Www Tds Thyteknik Com

Temelleri 19 Haziran yılında Karabük’te atılan Demir, çelik ve metal işçilerinin üye olduğu Özçelik-İş Sendikası ulusal bazda Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu; uluslararası ölçekte de IndustriALL Küresel Sendika ve İndustriAll Avrupa Sendikalar Federasyonu üyesidir.

ÖZÇELİK-İŞ SENDİKASI YÖNETİM KURULU

Özdemir, Çelik, Metal ve Metal Mamulleri İşçileri Sendikası Yönetim Kurulu Başkanı Yunus Değirmenci’dir. Yönetim Kurulu’nda Genel Başkan Yardımcıları, Bayram Altın, Recep Akyel ve  Ferhan Önder, ayrıca Genel Sekreter Hicret Bozoklu görev yapar.

ÖZÇELİK-İŞ SENDİKASI TARİHİ

yılında kurulan Demir Çelik Ağır Sanayi İşçileri Sendikası ve yılında kurulan Karabük Demir Çelik İşçileri Sendikası arasında süre gelen bir çekişme oluşur. Karabük Demir Çelik İşçileri Sendikası kurulmasıyla  bir grup işçi Demir Çelik Ağır Sanayi Sendikası'ndan istifa ederek bu sendikaya üye olur. Bu ihtilaf yılına kadar devam eder. Daha sora yılında Çelik İş (Çelik Sanayii İşçileri Sendikası) kurulur. Selahattin BULUT yönetiminde geçici yönetim kurulu atanır. yılında yapılan 1. Olağan Genel Kurul’da Türk-İş’e  katılma kararı alınır. ’de  Çelik-İş Olağanüstü Genel Kurulu yapılır. Çelik-İş Sendikası'nın Türk-İş’e bağlı Türkiye Metal İş Federasyonu’na üyeliğine karar verilir yılında yapılan Metal-İş Konfederasyonu 5. Olağan Genel Kurulu’nda  Genel Başkanlığına Çelik-İş Genel Başkanı Enver KAYA seçilir. Bu yıl ayrıca  Karabük Demir Çelik Sanayii İşçileri Sendikası Çelik-İş’e katılma kararı aldı.

Tarih ’e geldiğinde Çelik-İş’in kendini feshetip Türk-Metal’e katılması istendi. Bu görüşü benimsemeyen Çelik-İş Türk-İş Konfederasyonu ile yollarını ayırdı. yılında Teknik-İş, Tek-Met-İş ve Metal-İş Sendikaları Çelik-İş Sendikasına katılma kararı aldı. yılında Çelik-İş ve  Özdemir-İş Sendikaları arasında bir birleşme anlaşması imzalanır. İş kolu barajının altına kalan Çelik-İş Özdemir’in işin çatısı altına girer ve Özçelik-İş adında yeni bir sendika oluşur.  Bunun hemen ardından Hak-İş’e katılma kararı alınır.

yılında oluşan başkanlık mücadelesi sonucu anlaşmazlıklar çıkar ve Özdemir-İş yöneticileri tasfiye edilir. yılında Özçelik-İş’in Olağan Genel Kurulu Yapıldı. Sendikanın ünvanı “Demir, Çelik, Metal ve Metal Mamulleri İşçileri Sendikası (Çelik-İş) " olarak değiştirilir. yılında iş kolu Metal iş kolu olarak değiştirilen THY Teknik A.Ş de Çelik-İş Sendikası’na katılır

Geçen yıl yapılan Genel Kurul’da “ÇELİK-İŞ SENDİKASI” olan kısa adı “ÖZÇELİK-İŞ SENDİKASI”olarak, uzun adı “ÖZDEMİR, ÇELİK, METAL VE METAL MAMULLERİ İŞÇİLERİ SENDİKASI” olarak değiştirilmiştir

Karabük Demir Çelik işletmelerinin ve Seydişehir Eti Alüminyum Tesisleri'nin  özelleştirilmesine karşı  çıkarak, üstlendiği aktif rol ile Özçelik-İş Sendikası hafızalara kazınmıştır.

Kalite Müdürlüğü

TÜRK HAVA YOLLARI TEKNİK A.Ş.

EASA Part

ve
SHY
Yönetmeliği
Eğitim Notları

Hazırlayan :

Turgay AKBİLEK
Makina Y. Müh.

Kalite Müdürlüğü

İstanbul, 12 Şubat

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 1 /

UYARI
Bu dokümanda yer alan bilgiler, eğitim amacıyla hazırlanmış olduğu için, hiçbir
şekilde orjinal Sivil Havacılık (SHGM) ve/veya EASA kurallarının ve Şirketimizin
onaylı kalite elkitapları ve prosedürlerinin yerine geçemez.

Eğitimin Amacı

Bu eğitimin amacı, bir JAR/EASA Part Bakım Kuruluşunda çalışan personele, EASA’nın
yapısının ve kuruluş amacının, EASA Part kurallarının ve bu kurallara yakın dönemde getirilen
değişikliklerin özet olarak açıklanmasıdır. Eğitim sırasında ayrıca SHGM tarafından yayınlanan
Onaylı Bakım Kuruluşları Yönetmeliği (SHY ) ile ilgili bilgi de verilecektir.

Eğitimin İçeriği :

Bu eğitimde işlenecek konular özet olarak aşağıda verilmiştir :

1. İlgili sivil havacılık kuralları, ICAO Annex-6, Chapter 8 (Aeroplane Maintenance)

Not. : Bu eğitim notlarında Temel Kural (Basic Regulation), EASA Part ana kuralından
(Implementing Rule) ve SHY Yönetmeliğinden alınan bölümler, düz harflerle ve ‘arial’ fontu
kullanılarak yazılmıştır. Kabul edilebilir uygulama yöntemleri (Acceptable Means of Compliance =
AMC) ise, yatık (italik) ‘arial’ fontu ile yazılmıştır.

Açıklama niteliğindeki notlarda ve bilgilerde ise, mümkün olduğunca, ‘Times New Roman’ fontu
veya yatık ‘arial’ fontu kullanılmıştır.

Bu eğitim notları, personelimiz tarafından heran ulaşılmasını sağlamak için Technical Document
System (TDS)’de Informative Publications / Technical Training adresine konacak ve gerek
duyuldukça güncellenecektir.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 2 /

Sivil Havacılık Kuralları İle İlgili Genel Bilgi

Tarihsel Gelişim :

: Chicago Convention : International Civil Aviation Organisation (ICAO)

International Civil Aviation Organisation

Sivil Havacılık konusunda Birleşmiş Milletlerin çatısı altında oluşturulan en büyük kuruluş, tüm
üye ülkelerin Sivil Havacılık Otoritelerinin üye olduğu International Civil Aviation Organisation
(ICAO)’dur. Bu kuruluş, Chicago / ABD’de düzenlenen ve 54 ülkenin katıldığı bir konferansta alınan
karar sonucu 7 Aralık tarihinde 52 ülke tarafından imzalanan bir anlaşma (convention) ile
kurulmuştur. (Convention on International Civil Aviation) Bu anlaşma, ‘Şikago Konvansiyonu’
(Chicago Convention) olarak bilinir. Bu teşkilata şu sırada toplam ülke üye bulunmaktadır. Bu
teşkilat, sivil havacılık için küresel bir forum oluşturur ve tüm üye ülkelerin sivil havacılık konusunda
uymaları gereken asgari kuralları belirler.

ICAO’nun vizyonu, üye devletlerin arasındaki işbirliği yardımıyla, sivil havacılığın

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 3 /

ICAO tarafından belirlenen kurallar, Standards and Recommended Practices (SARPS) olarak
bilinir ve Annex adı verilen dokümanlar şeklinde yayınlanır. Üye ülkeler, kendi sivil havacılık
yasalarını bu Annex’lere uygun duruma getirmek zorundadır. Bakım kuruluşu olarak bizi doğrudan
veya dolaylı olarak ilgilendiren ICAO kuralları ;

Annex – 1 : Personnel Licencing

ICAO, ayrıca, ayrıntılı bilgilerin yer aldığı çok sayıda doküman ve elkitapları (documents/manuals)
yayınlamış bulunmaktadır.

ICAO Annex 6, uçakların opersyonları ile ilgili kuralları belirler. Bu Annex’de Chapter 8 Aeroplane
Maintenance (Uçak Bakımı) konusundadır ve bu bölümde, ‘ Approved maintenance organization’
(Onaylı bakım kuruluşu) paragrafı altında uçaklara bakım yapacak kuruluşların uymaları gereken
standartlar belirtilir. Bakım kuruluşlarının, bu paragraftaki koşullara uymaları durumunda ilgili ülkenin
sivil havacılık otoritesi tarafından yetkilendirilebilecekleri belirtilmektedir.

Bu koşullar arasında, bir ‘Emniyet Yönetim Sisteminin’ (Safety Management System) kurulması koşulu da
bulunmaktadır.

ICAO dokümanlarına, TDS’ten Authorities Publications / IHS / AV-DATA adresinden ulaşılabilir.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 4 /

Avrupa Birliği (Europen Union – EU)

Avrupa Birliği (European Union-EU), toplam 27 demokratik Avrupa ülkesinin oluşturduğu ekonomik
ve siyasi bir birliktir.

Avrupa Birliğini oluşturan ülkeler, bağımsızlıklarını muhafaza ederler. Ancak, tek başlarına elde
edemeyecekleri bir güç ve dünya çapında bir etki yaratmak için bağımsızlıklarını bir ‘havuz’da birleştirirler.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 5 /

Şöyle ki, üye ülkeler, bazı konulardaki karar alma haklarını, oluşturdukları bazı ortak kuruluşlara
devretmişlerdir. Böylece, ortak olarak tüm üye ülkeleri ilgilendiren belirli konulardaki kararlar Avrupa
seviyesinde ve demokratik olarak alınır.

„ Bu birliğin başlıca karar alma organları :

„ Avrupa Parlamentosu (European Parliament) : Avrupa Birliğinde yaşayan vatandaşları

„ Avrupa Birliği Konseyi (Council of the European Union) : Üye ülkeleri, ilgili bakanlıklar
seviyesinde temsil eder.
„ Başkanlık (Presidency)
„ Avrupa Komisyonu (European Commission) : Birliğin, bir bütün olarak, çıkarlarını gözetir.

European Aviation Safety Agency (EASA), Avrupa Birliği üye ülkeleri adına sivil havacılık
konusunda gerekli kararları alan ve uygulanmasını gözeten bir kuruluştur ve Avrupa
Parlamentosu ve Konseyinin 15 Temmuz tarih ve / sayılı Konsey
Regülasyonuna (Basic Regulation) dayanarak kurulmuştur ve merkezi Köln/Almanya’da
bulunmaktadır.

EASA’nın vizyonu, internet adresinde aşağıdaki gibi verilmiştir :

Our vision is to see European citizens benefit from the safest and most environment-friendly
civil aviation system in the world.

Temel Kural
(Basic Regulation)
(Orjinal Komisyon kararı : EC /, Revizyonu : EC /)

İlk olarak yılında yayınlanan Temel Kural, üst düzey bir dokümandır ve yılında
Avrupa Komisyonunun EC / sayılı kararı ile güncellenmiştir.

Temel Kural’ın giriş bölümünün ilk paragrafında, Avrupa vatandaşlarının sivil havacılık alanında
yüksek ve üniform şekilde korunması için, sivil havacılıkla ilgili ürünler, kişiler ve kuruluşların
uymaları gereken ortak kuralların oluşturulması, bu şekilde çevrenin korunmasının da
gözetilmesi gereğinden söz edilmektedir.

paragrafta, bu Temel Kuralın kapsadığı konulardaki düzenlemeleri yapmak için bağımsız ve
uzman bir kuruluşun, European Aviation Safety Agency (EASA)’nın kurulmasının öngörüldüğü
belirtilmiştir. Bu kuruluş, yasal, idari ve parasal yönden bağımsızdır.

Giriş bölümünün paragrafında, bu kural kapsamındaki alanlarda emniyet kültürünün

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 6 /

Ana Kuralın (Basic Regulation) ana maddelerinden başlıcaları aşağıda kısaca açıklanmıştır :

Kapsam (Scope) (Article 1) :

Ürünlerin, parçaların ve komponentlerin (appliances) dizaynı, üretimi, bakımı ve işletilmesi

Hedefler (Objectives) (Article 2) :

Ana Hedef :
Avrupa’da sivil havacılıkta yüksek ve üniform emniyetin sağlanmasıdır.

Diğer Hedefler :
Çevrenin korunması
Ürünlerin, personelin ve servislerin üye ülkeler arasında serbest dolaşımı
Mali verimlilik
Üye ülkelerin ICAO kurallarına uyumuna yardımcı olmak

Araçlar/Varlıklar (Means) (Article 2, Par. 3) :

Hazırlık, adaptasyon ve üniform uygulama,

Uygulama Alanı (Applicability) (Article 4, Par. 1)

1. Uçaklar (ve bunlara takılacak ürünler, parçalar ve komponentler (appliances)

Uygulanabilir Olanlar Kapsam Dışı Olanlar (Annex II)

1. EASA’ya bağlı veya bir üye ülke gözetimindeki Askeri, gümrük ve polis teşkilatları tarafından kullanılan
kuruluşlar tarafından dizayn edilen veya üretilen uçaklar
ürünler
Tarihi uçaklar
2. AB üye ülke tescilinde olan (emniyet gözetimi Deneysel uçaklar
üçüncü bir ülkeye devredilmemiş ise) Amötörler tarafından yapılan uçaklar
Eski askeri uçaklar
Micro-light’lar
3. AB dışındaki ülkede tescil edilmiş, ancak üye bir Planörler ( kg’dan az)
ülkedeki bir işletici tarafından işletilen İnsansız uçaklar ( kg’dan az)
Diğer uçaklar (70 kg’dan az)

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 7 /

2. Paragraf 1’de sözü edilen uçakların operasyonunda görev alan personel,

3. Paragraf 1’de sözü edilen uçakların operasyonları,

4. Pargraf 1, Annex II’de belirtilen uçaklar için geçerli değildir.

5. Annex II’de belirtilen uçakların operasyonları ve bu uçakların operasyonlarında görev alan

6. Bu regülasyon, üçüncü ülkelerin uluslararası anlaşmalarla ve özellikle Şikago

Basic Regulation
Uçuşa Elverişlilik Kuralları (Airworthiness) (Article 5)

Esas gerekliliklere (essential requirements) uyum (Annex I)

AB Komisyonu, uygulama için gerekli kuralları (Implementing Rule’lar) yayınlar.

Avrupa Birliği Üyesi ülkelerde tescil edilen uçaklar için :

Basic Regulation
Diğer Maddeler :

Çevre koruma için esas gereklilikler (Article 6) (ICAO Annex 16’ya eşdeğer)

Pilots (Flight Crew Licencing) (Article 7) (Gelecekte, Airport operations ve Air Traffic Control
Services ile ilgili kurallar yayınlanacaktır.)

Air Operations (Article 8)

Sertifikaların karşılıklı tanınması (Article 11) : Basic Regulation’a uygun olarak

Üçüncü ülkeler tarafından verilen onayların kabulü (Article 12)

Avrupa Birliği ile AB dışındaki (üçüncü) ülkeler arasında anlaşmalar yapılması gerekir.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 8 /

Ancak, Avrupa Birliği üye ülkeleri ile üçüncü ülkeler arasında daha önce yapılmış olan
anlaşmalar, geçerliliklerini sürdürecektir. Şu şartla ki, eşdeğer emniyet koşulları sağlanmış olsun
ve ayrımcılık yapılmış olmasın (non-discriminatory).

Esneklik (Flexibility provisions) (Article 14) :

„ Geçici muafiyetler (temporary exemptions) : öngörülemeyen acil işletme

„ Eşdeğer emniyet (equivalent safety) : Komisyon bilgilendirilir ve Komisyon karar

Basic Regulation
Information network (Article 15)

AB Komisyonu, EASA ve ulusal otoriteler birbirleriyle bilgi alışverişinde bulunurlar. Bu bilgi alış-
verişi gizlidir.

Ancak, EASA, genel havacılık uçuş emniyeti ile ilgili konulardaki bilgileri halk ile paylaşır.

Basic Regulation
Chapter III
EASA

EASA’nın Kuruluşu ve Fonksiyonları (Article 17)

(Not :Avrupa Birliği kapsamında kural yapımı ile ilgili olarak üç ayrı seviyede yetkili kuruluş vardır :

1. Seviye : Avrupa Parlamentosu ve Konseyi

EASA, kural yapımı ile ilgili olarak yıllık programlar hazırlar.

Görüşler, sertifikasyon spesifikasyonları ve kılavuz dokümanları (Opinions, certification

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 9 /

Temel prensipler ve esas gereklilikler konusunda Avrupa Parlamentosu ve Konseyine sunulacak

EASA, aşağıdaki dokümanları hazırlar :

a) Sertifikasyon Spesifikasyonları
„ Uçuşa elverişlilik kodları
„ Kabul edilebilir uygulama yöntemleri (Acceptable Means of Compliance -
AMC)
b) Kılavuz dokümanlar (Guidance Material)

Uçuşa elverişlilik ve çevre konusunda sertifikalandırma (Article 20)

„ Ürünlerin, parçaların ve komponentlerin uçuşa elverişlilik ve çevre koruma yönünden

Dolayısıyla, EASA, üye ülkelerde üretim kuruluşlarını (ayrıca EASA’dan

„ Sürekli uçuşa elverişliliğin sağlanması, uçuşa elverişlilik direktiflerinin

„ Kuralların uygulamalarının gözlenmesi (monitoring)

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 10 /

AB ve EASA’nın yetkileri ve çıkardıkları yayınlar aşağıdaki Tablo’da özetlenmiştir :

EU Parliament & Council Basic Regulation EC /

EU Commission Implementing Rules :

Certification, design and production (Part) : EC

Continuing Airworthiness (Part-M, , ve ) :

Acceptable Means of Compliance (AMC) :

Guidance Material :
GM 21, , 66,

Tüm uçak/motor tip sertifikaları ve supplemental tip sertifikaları AB Komisyonu tarafından

AB ülkeleri, uçak/motor tip sertifikası veya ek (supplemental) tip sertifikası yayınlayamaz.

EASA, daha önce yayınlanmış tüm TC ve STC’leri kabul ettiğini açıklamıştır.

Tüm uçuşa elverişlilik direktifleri (AD’ler) EASA tarafından yayınlanır. Tüm AD’lerin başında
AD’nin EASA tarafından yayınlandığını belirten ‘This AD is issued on behalf of EASA’ şeklinde
bir not bulunmaktadır. AD’lere, EASA’nın internet adresinden erişilebilir.

Komponent AD’leri, ilgili tip sertifikası sahibi tarafından yayınlanır. Bu AD’ler de EASA’nın
internet adresinde bulunur.

