Spot Idrar Protein Kreatinin Oranı Hesaplama

KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİNDE PROTEİNÜRİNİN DEĞERLENDİRMESİ

Araş. Gör. Dr. Esin AVCI ÇİÇEK

DANIŞMAN

Prof. Dr. Süleyman DEMİR

Mayıs

DENİZLİ

İÇİNDEKİLER:

Giriş

Kronik Böbrek Yetmezliğinin (KBY) Tanı Kriterleri

KBY’nin Sınıflandırılması

Proteinüri

Albuminüri

Proteinüri Tipleri

Proteinürinin Değerlendirilmesinde Yöntemi Etkileyen Faktörler

Pre-analitik süreç

            Hasta, Örnek Toplama Şekli, Saklama

Proteinüriyi Değerlendirme Yöntemleri

            Tarama Yöntemleri; Protein ve Albumin Stripleri

            Kantitatif Yöntemler

                        Protein ve Albumin Ölçümü

Giriş

Farklı epidemiyolojik çalışmalar KBY’nin sık rastlanan bir hastalık olduğunu ortaya koymaktadır.(r) Yaşlanan popülasyonun bir sonucu olarak renal replasman tedavisi (transplant, diyaliz tedavisi) gerektiren son dönem KBY hastalarını sayısı artmaktadır. Sadece yaşlılığa değil ayrıca glomerülonefrit, Tip I diyabetes mellitus (DM), aterosklerozis, tip II DM ve hipertansiyona (HT) bağlı olarak da sıklığı artış göstermektedir.(5)

Böbrek hasarının erken bulgularından biri de idrarda artmış protein veya albumin düzeyleridir. KBY’nin tanısı da bu bulgunun varlığı ve glomerüler filtrasyon hızının hesaplanmasına dayanarak konulmaktadır.(11,21) İdrarda yüksek düzeyde protein veya albumin KBY’de ve buna bağlı gelişen kardiyovasküler sistem (KVS) hastalıklarında kötü prognozun göstergelerindendir. Anjiotensin dönüştürücü enzim inhibitörleri (ACEİ) ve anjiotensin reseptör blokörleri (ARB) ile tedavi proteinüri progresyonunu yavaşlatmakta ve KVS olaylarına bağlı ölüm ve hastalıkları azaltmaktadır.()

Kronik Böbrek Yetmezliğinin (KBY) Tanı Kriterleri ve KBY’nin Sınıflandırılması

Amerika Ulusal Böbrek Kurumu  (NKF) – Böbrek hastalığı sonuçları kalite girişimi    (K/DOQI) hastalığı değerlendirme ve sınıflandırmasında aşağıdaki 2 kriteri tanımlamıştır (11):

1. En az 3 ay GFR’nin < 60 ml/dk/ m² olması

2. En az 3 ay GFR normal ya da azalmışken böbrek hasarı varlığı olması gereklidir. Böbrek hasarı böbrek biyopsisi ya da proteinüri, albuminüri, idrar sediment anormallikleri ya da görüntüleme teknikleri ile saptanmalıdır.

KBY’nin 5 evre olarak sınıflandırılmasında bu iki kriter temel alınmaktadır. Evre I ve II KBY’de sadece böbrek hasarı sınıflandırmada kullanılabilir.

Tablo 1:Ulusal Böbrek Kurumunun KDOQI kılavuzuna göre KBY evrelerinin sınıflandırılması

Son yıllarda bu sınıflamaya değişiklikler eklenilmesi önerilmektedir

a)      “T’’ ile transplant, ‘’D’’ ile diyaliz ya da ‘’p’’ ile proteinürinin belirtilmesi

b)      Evre 3 KBY A ve B olmak üzere 2 gruba ayrılmaktadır. 3A (GFR /ml/dk/m²) ve 3B (GFR ml/ dk/m²)

c)      Evre 1 ve 2’nin çıkarılması ya da tek evreye indirilmesi

d)     GFR > 30 ya da >45 ml/dk / m² olduğunda ek böbrek hasarı bulgusunun bulunması

e)      Evre 3 KBY için kestirim değerinin 60’tan 45 ml/dk/ m²’ye indirilmesi

f)       GFR değerlerinin yaş ve cinsiyete göre tanımlanması

Yukarıda tanımlanan yeni kriterlerin bazıları göz önüne alınarak KBY yeniden sınıflandırılmıştır.

