Istanbul Zombi

Amerikan televizyon dizisi “The Last Of Us’ ile gündeme gelen zombi mantar&#;, literatürdeki ad&#;yla kordiseps militaris, dünya genelinde çe&#;itli efsanelerin konu&#;ulmas&#;na neden oldu. Kordiseps mantar&#; asl&#;nda sadece bir korku filmi öznesi de&#;il tamamen gerçek. T&#;bbi Mantar Uzman&#; (Mikolog) Selime Semra Erol ve do&#;al mantar ara&#;t&#;rmac&#;s&#; Naim Güleç, nadir görülen t&#;bbi mantarlardan olan kordiseps militarisi &#;stanbul Samand&#;ra Orman&#;'nda inceledi.

funduszeue.info'den Elif Bayram'&#;n özel haberine göre Kordiseps mantar&#;n&#;n Türkiye'de bulunmas&#;n&#;n mantar ara&#;t&#;rmac&#;lar&#; aç&#;s&#;ndan sevindirici oldu&#;unu aktaran Selime Semra Erol, arazi çal&#;&#;mas&#;ndaki gözlemlerini aktard&#;.

Ülkede ilk defa ’de bulundu

Kordiseps mantar türünün farkl&#; bir böcek, t&#;rt&#;l ve çam kese böce&#;i pupas&#;na ait parazit mantarlar oldu&#;unu belirten Erol, “Bu mantar ülkemizde ilk defa do&#;al mantar ara&#;t&#;rmac&#;s&#; Naim Güleç taraf&#;ndan y&#;l&#;nda bulundu. Naim Güleç ile &#;stanbul’da yapt&#;&#;&#;m&#;z arazi çal&#;&#;mas&#;nda bu mantar&#; buldu&#;umda çok heyecanland&#;m. Nadir bulunan, ekonomik ve t&#;bbi olarak çok de&#;erli olan bu mantar t&#;bbi mantar yeti&#;tiricili&#;i için önemli türlerin ba&#;&#;nda yer al&#;yor” dedi.

Son be&#; y&#;ld&#;r özellikle t&#;bbi mantarlar, üretimleri ve t&#;bbi etkileriyle ilgili çal&#;&#;malar yapt&#;&#;&#;n&#; belirten Erol, “Arazi çal&#;&#;malar&#;m&#;z ile &#;stanbul’dan toplad&#;&#;&#;m&#;z örnekler üzerinde biyoteknolojik yöntemler ile yapaca&#;&#;m çal&#;&#;malar, önümüzdeki dönemlerde yerli tohum üretimi için öncü çal&#;&#;malar olacakt&#;r. Kordiseps militaris mantar&#; Uzak Do&#;u’da kültürü yap&#;lan ve do&#;al olarak toplanan ticari de&#;eri yüksek bir mantard&#;r” diye konu&#;tu.”

Hindistan'da ve Çin'de g&#;da olarak tüketiliyor

Kordiseps mantar&#;n&#;n özellikle Hindistan'da ve Çin'de g&#;da olarak tüketildi&#;ini ve &#;ifa kayna&#;&#; olarak görüldü&#;ünü söyleyen Erol, dünyaca ünlü dizilere konu olan ve 'zombi'ye dönü&#;türdü&#;üne inan&#;lan bu mantar&#;n faydalar&#;na dikkat çekti:

“Dünyada Tibet ve Himalayalar’da yüksek rak&#;mlarda yeti&#;en Kordiseps militaris özellikle Hindistan'da ve Çin'de g&#;da olarak tüketiliyor. Bu mantar&#; as&#;l önemli k&#;lan &#;ey, binlerce y&#;ld&#;r Uzak Do&#;u geleneksel t&#;bb&#;nda hastal&#;klar&#; önleyici ve tedavi edici olarak, günlük enerji seviyesini yükseltici, metabolizmay&#; h&#;zland&#;r&#;c&#; ve iyi durum geli&#;tirici olarak kullan&#;lmas&#;d&#;funduszeue.infoksel tedavilerde özellikle böbrek ve karaci&#;er rahats&#;zl&#;klar&#;n&#; tedavi etmek için kullan&#;lan bu mantara ait en önemli biyoaktif bile&#;ik ‘kordisepin’ maddesidir. Ayr&#;ca son y&#;llarda yap&#;lan çal&#;&#;malar kordisepinin mesane tümörü ve metabolizmay&#; iyile&#;tirici etkisi oldu&#;unu göstermi&#;tir.”

