Lilav Anlamı

Lilavlar zamanı… Bahar yağmurları ile zirvelerde eriyen karlarla beraber toprakla birleşmesi, derelerin coşması, doğaya mana katması, her çeşit ağaç ve ota bereket katmasıdır. Lilavlar zamanı, ana tanrıçaların mevsimi, bilge insanların mevsimidir.

Dilpak DAĞ

Beşinci mevsimi bilir misiniz? "Hayır" dediğinizi duyar gibiyim. Evet, gerillanın dışında kimsenin bilmediği, tatmadığı beşinci mevsim.

Bu mevsimi ben de gerillalar sayesinde tanıdım ve yaşadım. Gerçekten de doyumu olmayan bir mevsim. Hiç görmediğim envai çeşit çiçek, ağaç, farklı türde hayvanlar… Bir de burnuma gelen o kokular… Papatyalar, ters laleler, yabani laleler, ada çayı, kayalık kekiği ve daha binlercesi… Bu nedenle gerillalara sonsuz borçluyum.

Lilavlar zamanı… Bahar yağmurları ile zirvelerde eriyen karlarla beraber toprakla birleşmesi, derelerin coşması, doğaya mana katması, her çeşit ağaç ve ota bereket katmasıdır. Lilavlar zamanı, ana tanrıçaların mevsimi, bilge insanların mevsimidir. Lilav zamanı Mart ayının Nisan ayı ile bütünleşmesidir.

Kur’an’da “Nisa” kadın anlamında kullanılmaktadır. Asıl kökeni anlaşılıyor ki, kadından gelmedir. Kadın ki kutsaldır. İki canlı olabildiği gibi üç canlı bile olabiliyor. Belki de daha fazla. Kadının kutsallığı farkını ortaya koymaktadır. 9 ay boyunca bir canlıyı karnında taşıyor, doğurduktan sonra da kendi sütü ile besliyor. Nisan ayının bereketinden de anlaşılıyor.

Bütün canlıları canlandıran, yaza hazırlayan bir mevsim. Lilavlar zamanıyla yeşillenir ağaçlar, çiçekler ve yosunlar. Muazzam bir renk cümbüşü oluşturur. Ve insanı kendinden geçiren mis gibi kokusu, bedeni okşayan ılık esen rüzgarı vardır.Yürekler kıpır kıpırdır. Rengarenk yeşil tonlar insanı büyüler. Her açan çiçek sanki bir başka gülümser, her gülüşün anlamı vardır. Lale, kardelen, papatya… Her birinin rengi, kokusu farklı, her biri farklı bir anlam katar doğaya. Çiçeklere konup polenlerinden yararlanan kelebekler ve arılar harıl harıl çalışırlar. Hiçbirinin gönlünü bırakmazlar.

Ağaçlar kış boyunca harıl harıl çalışırken hiçbirimiz çalışmasının farkında değilizdir. Bazen baktığımızda ‘Bu nasıl bir ağaç, kupkuru’ deriz. Fakat bütün mahareti ağacın iç çalışmasındadır. Lilavlar zamanında tomurcukları çatlamaya başlar. Her ağaç farklıdır; yaprağı, meyvesi, gövdesi…

Bazıları erkenden yaprak açarken, bazıları da yavaş yavaş tadını çıkara çıkara açar. Her tonda yeşil rengini bulabilir insan. Kendi kendimize ‘Yeşilin bu kadar tonu var mıydı’ diye sormadan edemeyiz. Dağı bayırı geze geze şahitlik ediyor gözlerimiz.

İnsan gözlerini alamıyor tarifi olmayan manzaralara. Dakikalar, saatler birbirini kovalıyor farkında olmadan. Bir de bakmışız güneş zirvelerin arkasında saklanıyor. Yorulmak nedir hissetmiyoruz bile. Kendimizi buluyoruz bu güzelliğin içinde.

Bir de kaynak sularımız var. Sistem içerisinde para ile satın alırız sözde arındırılmış suları. Suyu avuçlayıp içtiğimizde ‘Ya Star, bu nasıl bir tat’ demekten kendimizi alamıyoruz.

’te Cûdî’ye gitmiştim. Yaz ortasıydı. Bir zirveyi tırmanırken sıcaktan betim benzim atmış, boğazım kurumuştu. Bana eşlik eden iki kadın gerilla ile bir yerde mola verdik. Damla damla akan bir kaynağa dayadılar pet şişesini. Kana kana içtikten sonra ‘İşte bu!’ diye bağırmaktan kendimi alamadım. Gerilla Ronya, “Bizim topraklarımız kutsaldır. Her bir karış toprağı, her damla suyu bizim için kutsaldır. Bundandır uğruna can verdiğimiz” demiştim. Sözleri hala kulağımda çınlıyor. Bugün dağları gezerken onu da andım.