Tablo 2: KBY’nin UK Böbrek Kurumuna, NICE ve SIGN’e göre sınıflandırılması

NICE: The National Institute for Health and Clinical Excellence

SIGN: The Scottish Intercollegiate Guidelines Network

UK: United Kingdom

PROTEİNÜRİ

Plazma proteinlerinin l/3’ü albumin, diğerleri ise &#;, &#;, &#; globulinlerdir (2). Molekül ağırlığı (MA) 40 kDa’dan küçük olan plazma proteinleri glomerüler bazal membrandan direkt geçerek proksirnal tübüler hücreleri tarafından geri emilir (1). MA 69 kDa olan albumin çok düşük miktarlarda filtre edilir. Retinol bağlayıcı protein (RBP), &#;-2 mikroglobulin, immunglobulin hafif zincirleri ve lizozimler küçük miktarlarda idrarda bulunurlar. Distal tübül ve çıkan henle kulpu hücreleri tarafından salınan Tamm-Horsfall glikoproteini (THG=uromukoid), normal protein kaybının üçte birini oluşturur. Ayrıca, idrar yollarındaki salgılarda bulunan IgA, tübüler epitel hücrelerden kaynaklanan enzim ve proteinler, idrar yollarına dökülen diğer hücreler ve lökositler de idrar proteinine katkıda bulunur (2).

 İdrarla günlük protein atılımı fizyolojik koşullarda mg altındadır ve genellikle mg/dl arasında değişir. Tekrarlanan ölçümlerde mg/gün üzerinde protein atılımının saptanması proteinüri olarak adlandırılır. Buna karşın halen daha evrensel bir kestirim değeri idrar örnekleri için - 24 saatlik idrar ya da spot örnek- belirlenememiştir.

Tablo 3: Farklı bilimsel çevrelere göre proteinüriyi tanımlamada kullanılan değerler

1:Pr/Cr: idrar protein kreatinin oranı

2:<<1+>> mg/L düzeyine denk gelmektedir

3:KDOQI, NICE, SIGN, CARI ve UK kılavuzları

4:CARI kılavuzu

5:KDOQI kılavuzu

6:NICE kılavuzu

7:SIGN kılavuzu

8:Welsh kılavuzu

9:PARADE çocuklar için kılavuz ve SIGN kılavuzu

PARADE çocuklar için kılavuz

ALBUMİNÜRİ

Sağlıklı bireylerde idrarda albumin atılımı günde 30 mg’ın altındadır (11,34,44,45 r). Spot idrar örneği kullanıldığında albumin atılımı idrar albumin / kreatinin oranına göre hesaplanır. Buna göre albumin/kreatinin oranının kadında &#; mg/mmol (25 mg/g), erkekte  &#; mg/mmol (17 mg/g) bulunması albumin atılımının yüksek olduğunu göstermektedir. 24 saatlik idrar örneğinde &#;/dk (mg/L) (1,2) veya mg/gün (9)  albumin atılımı patolojik olarak kabul edilmektedir. 5 yıldan uzun süreli diyabetli olan hastaların %’inde mikroalbuminüri görülmektedir. Tip 1 diyabetes mellitusta nefropatinin en erken ve muhtemelen geri dönüşümlü glomerüler hasar göstergesi olarak görülmektedir (2. 1 0). Diyabetik hastalarda, kat artmış kardiyovasküler mortalite ile ilişkilidir ve diyabetes mellitus dışında esansiyel hipertansiyonda da yaygın görülür (2). Kardiyovasküler risk göstergesi olduğu kabul edilmektedir ( 1 1 ). Mikroalbuminürinin herhangi bir klinik belirtisi yoktur ancak önlem alınmazsa bu dönemdeki hastaların yarısında 3- 5 yıl içinde “klinik nefropati” yerleşir.

PROTEİNÜRİ TİPLERİ: Proteinürili hastaların çoğu semptomsuzdur ve rastgele saptanır. Bu durumda proteinüri tipleri aşağıdaki kriterlere göre belirlenebilir.

1. Atılan protein miktarına göre proteinüriler:

Proteinürili bir hastada 24 saatlik idrarın toplanması ile 24 saatte atılan protein miktarı, ya da spot idrar örneğinde protein/kreatin oranı ile hesaplanmalıdır.

