Boğazımda Balgam Var Gitmiyor

Akciğer zarar gördüğünde genelde hırıltı ve balgam oluşturur. Balgam boğaz bölgesinde biriken mikroplardan kaynaklı tıkanmayla oluşan mukus tabakasıdır. Hırıltı ise tamamen ciğerlerde oluşan bir problemden kaynaklı ortaya çıkar. Yani ciğerlerdeki bir problem hırıltı ve balgam oluşumuna sebebiyet verir. Kişilerin de en çok merak ettiği konular arasında bu problemlere ne gibi çözümler olduğu ve atlatılacağıdır. Yazımızda bizler de boğazda hırıltı ve balgam nasıl geçer, nefes alırken boğaz hırıltısına ne iyi gelir, neyin belirtisidir gibi soruları cevaplayarak sizleri bilgilendirmeyi amaçladık. Yazımızı okumaya devam ederek bu bilgilere ulaşabilirsiniz.

Boğazda Hırıltı ve Balgam Nasıl Geçer?

Boğazda hırıltı ve balgamın birçok sebebi olduğu gibi durumuna ve ciddiyetine göre de birçok çözümü ya da azaltma ihtimali vardır. Balgamın sebebi de genel olarak ciğerde oluşan rahatsızlıklar olduğu için de hırıltı ve balgamın çözümleri ortaktır diyebiliriz. Ciddi olmayan durumlarda evde tedavi yöntemi ile kolayca atlatılırken, ciddi seviyelerde seyreden konularda ise doktor kontrolünde tedavi gereklidir. Hırıltı ve balgamı geçirmek ve azaltmakta kullanılan bazı yöntemler ise şunlardır:

Buhar Tedavisi: buhar tedavisi, sıcak nem açısından zengin olan havanın solunması, sinüslerin temizlenmesi ve ciğerlerdeki hava kanallarının açılmasına sebep olmaktadır. Buhar tedavisini nane yapı ile yapmak ise birçok artıyı da katıyor. Etkili olmasının sebebi de nanenin ağrı giderici ve ferahlatıcı olmasıdır. Boğazı yumuşattığı için de balgamı azaltma özelliği vardır. Etkili olmasının sebebi de nanenin ağrı giderici ve ferahlatıcı olmasıdır.

Sıcak İçecekler: Sıcak içeceklerin tüketilmesi boğazı ve hava yollarını yumuşattığından kaynaklı hırıltı ve balgamı hafifletir.

Solunum Egzersizleri: Zaman zaman uygulanan solunum egzersizleri yapılan araştırmalar doğrultusunda hırıltı ve diğer ciğer rahatsızlıklarında hafiflemeye sebep olduğunu göstermektedir.

Nemlendiriciler: Hava kirliliği ve alerji reaksiyonlar hırıltılara sebep verdiğinden kaynaklı nemlendirici kullanmak hırıltının azalmasına yardımcı olabilmektedir.

Tetikleyicilerin Kontrolü: Astım ve alerjen gibi kronik rahatsızlıklar, belli başlı tetikleyicilere yanıt olarak daha da kötüleşebilirler. Bu tetikleyicileri mümkün olduğunca kontrol etmek bu duruma yardımcı olur.

Bunun dışında doktor kontrolüyle ilaç tedavi bir diğer farklı durumdur. Durumun ciddiyetine göre yapılan tetkiklerce ilaç tedavi yöntemlerine başvurulur ve hastalığın aza indirgenmesi çalışılır.

Nefes Alırken Hırıltı, Balgam, Öksürük Neden Olur?

Nefes alırken hırıltı, öksürük ve balgam neden olur sorusunun ortak cevabı ciğerlerde olan problemlerdir. Ciğerlerde oluşan problemler nefes alırken hırıltılara, boğazda balgam ve öksürük olmasına sebebiyet verir. Bunlar vücudun rahatsızlıklara karşı oluşturduğu tepkilerdir. Bu tepkileri aza indirgemek ya da tamamen ortadan kaldırmak için doğal tedavi yöntemleri de bulunduğu gibi doktor tedavisiyle de sonuçlandırabilirsiniz.

Geniz akıntısının belirtileri nelerdir?

