Kağıt Hamuru Ile Yapılan Çalışmalar

Research article (Araştırma makalesi) Kayısı (Prunus armeniaca L.) odunu yongalarının kağıt hamuru ve kağıt üretiminde değerlendirilmesi Ahmet Tutuşa, Mustafa Çiçeklera,*, Arif Ayaza Özet: Bu çalışmada kayısı (Prunus armeniaca L.) odunu yongalarından kağıt hamuru ve kağıt üretim koşullarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Optimum pişirme parametrelerini belirlemek için kayısı odunu yongalardan sodyum borhidrür (NaBH4) ilaveli Kraft yöntemiyle 12 adet pişirme deneyi yapılmıştır. Pişirme koşullarında değişkenler NaBH4 (%0, , , ) oranı ve pişirme süresidir (, , dk). NaBH4’ ün kağıt hamurunun toplam verimi, kimyasal, fiziksel ve optik özellikleri üzerine etkisi incelenmiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda, ilave edilen NaBH4 oranına bağlı olarak toplam hamur veriminin % oranında arttığı, kappa numarasının ise % azaldığı tespit edilmiştir. Bu sonuçlara göre optimum değerler, % NaBH4 kullanılan ve pişirme süresi dakika olan pişirmeden elde edilmiştir. Bununla birlikte, kopma uzunluğu, patlama indisi, yırtılma indisi, beyazlık ve parlaklık sırasıyla %, %, %, % ve % oranında artış göstermiştir. Anahtar kelimeler: Kayısı, Sodyum borhidrür, Kağıt, Kağıt hamuru Evaluation of apricot (Prunus armeniaca L.) wood on pulp and paper production Abstract: In this study, pulp and paper production conditions from apricot (Prunus armeniaca L.) wood were investigated. 10 cooking experiments were performed in order to determine optimum pulping condition. Variables in the cooking conditions were sodium borohydride (NaBH4) ratio (0, , , %) and cooking time (, , min). Pulps were produced from Apricot wood with Kraft- NaBH4 method and effects of NaBH4 on pulp yield and obtained papers’ physical and optical properties were investigated. Obtained results show that, depending on ratio of added NaBH4, total pulp yield increased % and kappa number decreased %. According to these results, optimum cooking condition was determined as % NaBH4 charge and min cooking time. However, in parallel with increasing ratio of NaBH4, breaking length, burst index, tear index, whiteness and brightness of obtained paper values increased about %, %, %, % ve %, respectively. Keywords: Apricot, Sodium borohydride, Paper, Pulp 1. Giriş Fidanlar dikilmeden önce kök ve taç budaması yapılır. Kök budamasın da; yaralı, kırılmış, birbirine girmiş kökler Kayısı hakkında genel bilgiler ayıklanır (Sobutay, ). Türkiye’de 6 kayısı bölgesi bulunmaktadır. Bu bölgeler Malatya-Elazığ-Erzincan bölgesi, Kars-Iğdır bölgesi, Kayısının (Prunus armeniaca L.) anavatanının Çin’e Akdeniz ( Mersin, Muş, Antalya ) bölgesi Marmara bölgesi, kadar uzandığı ve Anadolu topraklarına girişinin iki bin Ege bölgesi ve İç Anadolu bölgesidir. Bu bölgeler içerisinde yıldan fazla bir geçmişi olduğu bilinmektedir (Asma, ; Malatya, Elazığ, Erzincan bölgesi dışındaki bölgelerin Gülcan, ; Özçağıran vd., ; Eriş ve Barut, ). üretimleri sofralık tüketime yöneliktir. Birinci bölgedeki Kayısı odunu m yüksekliğinde ve cm kayısıların çoğunluğu kurutulmakta ve bu bölge dünya kuru çapında, dikensi ve tüysüz bir