Herkes bulup toplayabilir

Kordiseps cinsine ait ’den fazla t&#;bbi mantar bulundu&#;unu söyleyen Erol, “Kordiseps militaris mantar&#; k&#;&#; aylar&#;nda, so&#;uk hava ko&#;ullar&#;nda herkesin bulup toplayabilece&#;i bir t&#;bbi mantard&#;r.

Bu mantar kendi ailesi içinde en fazla cinse sahip olan mantard&#;r. Kordiseps cinsinin içerisindeki her bir mantar türü farkl&#; bir böcek, t&#;rt&#;l, militaj ve çam kese böce&#;i pupas&#; vb. türe özgü özel bir konukçuyu enfekte eder. Bu mantar, t&#;rt&#;l halindeyken etkiledi&#;i çam kese böce&#;inin pupa evresinden beslenir, yer alt&#;na giren böcek öldükten sonra kozaya dönü&#;en kabu&#;undan uygun &#;s&#; ve &#;artlar olu&#;tu&#;unda d&#;&#;ar&#; ç&#;kar. Mantar&#;n toprak alt&#;nda kalan k&#;sm&#;na bak&#;ld&#;&#;&#;nda besi yeri olarak kulland&#;&#;&#; Çam Kese böce&#;inin pupas&#; rahatl&#;kla görülebilir” ifadelerini kulland&#;.

25 derecenin üstünde geli&#;im sa&#;layamaz

The Last of Us dizisiyle birlikte “Bir mantar pandemisi hepimizi zombiye dönü&#;türebilir mi?” sorusu sosyal medyan&#;n da gündemindeydi. T&#;bbi Mantar Uzman&#; (Mikolog) Selime Semra Erol, “Cordyceps mantarlar&#; 25 derecenin üstünde geli&#;im sa&#;layamaz. 37 derece vücut &#;s&#;s&#;na sahip insanda veya di&#;er memelilerde bu mantar&#;n geli&#;mesi, vücudu ele geçirmesi ve herhangi bir zarar&#;n olu&#;mas&#; söz konusu de&#;il. Gerçek hayatta zombi mantar enfeksiyonu olas&#; de&#;ildir” dedi.

Elif Bayram / funduszeue.info - The Last Of Us dizisi ile merak konusu olan zombi mantarı, literatürdeki adıyla kordiseps militaris, dünya genelinde çeşitli efsanelerin konuşulmasına neden oldu. Kordiseps mantarı aslında sadece bir korku filmi öznesi değil tamamen gerçek. Tıbbi Mantar Uzmanı (Mikolog) Selime Semra Erol ve doğal mantar araştırmacısı Naim Güleç, nadir görülen tıbbi mantarlardan olan kordiseps militarisi İstanbul Samandıra Ormanı'nda inceledi.

Kordiseps mantarının Türkiye'de bulunmasının mantar araştırmacıları açısından sevindirici olduğunu aktaran Selime Semra Erol, arazi çalışmasındaki gözlemlerini anlattı.

“BU MANTARI BULDUĞUMDA ÇOK HEYECANLANDIM”

Kordiseps mantar türünün farklı bir böcek, tırtıl ve çam kese böceği pupasına ait parazit mantarlar olduğunu belirten Erol, “Bu mantar ülkemizde ilk defa doğal mantar araştırmacısı Naim Güleç tarafından yılında bulundu. Naim Güleç ile İstanbul’da yaptığımız arazi çalışmasında bu mantarı bulduğumda çok heyecanlandım. Nadir bulunan, ekonomik ve tıbbi olarak çok değerli olan bu mantar tıbbi mantar yetiştiriciliği için önemli türlerin başında yer alıyor” dedi.