Geniz akıntısı hissedilir bir belirti haline geldiğinde, bu daha çok boğaz bölgesinde balgam hissi ile sık sık boğaz temizleme isteğine neden olur. Balgam çıkarma ve tükürme hastayı toplumda güç durumlara düşürür. Geniz akıntısının neden olduğu öksürük ve boğazda gıcık hissi oldukça rahatsız edicidir. Yoğun akıntı boğaza indiğinde, nefes borusuna kaçmaması için refleks ya da istemli olarak öksürük olur. Öksürük balgamlı olabileceği gibi kuru da olabilir. Bu tip öksürükler nedeniyle bazı hastalarda öğürmeler, mide bulantısı ve kusma gibi ek yakınmalar dahi görüyoruz. Geniz akıntısı belirtileri bazen burun tıkanıklığı, yüz bölgesinde dolgunluk, baş ağrısı ve hapşırma ile de beraber olabilir. Bu gibi durumlarda sinüzit hastalığı veya alerjik nezle ile ilişkili olduğuna sıkça rastlıyoruz. Geniz akıntısı hastalarının diğer yakınmaları arasında tekrarlayan boğaz sorunları, faranjit, kulak iltihaplanmaları, bronşit ve astım gibi hastalıklar da olabilir. Zira geniz akıntısı, bu hastalıkları tetikleyen veya tedavisini güçleştiren etkenler arasındadır.

Geniz akıntısının yaşla da ilgisi vardır (old man's drip). Burun içi mukoza örtüsünün yaşlanmayla değişmesi, geniz akıntısını arttırabilir. Hafif ısı değişimlerine yaşlı burunlar daha hassastır. Ayrıca akıntılar herhangi bir yiyecek veya özellikle baharatlı yendiğinde de tetiklenebilir.

Geniz akıntısı ile karıştırılan durumlar var mıdır?

Burada üzerinde durmak istediğim bir konu daha var. Bazı hastalarda geniz akıntısı olmadığı halde "akıntı varmış hissi" olabiliyor. Tekrarlayan endoskopik muayeneler ve takiplerle bu hastaları, gerçekten geniz akıntısı olan hastalardan ayırdedebiliyoruz. Akıntı olmadığı halde hissinin bulunması, çeşitli boğaz-geniz kitleleriyle, yaşlılıkla, inflamatuvar hastalıklarla veya psikolojik rahatsızlıklarla ilişkili olabiliyor. Bu hastalarda ileri araştırma ve tetkikler yapmak ve ilgili branşlara yönlendirmek gerekebiliyor.

Reflü hastalığı da hatalı bir şekilde geniz akıntısı gibi hissedilebilir. Mide asidinin boğaz ve gırtlak bölgesinde yaptığı tahriş nedeniyle, hastalar boğazlarındaki bu hissi geniz akıntısıymış gibi algılayabilir. Burun ve genizde, rutin yaptığımız endoskopik muayene sırasında, gerçek bir geniz akıntısı varsa bunu zaten görebiliyoruz. Gırtlak bölgesinin endoskopisinde de asit kaçağının (reflü) etkileri (interarytenoid pakidermi) saptanabilir. Hastaların bazılarına, yemek borusu-mide endoskopisi yapıldığı halde reflü hastalığı (laringofaringeal reflü) olmadığı söylenmiş olabiliyor. Oysa pHmetri kateteri takılmamış ve diğer araştırmaları tamamlanmamış hastalarda, reflü tanısı konulamamış olabilir. Reflü hastalarında ilgili branşlar tarafından araştırmaların tamamlanması ve hastalık saptanırsa en az ay tedavi görmeleri gerekmektedir.

Geniz akıntısının çözümü var mıdır?

Geniz akıntısını endoskopik değerlendirme sırasında görerek saptadığımız hastaların çoğunda çözüm sağlanabilir. Bu akıntının çözümü için önce geniz akıntısının nedenini belirlemek gerekir. Hasta ile uzun uzun konuşarak, yakınmasının süresi ve ilişkili tüm durumlar etraflıca öğrenilmelidir. Geniz akıntısının birden fazla nedeni olabildiğinden, her ayrıntı bilinmelidir. Muayene sırasında geniz akıntısının kaynağı önce burunda aranır. İnce endoskoplarla yaptığımız burun içi muayenesinde (nazal endoskopi) elde ettiğimiz bulgular çok önemlidir. Burun boşluğu, sinüs kanallarının açıldığı bölgeler ile geniz bölgesinin tamamını bu optik-kameralı muayenede inceleyebiliyoruz. Bu şekilde geniz bölgesindeki akıntıyı, kaynaklandığı sinüs bölgesini, mukoza örtüsünün sağlığını, alerji olup olmadığını ve buna yol açan burun kaynaklı pek çok hastalığı doğrudan görüp, teşhis edebiliyoruz. Yani kısacası eğer geniz akıntısının nedeni/nedenleri doğru belirlenirse, elbette geniz akıntısını önlemek ve tedavi etmek olanaklı oluyor.

