Doğukan Bozkurt *Bahçeşehir Üniversitesi – Osmanlı ve Türk Tarihi Uygulama ve Araştırma Genel Koordinatörlüğü
Milli Mücadele’nin yılını incelediğimiz özel sayımızda, Kurtuluş Savaşı’na dair bu zamana kadar yazılmış en önemli eserlerden birisi olan Turgut Özakman’ın Şu Çılgın Türkler adlı kitabından sizlere bahsetmek istiyorum. Kitap, ilk defa Nisan ’de okuyucusu ile buluştu. Bu zamana kadar 1 milyonu aşkın satış rakamına ulaştı ve baskısını da yaparak alanında önemli bir rekora imza attı. Kitap, Turgut Özakman’ın deyimiyle “Dünyadaki en meşru, en ahlaklı, en kutsal savaşlardan birinin, emperyalizme karşı verilmiş ve kazanılmış ilk kurtuluş savaşının, bir millileşme ihtilalinin romanı, şaşırtıcı bir yakın zaman destanı&#;&#; olarak tanımlanıyor ve gerçekten Türk İstiklal Savaşı üzerine yazılmış eşsiz bir eser olarak karşımıza çıkıyor.
Turgut Özakman, bu kitabı yazmaya yılında on arkadaşıyla birlikte katıldığı, Polatlı’dan Dumlupınar’a dek süren zafer yürüyüşü sırasında karar vermiş. Bu yürüyüşün gerçekleştiği coğrafya, aynı zamanda Kurtuluş Savaşı’nın en yoğun çatışmalarının yaşandığı cephe bölgesiydi. Yazar, burada Yunan işgaline ve zaferimize tanıklık etmiş insanlarla sohbet etme imkanı bulduğunu ve Milli Mücadele ile ilgili anıları toplamaya bu şekilde başladığını aktarıyor. Yaklaşık 50 yıl sürecek çalışmalarına bu şekilde başlayan Özakman, olaylara tanıklık etmiş asker ve sivillerle görüşmüş, sayısız belge toplayıp, eserler incelemiş ve sonunda Şu Çılgın Türkler adlı eşsiz kitabını ortaya çıkarmayı başarmıştır.
Kitap yaklaşık sayfalık kalın hacmine rağmen, tüm okuyucularının ortak noktada buluştuğu bir unsur olarak Turgut Özakman’ın yalın ve akıcı üslubu nedeniyle neredeyse 1 hafta gibi kısa bir sürede kolaylıkla okunabiliyor. Bu kitabın geniş halk kitleleri tarafından sevilmesindeki en önemli unsurlardan birisi de bu olsa gerek. Diğer bir yandan, kitabın tarihi bir hadiseyi destansı şekliyle incelemesi ve yazarın bilinçli tercihiyle romanlaştırılması, eserin akademik anlamda zayıf olabileceğine dair bir düşünceye sebep olabilir. Bu kesinlikle esere ve yazarın 50 yıllık çalışmalarına haksızlık olacaktır. Kitap, yaklaşık 60 sayfalık dipnot ve kaynakça bölümüyle bizlere aynı zamanda titiz bir bilimsel çalışmanın da ürünü olduğunu kanıtlıyor. Ayrıca yazarın, çağdaşı olarak savaşa tanıklık etmiş devlet adamları ve siviller ile görüşmesi esere başlı başına pozitif bir realite kazandırmış durumda.
Her ne kadar bilimsel ve ciddi bir araştırma sonucunda, tarihi gerçekliğe de büyük ölçüde bağlı kalarak hazırlanmış bir kitap olsa da söz konusunu eserin roman türünde bizlere sunulduğunu unutmamalıyız. Bu da eserin içerisinde çeşitli kurgusal karakterlere veya olaylara yer verildiğini hatırlamamızı sağlıyor. Fakat Özakman’ın da belirttiği gibi bunlar bilinçli bir tercih olarak milletin destansı mücadelesini en yalın ve duygusal şekliyle halka anlatma kaygısından doğan bir durum olsa gerek. Sonuçta akademik anlatıların amaçladıkları ve söz konusu eserlerin sahip olduğu üsluplar, çoğunlukla basit öğretici nitelikte halka dönük yayınlar olmadıkları için yazarın bilimsel bir araştırma ve tarihi tanıklıkları ön plana alarak hazırladığı bu destansı türdeki eseriyle önemli bir boşluğu doldurduğunu bir akademi mensubu olarak itiraf etmeliyim.