ağaçtır. Yapraklar uzunca ve kayısı üretiminin yaklaşık % ’ını karşılamaktadır. mızraksı, kenarları dişli, ucu sivri veya küttür. Çiçekler Halen dünyada en yaygın olarak Anadolu'da özellikle beyaz veya pembe renkli olup, yapraklardan daha önce Malatya ve çevresinde bulunur (Faostat, ). meydana gelirler. Meyvelerin üzeri tüylü olup, sarımsı- turuncu renkte eriksidir. Kayısı yıldan itibaren meyve Kraft (Sülfat) Metodu vermeye başlar. yıldan itibaren tam verime geçer. En yüksek verim yaşları arasındadır (Kayısı, ). Kraft yönteminde, sodyum sülfür ve sodyum hidroksitin Gövde, dal, çekirdek kabukları yakacak olarak; kuru karışımı kağıt hamuru elde etmek için kullanılmaktadır. yaprakları hayvan yemi olarak kullanılır. 40 yaşını geçen Sülfür, ligninin uzaklaştırılmasını kolaylaştırmaktadır. ağaçlarda verimin düşmesi ile halk bu ağaçları keserek Böylece, yongalar soda yönteminkinden daha kısa bir süre yerine yeni genç ağaçların dikilmesini tercih etmektedir. sıcak alkaliye maruz kalırlar. Bunun sonucunda, soda  Citation (Atıf): Tutuş, A., Çiçekler, M., Ayaz, a Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Orman Fakültesi, Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü, Kahramanmaraş A., Kayısı (Prunus armeniaca L.) odunu @ yongalarının kağıt hamuru ve kağıt üretiminde * Corresponding author (İletişim yazarı): [email protected] değerlendirilmesi. Turkish Journal of Forestry,  Received (Geliş tarihi): , Accepted (Kabul tarihi): 17(1): DOI: /tjf Turkish Journal of Forestry , 17(1): 62 yönteminden elde edilen kağıttan daha iyi kalitede kağıtlar elde edilir. Odundan kağıt hamuru elde etmek için sülfürlerin kullanımı ile ilgili ilk patent ise – yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde Eaton tarafından alınmıştır (Kocurek, ). Borlu bileşiklerin kağıt hamuru üretiminde kullanılması Günümüzde hidrojen taşıma ortamı olarak büyük bir önem kazanmış olan borlu bileşiklerin mevcut kullanım alanları: • Özellikli arıtım kimyasalları, • Selüloz ağartma, • Metal yüzeylerin temizlenmesi, Şekil 1. NaBH4’ün aldehit gruplarını hidroksil grubuna • Fotoğrafçılık ve metal yüzey işlemlerinde değerli metal indirgeme reaksiyonu kazanma, • Atık sulardan ağır metalleri giderme olarak sıralanabilir. Akgül vd., (), yaptıkları çalışmada NaBH4’ün toplam verim ve viskoziteyi arttırdığını kappa numarasını Kağıt hamuru üretimi ile ilgili araştırmalarda bu zamana ise düşürdüğünü tespit etmişlerdir. Toplam verim %’ten kadar kullanılan indirgen kimyasallardan birinin de NaBH4 %’ye, viskozite ’den ’ya yükselmiş ve kappa ve sodyum perborat olduğunu belirtmektedir. Bunların numarası ’ten ’ye düşmüştür. sudaki çözeltileri biraz alkalen olup alkalen koşullarda Bu çalışma kapsamında, her geçen gün azalan odun oldukça stabildir (Hafızoğlu, ). hammadde kaynaklarına alternatif olarak kayısı odunu NaBH4’ün en önemli tüketicisi Avrupa’daki kağıt yongaları kullanılmış ve Kraft- NaBH4 yöntemiyle kağıt endüstrisidir. NaBH4 tüketiminde yıllık %4 artış beklenen hamurları elde edilmiş ve elde edilen hamurların verim, bir üründür (Örs vd., ). kimyasal, fiziksel ve optik özellikleri yönünden Ligninin renk gruplarına etkisi