EASA, daha önce üye ülke otoriteleri tarafından yayınlanan tüm AD’leri kabul ettiğini
açıklamıştır. Çelişki olması durumunda EASA tarafından ‘Decision’ yayınlanır.

AB tam üye ülkeleri dışındaki ülkelerde bulunan bakım kuruluşlarının Part onayları EASA
tarafından verilir.

EASA’nın Hizmet Tarifesi (Fees & Charges)

EASA, yaptığı hizmet ve denetlemeler karşılığında, yetkilendirdiği kuruluşlardan belli ücretler

Bu ücretler, EC / sayılı Komisyon regülasyonuna göre belirlenir. (Ulusal

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 11 /

Alınan ücretler üç bileşenden oluşur :

Bakım kuruluşları için hizmet tarifesi, aşağıda kopyası verilen Table 9’da belirtilmiştir.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 12 /

Avrupa Birliği Komisyonu, Sürekli Uçuşa Elverişlilik konusunda / sayılı

Bu regülasyon, dört ayrı Annex’den oluşmaktadır :

Annex 1 : EASA Part M – Sürekli Uçuşa Elverişlilik (Continuing Airworthiness),

Avrupa Birliği Komisyonunun 20 Kasım tarihinde yayınlanan / sayılı regülasyonu için
kabul edilebilir uygulama yöntemleri (Acceptable Means of Compliance) ve kılavuz dokümanları
(Guidance Material) ise, EASA’nın Executive Director’ü tarafından tarihli ED Decision
No /19/RM ile yayınlanmış olan yedi ayrı ekten (annex) oluşmaktadır :
Annex I : Acceptable Means of Compliance (Part-M)
Annex II : Acceptable Means of Compliance (Part)
Annex III : Guidance Material (Part)
Annex IV : Acceptable Means of Compliance (Part)
Annex V : Guidance Material (Part)
Annex VI : Acceptable Means of Compliance (Part)
Annex VII : Guidance Material (Part)

28 Kasım tarihi itibariyle, Avrupa Birliği tam üyesi ülkelerde JAR kuralları yerine EASA
Part kuralları geçerli duruma girmiştir.

Ayrıca, Avrupa Birliğinin / sayılı regülasyonu ile, JAR yerine EASA Part 21 kuralı
geçerlilik kazanmıştır.

Ülkemizin de üye olduğu Avrupa Sivil Havacılık Konferansı (European Civil Aviation Conference
=ECAC ) tarafından 25 Haziran ’de Paris’te yapılan toplantıda, ECAC Sivil Havacılık Genel
Müdürlüğü (Directors General of Civil Aviation) , JAA Training Organisation’un (JAA TO)
kurulmasını kararlaştırmıştır.

Aynı toplantıda, ayrıca, Joint Aviation Authorities (JAA)’in kurulmasını sağlayan ve yılında belli
Avrupa ülkeleri tarafından imzalanan Kıbrıs Anlaşması hükümlerinin (ve dolayısıyla JAA’nin) 30
Haziran tarihinde sona ermesi kararlaştırılmıştır.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 13 /

EASA’nın internet adresinde yürürlükte olan EASA kuralları, ilgili Avrupa Konseyi karar referansları
ile birlikte, aşağıdaki gibi şematik olarak gösterilmektedir : (Ref.: funduszeue.info)

EASA Regulation Chart :

EASA Part-M

EASA Part-M, sivil hava taşımacılığı yapan işleticilerin, uçaklarının uçuşa elverişliliği ve
bakımları ile ilgili sorumluluklarını açıklar ve sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi ile ilgili kişi veya
kuruluşların karşılamaları gereken koşulları tanımlar.

EASA Part-M’in başlıca altbölümleri :

Subpart C : Continuing Airworthiness

EASA Part M içinde, bakım kuruluşlarını da ilgilendiren Subpart D, E ve F’de, EASA Part’e ek
sayılabilecek bazı kurallar bulunmaktadır. Bunlardan bazıları aşağıda belirtilmiştir :

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 14 /

Uçak teknik log’ların saklanma süresi 36 aydır. (Subpart C, M.A (c)

Bağımsız Kontrol (Independent Inspection) tanımı : Uçuş emniyeti yönünden hassas olan
bakım task’larının uygulanması sırasında ikinci bir yetkili teknisyen tarafından ikinci bir kontrol
(bağımsız kontrol) uygulanacaktır. (Part bakım kuruluşu tarafından başka bir yöntem
belirtilmedikçe veya ilgili otorite tarafından farklı bir yöntem kabul edilmedikçe..) (Ref. EASA
Part-M, Subpart D, M.A Performance of maintenance (a) paragrafı.)

„ Standard parça , ham malzeme ve sarf malzeme tanımları verilmiştir. EASA Part-M,
Subpart E, M.A Installation, Par. (c).) Ayrıntılı bilgi, A paragrafında verilmiştir.

Bakım Kayıtları : Onaylı bakım kuruluşu yaptığı tüm bakımlarla ilgili kayıtları ve bu bakımlar
sırasında kullandığı bakım verilerini, uçak/uçak komponenti servise verildikten sonra üç yıl
boyunca saklamalıdır. (EASA Part’de bu süre iki yıl olarak verilmiştir.) (Ref. EASA Part-M,
M.A Maintenance records, paragraf : (c))

EASA Part’e gelen başlıca değişiklikler ve alınan Kararlar (Decision’lar) aşağıda

AB Komisyonu tarafından Implementing Rule (IR)’de yapılan değişiklikler :

EC / : Personelin lisanslarını 24 saat içinde ibraz etmesi – bakım programların

EC / : Özel uçuş izni (Permit to fly) alan uçakların, uçuşa elverişlilikle ilgili
Komisyon Regülasyonu (EC) No. /’ün kapsamı dışında olacağı belirtilmiştir.
Bunun yerine, bu gibi özel uçuş izni alan uçaklar, her durumda ayrıca özel olarak
onaylanan uçuş koşullarına bağlı olarak belirtilen bakım gerekliliklerine bağlıdır.

EASA Decision’lar :

EASA, ana kuralda yapılması kesinleşen değişiklikleri, Decision (Karar) olarak yayınlamaktadır.
Tüm kararlar uymak gerekmektedir.

Bu kararlardan (Decisions) çalışmalarımızı en çok etkileyen ve önemli olan karar, //R sayılı
ve Yakıt Tankı Emniyeti ile ilgili karardır.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 15 /

Acceptable Means of Compliance (AMC) : Yeni yayınlanan Kararlar (Decision’lar)

ED /19/RM : Part AMC’lerinin orjinal yayını

ED /11/R : AMC’lerle ilgili ED /19RM’nin revizyonu. Resmi olarak tanınan

ED //R : Yakıt tankı emniyeti ile ilgili bakım ve eğitim gereklilikleri açıklanmıştır.
tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Bu karar, 17 Temmuz tarihinde New York JFK Havalimanından kalkışından hemen
sonra Atlantik Okyanusuna düşen TWA’e ait bir Boeing tipi uçağın düşüş
nedeni ile ilgili olarak yapılan araştırmalar sonucunda alınmıştır. Bu araştırmalar, uçağın
merkezi yakıt tankında bir patlama olduğu yönünde önemli bulgular ortaya çıkarmıştır.

Bu bulgu üzerine imalatçılar, uçakların yakıt tankları ile ilgili yeni bakım talimatları
hazırlamışlardır.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 16 /

Fotoğraf : TWA Flight , B uçağının enkazı

Decision //R ile, Part AMC’lerine yakıt tankı emniyeti ile ilgili olarak aşağıdaki
değişiklikler getirilmiştir :

AMC A(e) : Personel Gereklilikleri : Yakıt tankı emniyeti ile ilgili ek eğitim gerekleri
getirilmiştir. Özellikle Critical Design Configuration Control Limitations (CDCCL) task’ları ile ilgili
teknik personel bu eğitimi almalıdır.

AMC A(b) : Komponentlerin kabulü : CDCCL’e uygunluk gözetilmeli ve EASA Form

AMC A(b) : Bakım verileri : Bakım kuruluşunun bulundurması gereken bakım verileri
arasında ilgili CDCCL’ler de yer almalıdır.

CDCCL’ler uçuşa elverişlilik sınırlandırmaları olup, bunlarla ilgili bakım verilerinin değiştirilmesi,
uçağın modifikasyonu anlamına gelir ve bakım kuruluşu tarafından yapılamaz. Bir Part
kuruluşu tarafından onaylanmalıdır.

AMC A(a) : Bakımın sertifikalandırılması : CDCCL olarak sınıflandırılan bir yakıt

AMC A(b)(3) Emniyet ve kalite politikası : Bakım kuruluşu, bir modifikasyon, tamir
veya bakım işlemi uygularken CDCCL gerekliliklerinin bozulmadığından emin olmalı ve bunu
sağlamak üzere uygun prosedürler geliştirmelidir. Özellikle, uçaktaki herhangi bir ‘wiring’

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 17 /

değişiminin yaratabileceği olumsuz etkilere, bu wiring yakıt tankı sistemi ile ilgili olmasa bile,
özel dikkat gösterilmelidir.

‘Wiring’ değişimlerinin olumsuz etkileri, periyodik kontrollar yerine, verilecek eğitimlerle bakım
uygulamalarının standartlaştırılması ile önlenebilir.

Uçağın yakıt tankı sisteminin emniyeti ve güvenilirliği kapsamında kıvılcım (ignition) önleyici
sistemler üzerindeki bakım işlemleri önemlidir. Böyle bir sistemi arızalı olan bir uçağın uçuş
emniyeti önemli şekilde azalmaktadır.

AMC A(a) Maintenance Organisation Exposition : Bakım kuruluşu el kitabı (MOE), bu

MOE’de bakım kuruluşunun CDCCL ile ilgili talimatları nasıl uygulayacağı açıklanmalıdır.

Ayrıca, MOE’de CDCCL task’ların tamamladığının nasıl kayıt altına alınacağı ve takip edileceği
belirtilmelidir.

AMC A(e) Appendix IV : Fuel Tank Safety Training : AMC’nin bu ekinde, yakıt tankı
eğitimi ile ilgili usuller ve eğitimin içeriği belirtilmektedir.

İki ayrı seviyede başlangıç eğitimi ve ayrıca, güncelleme eğitimi tanımlanmıştır. (Ayrıntısı
A paragrafında verilmiştir.)

(NPA No ile, eğitim seviyeleri ve hangi personelin hangi seviyede eğitim alacağı
konusunda farklı kriterler önerilmiştir. Ancak, söz konusu NPA henüz kabul görmemiştir.)

Notice of Proposed Amendment (NPA) / Comment Response Documents (CRD) :

İlgili kuruluşların görüşlerine sunulan ve henüz kesinleşmemiş olan taslak değişiklik önerileridir.
Görüş bildirme süresi süresi dolmamış ve dolmuş tüm NPA’lara, EASA’nın internet adresinde
‘Rulemaking - Archives’ adresinden erişilebilir.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 18 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 19 /

EASA kurallarının hangi tip uçaklar için geçerli oldukları, yukardaki iki tabloda gösterilmiştir
:

MTOW : Maksimum kalkış ağırlığı (Maximum Takeoff Weight) anlamındadır.

Uçakların ticari amaçla kullanılıp kullanılmadığı, geçerli EASA kurallarının belirlenmesi yönünden
önem taşımaktadır ve belirleyici olmaktadır. Şöyle ki, ticari amaçla kullanılan tüm uçaklar için EASA
kuralları geçerlidir.

(Bu tablolar, JAA Training Organisation tarafından hazırlanan Part Eğitim Dokümanından ()
alınmıştır.)

Ok işaretleri, kuralların zorunlu (mandatory) gelişme yönlerini göstermektedir.

Şirketimizin EASA Yetkisi

SHGM, Şirketimiz için EASA’ya tavsiye mektubu yazmış ve yapılan müzakerelerden sonra Şirketimiz EASA
tarafından EASA Part onay sertifikası düzenlenerek yetkilendirilmiştir. THY’nin EASA Part onay
sertifikası referansı EASA ve ilk yayınlanış tarihi 27 Kasım olup, THY Teknik A.Ş. adına
yayınlanan güncel şeklinin kopyası Ek-1’de verilmektedir.

Sertifikanın ilk sayfasında, sertifikanın geçerliliğinin sürmesi için gerekli olan 4 önemli
koşul belirtilmiştir :

1. Onay, MOE’de belirtilen iş kapsamı ile sınırlıdır.

Tanımlar :

Büyük havaaracı (Large Aircraft) : En yüksek kalkış ağırlığı kg’dan yüksek olan uçaklar
ve çok motorlu helikopterlerdir.

Implementing Rule /’ün Article 4’e göre,

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 20 /

EASA Part ’in Ana Yapısı

¾Part Section A Bakım Kuruluşunu ilgilendiren bölümdür.

SECTION A

Genel Bölümler (General) :

Özel Gereklilikler (Specific Requirements) :

Emniyet ve Kalite (Safety and Quality) :

Otoriteler ve görevler (Authorities and duties) :

Genel Bölümler (General) :

Genel (General)

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 21 /

A Kapsam (Scope)

Kuralın SECTION A olarak belirtilen bu bölümü, bir bakım kuruluşunun uçak ve komponentlerinin
bakımı konusunda yetkilendirilebilmesi ve yetkisinin sürekliliğini sağlamak için karşılaması gereken
kuralları kapsamaktadır.

AMCA’da, hat bakım’ın tanımı yapılmıştır. Bu tanıma göre, hat bakımda aşağıdaki işlemler
yapılabilir.
Arıza arama,
Arıza giderme,
Komponent değişimi (motor değişimi dahil)
Planlı bakım ve check’ler ve ayrıntılı kontrol gerektirmeyen inspection’lar
Ayrıntılı söküm gerektirmeyen ve basit yöntemlerle yapılabilen küçük (minor) tamir ve
modifikasyonlar
Geçici ve özel durumlarda, gerekli tüm Part koşulları sağlanmak üzere, kalite müdürünün
onayı ile üs bakım task’ları da bir hat bakım kuruluşu tarafından yapılabilir.

Belirtilen bu bakım işlemlerinin dışındaki işlemler, üs bakımı kapsamında değerlendirilir.

Hat bakım tanımı, Otorite (SHGM) ile birlikte kararlaştırılmalıdır.

Hat istasyonunda yapısal tamir yapılırsa, bu, üs bakım kapsamına girer. Böyle bir
tamirden sonra bakım çıkış sertifikası, C Kategori onaylayıcı personel tarafından
onaylanmalıdır.

Bakım kuruluşunun AB üyesi değişik ülkelerde tesisleri bulunuyorsa, (uydu (satellite) tesisler,
sub-contractor’lar, hat bakım istasyonları, v.b. gibi), bu gibi tesisler ve nasıl kontrol altında
tutulacağı MOE’de belirtilmek koşuluyla, ayrıca onay sertifikasında belirtilmeyebilir.

A Başvuru (Application)

Herhangi bir bakım kuruluşunun ilk yetki için veya mevcut yetkisinin değiştirilmesi için yapacağı
başvurunun, yetkili sivil havacılık otoritesi tarafından belirlenen usullere uygun olarak yapılacağını
açıklamaktadır.

A Terms of Approval

Bakım kuruluşunun yetki kapsamına esas olan iş kapsamı (scope of work), MOE’de belirtilir. (Bu
yetkilerin neler olabileceği, Appendix II’de verilmektedir.)

Özel Gereklilikler (Specific Requirements) :

A Tesis Gereklilikleri (Facility Requirements)

(a) Bakım kuruluşu, bakım yetki sertifikasında belirtilen bütün planlı işleri yapmaya yeterli ve
özellikle dış hava koşullarından etkilenmeyen bir tesise sahip olmalıdır. Özel işlemlerin
yapıldığı atelyeler, çevreden gelebilecek kirlenme ve diğer olumsuz etkilerden arındırılmak üzere,
uygun şekilde ayrılmalıdır.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 22 /

1. Uçak üs bakımı kapsamında, uçak hangarları mevcut ve planlanan üs bakım faaliyetleri

AMC A(a) : Bakım kuruluşu, tesislerin sahibi değilse, kira sözleşmesinin olması gerekir. (funduszeue.info
establish proof of tenancy)

Hangar alanının bakım faaliyetleri için yeterli olduğu, uçak hangar ziyaret planı hazırlanarak
gösterilebilmelidir. Bu plan düzenli olarak güncellenmelidir.

Şekil : Örnek bir uçak hangar ziyaret planı

Hat bakımı için hangar zorunlu değildir. Ancak, çok olumsuz hava koşulları varsa, küçük planlı
bakım veya uzun sürecek arıza arama ve giderme çalışmalarının hangar içinde yapılması önerilir.

Uçak bakım personeli için, bakım talimatlarını inceleyip çalışmaları ve bakım kayıtlarını uygun
şekilde tamamlayabilmeleri için yeterli bir ofis alanı sağlanmalıdır.

(b) İlk paragrafta belirtilen işlerin yönetilmesi için ve onaylayıcı personel için uygun ofisler
sağlanmalıdır, öyle ki, söz konusu personel, kendilerine verilen görevleri, uygun uçak bakım
standartları sağlayacak şekilde yapabilsinler. (Özellikle, kalite yönetimi, planlama ve teknik kayıtlar
gibi faaliyetler)

(c) Çalışma ortamı, uçak hangarları, komponent atelyeleri ve ofisler, yapılacak işe ve istenen özel
koşullara uygun olmalıdır. Özel koşullar belirtilmedikçe, çalışma ortamı, çalışanların verimliliğini
olumsuz yönde etkilemeyecek şekilde olmalıdır. Şöyle ki;

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 23 /

1. Personelin görevlerini rahatsız olmadan yerine getirebilmesini sağlamak üzere, ortam

2. Toz ve havadan gelebilecek diğer kirlilik en az düzeyde tutulmalı ve bakımı yapılan uçak
ve komponentlerin yüzeylerinde görülebilir düzeye ulaşmasına izin verilmemelidir. Toz
ve diğer kirlilik görülebilir yüzey kirliliğine yol açarsa, uygun koşullar yeniden
sağlanıncaya kadar kirliliğe maruz kalabilecek tüm sistemler etkin şekilde korunmalıdır.

3. Aydınlatma, tüm kontrol ve bakım faaliyetlerinin etkin şekilde yapılmasını sağlayacak

4. Gürültü, personelin kontrol (inspection) işlemlerini yapmasına engel olmamalıdır.

5. Belirli bir bakım işlemi, yukarda belirtilenlerin dışında özel çevre koşulları gerektiriyorsa,
bu özel koşullar sağlanmalıdır. Bu gibi özel koşullar, ilgili bakım bilgilerinde
tanımlanmıştır.