Ağır proteinüri (>4 g/gün): Karakteristik olarak nefrotik sendromda (NS) görülür. NS tipik olarak glomerüler disfonksiyon ya da hasarla ilişkilidir. Tüm NS tiplerinde albumine karşı glomerül geçirgenliği arttığı için proteinüri (albüminüri) ortak bulgudur. Klasik olarak proteinüri miktarının artması ile düşük serum albumin düzeyi, yaygın ödem, artmış serum lipidleri (kolesterol, trigliserid) tabloyu oluşturur. LDL-kolesterol, VLDL-kolesterol serumda artarken, HDL-kolesterol atılımı idrarda gösterilmiştir (2). İdrarla lipoprotein lipaz kaybının yüksek serum trigilserid düzeylerinden sorumlu olduğu öne sürülmüştür. İdrardaki gama globulin kaybı da nefrotik hastalarda yaygın görülen bakteriyel enfeksiyonlara eğilime katkıda bulunuyor olabilir.

Ilımlı proteinüri ( g/gün): En sık nefroskleroz, multiple myelom ve toksik nefropatide görülür. Ayrıca alt üriner sistemin dejeneratif, malign ve inflamatuvar hastalıklarında, taş gibi irritan varlığında görülebilir (2).

Hafif proteinüri (<1 g/gün): Nefroskleroz, kronik intersitisyel rıefrit, polikistik böbrek, medüller kistik hastalık gibi konjenital hastalıklar ve renal tübüler hastalıklarla birlikte görülebilir. Tübüler hastalıklarda genelde idrar sedimentinde bir anormallik yoktur ancak intersitisyel nefritlerde eritrositler, lökositler ve tübüler hücreler görülebilir. Ayrıca postural ve fonksiyonel proteinürilerde de hafif proteinüri görülebilir (2).

2. Devam etme süresinegöre proteinüriler: Proteinürinin hangi koşullarda ortaya çıktığı, sürekli olup olmadığı önemlidir. Proteinüri üç şekilde ortaya çıkabilir. Geçici (transient) proteinüri:  Proteinürinin bir idrar örneğinde saptanırken sonrakinde saptanmaması olarak tanımlanır. En sık rastlanan proteinüri şeklidir. Erkeklerde %5, kadınlarda %7 oranında (12) görülür. Geçici proteinüri; fonksiyonel, intermitant ya da ortostatik olabilir.
Fonksiyonel proteinüri: Fizyolojik olarak egzersiz, ateş, konjestif kalp yetmezliği, soğuğa maruziyet gibi stres yaratan faktörler geçici olarak artmış protein atılımına yol açabilir. Mekanizmasında norepinefrin ya da angiotensin-II artışına bağlı ortaya çıkan geçirgenlik değişikliğinin rolü olduğu düşünülmektedir (12,13).                                                                Egzersize bağlı proteinürinin mg/dk’ya ulaştığı görülebilir. 
İntermittant proteinüri: Arada normal dönemler olan ataklar halinde proteinüri görülmesidir. Bu hastalar hipertansiyon veya diğer sebepler açısından altı haftada bir takip edilmelidir ancak genelde iyi prognozludurlar. Gebelikte de geçici proteinüri görülebilir ancak mutlaka ileri araştırma gerektirir.
Ortostatik (postural) proteinüri: Genç erişkinlerin %’inde görülen bir durumdur. Genellikle günde 1 gramın altında bir protein atılımı vardır. Proteinüri, renal konjesyon ve iskemiyle sonuçlanan abartılı lordotik pozisyona bağlıdır (2). Ayakta durur pozisyonda protein atılımının artmasına karşın yatar pozisyonda proteinürinin bulunmaması ile karakterizedir. Tanı için kişi yatmadan önce mesanesini boşaltması konusunda bilgilendirilmeli, sabah kalkar kalkmaz ilk idrarı alınmalı, yürüyerek ve ayakta geçirilen iki saat sonrasında tekrar idrar örneği alınarak her iki örnekte protein ölçümü yapılmalıdır. İlk örnekte protein negatif, ikincisinde pozitif saptanmasıyla tanı konabilir.
Ortostatik proteinüri benign bir durum olarak değerlendirilir. Ancak bu sağlıklı kişilerin bazılarında ileride sürekli postural proteinürinin geliştiği ve birkaç vakada renal biyopside glomerüllerde anormallikler bulunduğu gösterilmiştir (2).