Tıbbi Mantar Uzmanı (Mikolog) Selime Semra Erol

“YERLİ TOHUM ÜRETİMİ İÇİN ÖNCÜ ÇALIŞMALAR OLACAK”

Son beş yıldır özellikle tıbbi mantarlar, üretimleri ve tıbbi etkileriyle ilgili çalışmalar yaptığını belirten Erol, “Arazi çalışmalarımız ile İstanbul’dan topladığımız örnekler üzerinde biyoteknolojik yöntemler ile yapacağım çalışmalar, önümüzdeki dönemlerde yerli tohum üretimi için öncü çalışmalar olacaktır. Kordiseps militaris mantarı Uzak Doğu’da kültürü yapılan ve doğal olarak toplanan ticari değeri yüksek bir mantardır” diye konuştu.

“BÖBREK VE KARACİĞER RAHATSIZLIKLARINI TEDAVİ ETMEK İÇİN KULLANILIYOR”

Kordiseps mantarının özellikle Hindistan'da ve Çin'de gıda olarak tüketildiğini ve şifa kaynağı olarak görüldüğünü söyleyen Erol, dünyaca ünlü dizilere konu olan ve 'zombi'ye dönüştürdüğüne inanılan bu mantarın faydalarına dikkat çekti:

“D&#;nyada Tibet ve Himalayalar’da y&#;ksek rakımlarda yetişen Kordiseps militaris &#;zellikle Hindistan'da ve &#;in'de gıda olarak t&#;ketiliyor. Bu mantarı asıl &#;nemli kılan şey, binlerce yıldır Uzak Doğu geleneksel tıbbında hastalıkları &#;nleyici ve tedavi edici olarak, g&#;nl&#;k enerji seviyesini y&#;kseltici, metabolizmayı hızlandırıcı ve iyi durum geliştirici olarak kullanılmasıdır. Geleneksel tedavilerde &#;zellikle b&#;brek ve karaciğer rahatsızlıklarını tedavi etmek i&#;in kullanılan bu mantara ait en &#;nemli biyoaktif bileşik ‘kordisepin’ maddesidir. Ayrıca son yıllarda yapılan &#;alışmalar kordisepinin mesane t&#;m&#;r&#; ve metabolizmayı iyileştirici etkisi olduğunu g&#;stermiştir.”

“KIŞ AYLARINDA KORDİSEPS MANTARINI HERKES BULUP TOPLAYABİLİR”

Kordiseps cinsine ait ’den fazla tıbbi mantar bulunduğunu söyleyen Erol, “Kordiseps militaris mantarı kış aylarında, soğuk hava koşullarında herkesin bulup toplayabileceği bir tıbbi mantardır.

Bu mantar kendi ailesi içinde en fazla cinse sahip olan mantardır. Kordiseps cinsinin içerisindeki her bir mantar türü farklı bir böcek, tırtıl, militaj ve çam kese böceği pupası vb. türe özgü özel bir konukçuyu enfekte eder. Bu mantar, tırtıl halindeyken etkilediği çam kese böceğinin pupa evresinden beslenir, yer altına giren böcek öldükten sonra kozaya dönüşen kabuğundan uygun ısı ve şartlar oluştuğunda dışarı çıkar. Mantarın toprak altında kalan kısmına bakıldığında besi yeri olarak kullandığı Çam Kese böceğinin pupası rahatlıkla görülebilir” ifadelerini kullandı.

The Last of Us dizisiyle birlikte “Bir mantar pandemisi hepimizi zombiye dönüştürebilir mi?” sorusu sosyal medyanın da gündemindeydi. Tıbbi Mantar Uzmanı (Mikolog) Selime Semra Erol, “Cordyceps mantarları 25 derecenin üstünde gelişim sağlayamaz.  37 derece vücut ısısına sahip insanda veya diğer memelilerde bu mantarın gelişmesi, vücudu ele geçirmesi ve herhangi bir zararın oluşması söz konusu değil. Gerçek hayatta zombi mantar enfeksiyonu olası değildir” dedi.

Öte yandan, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Özlem Altuntaş, Kordiseps cinsi mantarların insanda hastalık yapan bir grup olmadığını belirti. Son dönemde gündemde olan ölümcül mantarlara dikkat çeken Prof. Dr. Özlem Altuntaş, “Kordiseps mantar cinsi insanda hastalık yapan bir grup değil. Ancak Candida auris ve mukor cinsi mantarlar son zamanlarda daha sık gördüğümüz, ölümcül seyredebilen, uzun sürede temizlenmeyen hastalıklar yapabilir. Bu tür mantarların görüldüğü ortamlardan temizlenmesi çok güçtür ve hastalar arasında yayılma riski çok yüksektir” diye konuştu.