Eser, başlangıç bölümünde Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinin kısa bir hülasasını yaparak merceğini Yunanistan’ın Anadolu üzerindeki emellerine ve milletin Atatürk önderliğinde yoğun fedakarlıklar göstererek yeniden örgütlenip silahını emperyalist düşmana doğrultmayı başarmasını ele alıyor. Ardından, Yunanistan’ın askeri hamleleri ve kızışan savaşın seyrini bize haritalar ve aksiyonlarla açık bir şekilde anlatarak okuyucuyu eserden koparmamayı başarıyor. Şunu belirtmeliyim ki bu eseri okuyan sıradan bir okuyucu dahi askeri ve siyasi bir çok noktaya vakıf olacak düzeyde söz konusu terimlere sıkça maruz kalıyor ve bunları kolayca kavrayabiliyor. Cephelerdeki savaş atmosferine sıklıkla bizleri götüren yazar aynı zamanda İstanbul’da Milli Mücadele aleyhindeki unsurları, İngiltere’nin Anadolu özelindeki emperyalist politikalarını, Yunanistan siyasilerine ve askeri karargahına uzanarak bizlere çoklu bir panorama da çizmeyi başarıyor.
Kitap, kurgu karakterleri aracılığıyla, savaşın millet içerisindeki yansımalarını ortaya koymayı başararak, söz konusu adsız kahramanlar marifetiyle mücadelenin destansı unsurlarını oldukça başarılı bir şekilde bizlere aktarıyor. Ana hatlarıyla TRT tarafından 6 bölümlük bir dizi senaryosu haline getirilerek, yılında televizyona da uyarlandı. Oldukça ciddi bir bütçe sonucunda ve önemli savaş sahneleriyle izleyiciyle buluşan Kurtuluş dizisi, önemli oyuncularla da en az kitap kadar başarılı bir performans yakaladı. Genel hatlarıyla I. İnönü Savaşı’nın sonu ile Büyük Taaruz’un başarıya ulaşması ve İzmir’in kurtarılması ile sona eren kitap, Cumhuriyet adlı bir devam kitaba da öncelik etmiştir. Cumhuriyet kitabında ise, emperyalist düşmanları yenerek memleketini kurtaran fedakar milletin, Atatürk’ün devrimleriyle yeniden ayağa kalkışı ele alınıyor.
Sonuç olarak, Türkiye Cumhuriyeti’ne giden süreçte yaşanan destansı mücadelenin öyküsünü Turgut Özakman oldukça başarılı bir şekilde aktarmıştır. Özakman, bu kitabıyla Kurtuluş Savaşı’nı en ince ayrıntısına kadar bizlere epik bir dille anlatmayı başarmıştır. Milli hafızamızın tazelenmesi ve kurtuluş öykümüzün yeniden canlanmasında bu kitabın önemli kitlelere ulaşmasının büyük rolü olmuştur. Okullardaki devlet kitaplarında hakkıyla anlatılamayan ve dolayısıyla genç nesiller tarafından kavranamayan bu destansı mücadelemiz, Şu Çılgın Türkler ile yediden yetmişe tüm okuyucuları beklemektedir. Bu kitap fırsatıyla, vatan uğruna canını feda etmiş şehitlerimi başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere tekrar tekrar rahmetle anıyorum.
Kitap: Turgut Özakman, Şu Çılgın Türkler, Bilgi Yayınevi.
PDF OLARAK İNDİRMEK İÇİN:
Şu-Çılgın-Türklerİndir
Şu Çılgın Türkler Kurtuluş Mücadelesinin Destansı Anlatımı
Şu Çılgın Türkler yılında yayınlanmış bir roman. Nerede ise girmediği ev kalmamıştır. Benim elimdeki romanı kaç kişi benden aldı ve şimdi kimin elindedir inanın ben bile bilmiyorum. Okuyucu sayısını bu anlamda satış rakamı çarpı beş olarak hesaplamak mümkündür diye düşünüyorum.