Geniz akıntısı muayeneler sırasında görülmeyen, sadece akıntı hissi olan hastaların tedavisinde benim faydam olmayabiliyor. Gerçek bir geniz akıntısı söz konusu olmadığı için, bu hasta grubunu olası durumlara göre başka branşların araştırma ve tedavilerine yönlendirmek gerekli olabiliyor.

Geniz akıntısı ameliyat gerektirir mi?

Geniz akıntısı olan hastalarda önce mutlaka bazı ilaç ve spreylerle tedavi uygularız. Burun işleyişinin desteklenmesi ve düzeltilmesi sayesinde çoğu vakada geniz akıntısında azalma görülür. Bunun için burnun çeşitli tuzlu su karışımları ile yıkanması da oldukça faydalıdır. Tüm bu uygulamaların doktor önerisi ile yapılması ve bulgulardaki değişimlerin endoskopik muayeneler ile takip edilmesi çok önemlidir. Yani tedavi verildiğinde, sonuç alınana kadar hastanın düzenli olarak kontrollerine gelmesi gerekir. Düzelme olması halinde tedavi sonlandırılabilir; düzelme olmaması halinde tedaviye eklemeler yapılır veya bir sonraki adıma geçilebilir. Bol su içilmesi, sigaranın azaltılması/bırakılması çok etkilidir; geniz akıntısının yoğunluğunun azalmasını sağlar. Sinüzit hastalığı ve alerjik nezle varsa, bunların da belirlenmesi ve tedavi edilmeleri gereklidir.

Geniz akıntısına yol açan neden sinüzit veya burun eti büyümesiyse ve bu durumlar uzun süreli ilaç tedavileri ile düzelmiyorsa, bu hastalıkların ameliyatla tedavisi sayesinde geniz akıntısını çözüme ulaştırabiliyoruz. Sinüzit hastalığının ameliyatla tedavisinde, endoskopik görüntü altında hassas araçlarla yaptığımız milimetrik çalışmalarla, sinüs kanallarının salgı akış yollarını düzenleyebiliyoruz. Bu ameliyata endoskopik sinüs cerrahisi diyoruz. Yapısı bozulmuş ve aşırı büyümüş burun etlerinin küçültülmesi de solunum yollarının açılmasında ve burun işleyişinde düzelme ile beraber, geniz akıntısının tedavisinde önemli rol oynayabiliyor. Ancak bunların hiçbiri, hastaların tabiriyle, "geniz akıntısı ameliyatı" değildir. Yapılan her tedavi ve uygulama geniz akıntısının sebebine yöneliktir. Zira geniz akıntısı bir hastalık değil, bir belirtidir.

Geniz akıntısının tedavisi ne kadar sürer?

Geniz akıntısının tedavi süresi farklı farklı. geniz akıntısının nedeni örneğin bir nezle veya grip ise, genellikle 5 ila 10 gün sürelik bir tedavi ile düzelir. Akut iltihaplı sinüzitlerde 10 ila 14 gün tedavi uygulanır; bazen basamak tedavisi ile süre uzatılabilir. Kronik sinüzitlerde bazen aylar süren tedavi gerekli olabilir. Kronik hadiselerde genellikle burun işleyişi bozulmuş olduğu için, bu tip mukoza sorunu olan hastalarda en az hafta yıkama ve kortizonlu spreylerle tedavi vermeyi ve endoskopik takipler yapmayı tercih ederiz. Bu tedavi ve takipler ile geniz akıntısı tamamen ortadan kalkabilir. Tedaviden kısmi olarak fayda görenlere bir süre daha tedavi verir ve düzelene kadar takip ederiz. İlaçlarla tedaviden hiç fayda görmeyenlerde sinüs boşluklarının ve kanallarının durumunu görmek için sinüs tomografisi gibi görüntüleme yöntemlerine başvururuz. Sinüslerde anatomik veya işlevsel sorunlar varsa, operasyon ve benzeri ileri tedavileri planlayabiliriz. İlaçlarla tedaviden fayda görmeyen hastalarda yapılacak bir sinüzit ameliyatının ortalama süresi 1 saattir. Ancak operasyon sonrası pansumanlar hafta, takipler ise ay kadar sürebilir. Özel bir sinüzit tipi olan polipli sinüzit hastalarını, operasyon sonrasında bir kaç sene, yılda defa görmemiz gerekir.

Geniz akıntısının sinüzit ile bağlantısı nedir?