ZOMBİLEŞTİREN MANTAR İLE TANIŞMAYA HAZIR MISINIZ?

Kordiseps mantarı önce doğa belgeseline, video oyununa, dijital platformlarda en çok izlenen ‘The Last of Us’ dizine ve en sonda İstanbul’da görülmesiyle merak konusu oldu. Benzerlikler sadece Kordiseps mantarının içeriklere konu olması değil. Belgeselde anlatılanlar, video oyunu kurgusu, dizi replikleri ve doğada yaşananlar birebir aynı.

Her bölümünde Dünya'daki farklı bir yaşam alanını gösteren “Yeryüzü- Planet Earth” belgeselinin 8. Bölümünde Kordiseps mantarından söz ediliyor. Doğal yaşamın çarpıcı taraflarına dikkat çeken belgesel, karıncaları adeta zombileştiren bir mantar parazitinden bahsediyor.

Bir karıncasınız ve her gün binlerce karıncayla birlikte uyum içinde çalışıyorsunuz. Ama bir gün kendinizi normalde olduğunuzdan tuhaf hissetmeye başlıyorsunuz. Sanki vücudunuzda bir şeyler ters gidiyor. Çünkü Kordiseps mantarı yani ölüm ısırığıyla tanıştınız.

BİYOLOJİDE ‘ÖLÜM ISIRIĞI’ DENİLİYOR

Kaslarınız istemsizce kasılıyor ve dışarıya doğru hareket etmeye başlıyorsunuz. Yakınlardaki ince bir fidana tırmanmaya başlıyorsunuz. Tırmandıkça acı şiddetleniyor ve ölüm ısırığı sizi ele geçiriyor. Zehirlenen beyniniz sizi yönlendirmeye başlıyor ve adeta bir kukla haline geliyorsunuz. Hikayeleştirerek anlattığımız bu olaya biyolojide ‘ölüm ısırığı’ deniliyor.

Kordiseps mantarı belgeselinin bu bölümü, izleyen milyonlarca insandan iki tanesinin dikkatini çekiyor. Bu iki kişi ‘The Last of Us’ adlı oyunu geliştiriyorlar.

Oyunun, tüm dünyayı ele geçiren bulaşıcı bir hastalığın 20 yıl gibi bir sürede medeniyeti yok etmesiyle ilgili bir hikayesi var. Gruplara ayrılan insanlar hayatta kalabilmek için birbirleriyle ve bu hastalıkla mücadele etmek zorunda kalıyorlar. İnsanları zombileştiren bu hastalığa sebep olan şey Kordiseps mantarı olarak karşımıza çıkıyor.

Öte yandan Kordiseps mantarını konu alan ‘The Last of Us’ dizisi Türkiye’de en çok izlenenler arasında yer alıyor. Herkesin gündelik hayatına devam ettiği bir sabah, radyoda Jakarta’da yaşanan kaostan bahsediliyor. Karanlık çöktüğünde kaos şiddetleniyor. Salgına yakalanan insanlar, ana karakterin peşine düşüyorlar. İnsanları zombiye dönüştüren şey bir mantar. Bu mantar, belgeselde ve video oyununda da bahsedilen, Kordiseps mantarı.

“KUKLACI ÖLÜMCÜL MANTAR”

‘The Last of Us’ dizisinin birinci bölümünün açılışında bir televizyon programının setine gidiyoruz. Uzmanlar kendi aralarında bulaşıcı hastalıkları tartışıyorlar:

“Ortaya çıkan yeni bir virüs, haftalar içinde Chicago’ya ulaşabilir. Böylece küresel bir pandemi ortaya çıkacak. Bütün dünya aynı anda hastalanacak.”

Dizinin açılış sahnesinde doktor virüslerle mantarları kıyaslamaya devam ediyor. Doktor, pandemiden korkmuyor çünkü insanlığın tarih boyunca virüslerle savaş halinde olduğunu ve kazananın hep insanlar olduğunu söylüyor. Virüslerden ve bakterilerden korkmamıza gerek yok peki ya mantarlar?

