Ayak Tendon Kopması Ne Kadar Sürede Iyileşir

Ortopedi Uzmanı Dr. Numan Duman, aşil tendonu yaralanmalarına ilişkin değerlendirmede bulundu.

Aşil tendonu, en kuvvetli tendon

Dr. Numan Duman, “Aşil tendonu ayak bileği arkasında bulup baldır arkasındaki kasların birleşerek topuk kemiğine yapışırken oluşturduğu tendondur. Vücudun en kuvvetli tendonudur. Fonksiyonu baldır kaslarının kasılmasıyla ayak bileğini ayak tabanına doğru bükmektir.” dedi.

En sık yaralanan tendon: Aşil tendonu

Aşil tendonu yaralanmalarına değinen Dr. Numan Duman, “Aşil tendonu ayak bileği çevresinde en sık yaralanan tendondur. Kesici alet ile doğrudan temas ile yaralanabildiği gibi amatör spor esnasında ayak bileğinde meydana gelen ani gerilme sonrasında da yırtılabilir”diye konuştu.

Parmak ucunda yükselme hareketi yapılamaz

Aşil tendon yaralanması sonrasında hastanın ayak bileği arkasında yanıcı ani gelişen ağrı hissettiğini belirten Dr. Numan Duman, “Bu ağrıya yırtılma sesi de ya da düşük düzeyli patlama sesi de eşlik edebilir. Takibinde hasta ayak bileğini plantar fleksiyona getiremez yani parmak ucunda yükselme ya da gaza basma hareketini yapamaz.” uyarısında bulundu.
Dr. Numan Duman, aşil tendon yırtığı tanısının ortopedi uzmanı tarafından muayene edilerek tanı konulabildiğini belirterek tanının MR görüntülemesi ya da USG ile kesinleştirildiğini kaydetti.

Ameliyatla ya da alçı ile tedavi edilebiliyor

Aşil tendon yırtığının tedavi yöntemlerine değinen Dr. Numan Duman, “Aşil tendon yırtığı genç aktif ve sporcularda ameliyatla uç uca tendon tamir şeklinde yapılabilir. Ameliyat edilen hastalar egzersiz ve sportif aktiviteye daha erken dönmektedir. Tendon uç uca dikildiği için kısalık meydana gelmez, ayak bileğinde güç kaybı oluşmaz. Hasta ameliyat tedavisini kabul etmez ya da ek hastalıklarından dolayı ameliyat edilemezse ayak bileği plantar fleksiyon pozisyonunda alçı uygulanır. Alçı tedavisinden sonra açı ayarlı ayak bilekliği ile hastanın takip ve tedavisi devam eder.” diye konuştu.

6 ayda iyileşebilir

Aşil tendon yırtığı sonrasında mutlaka fizik tedavi yapılması gerektiğini kaydeden Dr. Numan Duman, “Ameliyatlı ya da ameliyatsız tedavi sonrası mutlaka fizik tedavi ile baldır arkasındaki kaslar güçlendirilir. Takibinde altıncı ve yedinci aylarda spora dönüş mümkün olur.” dedi.

Tedavide alçı ve ayak bilekliği kullanılmalı

Aşil tendonu yaralanması tanısı konulan hastaların en azından alçı ya da ayak bilekliği ile tedavi edilmesi gerektiğini vurgulayan Dr. Numan Duman, “Aksi takdirde yırtılmış olan tendon uçları arasında işlev görmeyen fibrotik doku meydana gelir. Bu doku ayak bileğinde güç kaybı ve hareket kısıtlanması meydana getirir. Kişinin uzun mesafe yürümesi ya da sportif faaliyetlere katılması mümkün olmayacaktır. Gecikmiş aşil tendon yırtıklarının ameliyatının erken dönemde yapılacak olan ameliyata oranla daha zorlu ve daha az başarılı olduğu bilinmektedir.” dedi.

İçindekiler

Tendon nedir?

Tendon, hareketimizi sağlayan, kasların ürettiği gücü kemik ve eklemlere ileten bağlardır. Sağlıklı tendon, hareketin en önemli elemanlarından biridir. Tendon kasları kemiğe bağlayan sert liflerdir. Örneğin; Aşil tendonu baldır kasını topuk kemiğine bağlar.

Tendon yaralanmaları nelerdir?