6. Hat bakım işlemlerinin yapıldığı ortam, söz konusu bakım veya kontrol işlemlerinin
olumsuz etkiler olmaksızın yapılmasını sağlamalıdır. Bu nedenle, sıcaklık, nem, kar,
dolu, yağmur, rüzgar, aydınlık, toz veya havadaki diğer kirlilik unsurları nedeniyle
çalışma koşulları kabul edilemeyecek derecede olumsuz etkileniyorsa, sözkonusu bakım
veya kontrol işlemleri, uygun çalışma koşulları oluşuncaya kadar ertelenmelidir.

(d) Uçak komponentleri, teçhizat, takımlar ve malzemeler için uygun depolama tesisleri
sağlanmalıdır. Depolama koşulları, faal komponent / parça /malzeme ve takımların faal
olmayanlardan kolayca ayırt edilebilmesini sağlayacak şekilde olmalıdır. Ayrıca, depo, depolanan
parça/malzemenin zarar görmemesi için imalatçının belirttiği özel koşulları da sağlamalıdır. Depoya,
sadece yetkili personelin girişine izin verilmelidir.

SHY Yönetmeliği, Madde 28, Par. (ç) : ‘funduszeue.info gerektiren bakımın tamamının hangar
içinde yapılmaması halinde üs bakımdan sorumlu yönetici personelin yönetici onay belgesi
iptal edilir.’

SHY Yönetmeliği, Madde 28, Par. (d) : ‘Yönetmeliğin maddesinde belirtilen çalışma
ortamını sağlamadan bakım yapılması halinde ilgili sorumlu yönetici personelin yönetici
onay belgesi iptal edilir.’

A Personel Gereklilikleri (Personnel Requirements)

(a) Bakım Kuruluşu, müşteriler tarafından istenen tüm bakım işlemlerinin Part ’de belirtilen
standartta yapılmasını temin etmek üzere gerekli kaynakların sağlanması konusunda en geniş
yetkiye sahip bir sorumlu müdür (accountable manager) atamalıdır. Sorumlu müdür;
1. Kuruluşun bakım yetkisini destekleyecek şekilde ve bakım işlemlerinin A(b)’ye
göre yapılmasını sağlamak üzere gerekli tüm kaynakların mevcut olmasını güvence altına almalı,
2. A(a) pargrafında açıklanan emniyet ve kalite politikasını oluşturmalı ve geliştirmeli,

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 24 /

3. EASA Part ile ilgili temel bilgisi bulunmalıdır.

Sorumlu müdür’ün (accountable manager’in) CEO, v.b. olması gerekli değildir. Ancak, yeterli mali
yetkisi olmalıdır.

Sorumlu müdür, teknik bir kişi olmayabilir. Ancak, EASA Part ve SHY Yönetmeliği
konusunda bilgisi olmalı ve MOE’de yer alan Şirket Taahhüdünün içeriğini bilmelidir.

(b) Bakım kuruluşu, görevleri, kuruluşun, EASA Part’de belirtilen koşullara uyduğundan emin
olmak olan yönetici veya yöneticiler atamalıdır. Bu gibi yöneticiler, nihai olarak, Genel Müdür’e
(Accountable Manager’a) karşı sorumlu olmalıdırlar.

1. Atanan yöneticiler,organizasyonun bakım yönetim yapısını oluştururlar ve Part ’de

(Not : Bu paragrafta söz konusu edilen yöneticiler, AMC A(b)’de açıklandığı gibi, üs bakım
müdürü (base maintenance manager),hat bakım müdürü (line maintenance manager), revizyon atelyeleri
müdürü (workshop manager) ve kalite müdürü (quality manager) olarak anlaşılmalıdır. SHY
Yönetmeliğine göre, bunlara ek olarak Mühendislik Yöneticisi ve Üretim Planlama Yöneticisi de
bulunmaktadır.)

AMC A(b) : Bakım kuruluşunun büyüklüğüne bağlı olarak, Part ile ilgili
fonksiyonlar/sorumluluklar, farklı yöneticilere verilebileceği gibi, aynı yöneticiye birden fazla
sorumluluk da verilebilir. (İlgili sivil havacılık otoritesinin kabulüne bağlı olarak)

Üs bakım müdürü, hat bakım müdürü ve komponent atelyeleri müdürü, sorumlu oldukları
alanlarda :
tüm bakım faaliyetlerinin EASA Part kurallarına uygun olarak yapılmasını ve,

kalite denetlemelerinde belirlenen uygunsuzluklar için gerekli düzeltici/önleyici

SHY Yönetmeliği, SHGM tarafından Form 4 ile onaylanacak bazı yönetici personel için
ek bazı koşullar getirmektedir.

Örnek olarak, üs bakımdan sorumlu yöneticinin bakım yetkisindeki hava araçlarından en az

c) Genel Müdür, kalite sistemini (A (c) paragrafında sözü edilen geri bildirim sistemi dahil)
yönetmek üzere bir kalite yöneticisi atamalıdır. Bu yönetici, Genel Müdür’ün kalite konularında ve

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 25 /

kurallara uyum konularında uygun şekilde bilgilendirilmesini sağlamak üzere, ona doğrudan bağlı
olmalıdır.

(Kalite müdürü, Genel Müdüre filtre edilmemiş bilgi sunmalıdır. Seviye 1 uygunsuzluk
belirlendiğinde, Genel Müdürden üretimi durdurmasını tavsiye etmelidir.)

SHY Yönetmeliği, Madde 28, par. (1) (e) : ’..Yönetmelikte bu paragrafta belirtilen
yönetici personel değişikliğinin SHGM onayı olmaksızın yapılması halinde sorumlu müdür
(Genel Müdür) bir ay süre ile imza yetkisini kullanamaz.’

d) Bakım kuruluşu, yetki kapsamındaki işleri planlamak, yapmak, gözetmek, kontrol etmek ve kalite
(denetleme) faaliyetlerini yürütmek için yeterli sayıda personele sahip olduğunu gösterecek bir
adam - saat planlamasına sahip olmalıdır.

AMC : Yapılan adam-saat planları en geç 3 ayda bir gözden geçirilmelidir.

Buna ek olarak, bakım kuruluşu, mevcut adam x saat değerinin, belli bir vardiyada veya belli bir
peryotta planlanandan daha az olması durumunda, gereken işleri yapabilmek için nasıl bir yeniden
değerlendirme yapacağını açıklayan bir prosedüre sahip olmalıdır.

AMC A (d) : Tüm atelyeler, planlama, süpervizyon yapan birimler ve kalite birimi, yapmaları
gereken işler için yeterli adam-saat’e sahip olduklarını gösterebilmelidir. Bakım birimlerinin adam-
saat planı her üç ayda bir gözden geçirilmeli ve 25%’den fazla eksiklik olduğunda Genel Müdüre ve
Kalite Müdürüne bilgi verilmelidir.

e) Bakımda, bakım yönetiminde çalışan ve/veya kalite denetimlerini yapan personelin uygunluğu,
Sivil Havacılık Otoritesinin kabul edebileceği bir standarda göre belirlenmiş ve kontrol ediliyor
olmalıdır.

Bu gibi personelin çalışacağı saha ile ilgili tecrübesi yanında, çalışma alanı ile ilgili insan
faktörü ve insan performansı konularının uygulanması ile ilgili bilgisinin de olması gerekir.

İnsan faktörleri, aeronotik dizayn, sertifikasyon, eğitim, operasyonlar ve bakım konularına

İnsan performansı ise, havacılıkla ilgili faaliyetlerin emniyet ve verimliliği üzerinde bir etkisi olan
insan kabiliyetleri ve sınırlamalarıdır.

AMC A : İnsan faktörü eğitimi, tüm personele ve görev alanlarına göre ihtiyaç duyulan
ölçüde verilmelidir.

Personelden geri bildirim alınmalıdır.

Alınan geri bildirimler, Kalite bölümüne iletilmeli ve gerekli düzeltici/önleyici işlemlerin yapılması
sağlanmalıdır.

İnsan faktörü eğitimleri, bakım kuruluşu tarafından veya, Otorite tarafından kabul edilen eğitim
kuruluşları veya bağımsız eğitmenler tarafından verilebilir.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 26 /

AMC A(e) : Personelin nitelikleri (qualification) ve yeterliliğinin değerlendirilmesi

Annex III, Guidance Material (GM) A(e)’ de İnsan Faktörü Eğitiminin içeriği (syllabus)
verilmiştir.

1. Genel / İnsan Faktörlerine Giriş

Bugüne kadar insan faktörleri ile ilgili çalışmaların büyük çoğunluğu ABD’de yapılmış olmakla
birlikte FAA, bu konuyu henüz kurallarına katmamıştır.

İnsan faktörleri ile ilgili aşağıdaki açıklayıcı şema, ICAO’nun Human Factors Manual’inden (Doc.
) alınmıştır. Aynı şema, ICAO’nun Safety Management Manual’inde (Doc. ) de
bulunmaktadır.

Bu şemada :
L : insan (liveware), E : çevre (environment), S : prosedürler (software), H : makinalar
(hardware) anlamında kullanılmıştır.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 27 /

İnsanın diğer insanlarla, çevre koşulları ile, makinalarla ve yazılı kural ve prosedürlerle ilişkileri
bulunmaktadır. Tüm bu ilişkilerin mükemmel uyumu sağlanabilmelidir. Sağlanamadığı durumlarda
hatalar ortaya çıkmaktadır.

Annex III, Guidance Material (GM) A(e)’ de İnsan Faktörü Eğitiminin içeriğinde 9. sırada yer
alan ‘Profesyonellik ve Dürüstlük’ başlığı ile ilgili olarak, İngiliz Sivil Havacılığının CAP
dokümanında açıklayıcı olarak aşağıdaki tablo bulunmaktadır :

İyi ve Kötü Davranış Örnekleri (Ref. CAA CAP , Chapter 9)

İYİ ÖRNEKLER KÖTÜ ÖRNEKLER

Yönetimin, bir bakım işleminin uygulanışı Yönetimin, söz konusu bakım işleminin
sırasında kestirme bir yol izlendiğini yapılması sırasında, prosedürlere aykırı olarak,
belirlediğinde, uygun kontrolların tümü kestirme bir yol izlenmesine göz yumması.
tamamlanıncaya kadar uçağı uçuşa
vermemeye hazır olması.

Nasıl yapıldığı görülmeyen işlemlerin Nasıl yapıldığı görülmeyen işlemleri

Yorgun olduğu durumlarda, görevlendirmede Yorgun olduğu halde fazla mesaiye kalmak
değişiklik istemek ve / veya kritik olmayan veya ikinci vardiya süresince işe devam etmek.
task’larda çalışmak.

İşe, tam dinlenmiş olarak gelmek. İş dışındaki dinlenme süresinde bir başka iş
yapmak veya yorucu başka faaliyetlerde
bulunarak iş yerine yorgun olarak gelmek.

Bakım işlemlerini daha iyi yapmak için ‘Kara-kitap’ (black-book) kullanmak.

Bilinen (aşina olunan) işlemlerde bile bakım Bilinen (aşina olunan) işlemlerde hafızaya
verilerini / talimatlarını kullanmak. güvenmek.

İşi, yeterli zaman ve kaynak ayıracak şekilde İşi, uygun şekilde yapılması için yeterli zaman
planlamak. ayırmayacak şekilde planlamak.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 28 /

Yakıt Tankı Emniyeti İle İlgili Eğitim Gereklilikleri :

EC Decision //R, yakıt tankı emniyeti ile ilgili ek eğitim gerekleri getirmiştir. Özellikle
Critical Design Configuration Control Limitations (CDCCL) task’ları ile ilgili teknik personel bu
eğitimi almalıdır. Bu EASA kararı ile iki ayrı seviyede başlangıç eğitimi ve ayrıca, güncelleme
eğitimi tanımlanmıştır.

1. Seviye (Level 1) eğitim, yöneticiler, kalite denetçileri, depo personeli, ve kuruluşta yakıt
tanklarındaki bakım işlemleri ile doğrudan ilgili olmayan tüm personele verilmelidir. Otorite
denetçileri de bu eğitimi almalıdır. Bu eğitimlerin Mart ayı içinde tamamlanmış olması
gerekmektedir.

2. Seviye (Level 2) eğitim, ayrıntılı bir eğitim olup, yakıt tankı emniyeti ile ilgili item olarak
belirtilen uçak sistemleri ve komponentlerinde bakım işlemlerinin planlanması ve
gerçekleştirilmesi safhalarında görev yapan personel ve tüm onaylayıcı personel ile destek
personeli bu eğitimi almalıdır.

EC Decision //R’e göre, seviye 2 eğitim, söz konusu personel yakıt tankı emniyeti ile
ilgili sistemler/komponentler üzerinde herhangi bir bakım işlemi yapmadan önce verilmelidir.
Ancak, EASA tarafından daha sonra yayınlanan tarihli mektupta, bu eğitimin
alınması için gerekli süre yılı sonuna kadar uzatılmıştır. (Ancak, SHGM ile yapılan bir
yazışmada, SHGM’nin bu eğitimin en kısa sürede alınmasını istediği belirtilmiştir.)
Buna karşılık, aynı mektuba göre, seviye 1 (bilinçlendirme) eğitiminin, ilgili uçak/komponent
bakımında çalışan tüm personel tarafından Mart ayı sonuna kadar alınmış olması
gerekmektedir.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 29 /

Seviye 1 olarak belirtilen kısa tanıtım eğitimi ile, seviye 2 olarak belirtilen ayrıntılı eğitimin hangi
personel için geçerli olduğu aşağıdaki tabloda belirtilmiştir :

Not : EC Decision No //R sayılı ayrı bir EASA Decision ile EASA Part-M’in AMC
dokümanına da yakıt tankı emniyeti ile ilgili benzer değişiklikler getirilmiştir.

(f) Uçak yapısının ve/veya uçak komponentlerinin tahribatsız muayene işlemlerini yapan ve/veya
kontrol eden personel, Avrupa standardı veya bunun EASA tarafından eşdeğer kabul edilen şekline
göre yetkilendirilmiş olmalıdır.

Diğer herhangi bir özel işlem uygulayan personel, resmi olarak tanınmış standartlara göre
yetkilendirilmiş olmalıdır. İstisna olarak, Part Kategory B1 olarak yetkilendirilen personel ‘colour
contrast dye penetrant’ testlerini yapabilir ve/veya kontrol edebilir.

Not : AMC A(f), bu konuda EN (European Norm) ’a gönderme yapmaktadır.

(g) Herhangi bir Part bakım kuruluşu, aşağıdaki (j) paragrafında aksi belirtilmedikçe, uçak hat
bakımı için, PartA ve Part’ya göre kategori B1 ve B2 olarak yetkilendirilmiş uygun uçak
tip rating’ine sahip onaylayıcı personele sahip olmalıdır.

Keza, bakım kuruluşu, küçük planlı hat bakımı ve basit arıza giderme işlemlerini yapmak üzere,
uygun task eğitimleri almış ve PartA ve Part kategori A’ya göre yetkilendirilmiş
onaylayıcı personel de çalıştırabilir. Ancak, kategori A onaylayıcı personelin bulunması, bu
personeli destekleyen B1 ve B2 onaylayıcı personelin bulunması gereğini ortadan kaldırmaz. Şöyle
ki, küçük planlı hat bakımı veya basit arıza giderme işlemleri yapılırken, B1 ve B2 onaylayıcı
personelin her zaman hat istasyonunda bulunmasına gerek yoktur.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 30 /

Kategori A onaylayıcı personelin yapabileceği task’lar, EASA Part, AMC A(g)’de

Wheel assembly’lerin değişimi,

(h) Bakım kuruluşu, (j) paragrafında aksi söylenmedikçe;

1. Büyük uçakların üs (base) bakımı söz konusu olduğunda, bakım kuruluşu, PartA ve Part-
66 kategori C’ye göre yetkilendirilmiş ve uygun uçak tip rating’i olan onaylayıcı personele sahip
olmalıdır. Buna ek olarak, bakım kuruluşu, kategori C onaylayıcı personeli desteklemek üzere, Part-
A (b) ve (e)’ye ve Part category B1 ve B2’ye göre yetkilendirilmiş ve uygun uçak tip
rating’i olan yeterli sayıda personele sahip olmalıdır.
(i) B1 ve B2 destek (support) personeli, Kategori C onaylayıcı personelin uçuşa
elverişlilik sertifikasını yayınlamasından önce, kendileri ile ilgili tüm task ve
kontrollerin istenen standarda gore yapıldığından emin olacaklardır.
(ii) Bakım kuruluşu, üs bakımında çalışan bu gibi destek personelinin bir listesini
tutmalıdır.
(iii) Kategori C onaylayıcı personel, paragraph (i)’de belirtilen koşulların sağlandığından
ve söz konusu üs bakımı veya bakım paketinin uygulanışı sırasında, müşteri
tarafından istenen tüm hususların tamamlandığından ve ayrıca, yapılamayan işlerin
müşteri/işleticinin onayı ile bir sonraki bakıma veya zaman limitine ertelendiğinden
emin olmalıdır.
2. Büyük uçaklar dışındaki uçakların ( kg.’ın altında ağırlığı olan uçakların) üs bakımında;
(i) Part 66 ve Part’e göre uygun uçak tip sertifikasına sahip onaylayıcı personel
olmalı, veya,
(ii) B1 ve B2 destek personeli ile desteklenen ve uygun uçak tip sertifikasına sahip
Kategori C onaylayıcı personel olmalıdır.
Ana kuralın (i) paragrafı :(Yeni bir paragraftır.)
(i) Komponent onaylayıcı personeli Part kurallarına uygun olmalıdır.

EASA Part 66’ya göre : Part 66 gereklerinin geliştirilmesine kadar ulusal kurallar geçerli olacaktır.
Komponent onaylayıcı personelinin yetkilendirilmeleri, uygun yeterlilik (appropriate competence),
eğitim ve tecrübe kriterlerine göre yapılmalıdır.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 31 /

(j) Yukardaki (g) ve (h) paragraflarından ayrı olarak, bakım kuruluşu, aşağıdaki durumlarda, her
paragrafta belirtilen şekilde yetkilendirilmiş onaylayıcı personel kullanabilir.

1) Avrupa Birliğine (AB) üye olmayan bir ülkede kurulu bir Part bakım kuruluşu, Appendix-4’de
belirtilen koşullara bağlı olarak, ulusal kurallara göre yetkilendirilmiş onaylayıcı personel
çalıştırabilir.

2) Avrupa Birliğine (AB) üye olmayan bir ülkede kurulu bir bakım kuruluşunun hat istasyonunda
yapılan hat bakım faaliyetleri için, onaylayıcı personel, Appendix-4’de belirtilen koşullara bağlı
olarak, hat istasyonunun bulunduğu ülkenin ulusal kurallarına göre yetkilendirilebilir.