Ferhat Ya&#;ar

DUVAR - y&#;l&#;nda yay&#;n hayat&#;na ba&#;layan Psychology Kurdî, Psikoloji alan&#;nda yay&#;mlanan ilk Kürtçe dergi olma özelli&#;ini ta&#;&#;yor. Kürtlerin ya&#;ad&#;&#;&#; travmalar üzerine önemli yaz&#;lara yer veriyor. Psychology Kurdî'nin editoryas&#;nda yer alan Abduls&#;ttar Özmen yüksek lisans&#;n&#; Kürt Dili ve Edebiyat&#;nda tamamlad&#;. Özmen; 'Kürtlerin psikolojisinin' dezavantajl&#; gruplar&#;n sosyo-psikolojik unsurlar&#;yla birlikte, sömürge psikolojisi, kimlik, aidiyet, ayr&#;mc&#;l&#;k, &#;iddet, toplumsal travma, toplumsal dayan&#;&#;ma ve direnç kavramlar&#; ile Kürtlerin öznel tarihselli&#;inden ayr&#; ele al&#;namayaca&#;&#;n&#; söylüyor.

Türkiye'de Kürtçe, Türkçeden sonra en çok konu&#;ulan ikinci dil Kürtçe yasakland&#; ve konu&#;anlara para cezas&#; kesildi. Ama asimilasyon politikalar&#;na ra&#;men varl&#;&#;&#;n&#; hep korudu. Zengin bir dil olmas&#;na ra&#;men baz&#; çevreler taraf&#;ndan hala 'bilim dili' ve 'e&#;itim dili' olmad&#;&#;&#; iddias&#;nda bulunarak anadilde e&#;itime kar&#;&#; ç&#;k&#;yor ve asimilasyon politikalar&#;n&#; savunuyor. Hal böyle olunca Kürtler, modern hukuk ve bilim alan&#;nda büyük bir eksili&#;i tamamlamaya çal&#;&#;&#;yor.

'KÜRTÇE B&#;R B&#;L&#;M D&#;L&#;'

Abduls&#;ttar Özmen, dergi ç&#;karma önerisinin psikolog olarak çal&#;&#;an arkada&#;lar&#;ndan geldi&#;ini söyledi. '&#;lk’ olmaktan çok ilkelerin önemli oldu&#;unu dü&#;ündüklerini ve bunun üzerinden gideceklerini belirten Özmen &#;unlar&#; söyledi: “Var olan dergilerin ço&#;u edebiyat, dil, tarih üzerine. Kendi alanlar&#;nda önemli bo&#;luklar&#; da dolduruyorlar. Her &#;ey bir nevi ihtiyaç do&#;rultusunda ortaya ç&#;k&#;yor. Bizler de bu alanda ciddi anlamda bir eksikli&#;in oldu&#;unu gördük ve bu eksikli&#;i gidermek ad&#;na böyle bir çal&#;&#;ma içine girdik. Eksiklik dedi&#;imiz Kürtçenin psikoloji alan&#;nda kullan&#;lmamas&#;, bu alanda bir terminolojinin &#;u ana kadar olu&#;mamas&#; ve bunun beraberinde getirdi&#;i s&#;k&#;nt&#;lard&#;r. Böyle olunca insanlar yazmaktan çekiniyor. Yazmad&#;kça, bunun üzerine gitmedikçe bu eksiklik de do&#;al olarak giderilemiyor. Amac&#;m&#;z bunun önüne geçmek ve Kürtçenin bir bilim dili olarak da psikoloji alan&#;nda kullan&#;lmas&#;na kap&#; aralamakt&#;. Tabii Kürtçeden söz ederken ‘Kurmancî’ lehçesini özellikle belirtmemiz gerekir.”

'HENÜZ OLUMLU YA DA OLUMSUZ B&#;R ELE&#;T&#;R&#; YAZISI &#;LE KAR&#;ILA&#;MADIK'

Psychology Kurdî dergisi yay&#;n hayat&#;na ba&#;lad&#;&#;&#; günden bu yana gerek sosyal medyada gerek haber ajanslar&#;nda oldukça ilgi gördü. Yak&#;nda derginin say&#;s&#;n&#;n ç&#;kaca&#;&#;n&#; ama halen ciddi anlamda olumlu ya da olumsuz bir de&#;erlendirme veya ele&#;tiri yaz&#;s&#; ile kar&#;&#;la&#;mad&#;&#;&#;n&#; söyleyen Özmen &#;öyle konu&#;tu: “Ne yaz&#;lar&#;n içeri&#;i ne dili ne de derginin biçimiyle ilgili. Herkes bize iyi bir çal&#;&#;ma içerisinde oldu&#;umuzu söylüyor ama ihtiyac&#;m&#;z olan bu de&#;il. Gönül isterdi ki okuyucudan gelen dönü&#;lerle yol alal&#;m ve varsa eksikliklerimizi giderelim.”