Akut sinüzitlerde sinüs boşlukları iltihapla doludur ve sinüs kanallarından burun boşluğuna iltihap akışı olur. Burun boşluğundan da genize ve boğaza sarı-yeşil renkli balgam gelişi olur. Üst solunum yolu infeksiyonlarında hissedilen burun-geniz akıntısı bu şekildedir. Bu durum sıklıkla bir nezle-gribi takiben ve kırgınlık ile ateş gibi hastalık belirtileri ile birliktedir. Bu hastalar, geniz akıntılarının günler veya haftalardır olduğunu söylerler.

Kronik sinüzitli hastalar ise geniz akıntılarının aylardır veya yıllardır olduğunu ifade ederler. Buradaki akıntılar genellikle iltihaplı değildir. Sinüs ve mukoza işleyişindeki bozukluk nedeniyle yoğun jel veya uhu gibi yapışkan; grimsi, bazen beyaz ve şiddeti dönemsel olarak değişen bir geniz akıntısı olur. Örneğin yazın kronik sinüzit hastaları kuru-sıcak hava ve tuzlu deniz suyu ile oldukça rahatlarlar. Kış mevsimi ve hastalıklarla beraber yakınmalar şiddetlenir.

Geniz akıntısına yol açan sinüslerle ilgili bir diğer durumda sinüzit hastalığı yoktur, fakat bir salgı kısırdöngüsü vardır. Olağan koşullarda sinüsün doğal deliğinden akıp gitmesi gereken mukus salgısı, diğer bir delikten sinüse geri döner durur. Aksesuar ostium salgı kısırdöngülerinde, ilaç ve sprey tedavileri sırasında iyiye giden, fakat tedavi kesildiğinde tekrar başlayan inatçı bir geniz akıntısı olur. Bu tip aksesuar delikler normalde de olabilir, yani yapısal olarak bulunabilir ya da eski tip sinüzit ameliyatları sırasında açılmış olabilir. Bu delikler ince kesitli sinüs tomografisinde bazen görülebilir. Ama mukus salgısının sinüsün doğal kanalından çıkarak, aksesuar delikten sinüsün içerisine döndüğünü endoskopik muayenede görmemiz, kesin teşhis için en önemlisidir. Bunun için orta sinüs pasajına (orta meatus) girerek değerlendirmemize olanak sağlayan ince pediatrik optiklerin varlığı (2,7mm çaplı) ile bu endoskopik muayeneyi yapabilmek ve bulguları yorumlayabilmek için de deneyim çok önemlidir.

Geniz akıntısını önlemenin yolları nelerdir?

Geniz akıntısı önlemenin yollarından biri bol bol su içmektir, günde en az ,5 litre su içilmelidir. Sigara içilmemesi ve tozlu-dumanlı, hava kirliliği olan ortamlardan uzak durulması gerekir. Hastaların burunlarına tuzlu su spreyleri veya solüsyonları kullanmaları faydalıdır. Burada burun yıkamanın önemini bir kez daha vurgulamak gerekir. Alerjik nezlesi olanların alerjenlerle teması azaltmak için önlemler alması gerekir. Dönemsel olarak doktor kontrolünde alerji tedavileri kullanılabilir. Diğer yandan burun mukozasında ve işleyişinde bozulmaya neden olan esas hastalıklar belirlenmişse, bu durumda artık önlem almak değil, bunların tedavisine başlamak gerekir.

Akciğer ve alt solunum yollarında üretilen koruyucu özellikteki mukus sıvısı, vücut fonksiyonlarının gerçekleşmesinde oldukça önemlidir. Bulunduğu bölgeyi nemlendiren mukus, organların kurumasını önler.  Balgam yapısındaki mukus sayesinde bir filtre görevi görerek solunum yollarını bakterilere karşı korur. Bazı hastalıklar mukus sıvısının artmasına neden olabilir. Balgam, boğazda ve akciğerlerde oluşur ve öksürükle atılır. Solunum yolu enfeksiyonu, grip, sinüzit gibi hastalıklar sonucunda balgamda rahatsız edici bir seviyede artış oluşabilir. Balgam üretiminde görülen artışın bir diğer nedeni ise alerjik reaksiyonlardır. Ciddi olmayan durumlarda evde tedavi için kullanabileceğiniz yöntemler de bulunmaktadır.

Balgam Nedir?