3) Uçuş öncesi uygulanması gereken ve özel olarak, uçuş ekibinin uygulayabileceği belirtilmiş olan
peryodik bir uçuşa elverişlilik direktifinin uygulanması için, Part bakım kuruluşu, mesul kaptan
pilota veya uçuş mühendisine, uçuş ekibi lisansına bağlı olarak sınırlı bir bakım yetkisi verebilir. Şu
şartla ki, kaptan pilot veya uçuş mühendisi, sözkonusu uçuşa elverişlilik direktifini gerekli standartta
uygulayabilmek için yeterli pratik eğitimi almış olsun.

4) Uçağın, Part onaylı bir kuruluş tarafından desteklenmeyen bir yerde gerekmesi durumunda,
Part bakım kuruluşu, mesul kaptan pilota veya uçuş mühendisine, uçuş ekibi lisansına bağlı
olarak, sınırlı bir bakım yetkisi verebilir. Şu şartla ki, kaptan pilot veya uçuş mühendisi, sözkonusu
bakım işlemini gerekli standartta uygulayabilmek için yeterli pratik eğitimi almış olsun.

5) Bir uçağın önceden öngörülemeyen nedenlerle ana üs dışında ve uygun onaylayıcı personel
olmayan bir yerde arızalanması / AOG olması durumunda, uçak bakımını yapma yetkisi olan Part-
onaylı bakım kuruluşu, söz konusu yerde aşağıdaki koşullardaki bir teknisyene bir defalık Part-
onay yetkisi (one-off certification authorisation) verebilir :
(i) Benzer teknolojili ve benzer sistemlere sahip bir uçakta eşdeğer bir tip yetkisine
sahip kendi personeline, veya,
(ii) En az 5 yıllık bakım tecrübesine sahip ve bakımı yapılacak uçak tipinde geçerli bir
ICAO tip lisansına sahip olmalı, ve, yetkili Part bakım kuruluşu, söz konusu
teknisyenin bakım tecrübesi ve ICAO lisansı ile ilgili dokümanların kopyalarını
dosyasında tutmalıdır.

Bir defalık yetki ile yapılan bu gibi tüm bakım işlemleri, sertifikasyon onayı verildikten sonra en geç
7 gün içinde EASA’ya (SHGM’ye) bildirilmelidir. Bir defalık yetkiyi veren Part bakım kuruluşu,
yaptırılan bakım işleminin uçuş emniyetini etkileyebilecek nitelikte olması durumunda, bu gibi
işlemlerin uygun şekilde yetkisi olan bir bakım kuruluşu tarafından yeniden kontrol edilmesini
sağlamalıdır.
Not : Bu paragraf kapsamında, beklenmeyen neden, sözkonusu arızanın, ‘hitherto reliable’ bir
sistemin parçası olmasından dolayı tahmin edilemeyişi anlamındadır.

AMC A(j)(5)(i) : Bakım kuruluşu bir defalık yetki verirken aşağıdaki hususları dikkate
almalıdır :

1. Uçuş ekibi uçaktaki arızayı bakım kuruluşuna ayrıntılı olarak açıklamış olmalıdır.
2. Kalite müdürlüğü, aşağıdaki hususları değerlendirmelidir :
a) Yapılacak iş ile ilgili tüm teknik ayrıntılar belirlenmiş ve yetki verilecek onaylayıcı
personele aktarılmış olmalı,
b) Bakım kuruluşu, söz konusu yerde bir defalık yetki ile yapılacak tüm bakım
faaliyetini koordine etmek ve kontrol etmek üzere onaylı bir prosedüre sahip
olmalı,

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 32 /

c) Yetki verilecek personele yapılacak iş ile ilgili gerekli tüm bakım verileri,
açıklamalar ve özel teknik talimatlar iletilmiş olmalıdıfunduszeue.info amaçla, ayrıntılı ve
adım adım yapılacak işlemleri belirten bir iş tanımı, bir defalık yetki verilecek
onaylayıcı personele verilmelidir.
d) Yetki verilecek teknisyen, benzer teknoloji ve sistemlere sahip olan uçak
tiplerinde yetki sahibi olmalıdır.
3. Yetki verilen personel, ayrıntılı iş tanımının yer aldığı dokümanı (worksheet), ilgili
işlemleri yaptıkça mühürleyerek onaylamalıdır. Yapılan bu işlemler, ilk fırsatta bir
EASA Part kuruluşu tarafından göz kontrolü veya sistem testi yapılarak
kontrol edilmelidir.

Maksimum kalkış ağırlığı kg’dan düşük ve yüksek olan uçaklarda

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 33 /

A Onaylayıcı Personel ve Kategori B1 ve B2 Destek Personeli (Certifying Staff and

(a) Part A(g) ve (h) paragraflarına ek olarak, bakım kuruluşu, ilgili yetkilendirmenin ilk verilişinde
ve/veya yenilenmelerinde, onaylayıcı personelin ve kategori B1 ve B2 destek personelinin, bakımını
yaptığı uçak ve/veya uçak komponentleri ve organizasyon prosedürleri konusunda yeterli bilgiye sahip
olduğundan emin olmalıdır. Bu husus, onaylayıcı personel için yetki belgesi düzenlenmeden ve/veya
yenilenmeden önce incelenmelidir.

Kategori B1 ve B2 destek personeli, üs bakımında çalışan ve zorunlu olarak gerekli sertifikasyon

(b) A(j)’deki durumlar dışında, bakım kuruluşu, onaylayıcı personele, sadece temel
kategorilerde veya alt kategorilerde ve uçak bakım lisansında Part kapsamında listelenmiş
uçak tiplerinde yetkilendirme sertifikası düzenleyebilir, şu şartla ki, onaylayıcı personelin
lisansı, verilen yetki süresince geçerli kalsın ve aynı süre içinde onaylayıcı personel de Part-
66’da belirtilen koşullara uyumlu kalsın.

SHY Yönetmeliği, Madde 15, par. (1) (a) : ‘Bakım kuruluşu, onaylayıcı personel ve destek
personeline yetkilendirme belgesi düzenlemeden önce, söz konusu personele SHGM tarafından
verilmiş olan SHY lisansının geçerli olduğunu incelemelidir.’

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 34 /

Madde 15, par. (1) (b) : ‘funduszeue.infoyıcı personel yetkilendirme belgesi, SHY lisansında yer alan temel
kategoriler ve alt kategoriler ile ilgili olarak SHY lisansında yer alan hava aracı tipleri ile sınırlı
kalmak ve SHY lisansının geçerlilik süresine ve SHY Yönetmeliği gerekliliklerine uygun olmak
koşuluyla düzenlenmelidir.’

© Bakım kuruluşu, tüm onaylayıcı personel ile kategori B1 ve B2 destek (support) personelinin
son iki yıl içinde en az 6 ay süreyle ilgili uçak veya komponent bakımında deneyime sahip
olduğundan emin olmalıdır. ‘İlgili uçak veya komponentinde bakım deneyimi’ ifadesi, ilgili personelin
uçak veya komponent bakımı ortamında çalışmış olması ve yetki sertifikası ile verilen yetkilerini
kullanması ve/veya kendi yetki belgesinde belirtilen uçak tiplerinden/sistemlerinden en az bazılarında
gerçekten bakım uygulamış olması anlamına gelir.

EASA Part kapsamında yayınlanmış olan EASA Decision No //R gereğince, son iki yıl
içinde 6 ay deneyimi olması, iki ayrı hususu içermektedir : Deneyimin süresi ve niteliği.

1. Deneyimin süresi : onaylı bir bakım kuruluşunda çalışan teknisyenler için, aynı kuruluşta 6 ay
süre ile veya farklı bakım kuruluşlarında toplam 6 ay süre ile kesintisiz çalışmış olması yeterlidir.
2. Deneyimin niteliği : Uçak bakım lisansının kategorisine bağlı olarak, aşağıdaki bakım işlemleri,
ilgili (relevant) bakım deneyimi olarak değerlendirilebilir :
Servicing,
Inspection,
Operasyonel ve fonksiyonel testler,
Arıza arama,
Tamir,
Modifikasyon,
Komponent değişimleri,
Sözü edilen bu işlemleri gözlemek (supervizyon)
Uçağın servise verilmesi.

Kategori A onaylayıcı personel, lisansının herbir sub-kategorisinde, en az bir uçak tipinde yetkisini
kullanmış olmalıdır.

Kategori B1 ve B2 onaylayıcı personel, bakım deneyimi, yetkili olduğu her uçak tipinde veya aynı
lisans sub-kategorisinde bulunan benzer uçaklarda kazanılmış olmalıdır.

Kategori C onaylayıcı personel için bakım deneyimi, yetki belgesinde belirtilen uçak tiplerinden en
az birini kapsamalıdır.

(d) Bakım kuruluşu, tüm onaylayıcı personelin ve kategori B1 ve B2 destek personelinin, ilgili
teknolojideki ve organizasyon prosedürlerindeki değişiklikler ve insan faktörü konularında
güncel bilgilere sahip olmak üzere en geç iki yılda bir yeterli güncelleme eğitimi
(=continuation training) almasını sağlamalıdır.

AMC A(d) :
Güncelleme eğitimi, onaylayıcı personelin prosedürler, insan faktörü konuları ve teknik bilgi
yönünden güncel kaldığını belirlemek ve bakım kuruluşunun da, mevcut prosedürlerinin ve
bakım talimatlarının uygunluğu konusunda geri bildirim almasını sağlayan iki yönlü bir
süreçtir.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 35 /

Güncelleme eğitimlerinin interaktif bir özelliği olması nedeniyle, geri bildirim alınmasının ve
gerekli düzeltici/önleyici işlemlerin yapılmasının güvence altına alınması amacıyla, bu
eğitime kalite bölümünün katılımının sağlanmasının yararlı olacağı göz önüne alınmalıdır.
Alternatif olarak, bu eğitimlerde alınan geri bildirimlerin eğitim bölümü tarafından resmi
olarak kalite bölümüne iletilmesini sağlayan bir prosedür olmalıdır.

Güncelleme eğitiminin süresi ve kapsamı, söz konusu atelyede / bölümde /üretim hattında
yürütülen bakım işlemlerinin kapsamına ve belirlenen denetleme bulgularının sayısına ve
içeriğine bağlı olarak ayarlanmalı ve en geç iki yılda bir gözden geçirilmelidir.

(e) Bakım kuruluşu, tüm onaylayıcı personelin ve kategori B1 ve B2 destek personelinin,

AMC : Güncelleme eğitimi programı, tüm onaylayıcı personel ve destek personelinin herbirinin bu
eğitimi ne zaman alacağını, içeriğinin ne olacağını belirtmeli ve planlandığı tarihte yeterli şekilde
tamamlandığını göstermelidir.

(f) Part A (J) (5) paragrafında belirtilen önceden öngörülemeyen koşullar dışında, tüm
onaylayıcı personel, ilk olarak yetkilendirilmeden veya yetki süresi uzatılmadan önce, istenen onay
yetkileri için yeterlilik, uygunluk ve kabiliyet yönünden, sivil havacılık otoritesinin kabul edebileceği
bir prosedüre göre değerlendirilmelidir (assessment).

AMC A(f) : Onaylayıcı personelin değerlendirilmesi ile ilgili prosedürde aşağıdaki hususlar
dikkate alınmalıdır : Personelin uygunluğu ve kabiliyeti, diğer bir onaylayıcı personel veya bir kalite
denetçisinin gözetimi altında, gerekli görüşe sahip oluncaya kadar yeterli süre çalıştırılmalıdır.
Yeterli süre, en az birkaç hafta kadar funduszeue.infoelin görevlendirileceği tüm konuları kapsayacak
şekilde geniş bir değerlendirme yapılması gerekmez. Bir başka kuruluştan alınan onaylayıcı
personel için ise, personelin yeterliliği ile ilgili olarak söz konusu kuruluşun kalite yöneticisinden
yazılı bir teyit alınmalıdır.

Yeterlilik değerlendirilmesi yapılırken, lisans veya yetki belgeleri gibi personelin niteliklerini gösteren
tüm dokümanların kopyaları alınmalıdır. Gerekirse, bu belgeleri yayınlayan kuruluşlardan gerekli
kontrollar yapılmalıdır. Bakım kuruluşunun sahip olduğu yetkiler ile, personelin sahip olduğu yetkiler
arasında farklar varsa, buna dayanarak gerekli ek tip fark eğitimleri planlanmalıdır.

(g) Bakım kuruluşu, yukardaki (a), (b), (d), (f) ve uygulanabilir ise, (c) paragraflarındaki koşulları
sağlayan ve yetkilendirilen her onaylayıcı personel için, yetkinin kapsamı ve sınırlarını belirten bir
yetki belgesi düzenlemelidir. Bu sertifikanın sürekliliği, (a), (b), (d) ve, uygulanabilir ise, (c)
paragraflarındaki koşulların sürekli sağlanabilir olmasına bağlıdır.

(h) Yetki belgesi o şekilde düzenlenmelidir ki, yetki kapsamı, personelin kendisi veya bir yetkili kişi
(denetçi) tarafından açık olarak anlaşılabilsin. Yetkilerin tanımlanması için kısaltmalar/kodlar
kullanılması durumunda, bu kodların ne anlama geldiği bilgisine kolayca erişilebilmelidir. Burada,
yetkili kişi, EASA veya bakımı yapılan uçak veya komponentin gözetim sorumluluğunu üstlenen üye
ülke otoritelerinin denetçileri anlamındadır.

(i) Kalite sisteminin yöneticisi, bakım organizasyonu adına, onaylayıcı personelin yetkilendirilme
belgesini yayınlamaktan sorumlu olmalıdır. Sivil havacılık otoritesi tarafından kabul edilebilecek bir
prosedüre uygun olarak, yetki belgelerinin düzenlenmesiveya iptali, bir başka kişi veya kişilere
devredilebilir.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 36 /

(j) Bakım kuruluşu, tüm onaylayıcı personelin ve kategori B1 ve B2 destek personelinin kayıtlarını
tutmalıdır. Bu kayıtlarda :
funduszeue.info kapsamında sahip olunan uçak bakım lisanslarının ayrıntıları,
funduszeue.infoanan tüm ilgili eğitim kayıtları,
funduszeue.infon yetkinin kapsamı, ve,
4. sınırlı veya bir defalık (one-off) yetkilerin kapsamı,
bulunmalıdır.

Bakım kuruluşu, onaylayıcı personel veya B1 veya B2 destek personeli kuruluştan ayrıldıktan veya
yetkisi alındıktan sonra iki yıl süreyle bu kayıtları saklamalıdır. Ayrıca, kuruluştan ayrılırken, isteği
durumunda, onaylayıcı personele kayıtlarının bir kopyası verilmelidir.

Onaylayıcı personele, isteği durumunda, yukarda belirtilen kayıtlarına ulaşma olanağı

(k) Onaylayıcı personele, JAR sertifikasyon yetkilendirme dokümanının bir kopyası verilmelidir.
Bu kopya, basılı veya elektronik formatta olabilir.

(l) Onaylayıcı personel, herhangi bir yetkili tarafından sorulduğunda, yetki belgesini 24 saat içinde
gösterebilmelidir.

(m) Onaylayıcı personel ve kategori B1 ve B2 destek personeli için en düşük yaş 21’dir.

SHY Yönetmeliği, Madde 15, par. (1) (ğ) : ’..Yönetmeliğe aykırı olarak uygun olmayan
yetkilendirme belgesi düzenlenmesi halinde sözkonusu yetkilendirme belgesi iptal edilir ve
kalite sisteminden sorumlu yönetici personelin yönetici onay belgesi altı ay süre ile askıya
alınır.’

SHY Yönetmeliği, Madde 15, par. (1) (h) : ’bu paragrafta belirtilen sürekli eğitimleri
(güncelleme eğitimleri) zamanında almayan onaylayıcı personelin sorumlu olduğu yönetici
personelin yönetici onay belgesi üç ay süre ile, eğitimleri eksik olan onaylayıcı personelin
yetkilendirme belgeleri ise eğitimlerin tamamlanmasına kadar askıya alınır.’

A Alet, Ekipman ve Malzeme (Equipment, Tools and Material)

(a) Kuruluş, onaylı yetki kapsamındaki işleri yapabilmek için gerekli takım, teçhizat ve malzemeye
sahip olmalı ve bakım sırasında kullanmalıdır.

1. İmalatçının belirli bir takım/teçhizat tanımladığı durumlarda, eşdeğer bir takım veya
teçhizat kullanılması, MOE’de belirtilen ve ilgili Otorite tarafından kabul edilen
prosedüre göre onaylanmış olmadıkça, imalatçının önerdiği takım ve teçhizat
kullanılmalıdır.
2. Takım ve teçhizat sürekli hazır bulundurulmalıdır, sadece, çok ender gerekli olan
takım ve teçhizatın sürekli bulundurulması gerekli değildir. Bu gibi durumlar MOE
prosedüründe açıklanmalıdır.
3. Üs bakım yetkisi olan bir kuruluş, uçağın uygun şekilde kontrolüne imkan sağlayacak
şekilde yeterli ulaşım teçhizatı ve platformlara / doklara sahip olmalıdır.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 37 /

(b) Kuruluş, tüm takımlar, teçhizat ve özellikle test cihazlarının, faal ve hassas durumda olmasını
sağlamak üzere, resmi olarak tanınan bir standarda uygun olarak ve uygun peryotta kontrol ve
kalibre edildiklerinden emin olmalıdır. Bu gibi kalibrasyon işlemlerinin kayıtlarının ve kullanılan
standartlara izlenebilirlik bilgilerinin kuruluş tarafından saklanması gerekir.

Kalibrasyon koşullarını ilgili cihazın imalatçısı funduszeue.info, kalibrasyon için bir başka kuruluşa
gönderilecekse, bu bilgilerin o kuruluşa gönderilmesi gerekir.

İmalatçının belirlediği kalibrasyon peryodu esas alınmalıdır.

EASA ED /11/R’ye göre, tanınan standard (recognised standard) ifadesi : hava taşımacılığı
sektöründe iyi bir pratik olarak kabul görenve resmi bir kuruluş tarafından belirlenen ve
yayınlanan standartlar anlamındadır.

EASA Part M.A(f) gereğince, bakım işlemlerinden sonra uçakta/komponent içinde

FAA kuralları gereğince, bakım sırasında imalatçının belirttiği standart nitelikteki

FAA kuralları gereğince, ayrıca, bakım sırasında imalatçının önerdiğinin dışında bir
kimyasal malzeme kullanılması durumunda, bu gibi kimyasal malzemelerin orjinaline
eşdeğer olduğu, yetkilendirilmiş bir kimya mühendisi tarafından onaylanmalıdır.

SHY Yönetmeliği, Madde 28, Par. (ı) : Erişim ekipmanları ile platformların yetersiz
olmasına rağmen bakım yapılması veya hava aracı tipine uygun olmayan erişim ekipmanları
kullanılması halinde üs bakımdan sorumlu yönetici personelin yönetici onay belgesi üç ay
süre ile askıya alınır.

