Tehlikeli Köpek Balığı Türleri Nelerdir? En Küçük ve En Büyük Köpek Balığı Çeşitleri, İsimleri ve Özellikleri
Dünya'nın birçok yerinde bulunan Köpek Balığı türleri oldukça fazladır. Özellikle korku filmlerinde yer alan en tehlikeli köpek balığı cinsleri ve özellikleri de farklılık gösterir. Türkiye'de kaç tür köpekbalığı var, dediğimizde Akdeniz, Ege Denizi ve Marmara Denizi'nde toplam otuz dört çeşit köpek balığı olduğunu görürüz. Dünyada ise toplam üç yüz elli tür köpek balığı vardır. Bu türlerden bazıları da en küçük ve en büyük köpek balığı türleri arasında yer alır.
Tehlikeli Köpek Balığı Türleri Nelerdir?
Köpek balıkları, en eski fosil kalıntılarına göre milyon yıl öncesinden beri okyanuslarda yaşayan büyük bir balık grubudur. Kıkırdaklı balıklar sınıfında yer alan köpek balıkları; kıkırdaklı bir iskelet, beş veya altı çift solungaç ve birkaç sıra diş gibi çok özel özelliklere sahiptir. Yaklaşık tür köpek balığı, dünya okyanuslarında yaşamlarını sürdürmektedir. Bunlar arasından en fazla bilinen köpek balıkları türleri ve özellikleri şunlardır:
Melek Köpek Balığı
Çekiç Kafalı Köpek Balığı
Mavi Köpek Balığı
Boğa Köpek Balığı
Büyük Beyaz Köpek Balığı
Balina Köpek Balığı
Kaplan Köpek Balığı
Fırfırlı Köpek Balığı
Limon Köpek Balığı
Mako Köpek Balığı
Leopar Köpek Balığı
Dev Ağızlı Köpek Balığı
Büyük Camgöz
Hemşire Köpek Balığı
Megalodon Köpek Balığı
Siyah Uçlu Resif Köpek Balığı
En Küçük ve En Büyük Köpek Balığı Çeşitleri, İsimleri ve Özellikleri
Köpek balıkları her boyutta olabilir. En büyük köpek balığı, uzunluğu 13,7 metre olan balina köpek balığıdır. Yaklaşık kilo ağırlığında olan bu tür aynı zamanda balıkların da en büyüğü olarak kabul edilir. Belirtilen bu boyutların üzerinde balina köpek balıkları bildirilmiştir ancak raporlanmamıştır. Sırtları gri, mavi veya kahverengi renktedir ve hafif lekelerle kaplıdır. Balina köpek balıkları Pasifik, Atlantik ve Hint Okyanuslarındaki ılık sularda bulunur. Büyük boyutlarına rağmen, balina köpek balıkları, kabuklular ve plankton dâhil olmak üzere okyanustaki en küçük canlılarla beslenir. En küçük tür olan cüce fener köpek balığının boyu yaklaşık 15 santimetredir.
Zaman zaman insanlara saldırmaları ya da balıkçılara yakalanmaları ile basında yer alan ve birçok korku filmine malzeme olan 'denizin canavarları' ,Türk denizlerinde de yaşıyor. köpekbalığı türünden 34'ü Marmara, Ege ve Akdeniz'de yaşadığı köpekbalıkları, sıcak denizleri tercih etmeleri nedeniyle yaşam alanı olarak özellikle Akdeniz'i tercih ediyor. Ancak tür içinde insanlara saldıran ve tehlikeli olduğu bilinen 4 köpekbalığı türü var. Bu türlerden 3'ünün Türk denizlerinde var olduğu biliniyor. Bu türler, Boz Camgöz, Büyük Beyaz Köpekbalığı ve Büyük Camgözdür.
Dünyanın en büyük balıklarını görelim. Pek çok insan mavi balinayı dünyanın en büyük balığı olarak kabul etse de aslında bu unvana hak kazanan balina köpekbalığıdır. Mavi balina şüphesiz dünyadaki en büyük canlı hayvan ancak bir balık değil, memelidir. Bu yüzden, kıkırdaklı balıklar sınıfına ait gerçek bir balık olan balina köpek balığı en büyük balık olma rekorunu elinde bulunduruyor.
Dünyanın ikinci ve üçüncü en büyük balıkları ise sırasıyla büyük köpekbalığı ve büyük beyaz köpekbalığıdır. Bu üç türün tümü kıkırdaklı balıklarken, en büyük kemikli balık okyanus güneş balığı oluyor. Kendisi dünyanın en büyük balıkları listesinde altıncı sırada. Peki, dünyanın diğer en büyük balıkları neler?