Balgam nedir, akciğer ve alt solunum yollarının korunmasını sağlayan mukus türüdür. Balgamın normal şartlardaki rengi açık ve berrak olur. Balgam, akciğerleri ve solunum yollarını nemli tutar, bakteriler ve yabancı maddelere karşı koruma sağlar. Akciğerlerin ürettiği aşırı balgam genizde birikerek rahatsızlık hissi oluşturabilir. Balgam fazla üretildiğinde öksürükle beraber vücuttan atılır. Sinüs ve geniz akıntısındaki mukus balgamla vücuttan dışarı atılır. Balgam, evde uygulanacak basit yöntemlerle tedavi edilebilir.

Balgam Neden Olur?

Akciğerlerin hasar görmesi balgam üretimini artırır. Yeni doğmuş bebeklerde balgam oluşumuna sıklıkla rastlanır. Bebeklerde henüz tam gelişmeyen akciğerler ve solunum yolları mikrop ve yabancı maddelere maruz kalır. Biriken mikroplar ise genizde balgam birikmesi, burun tıkanması, solunum yollarında tahriş gibi sorunlara yol açar ve balgamlı öksürüğe sebep olur. Viral ya da bakteriyel enfeksiyon sonucunda, yapısı yoğun ve rengi koyu olan balgam görülebilir.

Başlıca balgam oluşturan hastalıklar;

• Astım
• Bronşit 
• Zatürre 
• Alerjiler
• Soğuk algınlığı

Balgama neden olan bazı unsurlar;

• Sigara içmek 
• Hava kirliliği 
• Hamilelik
• Boğaz enfeksiyonu
• Bademcik iltihabı

Balgam Belirtileri Nelerdir?

• Öksürükle gelen yoğun mukus
• Öksürük sonucunda boğazda oluşan tahriş
• Nefes alırken zorluk yaşama, nefes darlığı
• Ciğerlerde hırıltı
• Göğüs ağrısı

Balgam Çeşitleri Nelerdir?

Balgam renkleri bazı hastalıklara işaret etmektedir. Bu da balgamın rengine ve kıvamına göre değişmektedir.

Beyaz Balgam

Üst solunum enfeksiyonu geçiren kişilerin sinüsleri tıkanması durumunda öksürükle beraber gelen beyaz balgama rastlanabilir. Burundaki dokuların şişmesi durumunda, mukusun nasal yollarda olması gerektiği gibi hareket edemediği anlaşılır. Aynı zamanda öksürükle beraber gelen beyaz balgam, solunum yolu enfeksiyonunun neden olduğu sinüs tıkanmasına işaret edebilir.

Sarı-Yeşil Balgam

Viral ya da bakteriyel enfeksiyonlar, kıvamlı ve koyu renklerde görülen balgama neden olabilir. Ciğerlerde öksürük oluşturan balgam, sinüslerde ya da alt solunum yolunda meydana gelir. Beyaz kan hücrelerinin enfeksiyona karşı savaşması sonucunda sarı-yeşil renklerde balgam oluşur.

Pembe-Kırmızı Balgam

Ciğerlerde sıvı olduğunun belirtisi olabilir. Akciğer ödemine sahip hastaların balgamı pembe renklerinde ve köpüklüdür. Kırmızı renkteki balgama öksürük ve göğüs enfeksiyonu sebep olur. Çoğunlukla sigara kullanan yaşlı bireylerde rastlanır. Soğuk algınlığı ve bronşit geçiren hastalarda iltihap veya burun tahrişi kaynaklı kanlı mukus meydana gelebilir. 

Kahverengi Balgam

Aşırı sigara kullanan bireylerde kahverengi balgam oluşabilir. Hava kirliliği, duman solumak ve burunda kurumuş olan kan kahverengi balgam oluşumuna neden olan diğer etkenlerdir.

Siyah Balgam

Aşırı derecede kirli havaya maruz kalmak ve duman solumak siyah balgam oluşturabilir. Koyu renklerde gelen balgam, akciğer hastalığı gibi ciddi bir durumun belirtisi olabilir.

Balgam Tedavisi Nasıl Yapılır?

Solunum sisteminde doğal olarak bulunan balgam, günlük yaşamı etkileyecek seviyede arttığında bir uzman tarafından kontrol edilmelidir. Görülen aşırı mukus çoğunlukla ciddi bir soruna yol açmamaktadır. Balgam tedavisi genellikle antibiyotik ve ilaç kullanımı ile tedavi edilebilirken bazı hastalıklarda solunum yolu tedavi yöntemleri de kullanılır. Balgam viral nedenlerden oluştuğunda tedavisinde antibiyotik kullanılmamaktadır. Daha çok iyi beslenme, nemlendirme ve istirahat etme gibi yöntemler yeterli olmaktadır. Belirtileri hafifletmek için evde tedavi yöntemlerini de deneyebilirsiniz.