SHY Yönetmeliği, Madde 28, Par. (i) : ‘gerekli alet ve ekipmanın yetersiz olmasına
rağmen bakım yapılması veya alternative alet, ekipman kullanımı haricinde bakım için
üreticinin uygun gördüğü alet/ekipman kullanılmadan bakım yapılması veya kalibrasyon
gerekliliklerini sağlamayan alet/ekipman kullanılarak bakım yapılması halinde ilgili sorumlu
yönetici personelin yönetici onay belgesi üç ay süre ile askıya alınır ve sözkonusu
alet/ekipmanlarla yapılan bakımlar tekrar uygulanır.’

A Komponentlerin Kabulü (Acceptance of Components)

(a) Tüm komponentler aşağıdaki gibi sınıflandırılacak ve uygun şekilde birbirinden ayrılacaktır :
1. Yeterli koşulları sağlayacak şekilde olan (bakım yapılmış) (faal-serviceable)
komponentler/parçalar EASA Form One veya eşdeğeri ile servise verilecekler ve
EASA Part Subpart Q’ya uygun olarak işaretleneceklerdir.
2. Part’e göre bakım yapılması gereken komponentler/parçalar (gayrı-faal
(unserviceable) olarak tanımlanacaktır).
3. A(d) paragrafına göre ‘tamir edilemez/kurtarılamaz’ olarak değerlendirilen
komponentler/parçalar, (‘unsalvageable’ olarak tanımlanacaktır.)

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 38 /

4. Uçak, motor, propeller veya diğer uçak komponentlerinde kullanılan ve imalatçının

(b) Uçağa takmadan önce, bakım kuruluşu, değişik modifikasyon ve uçuşa elverişlilik direktifi
standardları sözkonusu olduğunda, komponentin söz konusu uçağa takılmasının
uygunluğundan (eligibility) emin olmalıdır. (Daha önceki (c) paragrafı.)

AMC A(b)(EC No //R) : CDCCL’e uygunluk gözetilmeli ve EASA Form One,

(c) Bakım kuruluşu, ilgili prosedürler, bakım kuruluşu elkitabında (MOE’de) açıklanmak
koşuluyla, kendi tesislerinde yaptığı bir bakım işlemi sırasında sınırlı sayıda parça imal
edebilir.

AMC A(c)’de, sivil havacılık otoritesi tarafından kabul edilebilecek bir parça imalat
prosedürünün hazırlanması için göz önüne alınacak başlıca prensipler açıklanmıştır.

İmalat, kontrol, montaj ve test prosedürleri, bakım kuruluşunun teknik ve prosedürel

Not : Herhangi bir parçanın, ilgili otorite tarafından kabul edilebilir olan ve gerekli imalat proseslerini
belirten bir mühendislik çizimi olmaksızın imal edilmesi kabul edilemez.

(d) Limit ömrünü dolduran veya tamir edilemeyecek / kurtarılması mümkün olmayan nitelikte
kusurları olan komponentler / parçalar, ‘unsalvageable’ olarak değerlendirilecek ve bu gibi
komponentler / parçaların - limit ömürleri arttırılıncaya veya EASA Part’e uygun olarak bir tamir
prosedürü geliştirilinceye kadar - yeniden sisteme girerek kullanılmalarına izin verilmeyecektir.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 39 /

Aşağıda yer alan komponent / parçalar, tamiri / kurtarılması mümkün olmayan (unsalvageable)
komponent / parça olarak değerlendirilmelidir;

1. Görünür veya gözle görülemeyen nitelikte tamir edilemez hasara sahip

Bu gibi parçalar, uygun bir anlaşma yapılarak, araştırma/eğitim kuruluşlarına da verilebilir.

AMC A(a) EASA Form 1 Eşdeğeri (EASA Form 1 Equivalent)

EASA Form 1’e eşdeğer olarak kabul edilebilecek sertifikalar/dokümanlar aşağıda belirtilmiştir :
(a) Avrupa Birliği üyesi bir ülke ile imzalanmış iki taraflı anlaşma çerçevesinde bir bakım kuruluşu
tarafından yayınlanan bakım çıkış sertifikası.

(b) JAA ile iki taraflı bir bakım anlaşması çerçevesinde onaylanmış olan bir bakım kuruluşu
tarafından yayınlanan bir bakım çıkış sertifikası – söz konusu anlaşma, Avrupa Birliği tarafından
bunun yerine geçecek bir anlaşma ile iptal edilinceye kadar. (Bu paragraf, FAA ve Kanada Sivil
Havacılığı ile imzalanan BASA anlaşmalarını kapsar.)

(c) Bir JAA tam üye ülke otoritesi tarafından onaylanan bir JAR bakım kuruluşu
tarafından 28 Eylül ’den önce yayınlanan bir JAA Form One;

(d) EASA Part 21’in geçerli olduğu tarihten önce JAA tam üye ülke otoritesi tarafından ve
JAA’nin karşılıklı tanıma sistemi çerçevesinde onaylanan bir JAR organizasyonu tarafından imal
edilerek servise verilen yeni uçak komponentlerinin JAA Form One’a sahip olması gerekir;

(e) Yetkili bir otorite tarafından kendi ulusal kuralları çerçevesinde onaylanmış bir imalat
organizasyonu (production organisation) tarafından 28 Eylül ’ten önce yayınlanmış olan bir
JAA Form One.

EASA Part-M, AMC.M(c)’de standart parçalar ile ilgili aşağıdaki bilgi yer almaktadır. Bu
bilgi MOE Issue 5’e de aktarılmıştır.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 40 /

Standart parça, bilinen ve dizayn, imalat, test ve kabul kriterlerini ve üniform işaretleme
gerekliliklerini içeren bir endüstri, otorite veya hükümet spesifikasyonuna göre imal edilmiş
parçalardır. Bu spesifikasyon, parçanın imalatı ve uygunluğunu belirlemek için gerekli olan tüm
bilgileri içermelidir. Bu bilgiler (spesifikasyon) o şekilde yayınlanmalıdır ki, herhangi bir kuruluş
parçayı imal edebilsin. Standard parça spesifikasyon örnekleri aşağıda verilmiştir :

National Aerospace Standards (NAS)

Standard parçalar, ‘conformity statement’ (Certificate of Conformity) ile alınabilir. İmalatçı

Standard parçalar dışındaki tüm parçalar için EASA Form One veya eşdeğeri gerekir.

Standard parçalarda herhangi bir tamir işlemi yapılamaz.

Ham malzeme (raw material) veya sarf malzeme (consumable material), sadece imalatçının
bakım verilerinde verilmiş veya Part’de belirtilmişse kullanılabilir.

Bu gibi malzemeler, sadece gerekli özellikleri (spesifikasyonları) karşılıyorsa ve izlenebilirlik

Bu gibi malzemeler, ilgili özelliklere (spesifikasyona) uyumunu belirten bir ifade (conformity
statement) ve imalatçıyı veya tedarik kaynağını belirten bilgileriçeren bir dokümana sahip
olmalıdır. (Ref. Subpart E, M.A Installation, Par. (d).)

ATA Spec. Form’u, bir uçuşa elverişlilik (release) formu değildir. Bu nedenle, EASA Form One
ve/veya ‘Certificate of Conformity’ yerine kullanılamaz. Ancak, izlenebilirlik bilgisi sağlar. Bu
nedenle, izlenebilirlik bilgisinin gerekli olduğu durumlarda, özellikle, ömürlü parçalar için,
‘release’ sertifikası ile birlikte temin edilmesi gerekir.

A (b) Maintenance Data (Bakım Verileri)

(a) Bakım kuruluşu, bakım işlemlerini (modifikasyon ve tamir dahil) yürütürken, gerekli ve
güncel bakım verilerini bulundurmalı ve kullanmalıdır. Gerekli sözcüğü, onay kapsamında
ve/veya kabiliyet listesinde bulunan uçak, motor ve komponentler ile prosesler için gerekli veriler
anlamındadır.

Bir işletici veya müşteri tarafından sağlanan bakım verileri söz konusu olduğunda, bakım kuruluşu,
ilgili bakım işlemi devam ettiği sürece bakım verilerini bulundurmalıdır. (A© paragrafındaki
durum hariç olmak üzere)

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 41 /

(b) Bu paragraf kapsamında bakım verileri örnekleri aşağıda belirtilmiştir :

1. İlgili uçak veya komponentin sertifikasını yayınlayan sivil havacılık otoritesi tarafından yayınlanan
herhangi bir kural, prosedür, operasyonel AD veya bilgi,
2. İlgili uçak veya komponentin sertifikasını yayınlayan sivil havacılık otoritesi tarafından yayınlanan
herhangi bir uçuşa elverişlilik direktifi (AD),
3. Tip sertifikası ve supplementary tip sertifikası sahibi organizasyonlar veya EASA Part
kapsamında bu nitelikte veri yayınlama hakkı olan diğer kuruluşlar tarafından yayınlanan sürekli
uçuşa elverişlilik talimatları ile, AB dışındaki ülkelere ait uçaklar ve komponentler için, sözkonusu
uçak/komponent üzerinde gözetim yetkisi olan sivil havacılık otoriteleri tarafından zorunlu kılınan
uçuşaelverişlilik verileri.
4. EASA tarafından iyi bir bakım standardı olarak kabul edilenlerle sınırlı olmamak üzere, herhangi
bir geçerli standart.
5. Paragraf d) ye göre hazırlanan herhangi bir uygulanabilir bakım verisi.

AMC A(b) (EC No //R) : Bakım kuruluşunun bulundurması gereken bakım

CDCCL’ler uçuşa elverişlilik sınırlandırmaları olup, bunlarla ilgili bakım verilerinin değiştirilmesi,
uçağın modifikasyonu anlamına gelir ve bakım kuruluşu tarafından yapılamaz. Bir Part
kuruluşu tarafından onaylanmalıdır.

(c) Bakım kuruluşu, bakım personeli tarafından kullanılan prosedürlerde, pratiklerde veya bakım
bilgilerinde yanlışlık, tam olmama veya belirsiz olma durumu belirlendiğinde, bu uygunsuzlukların
kaydedilmesi ve bu bilgileri yayınlayan kuruluşa bildirilmesi konusunda prosedürlere sahip olmalıdır.

d) Part onaylı bakım kuruluşu, bakım talimatlarını, MOE’de belirteceği bir prosedüre göre
değiştirebilir. Ancak, bu talimatlar, orjinaline eşdeğer veya daha iyi bakım standardı sağlamalı ve
ilgili tip sertifikası sahibi bilgilendirilmiş olmalıdır.

Bu paragrafta sözü edilen bakım talimatları, belli bir bakım task’ının nasıl yerine getirileceğine ilişkin
talimatlar anlamını taşır.

Part onaylı bakım kuruluşu, tamir ve modifikasyonların mühendislik dizaynını yapamaz.

AMC A(d) : MOE’de, bakım verilerinin değiştirilmesi ile ilgili olarak hazırlanacak prosedür,
teknisyenlerin, teklif edilen yeni bakım talimatının daha iyi sonuç verdiğini pratik olarak kalite
personeline göstermesi koşulunu da içermelidir. Kalite personeli bu konuda tatmin olduğunda
önerilen yeni bakım talimatını (verisini) onaylamalı ve tip sertifikası veya ek tip sertifikası sahibine
gerekli bilginin iletildiğinden emin olmalıdır. Değiştirilmiş bakım talimatları sadece aşağıdaki
durumlarda kullanılmalıdır :

a. Sertifika sahibinin orjinal bakım verisinde belirttiği amaç daha pratik ve daha verimli
şekilde yerine getiriliyorsa,

b. Sertifika sahibinin orjinal bakım verisindeki amaç, söz konusu bakım verisindeki talimat
izlendiğinde gerçekleştirilemiyorsa, (örneğin, mevcut bakım talimatları uygulandığında bir
komponent değiştirilemiyorsa)

c. Alternatif takım ve teçhizat kullanıldığında.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 42 /

(e) Bakım kuruluşu, kuruluşun tüm bölümlerinde kullanılmak üzere ortak bir bakım kartı (workcard
veya worksheet) sistemi kurmalıdır. Buna ek olarak, bakım kuruluşu, yukarda (b) ve (d)
paragraflarında belirtilen bakım verilerini bu kartlara tam olarak tercüme ederek aktarmalı veya bu
gibi bakım verilerinde bulunan bakım task(lar)ına tam olarak referans vermelidir.

Bakım kartları ve diğer işlem formları, bilgisayar ortamında yaratılabilir ve aynı ortamda saklanabilir.
Bu durumda, bilgilerin yetkisiz kişiler tarafından değiştirilmesine karşı uygun koruma tedbirleri olmalı
ve data base’de bir değişiklik yapıldığında 24 saat içinde güncellenen bir elektronik yedekleme
sistemi olmalıdır.

Karmaşık bakım task’ları ile ilgili bakım kartlarında bu işlemler net olarak ayrılmış işlem
adımları olarak tanımlanmalıdır ki, söz konusu karmaşık bakım işleminin tam olarak
uygulanması ve kayıt altına alınması mümkün olsun.

Bir bakım organizasyonunun, başka bir uçak işleticisine bakım hizmeti verdiği durumlarda, bakım
organizasyonu, işletici tarafından hazırlanan bakım kartlarını kullanabilir. Bu durumda, bakım
organizasyonu, işleticinin tüm kartlarının uygun şekilde tamamlandığından emin olunmasını
sağlayan bir prosedür geliştirmelidir.

(f) Bakım kuruluşu, bakım personeli tarafından gerek duyulan tüm gerekli onaylı bilginin gereken
zamanda hazır ve kullanılabilir olduğundan emin olmalıdır.

(g) Bakım kuruluşu, kullanılan tüm bakım verilerinin güncel tutulmasını güvence altına alacak bir
prosedür oluşturmalıdır.

İşletici ve/veya müşteri tarafından kontrol edilen ve sağlanan bakım verileri konusunda, bakım
kuruluşu,
• işletici / müşteri tarafından verilen tüm bakım verilerinin güncel olduğunu belirten yazılı bir onaya
sahip olmalı veya,
• kullanılacak bakım verilerinin revizyon durumunu belirten iş emirleri olmalı, veya,
• bakım kuruluşunun, işleticinin / müşterinin bakım verileri revizyon dağıtım listesinde olduğunu
gösterebilmelidir.

AMC A (f) : Bakım kartları, söküm, bakımın uygulanması, montaj ve test gibi değişik işlem
adımlarının ayırt edilebileceği şekilde düzenlenmelidir. Birden fazla personelin çalışmasını
gerektiren uzun bakım işlemleri durumunda, herbir personelin yaptığı işlemleri açıkça gösterebilmek
için ek bakım veya işlem kartlarının düzenlenmesi gerekebilir.

SHY Yönetmeliği, Madde 28, Par. (j) : ‘..güncel bakım verileri kullanılmadan bakım
yapılması halinde ilgili sorumlu yönetici personelin yönetici onay belgesi ile bu bakımı yapan
onaylayıcı personelin yetkilendirme belgesi üç ay süre ile askıya alınır ve geçerliliğini
yitirmiş bakım verileri kullanılarak yapılan bakımlar tekrar uygulanır.’

A Üretim Planlama (Production Planning)

a) Bakım kuruluşu, bakım işlemlerinin emniyetli olarak tamamlanabilmesini sağlamak amacıyla, işin
miktarı ve karmaşıklığına uygun olarak tüm gerekli personel, takım, teçhizat, malzeme, bakım
bilgileri ve tesislerin mevcut olduğunu planlamak üzere bir sisteme sahip olmalıdır.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 43 /

b) Bakım task’larının planlanması ve vardiyaların organize edilmesi sürecinde, insan

c) Vardiya veya personel değişimi gibi nedenlerle bir bakım faaliyetinin devamı veya tamamlanması
sorumluluğunun devredilmesi durumunda, gerekli tüm bilgiler, işi teslim eden ve teslim alan taraflar
arasında yeterli bir şekilde aktarılmış olmalıdır.

AMC A(a):

1. Bakım kuruluşunun bakım faaliyetlerinin miktarına ve karmaşıklığına bağlı olarak, yapılan

2. Part kapsamında planlama fonksiyonu aşağıdaki iki unsuru içermelidir :

3. Üretim planlama prosedürü hazırlanırken aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır :

AMC A(c):

Vardiya / iş devir-teslimi sırasında bilgi aktarımının esas amacı, bakım işlemlerinin devamı ve
tamamlanması için etkin bir bilgi iletişimi sağlanmasıdır.

Etkin bir task / vardiya değişimi, üç temel unsura dayanmaktadır :

• Görevi devreden personelin, tamamlanmayan / devredilen işleri ve task’ları anlayabilmesi

(Birçok uçak kazasının, iş devrinin yeterince etkin ve verimli yapılamayışından ortaya çıktığı yapılan
araştırmalarla belirlenmiştir.)

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 44 /

Bu esasları kapsayacak şekilde hazırlanacak olan vardiya devir-teslim prosedürünün MOE’de yer
alması gerekir. (Ref. MOE no’lu prosedür.)

Şekil : Günlük (Biyolojik) Ritim

Yapılan planlamalarda günlük (biyolojik) ritim dikkate alınmalıdır. Uçuş emniyetini etkileyen kritik
bakım işlemleri (flight safety critical task’lar), insan performansının düşük olduğu saatlere
planlanmamalıdır.
Vardiyalar daima saat yönünde değiştirilmelidir. Her durumda ulusal çalışma yasaları dikkate
alınmalıdır.

SHY Yönetmeliği, Madde 28, Par. (k) : ‘funduszeue.info paragrafta belirtilen insan performansı
sınırlarını dikkate almadan ve insan faktörleri unsurlarını göz ardı ederek bakım planlaması
yapılması halinde ilgili sorumlu yönetici personelin yönetici onay belgesi altı ay süre ile
askıya alınır.’

SHY Yönetmeliği, Madde 28, Par. (l) : ‘funduszeue.info paragrafta belirtilen gereklilikleri
sağlamadan vardiya değişikliği yapılması halinde ilgili sorumlu yönetici personelin yönetici
onay belgesi ile vardiya değişikliğinden sorumlu personelin yetkilendirme belgeleri altı ay
süre ile askıya alınır.’

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 45 /

A Bakımın Sertifikalandırılması (Certification of Maintenance)

(a) Bir uçak veya uçak komponentinde yapılan bakım işleminin bitiminde, tüm bakım işlemlerinin
Part onaylı bakım organizasyonu tarafından A’de (MOE’de) belirtilen prosedürlere
uygun olarak ve A’de belirtilen bakım verilerinin mevcut ve kullanılarak yapıldığından ve
uçuş emniyetini ciddi şekilde tehlikeye düşürecek bir uygunsuzluk olmadığından emin olunduğunda,
bakım kuruluşu tarafından uygun şekilde yetkilendirilmiş bir onaylayıcı personel tarafından bir
bakım çıkış (servise verme) sertifikası yayınlanır.