Sürekli (persistan) proteiııüri: Proteinürinin devamlı olarak saptanması altta yatan sistemik veya renal bir hastalık göstergesidir ve mutlaka yakın izlem gerektirir. 60 yaş üzeri hasta popülasyonunda 60 yaş altındakilere göre proteinüri insidansı belirgin olarak daha yüksektir. Yaşlılarda glomerülonefrit insidansının kat fazla olduğu tahmin edilmektedir. Bunun dörtte biri steroid tedavisine yanıt veren minimal değişiklik hastalığıdır. Ayrıca gizli maligniteler membranöz glomerülonefritlerde artışa sebep olabilir (2).

3. Oluşum mekanizmasma gore proteinüriler: Glomerüler, tübüler ve ‘overflow’ (taşma) proteinüri olmak üzere üç grupta incelenir. Sadece glomerüler proteinüri (albuminüri) idrar çubukları (stripleri) kullanılarak tanınabilir. Postrenal proteinüri de bu grupta değerlendirilebilir. Klinikte karşılaşılan sürekli proteinürinin en sık sebebi giomerüler proteinüridir ().                                                                                                           

Glomerüler proteinüri: Giomerüler hastalıklarda, proteinlere karşı glomerüller geçir- genliğinin artması proteinüri ile sonuçlanır. Başlıca albumin ve transferrin, &#;-l asid glikoprotein, &#;- 1 antitripsin, prealbumin, antitrombin gibi büyüklük ve elektriksel yük olarak albumine benzer proteinlerin, daha az oranda IgG gibi yüksek moleküler ağırlıklı pro- teinlerin ve çok az oranda da düşük moleküler ağırlıklı proteinlerin idrarla atılımı söz konusudur. Tübüler fonksiyon normaldir ve küçük plazma proteinleri büyük oranda geri emilir. Glomerüller selektivite korunduğu sürece büyük moleküller idrarda görünmezler (&#;-2 makroglobulin, &#;-lipoprotein). Bu proteinler idrarda göründüğünde selektivite düşmüştür ve bu durum daha büyük glomerüler hasara işaret eder. Zaman zaman nefrotik sınırlara varan proteinüriye eşlik eden hematüri, eritrosit silendirleri ve lipidüri, hastada giomerüler bir hastalık düşündüren idrar bulgularıdır.

Tübüler proteinüri: Bu durum düşük molekül ağırlıklı proteinlerin (&#;- 1 mikroglobulin, &#;-2 mikroglobulin, aminoasitler, retinol bağlayıcı protein, immünglobulinler (ağır ve hafil zincirleri), ribonükleaz, lizozim, insulin) idrarla atılımı ile ortaya çıkmaktadır. Proteinüri miktarı nadiren 2 g/gün üzerine çıkar. Sağlıklı bireylerde bu proteinler glomerüllerden filtre edildikten sonra tamamına yakını geri emilmektedir, ancak varolan bir tübülointerstisiyel hasar bu geri emilimi bozabilir. Tübülointerstisiyel proteinüri zaman içerisinde, altta yatan hastalığa bağlı nefron kaybı nedeniyle glomerüler proteinüriye dönebilir. İdrar stripleri düşük molekül ağırlıklı proteinleri tanımadıklarından tanıda faydalı değillerdir.

Overflow proteinüri (prerenal, taşma): Bu durum nefronun normal geri emme kapasitesini aşacak miktarda düşük molekül ağırlıklı protein üretilmesine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır (multiple myeloma, makroglobulinemi, malign lenfomalarda görülebilen. Bence-Jones proteinürisi, kas travmalarında görülen myoglobinüri, hemolitik transfüzyon reaksiyonlarında görülen hemoglobinüri, DIC’te  artan fibrin yıkım ürünleri, lösemilerde görülebilen lizozimüri).

Bence-Jones proteinürisi: İdrarda immünglobulin hafif zincirlerin bulunmasıdır ve multiple myelom, malign lenfoma, makroglobulinemi ile ilişkilidir. Myelom vakalarının %20’sinde serumda paraprotein bandı yokken görülebilir. Myelomdaki insidansı % arasındadır ancak gösterilmesi büyük oranda kullanılan tekniğe bağlıdır (1).

Postrenal proteinüri: Böbreklerin aşağısındaki idrar yollarından kaynaklanan proteinüriyi yansıtır ve genellikle inflamasyon, kanama ve malignensi nedeniyledir. lnflamatuvar, kan ve malign hücreler için idrar sedimentinin mikroskopik incelenmesiyle tanı konur.