'KONULAR CO&#;RAFYANIN &#;HT&#;YAÇLARINA GÖRE BEL&#;RLEN&#;YOR'

Özmen, konular&#;n daha çok co&#;rafyan&#;n ihtiyaçlar&#; do&#;rultusunda belirlendi&#;ini söylüyor: "Bunun yan&#;nda psikolojinin temel konular&#; ve yayg&#;n problemler de (depresyon, anksiyete, travma sonras&#; stres bozuklu&#;u…) gözard&#; edilmiyor. &#;lk say&#;lara bak&#;ld&#;&#;&#;nda ele al&#;nan konular&#;n o dönemde ya&#;anan toplumsal olaylardan kopuk olmad&#;&#;&#;n&#; gözlemleyebiliyoruz. Derginin bir sonraki dosya konusunu son ç&#;kan say&#;da belirliyoruz. Ayr&#;ca sosyal medya hesaplar&#;m&#;z üzerinden de gerekli duyuruyu yap&#;yoruz. Bunun neticesinde gelen yaz&#;lar&#; editoryal olarak hem dil hem içerik aç&#;s&#;ndan de&#;erlendirip yay&#;mlan&#;p yay&#;mlanmayaca&#;&#;na karar veriyoruz. Çeviride hem alana hem dile hakim olmak gerekiyor. Seçimimizi ona uygun bir &#;ekilde yapmaya çal&#;&#;&#;yoruz.”dedi.

'PSYCHOLOGY KURD&#;: KÜRT'E A&#;T OLAN VE KÜRT D&#;L&#;NE VURGUDUR'

Özmen &#;öyle devam etti: “Do&#;rusu ‘Psychology Kurdî’ den sadece Kürtlerin psikolojisi de anla&#;&#;ls&#;n istemiyoruz. Biz bu ismi bilinçli seçtik. ‘Psychology’ olmas&#; evrenselli&#;e, ‘Kurdî’ ise Kürde ait olana ve Kürt diline vurgudur. Güncel ara&#;t&#;rmalar&#;m&#;z yok de&#;il. Jan Îlhan K&#;z&#;lhan’&#;n travma, sava&#;, göç üzerine çal&#;&#;malar&#;, Erdal Alada&#;’&#;n Ad&#;yaman örne&#;i intihar olgusu vb. ara&#;t&#;rma yaz&#;lar&#;m&#;z buna örnektir. Yaln&#;z bunu yeterli görmüyoruz. Güncel konular ve ara&#;t&#;rmalar önümüzdeki say&#;lar&#;n öncelikleri aras&#;ndad&#;r.”

'ÇOCUK SAYISI EBEVEYNLER &#;Ç&#;N OLDUKÇA FAYDALI ODU'

Dergi son iki say&#;s&#;nda önemli iki konuyu ele ald&#; ve büyük ilgi gördü: 'Çocuk ve çocuk psikolojisi', 'Kad&#;n ve kad&#;n psikolojisi.' “Asl&#;nda bunlar psikoloji bilimine klinik aç&#;dan yakla&#;man&#;n ötesini gerektiren, toplumsal dinamikleriyle de de&#;erlendirilmesi gereken hassas konular” diyor Özmen ve &#;öyle devam ediyor: “Ayr&#; ba&#;l&#;klarda iki ayr&#; temel say&#; olarak seçmemizin ve üzerinde spesifik çal&#;&#;mak istememizin bir amac&#; da buydu diyebiliriz. Her iki dosya da belirli gruplar&#; hedefledi&#;i için ilgi büyük oldu. Çocuk say&#;s&#;, genel çocuk psikoloji bilgisini edinmek isteyenler ve özellikle ebeveynler için oldukça faydal&#; oldu ve övgüyle kar&#;&#;land&#;. Kad&#;n ve kad&#;n psikolojisini çocuk say&#;s&#;yla bir tutamay&#;z. Çünkü kad&#;n ve kad&#;n psikolojisi say&#;m&#;z ço&#;unlukla ana ak&#;m psikoloji bilgisinin toplumsal cinsiyet ele&#;tirisini ele ald&#;. Bu say&#; modern bilimleri ve dolay&#;s&#;yla psikolojiyi de &#;ekillendiren eril anlay&#;&#;a temkinli yakla&#;mam&#;z&#; gerektiriyordu. Say&#;n&#;n bu yan&#;yla oldukça ba&#;ar&#;l&#; bir içeri&#;i yakalad&#;&#;&#;n&#; söyleyebiliriz.”