AMC A(a)(EC Decision No //R) : CDCCL olarak sınıflandırılan bir yakıt sistemi
komponentine/parçasına uygulanan planlı veya plansız bir bakım işleminde, bakım çıkış
sertifikası imzalanmadan önce, bakım kayıtlarında, doğru konfigurasyonun sağlandığından emin
olunması gerekmektedir. Bu amaçla bakım kayıtlarında ‘CDCCL task’ şeklinde bir ifade
yazılmalıdır.

(b) Bakım çıkış sertifikası, herhangi bir bakım işlemi tamamlandığında ve uçuştan önce
yayınlanmalıdır.

Yetkili onaylayıcı personel tarafından imzalanacak bakım çıkış sertifikasında aşağıdaki

“I hereby certify that the works specified except as otherwise specified was carried out in
accordance with SHY/EASA Part and in respect to that work, the aircraft / aircraft
component is considered ready for release to service”

‘’Yukarıdaki iş emirlerinde tanımlanmış olan işlerin (ertelenenler hariç), SHY / JAR-

© Yapılan bakım işlemi sırasında belirlenen yeni kusurlar veya tamamlanmayan iş emirleri, bu gibi
kusurların giderilmesi veya bakım iş emrinin eksik unsurlarını tamamlamak konusunda anlaşmaya
varmak üzere işleticinin onayına sunulmalıdır. Uçak işleticisi bu gibi bakım işlemlerinin yapılmasını
istemediği durumda, paragraf (e) geçerli olacaktır.

(d) Bir komponent için bakım çıkış sertifikası atelyede yapılan bir bakım işleminden sonra
yayınlanmalıdır. Bu amaçla, Appendix-1’de gösterilen EASA Form 1, komponent için servise verme
sertifikası veya uçuşa elverişlilik onay etiketi olarak kullanılır. Bakım kuruluşu bir komponente kendi
kullanımı için bakım yaptığında, MOE’de tanımlanan iç servise verme prosedürleri gereğince, EASA
Form 1 yayınlanması gerekli olmayabilir.

(e) Yukardaki (a) paragrafından ayrı olarak, bakım kuruluşu, uçak işleticisi olan müşterisi tarafından
istenen tüm bakım işlemlerini tamamlayamazsa, uçağın onaylı sınırlamaları içinde bir bakım çıkış
sertifikası yayınlanabilir. Bu husus, bakım kuruluşu tarafından uçağın bakım çıkış sertifikasına
yazılmalıdır.

(f) Paragraf (a) ve A’den ayrı olarak, bir uçak, işleticinin ana hat bakım veya ana üs bakım
istasyonundan ayrı bir yerde uygun bakım çıkış sertifikasına sahip bir komponentin yokluğu
nedeniyle yerde kalırsa, böyle bir uygun sertifikası olmayan bir komponentin en çok 30 uçuş saati
boyunca veya uçak ana hat bakım istasyonuna veya ana üsse dönünceye kadar (hangisi önce
olursa) takılmasına izin verilir. Ancak, uçak işleticisi ile olan anlaşma gözetilmeli ve komponent,
uygun bir faal kartına sahip olmalı ve diğer tüm uygulanabilir bakım ve operasyonel gereklilikleri

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 46 /

karşılamalıdır. Belirtilen süre içinde paragraf (a) ve A gereğince uygun bir sertifika temin
edilemezse, sözkonusu komponentler uçaktan sökülmelidir.

AMC A (a) :

Avrupa Birliği tam üyesi bir ülke tescilinde bulunan faal bir uçaktan sökülen faal uçak komponentleri
için uygun yetkiye sahip bir bakım kuruluşu tarafından aşağıdaki koşullarda EASA Form One
yayınlanabilir :

a) Kuruluş, komponentin uçaktan uygun yetkiye sahip bir teknisyen tarafından

SHY Yönetmeliği, Madde 15, par. (1) (m) : ’funduszeue.infoyıcı personelin bakım çıkış
sertifikalarını kendi adına başka bir personele imzalatması veya mühürletmesi halinde söz
konusu onaylayıcı personelin SHY lisansları bir yıl süreyle askıya alınır.’
Notice of Proposed Amendment (NPA) No ile EASA tarafından AB Komisyonuna
sunulmak üzere hazırlanan değişiklik isteği ve taslak kararda (Draft Decision), bakımın
sertifikalandırılması (release to service) konusunda önemli değişiklikler getirilmesini öngörmektedir.

Bu NPA’ya göre, üç ayrı bakım çıkış sertifikası tanımlanmıştır :

1. Maintenance Release Certificate (MRC)

Ayrıca, işleticiler için ‘primary maintenance organisation’ (PMO) kavramı tanımlanmıştır.

Ancak, bu NPA henüz kabul görmemiştir.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 47 /

A Bakım kayıtları (Maintenance Records)

(a) Bakım kuruluşu, yapılan tüm bakım işlemleri ile ilgili tüm detayları kaydetmelidir. Kuruluş, bu
kapsamda en az bakım çıkış sertifikasının yayınlanması için gerekli tüm koşulların sağlandığını
gösteren tüm kayıtları (subcontractor’lerin bakım çıkış sertifikaları dahil), tutmalı ve saklamalıdır.

(b) Bakım kuruluşu, yayınladığı her bakım çıkış sertifikasının kopyasını, yapılan tamir ve
modifikasyonlar için kullanılan özgün onaylı bakım verilerinin kopyaları ile birlikte, uçağın
işleticisine vermelidir.

(Özgün onaylı bakım verisi, uçak imalatçısının yayınladığı Maintenance Manual, Structural Repair
Manual, v.b. gibi elkitaplarında bulunmayan ve bir EASA Part onaylı kuruluş tarafından üretilen
bakım verileri anlamındadır.)

(c) Bakım kuruluşu, bakım yapılan uçak veya uçak komponentine uygulanan bakım ile ilgili tüm
detaylı bakım kayıtlarını ve bununla ilgili onaylı bakım verilerini, servise verme işleminden sonra iki
yıl boyunca saklamalıdır.
1. Bu kapsamdaki bakım kayıtları, yangın, su baskını ve hırsızlığa karşı güvenli bir
şekilde saklanmalıdır.
2. Bilgisayar yedeklemeleri olan disk, tape, v.b. malzeme, iyi koşullar içinde ve
işletme sırasında kullanılan disk, tape, v.b.’den farklı bir ortamda saklanmalıdır.
3. Part’e göre onaylı bir bakım kuruluşu faaliyetini sona erdirirse, son iki yıllık
tüm bakım kayıtları ilgili uçak veya komponentin son sahibine veya müşteriye
verilir veya EASA tarafından belirlenecek şekilde saklanır.
Not : Dijital bakım kayıtlarının kullanılması, ilgili Otoritenin onayını gerektirir.

A Olayların Bildirilmesi (Occurrence Reporting)

(a) Bakım kuruluşu, bakım yaptığı uçak veya uçak komponentinde belirlediği ve uçağın uçuş
emniyetini ciddi olarak tehlikeye sokabilecek emniyetsiz durumları, EASA’ya, ilgili ülke otoritesine
ve uçağın / komponentin tip sertifikası sahibine bildirmelidir.

(b) Bakım kuruluşu, MOE’de ayrıntılandırılan şekilde bir iç olay (occurance) raporlama sistemi
kurmalıdır. Bu sistem ile, yukarda (a) paragrafında belirtilen nitelikteki raporlar da dahil olmak üzere,
raporların toplanması ve değerlendirilmesi mümkün olur.

Bu prosedür, bu gibi olaylar ile ilgili bilinen tüm bilgilerin değerlendirilmesini ve belirlenen olumsuz
eğilimleri gidermek üzere yapılması gereken düzeltici işlemleri belirlemeyi ve gerektiğinde bilgilerin
dağıtımının yapılmasını içermelidir.

(c) Bu bildirimler, sivil havacılık otoritesinin istediği şekilde ve formla bildirilmeli ve bulunan hasarla
ilgili olarak bakım kuruluşu tarafından bilinen tüm bilgileri kapsamalıdır.

(d) Bakım kuruluşu, herhangi bir ticari işletici için bakım hizmeti veriyorsa, uçağı veya uçak
komponentini etkileyen uçuşa elverişli olmayan durumun bildirimi, bakım kuruluşu tarafından ilgili
işleticiye de yapılmalıdır.

(e) Bildirimler, mümkün olduğunca çabuk, ancak, en geç bakım kuruluşu söz konusu durumu
belirledikten sonra 72 saat içinde yapılmalıdır.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 48 /

Hangi olayların Otoriteye bildirileceği EASA AMC ’de ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
Şirketimizin bu konudaki MPM prosedürü, söz konusu AMC dikkate alınarak açıklanmıştır.

Ek açıklamalar :
Şirketler, hatalardan ders çıkarmalıdır, öğrenmelidir. (Just culture)
Kişiler hata yaptıklarında cezalandırılmamalıdır. Bu şekilde bildirim kanalları açık tutulmuş olur.
Şirketlerde uygun bir raporlama kültürünün gelişmesi yıllar alabilir.
Bildirim yapan personele geri bildirim yapılarak konunun sonuçları paylaşılmalıdır.
Ancak, normal olarak, isimlerin gizli tutulması gerekir.
Bilinçli olarak kural ihlallerinin yapılmış olması durumunda personele ceza verilebilir.
Emniyet ve Kalite (Safety and Quality) :

A Emniyet ve Kalite Politikası, Bakım Prosedürleri ve Kalite Sistemi (Safety & Quality
Policy, Maintenance Procedures & Quality System)

(a) Bakım kuruluşu, A gereğince yazılacak MOE’de belirtilmek üzere bir emniyet ve
kalite politikası belirleyecektir.
(b) Bakım kuruluşu, EASA (compotent authority) tarafından onaylanan ve insan faktörlerini ve
insan performansını göz önüne alan ve bu şekilde iyi bakım pratiklerini güvenceye alan
prosedürler oluşturmalıdır. Bu prosedürler, uçak ve komponentlerinin A paragrafı
gereğince servise verilmesini ve EASA Part A ile uyumlu olacak şekilde açık bir iş
emri veya sözleşme (contract) sistemini de içermelidir.
1. Bu paragraf kapsamındaki bakım prosedürleri, A’den A’e kadar olan
maddeleri içine almalıdır.
2. Bakım prosedürleri, bakım faaliyetinin yerine getirilişiyle ilgili tüm hususları, özel
servislerin (specialized services) temini ve kontrolü dahil, kapsamalı ve kuruluşun
uyacağı standartları belirlemelidir.
3. Uçak hat bakımı ve üs bakımı kapsamında, bakım kuruluşu, kritik sistemlerde
birden çok hata yapılma riskini azaltmayı ve hataları yakalamayı sağlayacak
prosedürler oluşturmalıdır. Öyle ki, herhangi bir uçağın herhangi bir bakımı
sırasında uçağın birden çok sistemi üzerine takılı komponentlerin söküm/takımını
içeren bir bakım faaliyeti veya kontrolün aynı bir personel tarafından yapılması
önlenmelidir. Ancak, bu nitelikteki bakım işlemlerini yapmak üzere sadece bir
personelin mevcut olması durumunda, bakım kuruluşunun bakım kartında, benzer
tüm task’ların tamamlanmasından sonra kritik task kapsamındaki bu bakım işleminin
aynı personel tarafından yeniden kontrolünü içeren ilave bir işlem adımı
bulunmalıdır.
4. Hasarların değerlendirilmesi ve EASA veya onaylı bir Part dizayn organizasyonu
tarafından onaylanmış veriler kullanılarak modifikasyonların ve tamirlerin yapılmasını
sağlamak üzere bakım prosedürleri oluşturulmalıdır.

AMC A(b)(3) (EC Decision //R) : Bakım kuruluşu, bir modifikasyon, tamir veya
bakım işlemi uygularken CDCCL gerekliliklerinin bozulmadığından emin olmalı ve bunu
sağlamak üzere uygun prosedürler geliştirmelidir. Özellikle, uçaktaki herhangi bir ‘wiring’
değişiminin yaratabileceği olumsuz etkilere, bu ‘wiring’ yakıt tankı sistemi ile ilgili olmasa
bile, özel dikkat gösterilmelidir.

‘Wiring’ değişimlerinin olumsuz etkileri, periyodik kontrollar yerine, verilecek eğitimlerle bakım
uygulamalarının standartlaştırılması ile önlenebilir.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 49 /

Uçağın yakıt tankı sisteminin emniyeti ve güvenilirliği kapsamında kıvılcım (ignition)

(c) Bakım kuruluşu, aşağıdaki hususları içeren bir kalite sistemi kurmalıdır :

1. Bağımsız denetleme faaliyetleri yapılmalıdır. Bu şekilde, ilgili uçak / komponentlerle ilgili

Küçük kuruluşlarda denetleme faaliyetleri, diğer bir EASA Part organizasyonuna veya uygun
teknik bilgiye ve yeterli denetleme tecrübesine sahip bir denetçiye yaptırılabilir.
2. Bağımsız denetleme faaliyetleri sonucunda elde edilen bulguların A(b) paragrafında
belirtilen yönetici personele ve son olarak Genel Müdür’e (Accountable Manager’a) raporlanmasını
sağlayan bir geri bildirim sistemi olmalıdır. Bu şekilde, bağımsız denetlemeler sonucu elde
edilen raporlara karşılık uygun ve zamanında düzeltici işlemlerin yapılması güvence altına
alınmalıdır.

AMC : Denetlemelerde emniyeti etkileyen hiçbir bulgu bulunamazsa, sözkonusu üretim hattı /
prosedür ile ilgili denetleme periyodu, Otoritenin onayı ile 24 aya kadar yükseltilebilir.

Vardiyalı çalışılan yerlerde, kalite denetlemelerinin bir bölümü normal çalışma saatleri dışında da
yapılmalıdıfunduszeue.infoemelerden bir bölümü habersiz olarak yapılmalıdır.

Ürün denetlemeleri tetikleyici (trigger) olarak kullanılır. Elde edilen bulgulara göre, varsa, hatalı
olan proses incelenir.

Denetçiler, düzeltici işlemi zorla kabul ettirmemelidir (’impose’ etmemelidir.)

SHY Yönetmeliği, Madde 28, Par.(o) : Kalite Sistemi gereğince yapılması gereken
denetlemelerin uygun standartlarda ve gerekli zamanlarda yapılmaması halinde kalite
sisteminden sorumlu yönetici personelin yönetici onay belgesi üç ay süre ile askıya alınır.

SHY Yönetmeliği, Madde 28, Par.(p) : Kalite Sistemi gereğince yapılan denetlemelerde
belirlenen bulgular için gerekli düzeltici işlemlerin uygun şekilde tamamlanmaması halinde
ilgili sorumlu yönetici personel ile sorumlu müdürün (Genel Müdürün) imza yetkileri altı ay
süre ile askıya alınır.

Bağımsız Kontrol (Independent Inspection) tanımı : EASA Part-M, Subpart D, M.A

Uçuş emniyeti yönünden hassas olan bakım task’larının uygulanması sırasında ikinci bir
yetkili teknisyen tarafından ikinci bir kontrol (bağımsız kontrol) uygulanmalıdır. (Part
bakım kuruluşu tarafından başka bir yöntem belirtilmedikçe veya ilgili otorite tarafından farklı bir
yöntem kabul edilmedikçe..)

Tip sertifikası sahibi kuruluşun ayrı bir bakım talimatı olmadığı durumlarda, uçağın uçuş emniyetini
doğrudan etkileyen bir kontrol sisteminin montajını veya üzerinde bir işlem yapılmasını gerektiren
durumlar, ‘uçuş emniyetine duyarlı bakım task’ları olarak değerlendirilir ve bağımsız ayrı kontrolların
yapılmasını gerektirir. Kontrol sistemi ifadesi, uçağın uçuş yörüngesini (path), attitude’ını veya

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 50 /

motor tepki kuvvetini veya, uçuş, motor ve propeller kontrollerini, bunlarla ilgili sistemlerin
kontrollerini ve ilgili mekanizmaları değiştiren sistemleri içine alır.

Bu sistemler üzerinde yapılacak bağımsız kontrollar en az iki ayrı teknisyen tarafından yapılmalıdır.
Yapılan kontrolların kayıtlarında her iki teknisyenin de imzası (mühürü) bulunmalıdır.

Bağımsız kontrolların birincisi, sözkonusu işlemin (task’ın) yeterli şekilde tamamlandığını

Uçak kontrol sistemleri ile ilgili olan ve bağımsız kontrol gerektiren bakım task’larının
başlıcaları şunlardır :

• Uçuş kumandalarının montajı, rigging ve ayar (adjustment) işlemleri,

Bağımsız kontrol gerektiren işlemleri belirlerken aşağıdaki hususlar da dikkate alınmalıdır :

• Geçmiş bakım hataları ile ilgili deneyimler

Üzerinde bakım işlemi yapılan sözkonusu kontrol sistemleri kontrol edilirken, ilk kontrolü yapan
(maintenance release’i imzalayan) teknisyen ile ikinci (bağımsız) kontrolü yapan teknisyen,
aşağıdaki hususları, herbiri ayrı ayrı olmak üzere, dikkate almalıdır :

• Yerlerinden sökülen tüm sistem parçaları, doğru şekilde monte edilmiş ve

Bağımsız kontrol (duplicate inspection) kavramı, FAA kurallarında (FAR’de) sözü geçen
Required Inspection Item (RII) kavramından bir miktar farklı bir anlam içermektedir.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 51 /

EASA Part-M, Subpart D’de verilen tanım, MOE Isuue 5’de prosedürüne katılmıştır. Bağımsız
kontrol prosedürü, büyük ölçüde işletici tarafından belirlenmesi gereken bir prosedürdür.

Müşterilerimizden Air Astana’nın bağımsız kontrol konusunda ayrıntılı prosedürleri vardır. Bu

EASA Part-M’de açıklanan bağımsız kontrollar (Independent Inspections / Duplicate Inspections)

Bağımsız Kontrol (Independent Inspection / Duplicate Inspection)

Kontrolün her iki kısmı da uygun nitelikteki personel tarafından yapılmalıdır.

Kontrolün ikinci kısmı, ilk kontrolü/task’ı yapandan farklı bir personel tarafından yapılmalıdır.

Kontrollar/check’ler, baştan sona (tamamen) yapılmalıdır. İlk kontrolü yapan teknisyenin yeterliliği, ikinci
kontrolü yapan teknisyeni etkilememelidir. İkinci kontrolün baştan sona yapılmış olması, yapılan ilk
kontrolün hassaiyeti konusunda bir güven eksikliği anlamında değerlendirilmemelidir.

İkinci kontrol, orjinal task yapıldıktan ve ilk kontrol uygulandıktan hemen sonra yapılmalı ve ilk kontrol ile
ikinci kontrolün yapıldığı tarih ve saatler bakım dokümanına kaydedilmelidir.