Balgam Nasıl Atılır, Balgam Nasıl Sökülür?

• Buhar mukozayı yumuşatıcı özelliğe sahiptir. Kaynamış sıcak suyun buharından faydalanmak balgamın yumuşaması sağlayacak ve vücuttan atılmasını kolaylaştıracaktır. Bunun için buharın üzerine eğilip buharı birkaç dakikalığına solumak yeterli olacaktır. Bu da balgam nasıl sökülür sorusuna bir yanıt olacaktır.
• Bitki çaylarının çok faydalı olduğunu biliyoruz. Balgam nasıl sökülür sorusunun cevabı bitki çaylarında da saklıdır. Ihlamur, bal ve limon karışımı göğsü ve boğazı yumuşatacağından solunum yollarını rahatlatır, balgam atılır ve burun tıkanıklığı varsa giderilir.
• Diğer bir faydalı besin ise zencefildir. Zencefil öksürüğe, soğuk algınlığına ve balgama çok iyi gelmektedir. Hem tedavi edici hem de koruyucu özelliği olduğundan tüketimiyle hastalıklardan korunmak mümkündür. Zencefil rende halinde suyla karıştırılıp detoks içeceği gibi tüketilebilir ya da sıcak olarak bitki çaylarına eklenebilir ya da bal ve zencefil birlikte ılık bir demlemeyle içilebilir.
• Akciğerlerin sağlığı bu sürede önemsenmelidir bu yüzden kişi kendini soğuktan korumalıdır. Balgam nasıl atılır sorusunun cevabı kişinin özellikle kendine soğuk mevsimlerde dikkat etmesiyle başlar. Grip veya nezle zatürreye çevirebileceğinden akciğere inmesinin önüne geçebilmek için olabildiğince soğuktan korunmak gereklidir.
• Balgam nasıl sökülür, balgam için bol miktarda su tüketmek balgamı incelteceğinden balgamın sökülmesini ve atılmasını kolaylaştırır. 
• Duş almak rahatlatıcıdır aynı zamanda buhara maruz kalındığından balgamı yumuşatır ve balgamın sökülmesini, vücuttan atılmasını kolaylaştırır. 
• Balgamın vücuttan rahat atılması için havanın nemlendirilmesi gerekmektedir. Havanın nemlendirilmesi daha kolay nefes alıp vermeyi sağlar bu sebepten dolayı havanın nemlendirilmesi gerekmektedir.
• Zencefilin solunum yollarında balgam oluşmasına neden olan bakteri ve virüslerin ölmesini sağlayıcı özelliği olduğundan bir bardak süte karıştırılan bir çay kaşığı zencefil gece yatmadan önce içilmesi tavsiye edilir. Zencefil balgamın sökülmesine yardımcı olur.
• Balgam nasıl sökülür; kekik, rezene ve meyan kökü bitkilerinin çayları hem balgam söktürücü hem soğuk algınlığını tedavi edici hem de öksürüğü geçiricidir. 
• Sigaranın solunum yolları üzerindeki etkilerini bilmekteyiz. Balgam oluşumunun en büyük nedeni sigarayken sigaranın kullanılmaması balgamın tedavisinde önemli rol oynamaktadır.
• Tuzlu su ile gargara yapılması boğazı temizleyici ve rahatlatıcıdır. 1 bardak ılık suya 1 tatlı kaşığı kadar himalaya ya da kaya tuzu ekleyerek elde edilen karışım gargara yapmak için kullanılabilir. Balgam bu tarif uygulandığında vücuttan daha kolay atılır ve balgam sökülür.

Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Balgam Nedir?

Solunum yolları ile ilgili bir hastalığınız olduğunda öksürük gelişebilir. Bu da beraberinde balgamı getirebilir. Balgam boğazınızda ya da ciğerlerinizde olabilir. Solunum yollarınızda biriken ve tiksinti uyandıran balgamın neden olduğunu merak edebilirsiniz. Bu yazıda “balgam neden olur?” ve “balgama ne iyi gelir?” gibi soruların cevaplarını bulabilirsiniz.