Şu Çılgın Türkler romanı Kurtuluş savaşı üzerine yazılmış muhteşem bir eserdir. Bazı eserler vardır, sadece bir kitap değildir. O kitabın bir ruhu vardır. Onun içindeki kelimeler sanki başka bir enerji verir size okurken. Adeta bir kitap okumuyor, kitaba ruhunuzla dokunuyorsunuzdur.
Şu Çılgın Türkler işte o kitaplardan birisidir. Kurtuluş Savaşını bu kitap kadar sağlam bir şekilde okuyucusuna sunan bir roman daha yazılmamıştır. Kitabı kah hayranlıkla, kah heyecanlanarak, kah üzülerek ve kah gözyaşı dökerek okuyacaksınız. Bir milletin verdiği bu muhteşem mücadeleyi farklı bir pencereden tekrar okuyacaksınız. 19 Mayıs yılında başladığında hiç milletin inanmadığı, hiçbir kimsenin ihtimal vermediği bir özgürlük mücadelesi 3 yıl, 3 ay, 22 günde başarılmıştı.
Bunu başarırken sadece dışarıdaki düşmanla savaşılmamıştı. Dışarıdaki düşmanla savaşılmış, içerideki hainlerle savaşılmış, İstanbul Hükümeti ile mücadele edilmiş, yanımızda gibi görünen aslında düşmana çalışan ikiyüzlülerle savaşılmıştır. Sevr Andlaşması ile eli kolu bağlanan bir ulusun işgalden kendini kurtarışının muhteşem öyküsüne geçmeden önce bu muhteşem kitabın yazarını tanıyalım.
Turgut Özakman kimdir?
yılında Ankara&#;da dünyaya geldi. Yüksek tahsilini Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Bir süre avukatlık yaptı. Almanya&#;da Tiyatro Bilimi Enstitüsü&#;nde tiyatro eğitimi aldı. Devlet tiyatrosunda Ankara Radyosunda çalıştı.
Özakman, TRT’de genel müdür yardımcısı olarak çalıştı. İzmir Güzel sanatlar Fakültesinde öğretim görevlisi olarak dersler verdi. Masum Katiller oyunu ilk yazdığı oyunudur ve yılında Halk evinde oynandı.
İlk öyküleri Hisar dergisinde yayımlanmaya başlandı. Pembe Evin Kaderi kısa zamanda tanınmasını sağladı. Bu eserini Devlet Tiyatrosu&#;nda görmenin mutluluğunu yaşadı. Şu Çılgın Türkler romanı ile popülerliği en iyi konuma geldi. Birkaç ay içinde ’den fazla baskı yaparak yazın hayatının tarihine geçti. 30’dan fazla eseri olan yazarımız 28 Eylül yılında vefat etti.
Şu Çılgın Türkler hakkında
Şu Çılgın Türkler kitabının sular seller gibi akıcı bir yazım dilinin olduğunu keyifle ilan edebilirim. Şu Çılgın Türkler sadece bir ulusun kurtuluş savaşının romanlaştırılmış hali değildir. O mücadeleye kelimelerle ruh verilmeye kalkışılsa ancak bu kadar başarılı olunabilirdi. kalın denilebilecek bir kitap olmasına rağmen Şu Çılgın Türkler kitabını çok rahat ve kolay okuyacaksınız. Buna garanti verebilirim. Kitabın içindeki bilgilerin senelerce emek verilerek ve binlerce belge taranılarak yazıldığını da burada belirtmek isterim.
Turgut Özakman kitabı yazarken savaşın geçtiği yerleri teker gezmiş ve kitabında buraları ayrıntılı bir şekilde anlatmıştır.
Anlattığı konuların dönemi
Kitabın ilk bölümünde ülkemizi Kurtuluş savaşı sürecine götüren etkenler açık açık anlatılmaktadır. Bu dönem ve yıllları arasını kapsamaktadır. Bu dönemden sonra Yunan Taarruzu ile Kurtuluş savaşını anlatmaya başlayan yazarımız bu bölümün içinde mecliste yaşanan olayları, tartışmaları İnönü, Kütahya ve Eskişehir savaşlarının detaylarını anlatmaktadır.