Kontrol sistemlerinde yapılan ikinci kontrollar, mekanizmaların tam ve serbest olarak hareket ettiğini
doğrulamalıdır.

Hareket aralığı, kleranslar, gerilme değerleri, v.b. gibi ölçümler yapılmalı ve imalatçı elkitaplarındaki
(maintenance manual’deki) değerlerle karşılaştırılmalı ve ölçülen değerler kaydedilmelidir.

Kontrolların sonuçları sadece ‘uygulandı’, ‘yeterli’, v.b. ifadelerle belitilmemeli, kontrolün her safhasında
ölçülen değerler kaydedilmelidir. Bir mekanizmanın hareketi kontrol edilmişse, bu hareketin niteliği ve
miktarı kaydedilmelidir.

A Bakım Kuruluşu El Kitabı (Maintenance Organisation Exposition)

(a) Bakım Kuruluşu Elkitabı (Maintenance Organisation Exposition = MOE), bakım

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 52 /

4. PartA (b)’de sözü edilen yönetici personelin görev ve sorumlulukları, ve hangi

Not : Yukarda 6. paragrafta belirtilen liste ile, 12 den paragraflara kadar belirtilen bilgiler,
MOE’nin bir parçasını oluşturmakla birlikte, MOE’nin ilk bölümünde atıfta bulunulmak kaydıyla, ayrı
dokümanlar veya elektronik bilgi dosyaları şeklinde de tutulabilir.

AMC A(a)(EC Decision No //R) : Bakım kuruluşu el kitabı (MOE), bu AMC (EC
Decision)’deki uygulanabilir tüm bilgileri içermelidir. Tümü kapsanmak koşuluyla, bu bilgiler
herhangi bir sırayla verilebilir. Farklı formatta bir elkitabının kullanılması durumunda, bu AMC’de
verilen bilgilerin MOE’nin hangi bölümünde bulunduğunu gösteren bir index hazırlanmalıdır.
MOE’de bakım kuruluşunun CDCCL ile ilgili talimatları nasıl uygulayacağı açıklanmalıdır.
Ayrıca, MOE’de CDCCL task’ların tamamladığının nasıl kayıt altına alınacağı ve takip edileceği
belirtilmelidir.

(b) MOE, kuruluşun güncel tanımını içerecek şekilde gereken şekilde güncellenmelidir. MOE
ve herbir revizyonu, sivil havacılık otoritesi tarafından onaylanmalıdır.
(c) Paragraf (b)’ye istisna olarak, MOE’deki küçük (minör) değişiklikler, MOE’de yer alan bir
prosedüre göre kuruluş tarafından onaylanabilir. (Bu yöntem, dolaylı onay olarak tanımlanır.)

Otoriteler ve görevler (Authorities and duties) :

A Kuruluşun Yetkileri (Privileges of the Organisation)

Bakım Kuruluşu, sadece aşağıda belirtilen bakım faaliyetlerini, MOE’de belirtilen sınırlar
içinde kalmak koşuluyla, yapabilir :

a) Yetki sertifikasında ve onaylı MOE’de belirtilen uçak ve uçak komponentlerinin bakımlarını aynı
dokümanlarda belirtilen yerlerde yapmak,

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 53 /

b) Kendi kalite sistemi altında çalışan diğer bir kuruluşta, yetki kapsamındaki bir uçak veya
komponentinin bakımını yaptırmak. Bu kural, kendisi Part’e göre sözkonusu bakım işlemini
yapmaya yetkili olmayan bir kuruluş tarafından yapılan işlemleri kapsar ve A(b) kalite
prosedürleri ile belirlenen işlerle sınırlıdır.

Bu gibi kuruluşlarda yaptırılabilecek işlerin kapsamı bir uçağın üs bakımını veya komple bir
motorun veya motor modülünün atelye seviyesi bakımını veya overhaul’unu içeremez.

c) MOE’de belirtilen yerler dışında, yine MOE’de belirtilen bir prosedüre uygun olarak, herhangi bir
uçak veya komponentinin bakımını yapmak. Bu gereklilik, uçağın gayrı-faal kalması veya hat bakım
kapsamında nadiren ortaya çıkabilecek nedenlerden kaynaklanabilir.

d) MOE’de hat bakım yetkisi verilmiş bir istasyonda,MOE’de belirtilmiş olmak ve minor bakım
yapmak için gerekli olanaklar bulunmak koşuluyla bir uçak veya uçak komponentinin bakımını
yapmak,

e) Bu faaliyetler sonunda, A paragrafına göre bakım çıkış sertifikası yayınlamak.

AMC A : EASA Part Kapsamında Onaysız Kuruluşlara Bakım Yaptırmanın

Part onaylı bir bakım kuruluşunun belli bakım işlemlerini onaysız bir kuruluşa (taşerona)
vermesini gerektiren başlıca nedenler şunlardır :

a) Metal kaplama, ısıl işlem, plazma sprey gibi özel işlemler ile, küçük tamir ve modifikasyonlar
için gerekli parçaların imalatı gibi işlemlerin, Otoritenin doğrudan onayına gerek kalmadan
yaptırılması,
b) Otoritenin doğrudan onaylamasının gerçekçi olmadığı durumlarda, üs bakımı hariç olmak
üzere, uçak bakımlarının Part onayı olmayan kuruluşlara yaptırılması. (Gerçekçi olup
olmadığı konusundaki kararı Otorite verebilir.)
c) Komponent bakımlarının yaptırılması,
d) Otoritenin doğrudan onaylamasının gerçekçi olmadığı durumlarda, komple motorun veya
motor modüllerinin atelye seviyesi bakımları hariç olmak üzere, motor bakımlarının Part
onayı olmayan kuruluşlara yaptırılması. (Gerçekçi olup olmadığı konusundaki kararı Otorite
verebilir.)

Bir bakım işlemi onaysız bir taşeron kuruluşa yaptırılırken, bu bakım işleminin yapıldığı süre
boyunca bakım kuruluşunun Part onayının geçici olarak sözkonusu kuruluşu kapsamına aldığı
düşünülmelidir. Bu nedenle, bakım kuruluşunun gönderdiği parçalar/komponentler, söz
konusu subcontractor’ün tesislerinde işlem görürken, subcontractor’ün tesisleri, personeli
ve prosedürleri EASA Part gerekliliklerini karşılamalıdır ve onaylı bakım kuruluşu, bu
gerekliliklerin karşılandığından emin olmalıdır.

Bakım kuruluşunun bir bakım işlemini onaysız bir taşerona verebilmesi için, bakım kuruluşunun bu
bakım işlemi için gerekli tüm tesislere sahip olması gerekmez. Ancak, bu konuda taşeron firmanın
gerekli standartları karşıladığını belirleyebilecek tecrübeye sahip olmalıdır. Ancak, onaylı bakım
kuruluşunun, onaysız taşerona yaptırılan bu işlemler konusunda Otoriteden yetki (rating) alabilmesi
için, söz konusu bakım işlemi konusunda kendi tesisleri, prosedürleri ve tecrübesi olmalı ve bu
işlemlerin çoğunluğunu kendi tesislerinde yapabilmelidir.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 54 /

Her durumda Otorite, bakım kuruluşunun, onaysız taşerona yaptırılan özel işlemler ve bakım
işlemleri konusunda, onaysız taşeronları kontrol altında tutmak için gerekli tecrübe ve
prosedürlere sahip olduğu konusunda ikna olabilmelidir.

Onaysız kuruluşa yaptırılan bakım işlemi, parça, bakım kuruluşu tarafından teslim alındığında tam
olarak kontrol edilemiyorsa, bakım kuruluşu parçanın kontrol ve ‘release’ işlemine, onaysız kuruluş
tesislerinde nezaret funduszeue.infoım kuruluşu, bu amaçla kendi personelini kullanmalı veya onaysız
taşeronun personelini yetkilendirmelidir.

Bakım işlemi tamamlandığında söz konusu parça/komponentin bakım çıkış sertifikası, onaysız
taşeronun tesislerinde veya Part bakım kuruluşu tesislerinde düzenlenerek onaylanabilir. Bu
sertifikayı onaylayacak personel, onaylı bakım kuruluşunun personeli olabileceği gibi, onaylı bakım
kuruluşunun onaylayıcı personel kriterlerini karşılayan ve aynı prosedürlere göre yetkilendirilmiş
olan taşeron (onaysız) firmanın personeli de olabilir. Bu konudaki prosedür, onaylı bakım
kuruluşunun MOE’sinde yer almalıdır. Böylece, söz konusu taşeron firma personeli de dolaylı olarak
Otorite tarafından onaylanmış olur. Bakım çıkış sertifikası ve EASA Form One, her iki durumda da
Part onaylı bakım kuruluşunun yetki numarası ile yayınlanmalıdır.

Onaysız taşeronlar, MOE’de belirtilen bir prosedüre göre denetlenmelidir. Bu prosedürde,

Part bakım kuruluşu ile onaysız taşeron kuruluş arasında yapılacak sözleşme, yetkili Otoritenin
ve EASA standizasyon team’inin taşeron firma tesislerinde denetleme yapmasına imkan
sağlamalıdır.

FAA kurallarında da, FAA’nin onaysız taşeronlarda denetleme yapması konusunda benzer bir
hüküm bulunmaktadır. FAA, ayrıca, onaysız kuruluşlara yaptırılan bakım işlemlerini (maintenance
functions) inceleyerek onaylamaktadır.

SHY Yönetmeliği, Madde 28, Par. (s) : ‘funduszeue.info paragrafta belirtilen yetkilerin haricinde bir
hava aracı veya komponentine, yetki belgesindeki ve Bakım Kuruluşu El Kitabı (MOE)’deki
sınırlamaların dışında ve yetkili olmadığı adreslerde bakım yapılması halinde ilgili sorumlu
yönetici personelin yönetici onay belgesi iptal edilir.’

A Kuruluş Yetkilerindeki Sınırlamalar (Limitations on the Organisation)

Bakım kuruluşu, yetkilendirilmiş olduğu bir uçak veya uçak komponentine, ancak gerekli tüm tesis,
teçhizat, takımlar, malzeme, bakım verileri ve yetkili onaylayıcı personel varsa bakım uygulayabilir.

Section B’ye aktarılan paragraflar aşağıda bilgi için verilmiştir :

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 55 /

A Kuruluşta Yapılan Değişiklikler (Changes to the Organisation)

Bakım kuruluşu, aşağıda belirtilen konularda değişiklik yapmak istediğinde, bu değişiklikleri

Kuruluşun adı,
Kuruluşun ana üssünün yeri,
Kuruluşun diğer bölümlerinin bulundukları yerler,
Genel Müdür (Accountable Manager),
Part A (b)’de belirtilen yönetici personelden herhangi biri,
Onayı etkileyebilecek tesisler, teçhizat, takım, malzeme, prosedür, workscope ve onaylayıcı
personel.

SHY Yönetmeliği, Madde 28, Par. (ş) : ‘funduszeue.info paragrafta belirtilen değişikliklerin
gerçekleşmesinden önce SHGM’ye bildirilmemesi durumunda bakım kuruluşunun yetki
belgesi askıya alınır.’

A Onayların Geçerlilik Süresi (Continued Validity)

(a) Onaylar süresiz olarak verilmektedir. Aşağıdaki koşullar sağlandığı sürece sertifika onayları
geçerli olacaktır ;
1. Part kurallarına uyum sağlandığı ve varsa B’da belirtilen bulgular için gerekli işlemler
yapıldığı sürece,
2. Sorumlu otoriteye denetleme için tesislerine giriş izni verilmesi durumunda,
3. Sertifikadan feragat edilmedikçe (surrender) veya feshedilmedikçe (revoke).

(b) Feragat edilmesi veya feshedilmesi durumunda sertifika Otoriteye iade edilmelidir.

A Denetleme Bulguları (Findings)

(a) Seviye 1 (Level 1) uygunsuzluk, emniyet standardını azaltan ve uçuş emniyetini ciddi şekilde
tehlikeye düşüren ve Part kurallarına göre ciddi bir uygunsuzluktur.

(b) Seviye 2 (Level 2) uygunsuzluk, emniyet standardını azaltan ve uçuş emniyetini tehlikeye
düşürebilecek ve Part kurallarına göre uygunsuzluk teşkil eden bir durumdur.

(c) Bakım kuruluşu, B’ye göre denetleme bulguları otorite tarafından kendisine bildirildikten
sonra, bir düzeltici işlem planı sunacak ve düzeltici işlemleri otorite ile anlaştığı bir süre içinde ve
otoriteyi tatmin edecek şekilde tamamlayacaktır.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 56 /

SHY Yönetmeliği

EASA Part’den farklı olarak, SHY Yönetmeliğinin Dördüncü Bölümünde Cezai
Hükümler ve İdari Yaptırımlar tanımlanmıştır.

Bu bölümdeki Maddede, Yönetmeliğin başlıca maddelerine uyulmaması durumunda, bakım

SHY Yönetmeliği

Madde 29 : Teknik düzenlemeler

Madde 30 : Uluslararası standartların güncellenmesi

EASA Part

SECTION B

Section B, yetkili Sivil Havacılık Otoritesini ilgilendiren prosedürleri kapsar.

İçindekiler

B Kapsam
B Yetkili Otorite (Competent authority)
B Üye ülkelerdeki kuruluşlar
B Kabul edilebilir uygulama yöntemleri (acceptable means of compliance)
B İlk onay
B Onayın yayınlanması
B Onayın devamlılığı
B Değişiklikler
B MOE değişiklikleri
B Onayın iptali, askıya alınması, sınırlandırılması
B Bulgular
B Kayıtların saklanması
B Muafiyetler (Exemptions)

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 57 /

B Kapsam (Scope)

B Yetkili Otorite (Competent Authority)

Yetkili otorite, AB tam üyesi ülke tarafından belirlenir.

Mühendislik eğitimi olmalı veya bakım/eğitim tecrübesi olmalı

Görüldüğü gibi, otorite denetçilerinin insan faktörü ile ilgili eğitim alması gereği bulunmamaktadır. Ayrıca,
NDT, v.b. özel işlemler konusunda da eğitim almalarına gerek bulunmamaktadıfunduszeue.info, ICAO, SHGM
denetçilerinin NDT konularında eğitim almaları gerektiğini belirtmiştir.

Denetçilerin kişisel yetenekleri uygun olmalı ve prosedürlerde belirtilen şekilde gerekli güncelleme
eğitimlerini almalıdırlar.

B Kabul edilebilir uygulama yöntemleri (Acceptable Means of Compliance)

EASA kurallarının kabul edilebilir uygulama yöntemleri (AMC), EASA tarafından belirlenir ve
yayınlanır.
İlgili kuruluşlar bu yöntemleri kullanabilirler.
Bu yöntemler kullanıldığında, ilgili EASA kurallarına uyum sağlanmış olur.

B İlk onay (Initial Approval)

Sorumlu müdür ve diğer yöneticiler Form-4 ile onaylanır.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 58 /

Sorumlu müdürün (accountable manager) taahhüt ifadesi incelenir.

Kuruluş denetlemesi sonucu EASA Form 6’ya kaydedilir.

Denetleme sonunda denetçi, kuruluşun sorumlu müdürü ile görüşmelidir.

Kuruluşa ilk onay verilmeden önce tüm seviye 2 bulguların kapatılması gerekir. (Sonraki
denetlemelerde böyle bir koşul yoktur.)

B Onayın Yayınlanması (Issue of Approval)

MOE onayı Otorite tarafından yazılı olarak verilmelidir.

EASA tarafından verilecek yetki sertifikalarını imzalama yetkisi olan personelin isimleri bellidir.
Sertifikalarda onaylayan yetkilinin adı-soyadı ve imzası bulunmalıdır.

B Onayın Devamı (Continuation of Approval)

Başlangıçtaki onay sürecine uygun olarak yapılır.

B Değişiklikler (Changes)

Kuruluştan alınan değişiklik bildirimleri değerlendirilir.

B MOE Değişiklikleri (MOE Amendments)

Doğrudan onay
Prosedürlere uyum doğrulanmalıdır.
Değişiklik, resmi olarak onaylanır.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 59 /

Dolaylı onay (MOE’deki prosedüre göre yapılır.)

MOE onay durum sayfası düzenlenir ve saklanır.

B Onayın iptali, askıya alınması, sınırlandırılması (Revocation, Suspension, Limitation)

Emniyetle ilgili potansiyel bir tehdit algılandığında sertifika askıya alınır.

B Denetleme Bulguları (Findings)

Seviye 1 (Level 1) bulgular için yapılması gereken işlemler :

Bu süre içinde hatalı olarak bakımı yapılan ürünler yeniden bakıma alınarak uygun şekilde
bakım çıkış sertifikası düzenlenmelidir.

Seviye 2 (Level 2) bulgular için yapılması gereken işlemler :

Otoritenin öngördüğü süre içinde gerekli işlemlerin tamamlanamaması durumunda onay

B Kayıtların Saklanması (Record Keeping)

Otorite, aşağıdaki kayıtları 4 yıl süreyle saklamalıdır :

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 60 /

B Muafiyetler (Exemptions)

Ana kuralın (Basic Regulation) Article 10 (c) paragrafına göre, bakım kuruluşuna verilen tüm
muafiyetlerin kayıtları tutulmalı ve saklanmalıdır.

Ana Kuralın Ekindeki Appendix’ler

Appendix – 1

Bakım için EASA Form 1’in kullanılışı :

1. GENEL :

Sertifika, ekli örneğe göre düzenlenmelidir. Şöyle ki, formun her bölümü, örnekte gösterilen yerde
olmalıdır. Blokların büyüklükleri ihtiyaca göre bir miktar değiştirilebilir, ancak, yapılan bu
değişiklikler, formu tanınmaz hale getirmemelidir. Tanınabilir ve okunabilir olmak koşuluyla, formun
toplam büyüklüğü ihtiyaca göre değiştirilebilir. Kuşku duyulduğunda, yetkili sivil havacılık otoritesinin
görüşü alınmalıdır.

Kolay okunması ve anlaşılması için, tüm bilgiler açık ve okunabilir olmalıdır.

Sertifikanın bazı bölümleri önceden basılı olabilir. Ancak, tüm bilgiler okunabilir olmalıdır. Servise
verme ifadesinde herhangi bir değişiklik yapılamaz.

Sertifika, İngilizce lisanıyla yazılmalıdır. Avrupa Birliği üyesi ülkelerin kendi dillerini de kullanmaları
kabul edilebilir.

İthalat (export) amaçlı kullanılması durumunda sertifika mutlaka İngilizce doldurulmalıdır.

Sertifikaya yazılacak bilgiler bilgisayarla yazılabileceği gibi, büyük harflerle yazılmak ve okunabilir
olmak koşuluyla, elle de yazılabilir.

Zorunlu olmadıkça, kısaltma kullanılmamalıdır.

