Ertesi gün hapı, halk arasında 72 saat hapı olarak da biliniyor. Bu ilaç, genelde cinsel ilişkide korunmayanlar veya herhangi bir istenmeyen durum yaşayanlar tarafından acil olarak hamileliği önlemek için kullanılıyor. Bu ilacın içeriğinde yüksek doz progesteron hormonu (gebeliğe hazırlayan bir hormon) bulunuyor. Bu hormon sayesinde yumurtalıklardan yumurtalar atılıyor ve spermin yumurtayı döllemesi engelleniyor.
Yani bir nevi vücuttaki progesteronun etkinliği bu haplar sayesinde geçici olarak değiştirilmiş oluyor. Fakat insanlar bu ilacı bir tür doğum kontrol hapı (oral kontraseptifler) zannedebiliyor. En geç 3 gün veya 5 gün (bazı haplar saat etkili olabiliyor) içerisinde etkili olan bu ilaçların doğum kontrol haplarıyla alakası yok. Nasıl mı, gelin görelim.
Bu ilaçlar ertesi gün haplarına göre daha etkilidir. Ayrıca doğum kontrol ilaçları modern korunma yöntemine giriyor yani hiç hamile kalmak istemeyen kişilerin tercih ettiği uzun soluklu bir süreci kapsıyor. Ertesi gün ilaçları da her zaman kullanılabilen ilaçlar değildir.
Bunları, bir adet döngüsü içerisinde sadece bir kez kullanmanız gerekir. Ayrıca bu ilaçların etkisi uzun süre kullanılan doğum kontrol ilaçlarına göre az olduğu için istenmeyen gebeliği önleme oranları da daha düşüktür.
Adı üstünde sonraki gün ilacı acil durumlar içindir ancak hamileliği önleyen ve düzenli kullanılan diğer ilaçları alabilmek için bir doktora muayene olmak gerekebilir. Çünkü bazen 18 yaş altındaki kişiler de bunları kullanmak isteyebileceği için doktor muayenesi olmadan bu yaşın altındaki kişilere bahse konu haplar satılmaz.
İki hap da mide bulantısı, baş ağrısı, göğüslerde ağrı, düzensiz adet kanamaları yapabilir. Ancak doğum kontrol haplarının diğerlerinden farkı kilo alımı, depresyon ve âdet olamama gibi komplikasyonlara neden olmasıdır. Ertesi gün ilaçlarının farkı ise; yorgunluk, baş dönmesi ve kusma yapmasıdır. Ayrıca bu sonraki gün ilaçları, zaten hamile olan bir kişi için işe yaramazdır.
Tabii ki doğum kontrol hapları da hamileyken kullanılmamalıdır çünkü anne düşük yapabilir. Veyahut bu ilaçları kullandıktan hemen sonra hamile kalanların bebeklerinde kromozom anomalileri (anormal kromozom yapısı) görülebilir. Bu ilaçlar premenstrual sendrom tanısı alan kişilere de kontrollü olarak doktorlar tarafından verilebilmektedir.
Bu iki hormonun kombinasyonu, beyindeki hipofiz bezini harekete geçirerek ovulasyonu başlatan luteinize edici hormonun (LH) ve folikül uyarıcı hormonun (yumurtalıkları uyararak yumurtlama sürecini başlatıyor ve yumurtlama sürecinden sonra ikinci bir yumurtanın gelişimini engelliyor- FSH) salınmasını engeller, böylece hamilelik önlenir.
Ayrıca progestin hormonu, yumurtayı çevreleyen rahim salgısına (doğurgan dönemde spermlerin canlı olmasını sağlayarak işini kolaylaştıran salgı) spermin gelip etki edebilmesini zorlaştırıyor. İşte böylece döllenmenin gerçekleşmesi neredeyse imkansıza yakın oluyor. Bazı kadınlarda bu hormon direkt olarak yumurtlamayı bile önleyebiliyor. Peki siz daha önce herhangi bir doğum kontrol yöntemi kullandınız mı? Kullandıysanız etkileri ne oldu? Yorumlarda deneyimlerinizi bizimle paylaşabilirsiniz.