Proteinürinin Değerlendirilmesinde Yöntemi Etkileyen Faktörler

Pre-analitik süreç: Hastada ateş varlığı, stresli durumlar ya da egzersiz proteinürinin artmasına neden olabilir. Üriner sistem enfeksiyonları, menstruasyon yanlış pozitif sonuçlara neden olabilir. Bu durumların varlığında örnek birkaç gün sonra toplanmalıdır. Hidrasyon, fiziksel aktivite ve protein alımı durumlarında 24 saatlik idrar ölçüm için en uygun yöntem olarak kabul edilmektedir. Ancak 24 saatlik idrar örneği toplama ile ilgili problemler araştırmacıları sabah idrarı ya da spot idrar örneğine yöneltmiştir. Hangi idrar örneğinin değerlendirmeye en uygun olduğunu saptamak için biyolojik değişkenliklerin iyi bilinmesi gerekmektedir (r). İdrar örnekleri ⁰C’de 7 gün stabildir. Eğer dondurularak saklanacaksa &#; ⁰C’de saklanmalıdır. Daha yüksek sıcaklıklarda örneğin ⁰C’de saklanırsa albumin düzeyinin düşmesine neden olabilir. Bu özellik albumin değeri mg/L’nin altındaki örnekler için geçerlidir. Örnek oda sıcaklığında çözülmeli ve homojenize edilmelidir. Dondurma ve eritmenin neden farklı etkileri olduğu ise tam olarak anlaşılamamıştır.  Dondurma ve örneğin analizinden önce örnek presipatlar açısından görsel olarak çok iyi değerlendirilmelidir. Bu presipatlar santrifüjle elimine edilmelidir. 24 saatlik idrarın soğukta saklanma sürecinde koruyucuya ihtiyacı yoktur.

İDRARDA PROTEİN ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ

Tarama Yöntemleri: Strip ile protein tayini

Bu testler protein, özellikle albumin varlığında kağıt striplere emdirilmiş boyaların renk değiştirmesi esasına dayanmaktadır. Yöntem pH 3’te tutularak tamponlanan tetrabromofenol blue emdirilmiş kağıt striplerin protein ile verdiği reaksiyon üzerine kuruludur. İndikatör sarı renktedir, anyonik olan protein varlığında maviye doğru miktara göre değişik tonlarda renk değişimi gözlenir. Albumin dışındaki proteinlere duyarlılığı düşüktür. Negatiften 4+’e kadar derecelendirme yapılır, bu ise 0 ile > mg/dl lik proteinüriyi yansıtır. Alt saptama limiti protein tipi oranıyla değişmektedir ve mg/dl arasındadır ( 1). Unutulmaması gereken bir diğer nokta değerlendirmenin idrarın yoğunluğu ile olan ilişkisidir. Örneğin 1. dansitedeki bir idrarda ++ proteinüri anlamlı bir proteinüri olmayabilir. Ancak dansitedeki + proteinüri ciddi bir proteinüriyi yansıtabilir. Ancak hafif zincirler ve bazı düşük molekül ağırlıklı proteinlerin bu yöntemle saptanamayacakları unutulmamalıdır. Tübüler proteinürilerde ve düşük molekül ağırlıklı proteinlerin aşırı üretildiği hastalıklara bağlı proteinürilerde dipstick testi ile negatif sonuç elde edilebilir. Buna karşın, aşırı dilüe idrar yanlış negatif sonuca yol açabilir (2).
Strip ile proteinüri araştırması bazı durumlardan etkilenmektedir: İdrarın aşırı konsantre olması, idrarın alkali olması (alkali tedavi ya da bakteriyel kontaminasyon) ve antiseptikler (klorheksidin), kuarterner amonyum bileşikleri, amidoaminler, ranitidin gibi H-2 reseptör  blokerleri kullanımı yanlış pozitif sonuca neden olabilir. (2).

Kantitatif Yöntemler:

Protein Ölçümü: İdrarda protein düzeyi tayininde farklı protein yapılarının bunun yanında da protein olmayan yapıların interferansından kaynaklı ölçümde bazı zorluklar yaşanmaktadır.