•Sertifikanın arkasında yer alan boşluk, ek bilgilerin yazılması için kullanılabilir. Ancak, bu bölüme
herhangi bir sertifikasyon (servise verme) ifadesi yazılmamalıdır.

•Sertifikanın orjinali, parça ile dolaşmalıdır ve sertifika ile parça arasında ilişki (correlation)
sağlanmış olmalıdır. Sertifikanın bir kopyası, parçayı imal eden veya bakımını yapan kuruluş
tarafından saklanmalıdır. Sertifika formatı ve içeriğindeki bilgi, bilgisayarda üretiliyorsa, sivil
havacılığın kabulüne bağlı olarak, sertifika formatı ve içeriğinin güvenli bir veritabanında saklanması
mümkün olabilir.

•Birden çok parça için tek bir sertifikanın kullanılması ve parçaların daha sonra birbirinden ayrılması
durumunda, orjinal sertifikanın kopyaları herbir parçaya iliştirilmeli, orjinal sertifika ise, bakım yapan
kuruluş tarafından saklanmalıdır. Orjinal sertifikanın saklanmaması durumunda, tüm parçaların
servise verme onayları geçersiz kalır. (Distribütör firmalardan alınan parçalarda da bu koşul
aranmalıdır.)

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 61 /

NOT : Sertifikanın müşteriye gönderilen veya ilk yayınlanan kuruluşta tutulacak kopya sayısında bir
sınırlama yoktur.
Parça ile dolaşan EASA Form One sertifikası, dayanıklılığı sağlamak için bir zarf içine konabilir.

EASA Form One’ın dolduruluşu aşağıda açıklanmıştır :

Blok 1 : AB tam üye ülke otoritesinin adı ve ülkesi. (Önceden basılıdır) (THY Teknik A.Ş. tarafından
üretilen formlarda EASA yazılır.)

Blok 2 : Authorised Release Certificate-EASA Form 1 (Önceden basılıdır.)

Blok 3 : Formun seri numarası bu bloğa önceden basılmış olmalıdır. Bilgisayar tarafından üretilen
form kullanılması durumunda bu numara bilgisayar tarafından verilir ve önceden basılı olmasına
gerek yoktur. (THY Teknik A.Ş.’de bu numara TAMES tarafından verilmektedir.)

Form seri numarası, xx-yy-zzzz-AA şeklinde verilir. İlk iki dijit, komponenti servise veren atelyenin
kodudur. Sonraki iki sayı (yy), servise verme işleminin yapıldığı yılın son iki sayısıdır. Son dört sayı
(zzzz) ise, formun seri numarasıdır. Son iki harf, ‘single release’ durumunda ES, ‘dual release’
durumunda ED olmalıdır.

Blok 4 : Formda belirtilen parçaları (items) servise veren onaylı kuruluşun açık adı ve adresi. Bu
bilgiler önceden basılı olabilir ve kuruluşun tanıtım işareti de bu bölüme konabilir.

Blok 5 : Bu bloğun amacı, hızlı bir izlenebilirlik sistemi sağlamak üzere, işemri numarası, kontrat,
fatura veya başka bir iç organizasyon sürecine (P/O, R/O, v.b.) referans vermektir.

Blok 6 : Item. Blok 13’teki Remarks bölümüne kolayca referans verebilmek için kullanılır. Şöyle ki,
aynı sertifika ile birden çok P/N servise verilmişse, bunlarla ilgili Blok 13’teki notlara ayrı ayrı
referans verilir. Bloğun doldurulması zorunlu değildir.

Sertifika ile birden çok parka servise verilecekse, ayrı bir liste hazırlanması ve liste ile sertifika
arasında karşılıklı cross reference verilmesine izin verilir.

Blok 7 : Parçanın adı veya tanımı buraya yazılır. Parçanın, IPC’de belirtilen adının / tanımının
yazılmasına öncelik verilmelidir.

Blok 8 : Parça Numarası yazılır. İlgili IPC’de yazılan numara esas alınmalıdır.

Blok 9 : Onay verilen parçaların takılabiliceği tip sertifikalı ürünler (uçak/motor) belirtilir. Bu bloğun
doldurulması zorunlu değildir. Ancak, doldurulması durumunda, aşağıdaki ifadeler kullanılabilir:

a) Belli bir uçak, propeller, motor modeli, veya, hazır olan bir katalog veya manual’e referans.
Örnek: 'A'.

b) 'Various' (Çeşitli): Eğer parçanın birden fazla tip onaylı ürüne takılabileceği biliniyorsa bu ifade
yazılır. Ancak, parçanın tek bir tip uçak/motora takılması isteniyorsa, bu, açıkça belirtilmelidir.

c) 'Unknown’ (Bilinmiyor), Eğer parçanın nerede kullanılacağı bilinmiyorsa, bu ifade kullanılır. Bu

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 62 /

ÖNEMLİ NOT: Blok 9’daki ifade, parçayı takacak kişiye, parçanın belli bir uçak, motor, propeller
veya APU’ya takılması için yetki vermez. Parçayı takacak kişi/kuruluş, Parça Katalogu, Servis
Bültenler, v.b. dokümanlar yardımıyla sözkonusu parçanın ilgili uçak/motor tipine takılabileceğini
doğrulamalıdır.

Blok 10 : Servise verilmesi onaylanan parçaların toplam sayısı yazılır.

Blok 11 : Parçanın seri numarası veya, varsa, Batch numarası yazılır. Her ikisi de yoksa, 'N/A’
yazılmalıdır.

Blok 12 : Servise verilmesi onaylanan parçanın durumu. Aşağıdaki ifadelerden biri veya birkaçı
kullanılabilir:

1. 'OVERHAULED'
•• Parça/komponent/assembly’e, operasyonel ömrünü arttırmak üzere onaylanmış bir
standarda göre kontrol, tamir, test ve parka değişimi işlemleri yapılmışsa bu ifade yazılır. (*)

2. 'INSPECTED' / 'TESTED'
•• Parça/komponent/assembly’nin, onaylı bir standarda uygunluğunu belirlemek üzere muayene
edilmesi durumunda yazılır (*).

3. 'MODIFIED’: Parça /komponent /assembly’nin onaylı bir standarda uygun olarak tadil edilmesi
(alteration = SB, TYE uygulanması) durumunda kullanılacak ifadedir(*).

4. 'REPAIRED’ : Parça /komponent /assembly’nin onaylı bir standarda uygun olarak servise uygun
duruma (serviceable) getirildiğini ifade eder (*).
(*) Onaylanmış standard, AB üyesi ülke sivil havacılık kuruluşu tarafından onaylanmış bir imalat /
dizayn / bakım veya kalite standardı anlamına gelir.

5. RETREADED : Kullanılmış bir uçak lastiğinin onaylı bir standarda uygun olarak tamir edilmesi
durumunda yazılacak ifadedir.

6. REASSEMBLED : Parçanın, uygun bir standarda göre yeniden monte edildiğini gösterir. (Örnek :
Ulaşım amacıyla sökülmüş olan bir propeller’ın, ulaşım sonrası yeniden monte edilmesi gibi.)
•Not : Bu koşul daha ziyade EASA Part veya benzeri imalat standartlarına göre imal edilmiş ve
imalatçı tarafından tam olarak montajı yapılan parçalar için geçerlidir.

Bu ifadeler, onaylı bilgi, manual ve spesifikasyonlara referans verilerek desteklenmeli ve bu bilgiler

Blok 13 : Bu bölümde, kullanıcının veya parçayı monte eden kişinin uçuşa elverişlilikle ilgili son
kararını vermesi için gerekli olan ve servise verilen parçalarla ilgili bilgi ve kısıtlamaların,
doğrudan veya destekleyici dokümanlar referans verilerek açıklanması zorunludur.

Bu bölüme yazılacak bilgiler açık, tam olmalı ve uçuşa elverişlilik kararının verilebilmesine yardımcı
olacak uygun bir şekilde ve tarzda sunulmalıdır. Herbir ifade ve açıklamanın hangi item’la
(parça ile) ilgili olduğu açıkça belirtilmelidir.

Hiçbir açıklama gerekmiyorsa, N/A yazılmalıdır.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 63 /

Blok 13’de verilebilecek bilgilere örnekler aşağıdadır :

•Onaylı standart olarak kullanılan bakım bilgilerinin referansları (CMM numarası, revizyon tarihi ve
revizyon numarası, v.b.)
•Uygulanan ve/veya uygulandığı belirlenen AD’ler,
•Uygulanan ve/veya uygulandığı belirlenen tamirler,
•Uygulanan ve/veya uygulandığı belirlenen modifikasyonlar,
•Takılan ve/veya takıldığı belirlenen parçalar,
•Ömürlü parçaların tarihçesi,
•Müşterinin iş emrinden sapmalar,
•Part’den farklı ise, kullanılan kuralın tanımı,
•Geçerli ise, yabancı bir bakım standardını karşılayan servise verme onay ifadesi,
•Uluslararası bir bakım anlaşmasını karşılayan servise verme ifadesi (Örnek : USA BASA-MIP
gereğince kullanılan FAA kuralına uygun ifade.),

NOT : Bu son iki ifade, bakım kuruluşuna, herhangi bir yabancı bakım standardı sözkonusu
olduğunda, ‘dual release’ veya ‘single release’ yapma imkanı vermektedir.
Ancak, bu durumda, Blok 19’daki kutucuğa işaret konulması unutulmamalıdır. Ayrıca, ‘dual release’
yapılması durumunda, ilgili onaylı bakım verilerinin her iki otorite tarafından da onaylanmış olması
gerekir. Single release yapıldığında ise, onaylı veriler sadece ilgili yabancı otorite tarafından
onaylanmalıdır.

Blok 14, 15, 16, 17,& 18 : Bu bloklar, imalatçıların kullanımı içindir. Part bakım kuruluşları
tarafından kullanılamaz. Bu bloklar sadece Part’e veya Part’den once geçerli olan ulusal
kurallara gore yeni olarak imal edilen parçalar için kullanılır.

Blok 19 : Bu blokta, basılı olarak Part bakım kuruluşları tarafından yazılan servise verme
ifadesi bulunmaktadır.
•Part dışında bir standart uygulanmışsa, Blok 13’te uygulanan ulusal kural belirtilmelidir. Her
durumda, ilgili kutucuk işaretlenmelidir. (Bu bölümde iki kutucuk bulunur : Part kutucuğu ve
‘other regulation’ kutucuğu.)

•Blok 13’te sözü geçen ‘aksi belirtilmedikçe’ ifadesi, aşağıdaki koşulları kapsar :

•a) Bakımın tamamlanamadığı durumlar,

Blok 21 : Önceden basılıdır. AB üyesi ülke otoritesi (veya EASA) tarafından Bakım Kuruluşuna
verilen bakım yetki numarası yazılır. (THY için : EASA)

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 64 /

Blok 22 : Blok 20’de imzası olan personelin ismi (daktiloyla) ve yetki referansı (mühürü).

Blok 23 : Blok 19’da servise verme onayının yapıldığı tarih. (Gün / ay / yıl olarak.) Ay, üç harf ile
belirtilmelidir. (Jan., Feb., v.b.) Sertifikadaki servise verme onayı, bakım tamamlandığında
imzalanmalıdır.

Kullanıcının sorumlulukları :
funduszeue.info dokümanın varlığının, söz konusu parça/komponent/assembly’i doğrudan uçağa takmak için
tek başına ve otomatik olarak yetki vermediğini bilmek gerekir.

funduszeue.infoıcı/parçayı takan kuruluşun Blok 1’de belirtilen otoriteden farklı bir otoritenin ulusal
kurallarına göre çalıştığı durumlarda, kullanıcı, bu ulusal otoritenin, Blok 1’de belirtilen otoriteden
gelen parçaları kabul ettiğinden emin olmalıdır.

funduszeue.info 14 ve 19’daki ifadeler, uçağa takmak için onay anlamına gelmez. Her durumda, uçağın
bakım kayıtlarında, uçak servise verilmeden önce, kullanıcının ulusal kurallarına uygun olarak
düzenlenmiş bir ‘montaj sertifikasyonu (installation certification) bulunmalıdır.

Kullanıcının sorumlulukları ile ilgili ifadeler, sertifikanın arka yüzünde yazılıdır. Ancak, uygun şekilde
düzenlendiğinde, bu ifadeler sertifikanın ön yüzünde ve alt kısımda yer alacak şekilde de basılabilir.

Appendix II

Organisations approval class and rating system

EASA Part onayı verilen bir bakım kuruluşunun yetki kategorileri, bu Appendix’te açıklanır.

Category A : Uçak üs bakım ve hat bakım yetkileri

Appendix III

Approval Certificate

EASA Part onayı verilen bir bakım kuruluşunun yetkileri, belli bir sistematik içinde ve EASA
Form 3 olarak tanımlanan bir formla onaylanır ve yayınlanır.

Appendix IV

Conditions for the use of staff not qualified to Part in accordance with A(j) 1 and 2 /
Part’ya uygun lisansı olmayan personelin kullanılabileceği koşullar

1. Aşağıdaki koşulları sağlayan onaylayıcı personel, A (j) (1) ve (2) paragraflarının
gereklerini karşılar :
(a) Kişi, ilgili ülkenin ulusal kurallarına ve ICAO Annex 1’e uygun olarak yayınlanmış bir lisansa
veya onaylayıcı personel yetkisine sahipse
(b) Kişinin yapacağı işin kapsamı, ulusal lisansının/onaylayıcı personel yetkisinin kapsamını
aşmamalı,

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 65 /

© Part’da belirtilen şekilde insan faktörü ve uçuşa elverişlilik kuralları konusunda eğitim almış
olmalı,
(d) Hat bakım onaylayıcı personel ise 5 yıl, üs bakım onaylayıcı personel ise 8 yıl tecrübeye sahip
olmalı. Ancak, yetkilendirildikleri task’lar, Part’da A kategori onaylayıcı personelin yetkilerini
geçmeyen personel için 3 yıl bakım tecrübesi yeterlidir.
(e) Hat bakım onaylayıcı personel ile, üs bakım destek personeli (support staff), servise
vermekle yetkilendirileceği her uçak tipi için Part, Appendix III Level 3 seviyesinde tip eğitimi
almış olmalıdır. Ancak, yetkilendirildikleri task’lar, Part’da A kategori onaylayıcı personelin
yetkilerini geçmeyen personel komple tip eğitimi yerine ‘task’ eğitimleri alabilir.
(f) Üs bakımı onaylayıcı personeli, yetkilendirilecekleri her uçak tipi için en az EASA Part
Appendix III Level 1 seviyesinde tip eğitimi almalıdır.

2. Korunmuş haklar :
(a) Part’nın yürürlüğe girmesinden önce A(j) (1) ve (2)’de tanımı yapılan nitelikteki
personel, yukardaki 1(c) den 1 (f)’e kadar olan paragraflardaki koşullara bakmaksızın mevcut
yetkilerini kullanabilirler.
(b) Ancak, bu tarihten sonra yetkilerini genişletmek isteyen tüm onaylayıcı personel, yukardaki 1.
paragraın tüm koşullarını sağlamalıdır.
(c) 2(b) paragrafından ayrı olarak, ilave tip eğitimi alınması durumunda 1(c) ve 1(d)
paragraflarına uyum zorunlu değildir.

Yararlanılan / İncelenmesi Önerilen Kaynaklar:

1. EASA’nın funduszeue.info internet adresinden ulaşılan EASA Part kuralı,

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 66 /

EKLER :
1. SHY Yönetmeliği ve bazı ekleri :
2. Ek-1 : SHY/JAR İlk Başvuru Dosyası
3. Ek-3 : Bakım Kuruluşu Yetki Belgesi Başvuru Formu (Form-2)
4. Ek-4 : Sorumlu Yönetici Personel Onay Formu (Form-4)
5. Ek-8 : Bakım Kuruluşu Yetki Sınıfları
6. ICAO Annex-6, Operation of Aircraft, Chapter 8, Aeroplane Maintenance
7. THY Teknik A.Ş. EASA Part Sertifikası (EASA Form-3)
8. EASA Form One
9. EASA Form 2
Okuma parçası : Aviation Mechanic’s Creed, Flight Safety Foundation’ın aşağıdaki
internet adresinden erişilebilir :
funduszeue.info

Hazırlayan : Turgay AKBİLEK

TÜRK HAVA YOLLARI TEKNİK A. Ş.

Tel : 63 63 /

İstanbul, 12 Şubat

Not : Bu eğitim dokümanı ve verilen semineler ile ilgili görüş ve önerilerinizi yukarda belirtilen telefona
veya [email protected] adresine bildirebilirsiniz.

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 67 /

EKLER

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 68 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 69 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 70 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 71 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 72 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 73 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 74 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 75 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 76 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 77 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 78 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 79 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 80 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 81 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 82 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 83 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 84 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 85 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 86 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 87 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 88 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 89 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 90 /

EASA Part Kuralları 12 Şubat Sayfa : 91 /

Dr. Adnan Gün, Beyoğlu/Şişhane doğumludur. Evli ve iki çocuk babasıdır. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü lisans mezuniyeti sonrası, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Ana Bilim Dalı, Para-Banka Bölümü yüksek lisans ve aynı üniversitenin İktisat Ana Bilim Dalı’nda, İktisat Teorisi Bölümü’nde doktora eğitimini tamamlamıştır.

Kariyerine Şekerbank T.A.Ş.’de Müfettiş Yardımcısı olarak başlamış ve  bankanın İstanbul’daki çeşitli birim ve şubelerinde şube müdürü/yönetici olarak görevler almıştır.

Dr. Adnan Gün, reel sektörde değişik iş kollarında mali konularda üst düzey yöneticilikler üstlenmiştir. Profesyonel iş süreçleri sonrasında, iş hayatını mali müşavir ve bağımsız denetçi, aynı zamanda meslek örgütü üye/yöneticisi olarak sürdürmüştür.

Mesleki tecrübe ve faaliyetleriyle bağlantılı olarak danışmanlık, yarı zamanlı öğretim görevliliği ile başta Asliye Ticaret Mahkemeleri olmak üzere, bankacılık, finans, vergi ve mali mevzuat konularında muhtelif mahkemelerde bilirkişilik, mütalaa ve kayyımlık faaliyetlerinde  bulunmuştur.

yılından itibaren, TMSF bünyesindeki  tasfiye halinde (Müflis) Asya Katılım Bankası A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür (İflas İdaresi Üyesi) ve Birleşim Varlık Yönetim A.Ş.’de Yönetim Kurulu Üyesi olarak görevlerini sürdürmektedir.

İki dönem İstanbul SM Mali Müşavirler Odası Denetleme Kurulu üyeliği ile TÜRMOB delegeliği yapmıştır. FENERBAHÇE Spor Kulübü Kongre, İSMMMO ve İSMMMD (Meslekte Birlik) üyesidir.

25 Mayıs tarihinde GÜBRETAŞ Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi olarak göreve başlamıştır.