nedeniyle NaBH4 lignini karşılaştırılması yapılmıştır. koruyucu ağartma elemanı olarak kullanılmaktadır. Soda pişirmesinde katalizör olarak ilave edilen NaBH4, 2. Materyal ve yöntem karbonhidratların indirgen uç gruplarını soyulma reaksiyona karşı koruyarak kağıt hamurunun elenmiş verimini ve Bu çalışmada Malatya ilinin Battalgazi ilçesinden temin dolayısıyla kağıdın fiziksel direnç özelliklerini artırdığı edilmiş olan kayısı odunları kullanılmıştır. Deneme tespit edilmiştir. ağaçlarının seçimi sırasında, ağaçlarda yapı bakımından Alkali pişirme ortamında selülozun karbonil grupları ekstrem özellikler bulunmamasına ve böcek zararına hidroksil gruplarına indirgenebilir. Ayrıca, pişirme uğramış, çürük, budaklı gibi anormal gelişme göstermiş esnasında katalizör görevi görerek işlem sıcaklığı ve pişirme ağaçların alınmamasına dikkat edilmiştir. süresinin kısa tutulmasını sağlamaktadır (Hafızoğlu, ; Tutuş, ). Kayısı odununun kimyasal içeriğinin belirlenmesi Kağıt hamuru verimini artırmak üzere NaBH4 esaslı reaksiyonları, geniş bir şekilde çalışılmıştır. Bu işlemde Kağıt üretiminde kullanılacak hammaddenin kimyasal pişirme çözeltisine NaBH4 doğrudan ilave edilerek yapısının bilinmesi elde edilecek kağıt hamurunun verim indirgenmenin başlaması, reaksiyon için gerekli ısıyı ortaya özelliklerini belirlemede önemli bir yer tutar. Selüloz çıkarmaktadır. Verim artışı, hamur içeriğindeki hemiselüloz oranının düşük veya yüksek olması verim üzerine, lignin artışına bağlıdır. NaBH4 güçlü bir indirgendir. Aşağıda Şekil oranının düşük veya yüksek olması pişirme koşullarının 1’de görüldüğü gibi NaBH4 pişirme sırasında selüloz belirlenmesinde bir göstergedir. Diğer taraftan zincirinin indirgen ucundaki karbonil grubunu hidroksil hemiselülozların oranı ve çeşidi kağıt hamurunun grubuna indirgeyerek muhtemel soyulma reaksiyonunu sağlamlığını ve dövülme niteliklerini çeşitli yönlerden durdurur. Böylece, pişirme sırasında verimde meydana etkiler (Eroğlu, ). gelen azalmaları önler. Oluşan bu reaksiyon sadece selüloz Bu amaç doğrultusunda kayısı odunundan elde edilen değil aynı zamanda hemiselülozda da görülmektedir. yongalar içerisinde kağıt yapımına uygun olmayan kısımlar Soyulma reaksiyonu pişirme sırasında sıcaklığın temizlendikten sonra yongalar kesici bir aletle cm o C’ye ulaşmasıyla başlar. Sıcaklığın oC’yi geçmesiyle uzunluğunda kesilmiştir. Hava kurusu hale getirilen bu kez zincir alkali hidrolize maruz kalır (Hafızoğlu, ). örneklerin kimyasal analizlerde kullanılacak yeterli miktarı Soyulma reaksiyonunda monomerler indirgen uçtan birer TAPPI T om–85 standart yöntemine göre laboratuvar birer koparken, alkali hidrolizde ise zincirin ortasından tipi Wiley değirmeninde öğütülerek 40 mesh (µ) ve 60 soyulma reaksiyonuna göre daha büyük kopmalar meydana mesh (µ)’lik sarsıntılı eleklerde elenmiştir. 40 mesh’lik gelmektedir (Şekil 1). elekten geçen ve 60 mesh’lik elek üzerinde kalan kısım alınarak ağzı kapaklı cam kavanozlara konulmuş ve kimyasal analizlerde kullanılmak üzere hazırlanmıştır. Hazırlanan örneklerin rutubet miktarları TAPPI T om– Turkish Journal of Forestry , 17(1): 63 88 standardına uygun olarak ±2 oC’de kurutularak parlaklık ISO ve opaklık Tappi T om belirlenmiştir (Anonim, ). standartlarına göre belirlenmiştir. Rutubeti belirlenmiş örnekler aşağıdaki kimyasal analizlere tabi tutulmuştur: 3. Bulgular ve tartışma  Holoselüloz oranı: Wise' nin klorit metodu (Wise, ). Kayısı odununun kimyasal bileşimine ait bulgular  Selüloz oranı: Kurschner - Hoffer metodu (Kürschner and Bu çalışmada kullanılan kayısı odununun kimyasal  Lignin oranı: TAPPI T om (Anonim, ). Hoffer, ). bileşimi Çizelge 2’de verilmiştir.  Alfa selüloz oranı: TAPPI T os (Anonim, ). Yüksek NaOH çözünürlüğü oranını, düşük molekül  Kül oranı : TAPPI T om (Anonim, ). ağırlığına sahip karbonhidratlar ve diğer çözünür alkali  Toluen- -Etanol çözünürlük oranı : ASTM D maddelerden kaynaklanmakla birlikte, kayısı odunundaki mantar çürüklük oranının fazlalığı da etkilemektedir. Aynı  Soğuk ve sıcak suda çözünürlük oranı: TAPPI T om- (Anonim, ) zamanda yapraklı ağaç türü olan kayısı odununun kimyasal bileşimi literatürdeki yapraklı ağaçlar ile uyum içindedir.  % 1 lik NaOH ' de çözünürlük oranı: TAPPI T om 88 (Anonim, ). Çizelge 3’te bazı yıllık bitki ve ağaç türlerinin kimyasal bileşimi verilmiştir. Kayısı odununun holoselüloz içeriği (Anonim, ). (%80) genel olarak yıllık bitki ve iğne yapraklı ağaçlardan yüksek çıkmıştır. Bunun nedeni, kayısı odunundaki yüksek Kayısı odunu yongalarından Kraft– NaBH4 yöntemiyle hemiselüloz içeriğidir. Diğer kimyasal bileşimler de kağıt hamuru ve kağıt üretiminde uygulanan yöntemler yapraklı ağaçlar ile benzer özellikler göstermektedir. Kraft-NaBH4 yönteminde; kayısı odunu yongalarına Çizelge 1. Kraft-NaBH4 pişirme koşulları uygulanacak pişirme koşulları aşağıda Çizelge 1’de Pişirme koşulları Oranlar verilmiştir. Yongalar boyutları yaklaşık olarak mm Aktif alkali oranı (%) 22 kalınlığında, cm genişliğinde ve cm uzunluğundadır. Sülfidite (%) 30 Kraft- NaBH4 pişirme işlemi 15 litre kapasiteli, NaBH4 (%) 0, , , elektrikle ısıtılan, 25 kg/cm2 basınca dayanıklı, dakikada 4 Sıcaklık (oC) devir yapabilen ve otomatik kontrol tablosuyla sıcaklığı Süre (dakika) , , Maksimum sıcaklığı çıkış süresi (dakika) 40 termostatlı olarak kontrol edilebilen laboratuvar tipi döner Çözelti/yonga oranı 5/1 kazanda yapılmıştır. Pişirme işlemi sonrası kağıt hamurları mesh elek üzerinde siyah çözelti uzaklaşıncaya kadar yıkanmış ve mm yarıklı elekte elenmiştir. Çizelge 2. Kayısı odununun kimyasal bileşimi Daha sonra hamurun rutubeti TAPPI T cm Kimyasal Bileşenler % standart metoduna göre belirlenerek elenmiş verim tayini Holoselüloz yapılmıştır. Elek üzerinde kalan pişmemiş kısım da aynı Selüloz şekilde kurutularak tam kuru yonga ağırlığına oranlanarak α-Selüloz elek artığı oranı tespit edilmiştir. Lignin Kül Elenmiş hamurlar hollander dövme cihazında 50±5 oSR Toluen-aseton-etanolde çözünürlük serbestlik derecesine kadar dövülmüştür. Schopper % 1 NaOH çözünürlüğü ölçümleri ISO /1 standardına göre yapılmıştır. Her bir Sıcak su çözünürlüğü pişirmeden 70 (g/m2) gramajında Rapid Köthen kağıt Soğuk su çözünürlüğü makinesinde ISO /2 standardına göre 10 adet deneme kağıtları üretilmiştir. Fiziksel özellikler Tappi T sp, Çizelge 3. 