'D&#;S&#;PL&#;NLERARASI B&#;R DERG&#; OLMA ÇABASINDAYIZ'

Derginin say&#;lar&#;n&#; internette yay&#;nlama gibi bir planlar&#; olmad&#;&#;&#;n&#; söyleyen Özmen, “Ama ilerleyen süreçlerde farkl&#; ko&#;ullarda bu alternatif de dü&#;ünülebilir. Temel beklentimiz okunup yayg&#;nla&#;mas&#;d&#;r. Gelecekte bir ba&#;vuru kayna&#;&#; olmas&#; temel beklentimizdir. Dergi ‘psychology’ ismiyle ç&#;kt&#;&#;&#; için herkes sadece psikoloji yaz&#;lar&#; yay&#;mlan&#;yor diye dü&#;ünebilir ancak disiplinleraras&#; bir dergi olma çabas&#; içindeyiz ve bu do&#;rultuda okurlar&#;m&#;zdan yaz&#;lar gelmesini de bekliyoruz” dedi.

'KÜRTÇE YAYIMLANAN DERG&#; VE K&#;TAPLARIN DA&#;ITIM SORUNU VAR'

Özmen ayr&#;ca,  Kürtçe yay&#;mlanan dergi ve kitaplar&#;n ortak sorununun, da&#;&#;t&#;mlar&#;n&#;n iyi bir &#;ekilde yap&#;lam&#;yor odu&#;unun alt&#;n&#; çiziyor. "Hemen hemen bütün Kürt yay&#;nevleri kitap ve dergilerini birkaç &#;ehre (&#;stanbul, Diyarbak&#;r, Ankara, Van, Mardin, Batman) ve o &#;ehrin çok az noktas&#;na da&#;&#;tmaktan öteye gidemiyor. Tabi ki bunun anla&#;&#;labilir bir sürü nedeni mevcut" diyen Özmen, Psychology Kurdî dergine ula&#;mak isteyen okurlara &#;u adresleri s&#;ral&#;yor:

"&#;stanbul Taksim’de ‘Medya Kitabevi’nde, Ankara K&#;z&#;lay’da ‘Destar Kitap Cafe’de, Diyarbak&#;r Ofis’te ‘Ajans JJ’, ‘Pirtûka Kurdî’, ‘Lilav Kitabevi’nde, Van Merkez’de bulunan ‘Lorya Yay&#;nc&#;l&#;k - Kitaba Kurdi ve ‘Lilav Kitabevi’nde, Mardin’de ‘Leylan Kitap Cafe’ ve ‘Zend Kitabevi’nde, Nusaybin’de ‘Bênav Kitabevi’nde, K&#;z&#;ltepe’de ‘Mawa Kitap Cafe’de temin edilebiliyor. Bunun d&#;&#;&#;nda ba&#;ka &#;ehirlerden veya yurtd&#;&#;&#;ndan dergimizi temin etmek isteyenler, internetteki funduszeue.info, funduszeue.info, funduszeue.info adreslerinden dergimize rahatl&#;kla ula&#;abiliyor."

Hîvda ismi ay doğdu anlamına funduszeue.info 30,

Hîvda ne demek?

Hivda Kürtçe üzerinden Türkçeye çevirdiği zaman anlam olarak, 'ay doğdu' şeklinde ifade edilmektedir. Ayın doğumunu simgeleyen ve aynı zamanda o andaki güzel görüntüsünü yansıtan Hivda, böylesi bir mana üzerinden kız çocukları için değerlendirilecek en etkili adlardan biridir.

Rojda ismi ne anlama gelir?

Rojda "Roj" ve "da" kelimelerinden oluşturulmuş kürtçe kökenli kız çocukları için kullanılan bir addır. Roj "güneş", da "danin" fiilinin kök hali ve "vermek" anlamına gelmektedir. Rojda " gün doğumu, günesin atması, güneşin doğuşu" anlamına gelmektedir.

Lilav ne demek kürtçe?

Karların erimesiyle ortaya çıkan su. Baharın gelişi.

Berçem ismi ne anlama gelir?

Berçem, hem dere kenarı hem de dere kenarında yetişen çiçek anlamına gelir.

Zilan ne demek anlamı ne?

Zilan ismi Kürtçe kökenli bir isimdir. Zilan isminin anlamı yeniden doğuş şeklinde geçmektedir.

Hevidar isminin anlamı nedir?

Hevidar ismi, umutlu anlamına gelmektedir.

Rojda ismi Kuran&#;da geçiyor mu?

Rojda ismi kuranda geçmemektedir.