Kaynaklar:Kadın Sağlığı TV, Dr. Fatih Adanacıoğlu, Medicine Net, Pop Sugar, Self, Cosmopolitan, Healthline, Nua
Emoji İle Tepki Ver
10
Kadın sağlığının ve aile planlamasının önemli unsurlarından biri doğum kontrolü meselesidir. Sağlık alanındaki gelişmeler sayesinde aile planlamasına yönelik çeşitli yöntemler geliştirilmiş ve aynı yöntemler farklı kadın hastalıklarının tedavisinde de etkili bir biçimde kullanılmaya başlanmıştır. Bu yöntemler arasında toplumda en yaygın kullanılanı ise doğum kontrol haplarıdır.
Doğum kontrol hapı veya oral kontraseptifler; kadın vücudunda önemli bir rol üstlenen eşey hormonları ve türevlerinin kullanıldığı, belirli bir kullanım düzenine sahip, ağızdan alınan ilaçlardır. Toplumdaki yaygın bilinen işlevi aile planlamasında kullanılması olsa da, çeşitli hormonal ve kadın hastalıklarında tedavi edici olarak da kullanımı vardır. Doğum kontrol hapları içerikleri ve kullanım çeşitlerine göre farklı sınıflara ayrılır.
Kullanım amacına, tercih edilen kullanım şekline ve ilaçların içeriklerine göre doğum kontrol hapları aşağıdaki çeşitlere ayrılır:
Toplumda yaygın kullanımı olan kombine oral kontraseptifler, aile planlaması için en sık tercih edilen yöntemlerden biridir. Yapısında sentetik östrojen ve progesteron hormonları bulunur. İçeriğindeki bu sentetik hormon türevlerinin farmakolojik özelliklerine göre vücutta farklı etkiler elde edilebildiğinden, kişinin durumuna göre farklı kombine haplar tercih edilebilir.
İçeriğindeki hormonların oranları her bir hapta eşit olarak belirlendiğinde monofazik olarak tanımlanır. Aylık döngüler halinde kullanılır. Ay sonunda âdet kanaması gerçekleşir. Ülkemizde sadece monofazik kombine doğum kontrol hapları kullanılmaktadır.
Kutuda bulunan her bir haptaki hormon içeriği değişkenlik gösterdiğinde multifazik denir. Aylık döngüler halinde kullanılır. Ay sonunda âdet kanaması gerçekleşir.
İçeriğindeki hormonlara bağlı olarak döngü süresi 12 haftaya kadar uzatılmıştır. Bu nedenle kişi 12 hafta boyunca hapları kullanır ve yılda 3 ila 4 kez âdet kanaması görür.
Hap içeriğinde sadece sentetik progesteron türevi maddeler barındıran haplardır. Minihap olarak da bilinir. Özellikle sağlık nedenlerinden ötürü östrojen kullanamayan kadınlarda ve doğum sonrası korunma amaçlandığında tercih edilir. Her gün aynı saatte kullanılması gereklidir.
Ertesi gün hapı olarak da bilinen doğum kontrolü hapları, korunmasız cinsel ilişki sonrası doğum kontrolünün sağlanması için kullanılır. Bu haplar yüksek dozda progesteron türevi içerir. Etkili olabilmesi için, korunmasız cinsel ilişki sonrasındaki ilk 72 saat içerisinde kullanılmalıdır.
Kadın vücudundaki en önemli fizyolojik olayların başında adet döngüsü gelir. Bu döngü sağlıklı kadınlarda gün arasında, ortalama 28 gün sürer. 28 günlük döngünün sağlanmasında en önemli mekanizma ise üretilen eşey hormonlarının dengesidir. Buna göre, 28 günlük bir döngüye sahip kadında, adet kanamasının başlandığı tarihten itibaren ilk 14 günde yumurtalıktan üreme hücresinin bırakılmasının (ovülasyon) başlatılması ve rahim iç yüzeyinin kanama sonrası tekrar kalınlaşmasına yönelik hazırlık evresi gerçekleşirken; kalan 14 günde rahim duvarının olası bir döllenmeye hazırlanması süreci meydana gelir. İlk 14 gündeki etkiden genel anlamda östrojen hormonu sorumluyken, kalan 14 günde hâkim olan hormon progesterondur. 28 günün sonunda gebelik gerçekleşmediği takdirde progesteron miktarının azalmasıyla adet kanaması gerçekleşir.