1 Tespit Trabzon hurması Tutuş vd., Buğday sapı Tutuş ve Eroğlu, Pamuk sapı - Akgül, Çavdar sapı Usta ve Eroğlu, Mısır sapı - Eroğlu vd., Tütün sapı - Tank vd., Kenaf Doğan, İbreli ağaç - Kırcı, Yapraklı ağaç - Kırcı, Turkish Journal of Forestry , 17(1): 64 Kayısı odunu yongalarından Kraft- NaBH4 yöntemiyle Şekil 2 incelendiğinde, NaBH4 oranındaki artışa paralel elde edilen kağıt hamurlarına ait bulgular olarak kopma uzunluğu, yırtılma indisi ve patlama indisi değerleri de artış göstermektedir. Kraft-NaBH4 yönteminde NaBH4 oranının etkilerini Göknar odunu üzerine Kraft-NaBH4 yöntemi ile yapılan incelemek için farklı pişirme şartlarında elde edilen 12 adet bir çalışmada, NaBH4 oranı %0, 1, 2, 3 olarak dört kağıt hamuruna ait elenmiş verim, elek artığı ve toplam kademede değiştirildiğinde kopma uzunluk değerlerinin verim yüzdeleri ile kappa numaraları aşağıda Çizelge 4’te sırasıyla , , , ve m olduğu rapor verilmiştir. edilmiştir (Temiz, ). Çizelge 4 incelendiğinde, en yüksek toplam verimin Okaliptüs odunundan Kraft-NaBH4 yöntemi ile yapılan NaBH4 oranının % ve sürenin oC olduğu 12 nolu bir çalışmada NaBH4 ilave edilmeden yapılan pişirme pişirmede olduğu tespit edilmiştir. Kağıt üretiminde deneyinden elde edilen kağıtların patlama indisi kullanılan elenmiş hamur verimi de yine 12 nolu pişirmede kPa.m2/g, NaBH4 oranının % pişirme deneyi en yüksek değerdedir. incelendiğinde patlama indisinde kPa.m2/g lik bir Tutuş (), yapmış olduğu bir çalışmada buğday artışın meydana geldiği rapor edilmiştir (Ayata, ). saplarından kraft yöntemi ile kağıt hamuru üretimi sırasında Şekil 3’te NaBH4’ün parlaklık, beyazlık ve sarılık pişirme çözeltisine % oranında NaBH4 ilave edildiğinde üzerine olan etkisi belirtilmiş ve NaBH4 oranı arttıkça hamur veriminin % oranında %1 NaBH4 ilavesi ile beyazlık ve parlaklık değerleri artmış, sarılık değerleri ise % oranında arttığını tespit etmiştir. azalmıştır. Başka bir çalışmada, Aurell ve Hartler (), çam odunlarından kraft yöntemi ile kağıt hamuru üretiminde pişirme çözeltisine % oranında ilave edilen NaBH4’ün toplam hamur verimini %47 den %50 ye yükselttiğini belirtmektedirler. İstek ve Özkan (), Populus tremula L.’ den kraft kağıt hamuru üretiminde NaBH4’ün etkisi, başlıklı çalışmalarında en yüksek elenmiş verimin %3 NaBH4 ilaveli pişirmede olduğunu ve elenmiş verimin %’ten %58’e çıktığını bildirmişlerdir. Genel olarak pişirme ortamına ilave edilen NaBH4, karbonhidratların indirgen uç gruplarını soyulma reaksiyona karşı koruyarak kağıt hamurunun elenmiş verimini ve dolayısıyla toplam hamur verimini artırmıştır (Hafızoğlu, ; Tutuş, ). Aynı zamanda, ortama ilave edilen NaBH4 oranı arttıkça kappa numarasında önemli bir azalma meydana gelmiştir. Şekil 2. NaBH4 oranının kopma uzunluğu, patlama ve Tutuş vd., () yapmış oldukları bir çalışmada NaBH4 yırtılma indisi üzerine etkisi oranı arttıkça kappa numarasının düştüğünü ve elenmiş verim oranının arttığını belirtmişlerdir. Kızılçam odunlarından Kraft-NaBH4 yöntemiyle yapılan başka bir çalışmada, Aktif alkali oranı %18, sülfidite oranı %25, sıcaklık oC süre 90 dakika ve çözelti/yonga oranı 4/1 olarak sabit tutulup