En sık kullanılan yöntemler türbidimetrik ve kolorimetrik yöntemlerdir. Türbidimetrik yöntemde proteinler trikloroasetik asit(TCA) ya da benzonyum klorid ile bağlanarak reaksiyon vermektedir. TCA çöktürücü olarak kullanılır ve oluşan bulanıklık nefelometre ya da türbidimetre ile ölçülebilir. TCA-Biüret metodu ise daha kesin sonuçlar verir. TCA çökeltisi sodyum hidroksitte çözülür ve Biüret reaksiyonundan faydalanarak ölçüm yapılır. Biüret bileşiği (H2NC(O)NHC(O)NH2) yapı olarak peptid bağına benzerdir ve Cu⁺² iyonları ile proteinlerin verdiği reaksiyona benzer bir renkli kompleks oluşturur. Kolorimetrik yöntemde ise Ponceau-S, Coomassie brillant blue ve de piragalol red-molibdat boyaları kullanılmaktadır. Coomassie brillant blue yöntemi organik boyaların, proteinlerin asidik ve bazik gruplarıyla etkileşerek renk oluşturmasını esas alır. Yöntem oldukça duyarlıdır ( µg protein/ml). Renk oluşumunda proteinin amino asit bileşiminin (özellikle arginin gibi bazik amino asitler ile aromatik amino asitler) reaksiyon üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir.   Piragalol red-molibdat proteinle nm de absorbans veren mavi mor kompleks oluşturur.

Her iki yöntemin de farklı protein tipleri için farklı analitik duyarlılık ve özgüllüğü bulunmaktadır. Genellikle albumin ile güçlü olarak reaksiyon vermektedirler (82,84 r). İdrar protein düzeyinin belirlenmesinde referans ölçüm yöntemi tanımlanamamıştır.

İdrardaki protein miktarının kantitatif olarak değerlendirilmesinde zamanlı idrar örneklerinde protein ölçümünü gerekmektedir. 4, 8, 12 saatlik idrar örnekleri renal transplant yapılan hastaların izleminde ya da akut renal albumin kaybı olup replasman tedavisi ile kompanzasyonun hızlı takibinde uygun olabilir ancak bunların dışında kalan birçok vakada, hem total hem de spesifik protein ölçümlerinde ve elektroforetik ayırımda, genellikle 24 saatlik idrar örneği kullanılır. Ancak bu yöntemde hastanın idrarı doğru olarak toplaması çok önemlidir, aksi halde yanlış sonuçlar elde edilir (1).

Spot idrar örneğinde total protein/kreatinin (mg/mg) oranının hesaplanmasının günlük protein atılımını yansıttığı gösterilmiştir (3). Ayrıca idrardaki düzeyi ve hacminden etkilenmez. Normal oran 0,,2 arasındadır. Ancak bu yöntemin de bazı eksiklikleri vardır. Eğer kreatinin atılımı beklenenden farklı ise proteinüri yanlış hesaplanabilir. Örneğin kas kütlesi fazla olan bir kişide kreatinin atılımı fazla olacağından proteinüri olduğundan düşük hesaplanabilecekken kaşektik bir kişide ise gerçekte olduğundan daha yüksek olarak hesaplanacaktır. Bunun dışında, protein/kreatinin oranı ortostatik ya da postural proteinürinin tanısında kullanılamaz.

Albumin Ölçümü: En sık kullanılan yöntemler türbidimetrik ve nefelometrik yöntemlerdir. Saptama sınırı mg/L’dir. Anormal albumin ya da idrarda var olan albumin fragmanlarını saptamada farklı duyarlılığı olan monoklonal ya da poliklonal antikorlar kullanılmaktadır. Son yıllarda HPLC yöntemi de kullanılmaya başlanmıştır. Bu yöntemler immün reaktif olmayan albumini saptamada immünölçüm yöntemlerine göre daha yüksek değere sahiptir.

Sonuç olarak; geçmişte proteinüri patogenezinde zarar gören alanlar konuşulurken günümüzde hasar gören alanlardaki moleküllerin morfolojik ve fonksiyonel özellikleri araştırılarak, tanı ve tedaviye yön vermeye çalışılmaktadır. Proteinüri miktarı altta yatan hastalıktan bağımsız olarak böbrek hastalığının şiddetini ve prognozunu öngörebilmek için kullanılmaktadır.

Tagler: Albumin,  Albuminuri,  Kronik Böbrek Yetmezliği,  Protein,  Proteinüri

Comments: (0)

Henüz yorum yapılmamış

İdrarda Protein (Albüminüri) nedir?