Tendon yaralanmalarının çoğu omuz, dirsek, diz ve ayak bileği gibi eklemlerin yakınında meydana gelir. Bir tendon yaralanması aniden ortaya çıkabilir, ancak daha sıklıkla zaman içinde tendon yapısında meydana gelen küçük yırtıkların sonucu olarak görülür. Tendonların oluşturduğu işlev kaybının nedenleri farklı isimlendirilebilirse de genel olarak “tendinopati” terimi hem inflamasyonu hem de mikro yırtıkları içeren kapsayıcı bir isimlendirme olarak daha sık kullanılmaktadır. Bununla birlikte, uzun yıllar tendon sorunlarının çoğuna “tendinit” adı verilmiştir. Birçok kaynak tendon hasarını tanımlamak için hala bu tanıdık kelimeyi kullanmaktadır.

Tendon yaralanmalarının sebepleri nelerdir?

Tendon yaralanmalarının çoğu, aşırı kullanım veya yaşlanma nedeniyle tendona taşıyabileceğinden fazla uygunsuz yüklenmenin oluşturduğu aşınma ve yıpranmanın sonucu ortaya çıkmaktadır. Tendon yaralanmaları herkeste ve her yaşta görülebilir. Ancak, işlerinde, sporlarında veya günlük aktivitelerinde aynı hareketleri tekrar tekrar yapan kişilerin bir tendona zarar verme olasılığı daha yüksektir. Tendon yaralanması aniden veya yavaş yavaş ortaya çıkabilir. Tendon zamanla zayıfladığında ani bir yaralanma yaşanması daha olasıdır.

Tendon yaralanmalarının belirtileri nelerdir?

Tendon yaralanmalarının belirtileri (Tendinopati) genellikle etkilenen bölgede ağrı, sertlik ve güç kaybına neden olur. Tendonun bulunduğu eklem kullanıldığında ağrı daha da kötüleşebilir. Gece boyunca veya sabah uyanınca daha fazla ağrı ve sertlik yaşanabilir. İlerlemiş ve uygun tedavi edilmemiş durumlarda tendonu kullanırken gevrek bir ses, çıtırtı veya his hissedilebilir.

Tendon yaralanması nasıl teşhis edilir?

Tendon yaralanmasını (hasarını) teşhis etmek için çoğu zaman şikayetlerin iyi sorgulanması ve yorumlanmasını izleyen hassas bir muayene yeterlidir. Yaralanma bir alet veya spor ekipmanı kullanımıyla ilgiliyse, kullanım ile ilgili ayrıntılı ve bazen uygulamalı bilgi istenebilir. Semptomlar şiddetliyse veya tedavi ile düzelmiyorsa, röntgen, ultrason veya MRI gibi bir test yaptırmak gerekebilir.

Tendon yaralanmaları nasıl tedavi edilir?

Çoğu durumda, tendon yaralanması basit yöntemlerle tedavi edilebilir. 

Tendon yaralanmaları tedavisi için:

• Ağrılı bölge dinlendirilir ve ağrıyı daha da kötüleştiren aktivitelerden kaçınılır.
• İlk saat boyunca her seferinde dakika olmak üzere saatte 1 veya 2 kez buz veya soğuk paketler uygulanır. Yardımcı olduğu sürece buz kullanmaya devam edilir.
• Günlük yaşantıyı veya gece uykusunu bozan ağrı varsa basit ağrı kesiciler alınır. 
• Sertliği önlemek için nazik egzersizler ve esneme yapılır.

Bu uygulamalar sonrasında iyileşme hissedildiğinde günlük yaşantıya ve aktivitelere kontrollü olarak dönülebilir. Ancak özellikle yoğun egzersiz veya karşılaşmalı spor faaliyetlerine ağrının tamamen geçtiğine emin olmadan başlanmamalı, tercihen yaralanma öncesi seviyenin oldukça altından hafif derecelerde başlanmalıdır. Önceki seviyeye yavaşça geri dönülmeli ve yapıldığında ağrı oluşturuyorsa durulmalıdır. Egzersiz yapmadan önce ısınmaya mutlaka zaman ayırılmalıdır. 

Bunlar yardımcı olmazsa, fizik tedavi önerilebilir. Yaralanma şiddetli ise veya uzun sürerse, tendonu sabit tutmak için bir atel, destek veya alçı gibi sabitleme yöntemleri kullanmak gerekebilir.

Tendon yaralanmasının iyileşmesi haftalar veya aylar alabilir. Bu noktada sabırlı olmak ve tedaviye uyum sağlamak önem taşımaktadır. Yaralı tendonu çok erken kullanmaya başlamanın daha fazla hasara neden olabileceği ve bu durumda tedavi şeklini değiştirmek gerekebileceği unutulmamalıdır.