NaBH4 oranı dört kademede değiştirildiğinde (1, 2 ve 3) kappa numaralarının sırasıyla , ve olarak tespit edildiği belirtilmiştir (Temiz, ). Kayısı odunu yongalarından elde edilen kağıtların fiziksel ve optik özellikler Kayısı yongalarından yapılan kağıtların dirençlerini ve bir takım özelliklerini anlayabilmek için kağıt numuneleri bazı testlere tabi tutulmuştur. Yapılan 10 adet Kraft-NaBH4 pişirmesi ile elde edilen 50 ±5 SRo serbestlik derecesinde hamurlara ait optik ve fiziksel özellikleri Çizelge 5’te verilmiştir. Çizelge 5 incelendiğinde, sürenin ve NaBH4 oranının Şekil 3. NaBH4 oranının beyazlık, parlaklık ve sarılık genel olarak elde edilen kağıtların bazı fiziksel ve optik üzerine etkisi özellikleri iyileşmektedir. Aşağıda Şekil 2 ve 3’de NaBH4’ün kağıt optik ve fiziksel özellikleri üzerine etkisini belirlemek için 3, 6, 9 ve 12 nolu pişirmeler karşılaştırılmıştır. Turkish Journal of Forestry , 17(1): 65 Çizelge 4. Pişirme koşulları ve elde edilen hamurların verim ve bazı kimyasal özellikleri Aktif alkali NaBH4 Sülfidite Süre Elek artığı Elenmiş Toplam Kappa Pişirme No oranı(%) oranı (%) oranı (%) (dk.) (%) verim (%) verim (%) numarası 1 22 0 30 2 22 0 30 3 22 0 30 4 22 30 5 22 30 6 22 30 7 22 30 8 22 30 9 22 30 10 22 30 11 22 30 12 22 30 Çizelge 5. Kayısı odunundan elde edilen kağıtların fiziksel ve optik özellikleri Patlama indisi Yırtılma indisi Kopma Beyazlık Sarılık Parlaklık Opaklık Pişirme no (kPa.m2 g-1) (mN.m2.g) uzunluğu (m) ( % ISO ) E ( % ISO ) ( % ISO ) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Okaliptüs odunundan Kraft-NaBH4 yöntemi kullanılarak gruplarına indirgemektedir. Bu esnada kendisi de ortama yapılan bir çalışmada % oranında NaBH4 ilave edilen hidrojen pompalayarak sodyum borata dönüşür. Bu yüzden pişirme denemesinden elde edilen kağıtların parlaklık borhidrür reaksiyon ortamında giderek tükenen, kağıt değeri, , % oranında NaBH4 ilavesi yapılan pişirme hamurunun verimini ve delignifikasyonunu artırıcı bir katkı deneyinden elde edilen kağıtların parlaklık değeri ise maddesidir. Bu sayede kağıdın parlaklık ve beyazlık olduğu rapor edilmiştir (Ayata, ). değerlerinde iyileşmelere neden olmuştur (Şekil 3). Çizelge 4 ve 5 incelendiğinde, kayısı odunundan Kraft- 4. Sonuç ve öneriler NaBH4 yöntemiyle kağıt hamuru üretiminde kimyasal, fiziksel ve optik özellikleri yönüyle en uygun pişirme NaBH4’ün etkisini belirlemek için en yüksek verimin koşulu aşağıda Çizelge 6’da verilmiştir. alındığı süre dk sabit tutulup NaBH4 oranının %0, , Ülkemiz kağıt endüstrisi odun hammaddesi , olduğu 3, 6, 9 ve 12 nolu pişirmelerden elde edilen yetersizliğinden dolayı bir darboğaz içerisindedir. Bu kağıt hamurlarının verim, fiziksel ve optik özellikleri nedenle kayısı odunu gibi hammaddelerin değerlendirilmesi incelenmiştir. NaBH4’ün % oranında kullanıldığı 12 nolu hammadde sorununun çözümünde önemli bir rol pişirme ile hiç kullanılmadığı 3 nolu pişirme oynayacaktır. karşılaştırıldığında toplam verim, kopma uzunluğu, patlama indisi, yırtılma indisi, beyazlık ve parlaklık sırasıyla Çizelge 6. Kayısı odunu yongalarından Kraft-NaBH4 %, %, %, %, % ve % yöntemiyle kağıt hamuru