Balgam, özellikle ciğerlerinizden öksürdüğünüzde gelen, içeriğinde çoğunlukla su, tuz ve antikorlar olan jölemsi bir sıvıdır. Burundan gelen mukus (sümük olarak bilinir) ile karşılaştırıldığında balgam, daha kalın ve yapışkan bir görünüme sahiptir. Her nefes alışınızda aslında toz, alerjen, kalıntı ve virüsleri vücudunuza çekmiş olursunuz. Hava yollarınızdaki balgamın amacı, bu maddelerin her birini hapsetmektir. Sonra bu mukus, alt solunum yolları olan soluk borusu, bronşlar ve akciğerlerden atılır. Aslında bu yapışkan madde, mikropları ciğerlerinizden uzak tutmaya çalışır.

Boğazda oluşan mukus ile balgam, birbirlerinin yerine kullanılsa da aynı şey değildir. Sıvı daha inceyse, burun ve sinüslerden geliyorsa bu mukustur. Boğazınızdaki sıvı, daha kalın ve daha yapışkansa bu balgamdır.

Balgam Neden Olur?

Vücudun belirli bir miktarda ihtiyaç duyduğu bu yapışkan sıvının aşırı üretilmesinin bazı nedenleri vardır. Bunlardan en yaygın neden; soğuk algınlığı gibi solunum yolu enfeksiyonlarına karşı bağışıklık sisteminin verdiği tepkidir. Bağışıklığınız, soğuk algınlığı ile savaşırken daha fazla mukus üretir. Bazen de alerjik bir reaksiyon veya solunum yollarındaki bir tahriş sebebiyle balgam oluşur. Bunların da yaygın olarak nedenleri sigara içmek ve alerjenleri solumaktır. Astım hastaları, öksürmekten daha çok balgam çıkarırlar. Bu ciddi bir duruma işaret edebilir. Balgam, ciğerlerde bulunan küçük tüycükler sayesinde maddeleri ciğerlerden uzaklaştırmak için hareket eder. Yapışkan madde, yukarı doğru çıkar ve boğaz balgamına dönüşür. Buna mukosiliyer temizleme denir.

Boğazınızda her sabah balgam olduğunu hissedebilirsiniz. Gece boyunca daha az hareket etmeniz ve uyku pozisyonu almanız halinde balgam, boğazınızda ve ciğerlerinizde birikebilir. Sabah, hareket etmeye başladığınızda o da dağılır ve hareket etmeye başlar. Gece boyunca biriken balgamı, vücut öksürerek dışarı atmak ister. Aşırı alkol alımı da balgama neden olabilir. Ciğerler, günde yaklaşık mililitre mukus üretir ama bu fark edilmez. Bunun fark edildiği zamanlar genellikle hastalık dönemleridir.

Balgam yeşil ya da sarı renkliyse bu, enfeksiyon olduğunun işaretidir. Bu renk, enfeksiyonla savaşan beyaz kan hücrelerinin ürettiği enzimden kaynaklanır. Kalın balgam, bir haftadan uzun süre devam ederse bu, viral enfeksiyonun bakteriyel bir enfeksiyona döndüğünün göstergesidir. Sinüs enfeksiyonları, zatürre ve bronşit gibi durumlarda bu rengi alır.

Balgam şeffaf, açık renkteyse bu, basit soğuk algınlığı ya da alerjik rinit gibi alerjilerin neden olduğu bir balgamdır. Çünkü alerjiler, mukus zarlarını histamin üretmesi için tetikler ve bu da hücrelerin daha fazla mukus üretmesine neden olur. Anti-histamin ilaçlar almak bu balgam üretimini durdurabilir.

Uzun süreli balgam oluşma durumu bazı hastalıklar nedeniyle görülür. Bunlar; kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), kistik fibroz ve astım gibi hastalıklardır.

Balgam kahverengi bir görünüme sahipse bu, bakteriyel zatürre, KOAH, kistik fibroz gibi hastalıkların apse yapmasından kaynaklanır.

Balgam beyaz renkli ise bu, viral bir enfeksiyon tarafından tetiklenir,  bakteriyel bir enfeksiyona dönüşürse sarı ve yeşil renk alabilir. Kalp yetmezliği, kronik reflü, KOAH gibi sebepler bu balgama neden olabilir.

Siyah renkli balgam ise kömür, is gibi şeylerin solunmasıyla oluşur. Sigara nedeniyle de karşılaşılır. Bazen kistik fibroz hastaları ve kömür işçilerinde görülür.

Balgam kırmızı veya pembe renkteyse bu tıbbi olarak değerlendirilmelidir. Verem (tüberküloz), kalp yetmezliği, zatürre, pulmoner emboli (akciğerdeki kan pıhtıları) ve akciğer kanseri gibi hastalıkların habercisi olabilir.