Yüzyılda bütün emperyalist güçler Sevr Andlaşması ile Osmanlının üzerine çullanmışlar ve ülkenin her tarafını işgal etmişlerdir. yılında tahta geçen Osmanlı padişahı Sultan Vahdettin (VI. Mehmet) tahtının devam etmesinin İngilizlerin desteği ile devam edeceğini biliyordu. İngilizlerin bir an önce yönetimi devralmalarını istiyordu. Bu nedenle bütün ordu lagvedilmişti. Sadrazamlığa Damat Ferit’i getiren Vahdettin, Dürrizade Abdullah Efendi’ye fetva hazırlattırarak Anadolu’ya geçen Atatürk ve arkadaşları ve bütün milliyetçi akımların peşinde gidenleri öldürme fetvası almıştı.
İstanbul hükümetinin aldığı bu kararlardan sonra birçok milletvekili ve subay İstanbul’dan kaçarak Ankara’ya geldiler. Bunların arasında; Dr. Adnan ADIVAR, Halide Edip ADIVAR, Albay İsmet Bey, Yunus NADİ, Harbiye Nazırı Fevzi ÇAKMAK yer almaktaydı.
Yurtdışında 19 Mayıs yılında Atatürk ve silah arkadaşları tarafından başlatılan bu mücadele alaya alınıyor ve başarılması mümkün görülmüyordu. The Times dergisi bu mücadeleyi çocukça bir hayal olarak anlatıyordu. Buna inanan sadece onlar değildi. Bu şekilde düşünen içeride ve dışarıda binlerce insan vardı.
TBMM’nin açılışı ve sonrası
Tüm bu gelişmelere rağmen 12 Ocak tarihinde Misak-ı Milli İstanbul hükümetine kabul ettiriliyor ve Son Osmanlı Mebusan Meclisinden katılan milletveklilleri ile birlikte Türkiye Büyük Millet Meclisi 23 Nisan tarihinde açılıyordu.
Bu arada İstanbul Harp divanı Mustafa kemal hakkında idam kararı aldı. Bu yetmezmiş gibi İstanbul Hükümeti İzmir’i işgal eden Yunan ordularının ilerlemesi için hutbe okuttu ve onlar için dua ettirdi. Sevr andlaşması imzalandıktan sonra The Times’a röportaj veren Başkan Lloyd GEORGE “Türkler tarih sahnesinden siliyor diye üzülecek değiliz.” açıklamasını yaptı. (The Times )
Tüm bunlara rağmen Doğu cephesinde Kazım Karabekir Ermenilerle girdiği mücadelede büyük zaferler kazanmış ve doğu cephesini kapatmıştır. Bu sebeple Sovyetler ile tekrar bağlantı kurulmuş. Batı cephesinde ise işler çok gerçekleşse de İnönü savaşları ile ciddi bir güven kazanılmış ve Büyük Taarruz’un altyapısı hazırlanmıştır.
22 Ağustos yılında Mustafa kemal kumandasındaki Büyük Taarruz başlamış ve 30 Ağustos tarihinde zaferle noktalanmıştır.
Ve son söz!
Ve son söz olarak çok şey söyleyebilirim bu kitap hakkında.. Şu Çılgın Türkler gibi kült eserleri anlatmak hem çok zor, hem de çok kolaydır. Zordur büyük araştırmalar sonucu yazılan bir eseri kısıtlı sayfa imkanı ile anlatmak haksızlık olur. Kolay olur, çünkü hafızanızda yer edenleri kaleme alsanız yine de yeteri kadar anlatmış olacaksınızdır.
Ben ise şu yolu seçtim. Kitabın ana teması hakkında okuyucuya bilgi vermek ve hala okumayan var ise kitaba ulaşması için ona yol açmaktır. Kurtuluş Savaşı ve dönemini anlatan bu kitab ı okumadıysanız lütfen okuyun, pişman olmayacaksınız.