üretiminde kimyasal, fiziksel ve oranında artış göstermiştir. optik özellikler yönüyle en uygun pişirme koşulu Sülfat yönteminde pişirme ortamına belirli oranlarda Pişirme koşulları Değerler ilave edilen NaBH4, karbonhidratların indirgen uç gruplarını Sülfidite oranı (%) 30 Aktif alkali oranı (%) 22 soyulma reaksiyona karşı koruyarak kağıt hamurunun NaBH4 oranı (%) elenmiş verimini ve toplam verimi artırmıştır (Çizelge 4). Sıcaklık (oC) NaBH4’ün karbonhidratlar üzerindeki etkisinden dolayı Süre (dakika) lifler arası bağlanma özelliğinde iyileşmeler olmuştur. Bu Çözelti/yonga oranı 5/1 iyileşmeler kopma uzunluğu ve patlama indisinde artışların olmasını sağlamıştır (Şekil 2). Ayrıca, NaBH4 mükemmel bir indirgeme maddesidir ve selüloz ve hemiselüloz yapısındaki karbonil gruplarını alkol Turkish Journal of Forestry , 17(1): 66 Ayrıca, kayısı yongalarından elde edilen kısa lifli Hafızoğlu, H. Orman Ürünleri Kimyası Ders Notları. hamurlar ve bunlardan üretilen kağıtların kopma uzunluğu, KTÜ Orman Fakültesi, KTÜ Basımevi, Trabzon, Yayın patlama indisi, yüzey düzgünlüğü ve baskı kalitesi vb. No, – özellikleri yüksek çıkmaktadır. Bu nedenle, kayısı ISO , Paper, board and pulps, Measurement of yongalarından elde edilen ağartılmamış ve ağartılmış diffuse radiance factor (diffuse reflectance factor). hamurlar uzun lifli hamurlara belirli oranlarda katılarak her ISO /1, Determination of drainability - Part 1: türlü kağıt üretiminde kullanılabilir. Schopper-Riegler method Sonuç olarak, geleneksel kraft yöntemine göre, Kraft- ISO /2, Pulp – Preparation of laboratory sheets NaBH4 yönteminde verim % daha yüksek tespit for physical testing, Part 2: Rapid Köthen method. edilmiştir. Bu sonuçlara göre; elenmiş hamur verimi artırıcı Kayısı, InWikipedia, The Free Encyclopedia. pişirme yaklaşımları yanında elde edilen kağıt hamurlarının funduszeue.info, Accessed: kimyasal ve bu hamurlardan üretilen kağıtların fiziksel ve optik özellikleri üzerinde de olumlu etkiler meydana Kırcı, H., Kağıt Hamuru Endüstrisi Ders Notları, getirdiğini göstermektedir. KTÜ Orman Fakültesi Yayınları, Yayın No, Trabzon. Kocurek, M.A., Pulp and paper manufacture Alkaline Teşekkür Pulping. Vol.5, Tappi Press, Atlanta, USA. Kurschner, K., Hoffer, A., Cellulose and cellulose Bu çalışma Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi derivative: Fresenius Journal of Analytical Chemistry. Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Birimi tarafından (Proje 92(3): No: BAP / LAP) desteklenmiştir. Örs, N., Behmenyar, G., Özdemir, S.S., Boyacı San, F.G., Bahar, T. "Hidrojen Üretimi ve Depolama", Kaynaklar TÜBİTAK, Marmara Araştırma Merkezi, Proje No: MKTAE Akgül, M., “Pamuk (Gossypium hirsutum L.) Özçağıran, R., Ünal, A., Özeker, E., İsfendiyaroğlu, M., saplarından Soda-Alkol, Soda-AQ, Soda-Alkol-AQ Ilıman iklim meyve türleri-sert çekirdekli yöntemleriyle kağıt hamuru ve kağıt üretim koşullarının meyveler-Cilt I, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın belirlenmesi,” Düzce Üniversitesi, Bilimsel Araştırma No, İzmir. Projeleri Başkanlığı, BAP Proje No: , Sobutay, T., Kayısı Sektör Araştırması. İstanbul Düzce. Ticaret