Doğum kontrol hapları içeriğindeki sentetik hormonlar sayesinde, sağlıklı bir adet döngüsüne sahip olmayan kadınlarda döngünün doğru şekilde gerçekleşmesini için hormon dengesinin kurulmasını sağlar. Doğum kontrolü amacıyla kullanıldığında, hormon dengesini etkileyerek döngünün ilk 14 gününün sonunda gerçekleşen ovülasyon mekanizmasının gerçekleşmesini engeller. Bu sayede, kadın üreme sistemine spermler ulaştığında dahi ovülasyon gerçekleşmediği için, döllenme meydana gelmez ve doğum kontrolü sağlanmış olur.
Bu mekanizmaya ek olarak; özellikle sadece progesteron içerikli doğum kontrol hapları, rahim ağzı salgısını koyulaştırarak sperm geçişini engeller ve rahim iç duvarının incelmesini sağlayarak olası bir gebelikte döllenmiş hücrenin rahme tutunmasını önler. Bu mekanizmalar sayesinde istenmeyen gebeliklerin önüne geçilmiş olur.
Doğum kontrol hapı, tercih edilen çeşide bağlı olarak, kendine özgü kullanım şekillerine sahiptir. Toplumda sıklıkla tercih edilen kombine oral kontraseptifler 28 günlük adet döngüsüne uyumlu şekilde tasarlanır. Bu nedenle bu ilaçların bir aylık kutusu genellikle 21 ila 28 adet hap içerir. 21 haplık sürümlerde tüm haplarda aktif ilaç bulunurken; 28 günlük olanlarda ilk 21 adet hapta aktif ilaç bulunur, kalan 7 hap etkisizdir. Buna göre; âdet kanaması itibariyle aktif ilaca başlandıktan sonra; gün itibariyle etkisiz ilaçların alımına devam edilir ve döngünün son gününde âdet kanaması gerçekleşir.
Sadece progesteron içerikli haplar, bütün bir döngü süresince her gün, aynı saatte alınır. Bu sayede, ilaç kullanımı devam ettiği sürece âdet kanaması düzenli olarak meydana gelir. İlaç kullanımının sürekli ve düzenli olması önemlidir; aksi takdirde ilacın doğum kontrol etkisi zayıflayabilir ve istenmeyen gebeliklerin gerçekleşmesi mümkün olabilir.
Oral kontraseptifler, aile planlamasının yanında çeşitli sağlık etkileri nedeniyle de kullanılabilir. Özellikle kadın hastalıklarının tedavisi ve önlenmesinde önemli rol oynayabilir. Çeşitli alanlardaki faydaları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Doğum kontrol haplarının çeşitli faydalarının yanında, düzenli kullanımıyla beraber çeşitli yan etkilerin gelişme riski mevcuttur. Özellikle bazı sağlık sorunları olan kadınların doğum kontrol hapı kullanması sakıncalıdır. Bu nedenle, doğum kontrol hapı kullanım kararı uzman bir hekimin değerlendirmesi sonucu, hekimle beraber alınmalıdır. Riskli kişilerde doğum kontrolü hedefleniyorsa, başka yöntemler tercih edilmelidir.
Aşağıdaki durumlarda olan kişilerin doğum kontrol hapı kullanması sakıncalı olabilir:
Bunların yanında doğum kontrol hapları çeşitli yan etkilere sahiptir. Kullanım sonrası kişilerde sık görülen yan etkiler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Yan etkiler ilerlediği ve azalma göstermediği takdirde, uzman bir hekime başvurmak gereklidir.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası