adayları hamilelikte döneminde genellikle sıcaktan şikayet ederler. Bunun sebebi değişen hormonlar ve kan akışıdır. Ancak bazı kadınlar da hamilelikte üşümekten şikayet ederler. Bu, her zaman sizin veya bebeğinizin sağlık sorunu olduğunun bir göstergesi değildir. Öte yandan hamilelikte hipotiroidi de bir üşüme nedeni olabilir. Hamilelikte hipotiroidi kimi zaman zor farkına varılan bir rahatsızlıktır, zira kabızlığın ve yorgunluğun hamilelikten kaynaklandığı düşünebilir. Bu nedenlerle hamilelikte hissettiğiniz üşüme için mutlaka doktorunuza danışın.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.