Odası Dış Ticaret Şubesi Araştırma Servisi. Akgül, M., Çöpür, Y., Temiz, S., A Comparison of funduszeue.info, Erişim: Kraft and Kraft-Sodium Borohydrate Brutia Pine Pulps, Building and Environment, 7: Tank, T., Bostancı, Ş., Eroğlu, H., Enercan, S., (). Anonim, TAPPI test methods, standard methods for Tütün saplarının kağıt yapımında değerlendirilmesi, pulp and paper, technical association of pulp and paper Doğa Bilimleri Dergisi, () industry. Tappi Press, Atlanta. Temiz, S., Kraft-NaBH4 yöntemiyle uludağ göknarı Anonim, ASTM D Standard test (Abies bornmuelleriana mattf.) ve Kızılçam (Pinus method for ethanol-toluene solubility of wood, brutia ten.) odunlarından kağıt hamuru üretim Philadelphia, PA., USA. koşullarının belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Abant Asma, B.M., Kayısı Yetiştiriciliği. Evin Ofset, İzzet Baysal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Malatya. Düzce. Aurell, R. and Hartler, N., Sulphate Cooking With the Tutuş, A., Ateş, S., Deniz, İ., Pulp And Paper Addition of Reducing Agents-Part II, TAPPI J. Production From Spruce Wood With Kraft And 46(4) Modified Kraft Methods,African Journal Of Ayata, Ü., Okaliptüs (Eucalyptus camaldulensis ve Biotechnology, 9(11): Eucalyptus grandis)’ün odun özellikleri ve kağıt Tutuş, A., Bleaching of wheat straw SOAQ pulps endüstrisinde kullanımının araştırılması, Yüksek Lisans with Hydrojen Peroxide and Sodium Borohydride, Tezi, KSÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş. Proceedings of the 2nd International Boron Symposium, Doğan, H., Seka’da Kenaf Çalışmaları, Seka Dergisi, September , Eskişehir, pp. Tutuş, A., Eroğlu, H., A Practical solution to silica Eriş, A., Barut, E., Ilıman İklim Meyveleri-1, Uludağ problem in straw pulping, APPITA Journal, 56(2) Üniversitesi Basımevi, Bursa. , Eroğlu, H. O2-NaOH Yöntemiyle Buğday (Triticum Tutuş, A., The utilization of the boron compounds in aestivum L.) Saplarından Kağıt Hamuru Elde Etme pulping and bleaching. Proceedings of I. National Boron Olanaklarının Araştırılması, Doçentlik Tezi, KTÜ Symposium. Nisan , Ankara, s– Orman Fakültesi, Trabzon. Tutuş, A., Çiçekler, M., Özdemir, F., Yılmaz, U., Eroğlu, H., Usta, M., Kırcı, H., A Review of Oxygen Kahramanmaraş Koşullarında Yetişen Trabzon Hurma Pulping Conditions of Some Non-Wood Plant Growing Ağacı (Diospyros kaki)’nin Kağıt Hamuru ve Kağıt in Turkey, Tappi Pulping Conference, Üretiminde Değerlendirilmesi, II. Ulusal Akdeniz Gülcan, R., Kayısı Araştırmaları (KAYSAR) Ünitesi Orman ve Çevre Sempozyumu, Ekim , kapsamında yer alan projelerin tanıtımı, Kayısı Isparta,s Sempozyumu, 5 Nisan , Malatya, s Turkish Journal of Forestry , 17(1): 67 Faostat, Fact and figures: Agricultural Production. Wise. E.L., Karl, H.L., Cellulose and Hemicelluloses Food and Agriculture Organization of the United in Pulp and Paper Science and Technology. Vol. 1. Pulp. Nations, Rome, funduszeue.info Earl. C.L. (Ed.). McGraw Hill-Book Co.. Newyork. funduszeue.info, Accessed: Usta, M., Eroglu, H., Soda-Oxygen pulping of rye straw, Nonwood Plant Fiber Pulping Conference, November, Tappi Press, Progress Report, Washington, pp