Dünyanın En Büyük Balıkları
Resif Manta Vatozu
Manta alfredi, günümüzde dünyada yaşayan en büyük ikinci manta vatozu türü ve onuncu en büyük balık türüdür. Balık genellikle tropikal ve subtropikal deniz sularında yaşıyor ancak Doğu Pasifik ve Batı Atlantik'te yoklar. Balıklar 1,4 ton ağırlığa ve 5,5 m'ye kadar uzunluğa sahip.
Öncelikle zooplankton tüketir ve süzücülerdir yani avlarını tek seferde topluca yerler. Resif manta vatozu devasa boyutuna rağmen yüksek hızı nedeniyle nadiren görülmesine rağmen aşırı avlanma gibi insan faaliyetleri bu türün popülasyonunu olumsuz etkiliyor. Resif manta vatozu bu nedenle IUCN Kırmızı Listesi'nde yer alan "Hassas veya Korunmasız" bir türdür.
Mersin Morinası
Nesli kritik olarak tükenen bir tür olanHuso huso, mersin balığı ailesine ait. Balıkların yaşam alanı Karadeniz, Hazar Denizi ve Adriyatik Denizi ile sınırlıdır. İnsanlar bu türü yüksek fiyatlı incelikli beluga havyarı için yoğun şekilde avladılar. Düzensiz avlanma ve de kaçak avlanma faaliyetlerinin bu balığın popülasyonunu ciddi şekilde azaltması sonucu türü, ticari sömürüden korumak amacıyla acil durum planı uygulandı.
Dünyanın en büyük balıklarından olan mersin morinası ayrıca uzun ömürlü ve geç olgunlaşan bir tür. Yumurtlamak için nehirlerde yukarı doğru yüzerler. Avlandığı canlılar arasında diğer balıklar ve nadiren bazı su kuşları var. Beluga mersinbalığının bilinen en büyük örneği 7,2 metre uzunluğunda ve kg ağırlığındaydı.
Hoodwinker Güneş Balığı
Hoodwinker güneş balığı olarak da bilinen dünyanın en büyük balıklarından Mola tecta henüz yakın zamanda keşfedildi. Bu nedenle davranışları hakkında çok az şey biliniyor. Ancak en büyük balık türlerinden biri olması listeye girmesi için yeterli. Bu balık Güney Yarımküre'daki okyanus sularında yaşar ve saydam bir yapıya sahip olan ve vücudunu su pompalayarak hareket ettiren salp ile beslenir. Salp, planktonik tunikaptır.
Keskin kuyruk Molası
Keskin kuyruk Molası (Masturus lanceolatus), dünyanın tropikal ve ılıman deniz sularında yaşayan bir mola türü. Tür doğası gereği zor bulunduğundan nadiren görülür ve bu nedenle hakkında çok az şey bilinir. Balık yaklaşık 3,3 metre uzunluğa ulaşabiliyor ve 2 ton ağırlığa çıkıyor. Keskin kuyruklu mola, annelid (halkalı solucan), sünger, balık vb. çok çeşitli türlerle beslenir. Türün korunma durumu henüz değerlendirilmedi. Buna karşılık en büyük balıklardan biri.
Okyanus Güneş Balığı
Güneş Balığı (Mola mola), dünyanın yaşayan en büyük kemikli balığıdır. Bu türün yetişkinleri yaklaşık 2,3 ton ağırlığına çıkar ve maksimum 3,2 metre uzunluğunda olur. Benzersiz şekilleri nedeniyle uzunluklarına eşdeğer yüksekliğe ulaşabiliyorlar. Bu balıklar dünyadaki tropikal ve ılıman okyanuslarda yaşıyor.
Mola mola çok miktarda deniz jölesi ile besleniyor. Az sayıda doğal avcısı olmasına rağmen balıkçılık gibi insan faaliyetleri nedeniyle büyük tehditlere maruz kalıyorlar. Bu nedenle IUCN tarafından "Savunmasız" tür olarak etiketlendiler.
Deniz Şeytanı
Deniz şeytanı (Manta birostris), dünyadaki en büyük beşinci balık türüdür ve bir vatozdur. Bu nedenle ayrıca en büyük vatoz türüdür ve 7 metreye kadar büyüyebilir ve yaklaşık 3 ton ağırlığa çıkabilir.
Bu vatozlar tropikal ve subtropikal okyanuslarda yaşıyor. Hayalet vatozlar esas olarak planktonlarla beslenir ve ya tek başına ya da aynı türün diğer üyeleri ile grup halinde yüzerler. Bazen diğer deniz türleriyle yüzdükleri de görülür. Hayalet vatozu avlayan çok az yırtıcı hayvan olmasına rağmen, sorumsuz balıkçılık uygulamaları nedeniyle nüfuslarında ani düşüş yaşanıyor.