Dizide bu mantar anlatılmaya devam ediyor:

“Bazı mantarlar var ki ama&#;ları &#;ld&#;rmek değil, kontrol etmek. Vir&#;sler bizi hasta edebilse de mantarlar algılarımızı &#;arpıtabiliyor. B&#;ceklere bulaşan bir mantar var. &#;rneğin, bir karıncanın i&#;ine girerek dolaşım sisteminde dolaşıp karıncanın beynine kadar yol alıyor.&#; Hal&#;sinojenlerle doldurarak karıncanın algılarını zorla &#;arpıtıyor. Mantar karıncanın hareketini y&#;nlendirmeye, nereye gidip ne yapacağını s&#;ylemeye başlıyor. Adeta bir kuklacı gibi.”

DİZİ GERÇEK OLABİLİR Mİ?

Dizinin esinlendiği video oyununda gerçekleşen bu senaryo, izleyicilere gerçek hayatta mantar salgınının olup olamayacağını da merak ettiriyor. Uzmanlar Kordiseps beyin enfeksiyonunun insanlarda görülmesinin şimdilik pek mümkün görünmediğini ama imkansız da olmadığını söylüyor.

Kordiseps mantarı üzerinde araştırmalar yapan ve ‘The Last of Us’ video oyununun danışmanı Entomoloji ve Biyoloji Profesörü David Hughes, bir makalesinde insanların her zaman mantar hastalıklarına yakalanabileceğini söylüyor:

“Bağışıklığınız zayıfsa, &#;zellikle AIDS'iniz varsa sizi &#;ld&#;recek olan şey b&#;y&#;k olasılıkla bir mantardır. Aslında, mantarlar sıtmadan daha fazla insanı &#;ld&#;r&#;r. Her yıl 1,3 milyon insan mantar hastalıkları nedeniyle hayatını kaybediyor. Dolayısıyla bu hastalıklara yakalanmamamız i&#;in hi&#;bir sebep yok.”

The Last Of Us dizisi ile pek çok kişi tarafından araştırılmaya başlanan zombi mantarı, yani bilimsel adıyla kordiseps militaris sık sık gündeme geliyor. Popüler yapım ile çokça konuşulan mantara bu kez İstanbul'da rastlandı. Vatandaşlar mantarların salgın yaratıp yaratmayacağını ve zombi mantarlar hakkındaki çeşitli efsaneleri merak etmeye başladı.

Zombi mantarlar İstanbul'da görüldü!

Yapılan araştırmalar sonrası İstanbul Samandıra Ormanı'nda kordiseps militaris mantarına rastlandı.

Mantarların kordisepsin farmakolojik özellikleri nedeniyle binlerce yıldır Çin geleneksel tıbbında önemli bir yere sahip olduğu ve bu mantar ailesinin 'den fazla türüyle en fazla çeşidi bulunan cins olduğu biliniyor.

Şifa kaynağı olarak biliniyor

Geleneksel Çin tıbbında şifa kaynağı olarak kullanılan bu mantarlar, Himalayalar'da, Tibet'te yüksek yerlerde yetişiyor. Geçtiğimiz dönemde özellikle Hindistan'da ve Çin'de gıda olarak tüketilen bu mantarların mesane kanseri hücrelerinin çoğalmasını ve göçünü engellediğini ortaya koyulmuştu.

Bunun yanı sıra bu mantarın, böbrek ve karaciğer hastalıklarıyla ilgili tedavilerde kullanılan maddeleri içerdiği de biliniyor.

Salgın haline gelebilir mi?

Dizide insanlığın sonunu getiren bu mantar türünün gerçekte de bu tür bir salgına neden olup olmayacağı merak konusu oldu. Yapılan açıklamalara göre bilimsel olarak bu mümkün gözükmüyor. Kordiseps mantarlarının 25 derecenin üstünde gelişim sağlayamadığı ve bu sebeple insan ya da memelilerin vücudunda gelişim sağlayamadığı biliniyor.

Geleneksel Çin tıbbında kullanılan ve &#;The Last of Us&#; dizisine konu olan "zombi mantarı" İstanbul&#;da görüldü. Mikolog Selime Semra Erol ve doğal mantar araştırmacısı Naim Güleç, mantarı inceledi.