Kahverengi, pembe/kırmızı ve siyah renkli balgam görülürse vakit kaybetmeden doktora gidilmelidir. Üstelik kilo kaybı, yorgunluk ve öksürük eşlik ediyorsa acilen doktora danışılmalıdır. Balgamınız kalınsa ve düzelmiyorsa, ateşiniz 38 derecenin üzerindeyse yine doktora gidilmelidir.

Balgama Ne İyi Gelir?

“Balgam nasıl geçer?” diye düşünüyorsanız, balgama iyi gelen birkaç basit öneriyi uygulayabilirsiniz. Bunlar şöyle sıralanabilir:

• Nemlendirici cihazlar, ortamdaki kuru havayı verdiği buhar sayesinde nemlendirir. Böylece burnunuz ve boğazınız nemlenir. Nemlenen solunum yollarınızda fazla mukus oluşmaz.
• Su içmek, mukusun gevşemesine yardımcı olur. Susuz kalınca, balgamın vücudunuzdan atılması da zorlaşır.
• Alkol, kahve ve diğer kafeinli içecekler de dehidrasyona (vücuttaki sıvı kaybı) neden olduğu için vücuttaki nemi azaltır. Bu sebeple balgam sorununuz varsa bu içecekleri tüketmemeye özen gösterin. Bunun yerine ılık ve kafeinsiz içecekler tüketin.
• Süt ürünleri, şekerli besinler, bazı tahıllar ve kırmızı et mukus oluşumunu artırabilir. Hatta gluten alerjisi veya hassasiyeti gibi sebeplerle mukus artışı görülebilir. Bu ve benzeri sebeplerle balgamdan kaçınmak için zencefil, zerdeçal, salatalık, ananas, brokoli, soğan, sarımsak, elma sirkesi gibi besinler tüketmeye özen gösterin.
• Hızlı yürüyüş, koşu ve bisiklet gibi egzersiz size iyi gelebilir. Göğsünüzdeki birikmeyi gevşetmeye yardımcı olabilir. Daha kolay öksürebilirsiniz. Ancak hastaysanız dinlenmeye ihtiyacınız olacaktır. Bu yüzden diğer yöntemler denenebilir.
• Balgam söktürücü ilaçları doktorunuzun kontrolünde alabilirsiniz.
• Okaliptüs, kafur, mentol etken maddeler yine balgam söktürücü olarak faydalı olabilir.
• Parfüm gibi kokular tahrişe sebep olup balgamı tetikleyebilir.
• Yatarken yastığınızı yüksekte tutmak balgama iyi gelebilir.

Balgam Nasıl Atılır?

Balgamı atmanız için burnunuzdan destek alabilirsiniz. Ağzınızı kapatıp burnunuzdan nefes alın. Dil ve boğaz kaslarınız ile fazla balgamı tutabilirsiniz. Havayı ve tükürüğü ileri doğru iterken dilinizde bir U şekli oluşturun ve balgamı lavaboya tükürün.

Balgamı bu teknikle atmanız doğrudur. Ancak balgamı atmak için hızlandırıcı birtakım uygulamalar yapabilirsiniz. Balgamı daha kolay atmak için öncesinde balgam söktürücü içip balgamı yumuşatabilirsiniz. Yine aynı şekilde bal ilave ettiğiniz bir bitki çayı içmek de balgamı yumuşatarak daha kolay atmanızı sağlayabilir. Sıcak bir duş almanız da balgam atmanızı hızlandırabilir. Zencefil, zerdeçal, karabiber, limon ve balı karıştırarak hazırlayacağınız bir karışım yine balgam atmanızı kolaylaştırabilir. Bu tür bir macun karışımı aynı zamanda iyileştirici bir etki de sağlayabilir. Tahriş olan boğazınızda rahatlama yaratabilir.

Doğal Yolla Balgam Nasıl Sökülür?

Doğal yollarla balgam sökülmesi için esansiyel yağlardan yararlanabilirsiniz. Anti-bakteriyel ve anti-inflamatuvar olabilen bu yağlar, sinüslerde rahatlama sağlayabilir. Uçucu yağı suya damlatarak buhar banyosu yapabilir ya da göğsünüze sürebilirsiniz. Tıkanıklığa yardımcı olabilecek bazı bitkisel yağlar şunlardır:

Ancak bu uçucu yağları kullanmadan önce mutlaka doktora sorun. Su içmenin yanında su ile gargara yapmak da balgam söktürebilir. Yine tuzlu su ile gargara yapmak balgamı gevşetebilir. Balgamı önlemek için bağışıklığınızı güçlü tutarak enfeksiyonlardan korunun.