Kaplan Köpek Balığı
Galeocerdo cuvier yani "deniz kaplanı" bugün yaşayan en büyük dördüncü balık türüdür. 5 metreden yüksek uzunluğa ulaşabilir ve yaklaşık 3 ton ağırlığa çıkar. Bu türün popülasyonları tropikal ve ılıman okyanuslara dağılmıştır. Hayvanlar en çok Orta Pasifik Okyanusu'ndaki adaların çevresinde yaşıyor. Genç köpekbalıklarının vücutlarında yaşlanmayla birlikte kaybolan kaplan benzeri siyah çizgiler vardır.
Tür adını bu çizgilerden alıyor. Kaplan köpekbalığı tüm köpekbalıkları arasında en geniş av çeşitliliğine sahip. Su canlıları, deniz kuşları ve hatta deniz çöpü ile beslenir. Ne yazık ki kaplan köpekbalığı IUCN Kırmızı Listesi'nde Neredeyse Tehdit Altında kategorisinde yer alıyor. Bunun nedeni insan faaliyetleridir. Kaplan köpekbalığı, beyaz köpek balığından sonra insanlara en çok saldıran ikinci tür.
Büyük Beyaz Köpek Balığı
Büyük Beyaz Köpek Balığı (Carcharodon carcharias), su sıcaklığının 12 ila 24°C arasında değiştiği tüm okyanuslardaki kıyı sularında yaşar. Türün bazı örneklerinin 6 metre uzunluğunda ve yaklaşık 3,3 ton ağırlığında olduğu biliniyor. Bununla birlikte genellikle 4 metre uzunluğundalar. Bu da kendilerini dünyanın en büyük balıklarından yapıyor.
Büyük beyaz köpek balığı 70 yıldan fazla yaşayabiliyor! Köpek balığıyla ilgili insanlara yönelik saldırıların çoğu insanlarla karşılaşmanın sık olduğu kıyı bölgelerindedir. Çünkü bu hayvanlar avlanmak için kıyıya yakın yaşar.
Bununla birlikte insanlar, bu türün tercih ettiği bir av değil. Ancak yine de büyük beyazların kışkırtılmadan yaptığı saldırılar oldukça yaygındır. Bu balıklar deniz kuşları da dahil olmak üzere çeşitli türde avlarla besleniyor. Büyük beyaz köpek balığı ekosistemindeki en üst avcı olsa da bazen katil balinaların bu köpek balıklarını öldürdüğü biliniyor. Büyük beyaz köpek balığı da yukarıda bahsedilen türlerle aynı tehditlere maruz kalan savunmasız bir balık. Büyük beyaz köpek balıklarının nesli 'de yapılan araştırmalara göre "Neredeyse Tükenmek Üzere" olarak tanımlanmıştır.
Büyük Camgöz
Büyük Camgöz (Cetorhinus maximus), yaklaşık 6 ila 8 metre uzunluğa ulaşabilir ve 19 ton ağırlıkta olabilir. Bu da bu balık türünü dünyadaki en büyük ikinci balık yapar. Bu göçmen köpekbalığı dünyanın ılıman okyanuslarında yaşıyor. Balina köpekbalığı gibi, sadece planktonlarla beslenir. O nedenle devasa bir ağzı var.
Avını topluca ağzına aldığından "süzücü" olarak geçen bu köpekbalığı güneşte güneşleniyormuş gibi su yüzeyinin yakınında beslenir. Zira planktonlar da su yüzeyine yakındır. Büyük köpek balığı, IUCN tarafından nesli tükenmekte olan bir tür olarak listeleniyor. Yiyecek, karaciğeri yağı, yüzgeci ve ayrıca balıkçılıktan kaynaklanan tehditlerle ağır ticari sömürüsü yapılıyor. Tüm bunlar türün popülasyonunu azaltmıştır. Yine de hala yaşayan en büyük balıklardan biri.
Balina Köpek Balığı
12,6 metreye kadar büyüyebilen ve 21,5 tona kadar çıkabilen Rhincodon typus, günümüzde yaşayan en büyük balık türüdür. Aynı zamanda dünyada memeli olmayan en büyük omurgalı canlıdır. Balina köpek balığı, ılık tropikal okyanusların açık sularında yüzüyor.
Bu balıklar 70 yıla kadar yaşayabilir. Büyük boyutlarına rağmen insanlar için nadiren tehdit oluştururlar. Birçok büyük balık ve balina gibi çoğunlukla planktonla beslenirler. Tür IUCN tarafından nesli tükenmekte olan tür kategorisine yerleştirildi. Hatalı avlanmadan kaynaklı ölümler, gemi çarpmaları, düşük üreme oranı türün gelecekte hayatta kalmasını tehdit eden faktörler arasında.