Albümin, kanınızda bulunan çok sayıda farklı proteinden biridir. Vücudunuz gerçekleştireceği çoğu fonksiyon için proteine ihtiyaç duymaktadır. Ancak bu proteinlerin kanda bulunması gerekir. Düzgün çalışan bir böbrek kanınızdan idrara albümin geçişini engeller. İdrarınızda albümin (protein) bulunduğunda buna “albüminüri” veya “proteinüri” denir.

İdrarımda protein olup olmadığı nasıl anlaşılır?

Basit bir idrar testi ile kanda protein varlığı araştırılabilir. Sizden "numune kabı" adı verilen temiz bir kaba küçük tuvaletinizi yapmanız istenecektir. Testi yapmak için sadece az miktarda idrarınız gereklidir. İdrarın bir kısmı, idrara yerleştirilen ince, plastik bir şerit olan bir ölçüm çubuğu ile hemen test edilir. Geri kalanı mikroskop altında incelenir ve ACR (albümin-kreatinin oranı) adı verilen bir testin yapıldığı bir laboratuvara gönderilir. ACR, idrarınızda albümin olup olmadığını gösterir. İdrarınızdaki normal albümin miktarı 30 mg/g'dan azdır. GFR sayınız 60'ın üzerinde olsa bile 30 mg/g'ın üzerindeki herhangi bir şey böbrek hastalığınız olduğu anlamına gelebilir.

İdrarımda albümin (protein) bulunmasının nesi yanlış?

Böbreklerinizin ana işlerinden biri kanınızı filtrelemektir. Böbrekleriniz, protein gibi vücudunuzun ihtiyaç duyduğu önemli şeyleri kanınızda tutar. Ayrıca atık ürünler ve ekstra su gibi vücudunuzun ihtiyaç duymadığı şeyleri de ortadan kaldırırlar.

Böbrekler sağlıklıysa, idrarınızda çok az protein olmalı - hatta hiç protein bulunmamalıdır. Ancak böbrekleriniz hasar görürse, protein böbreklerden idrarınıza "sızabilir".

Albüminürim varsa, böbrek hastalığım olduğu anlamına mı gelir?

Albüminüri böbrek hastalığının erken bir belirtisi olabilir, ancak doktorunuz albüminürinin yeterince su içmemek gibi başka bir nedenden kaynaklanmadığından emin olmak için sizi tekrar kontrol edecektir. Doktorunuz böbrek hastalığınız olduğundan şüphelenirse albümin testi tekrarlanacaktır. Üç ay veya daha uzun sürede üç pozitif sonuç böbrek hastalığının bir işaretidir.

Ayrıca GFR'yi tahmin etmek için size basit bir kan testi verilecektir. GFR, glomerüler filtrasyon hızı anlamına gelir. GFR değeri, böbreklerinizin ne kadar iyi çalıştığını belirlemeye yardımcı olur.

Ayrıca aşağıdakiler de yapılabilir:

• Görüntüleme testleri. (Bir ultrason veya BT taraması). Bu, böbreklerinizin ve idrar yollarınızın bir görüntüsünü oluşturur. Böbreklerinizde böbrek taşı veya başka problemler olup olmadığını gösterebilir.
• Böbrek biyopsisi. Bu, böbrek hastalığınıza neyin sebep olduğunu ve böbreklerde ne kadar hasar meydana geldiğinin keşfedilmesine yardımcı olabilir.

Albüminüri (proteinüri) için ne sıklıkla test yaptırmam gerekir?

Böbrek hastalığı riski yüksek olan kişiler, bir doktor tarafından gerçekleştirilecek rutin kontrollerin bir parçası olarak bu testi yaptırmalıdır. Aşağıdaki durumlara sahip kişiler ise böbrek hastalığı açısından yüksek risk grubundadır:

• Diyabet hastaları
• Yüksek tansiyonu olan insanlar
• Ailesinde böbrek yetmezliği öyküsü olan kişiler
• 65 yaş ve üzeri kişiler
• Belirli etnik gruplar

Albüminüri varsa tedaviye ihtiyacım olacak mı?

Eeğr böbrek hastalığı doğrulanırsa, doktorunuz bir tedavi planı oluşturacaktır. Ayrıca nefrolog adı verilen özel bir böbrek uzmanına görünmeniz gerekebilir. Tedaviniz şunları içerebilir:

• İlaçlar
• Diyet değişiklikleri
• Ekstra kilo vermek, egzersiz yapmak ve sigarayı bırakmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri.

İdrarda Protein (Albüminüri) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi Hakkında Bizimle İletişime Geçin