Adile Nasit Mezar Kabul Etmedimi

PROJE RAPORU

ADELA ÖZCAN (ADİLE NAŞİT)

Babası komik-i şehir Naşit’in kızı, annesi tiyatrocu Amelya Hanım’ın kızı, ‘İbiş’in rüyasının gözbebeği, ’Hisseli Harikalar Kumpanyası’ ve evimizin masalcı teyzesi, Hababam Sınıfının Hafizesi ve toplumumuzun gözbebeği ADİLE NAŞİT…

Türk toplumunun kolektif hafızasında belki annenin belki de meleğin karşılığı… Gülen gözleri, komik kahkahası, saçının topuzu ve de eşarbı ile öyle çok imge bırakmış ki hayatımızda. Kendi hayatı ise Türk insanının kalbinde açtığı güllere inat acıyla yoğrulmuş.

Böyle kıymetli bir değerin mezarını tasarlarken; bizleri güldürürken aslında hayatında yaşadığı olumsuzluklarla arka planda ne kadar da zorluklar çektiğini öğrenerek başladık tasarıma. Mezarının bilmediğimiz bu yönünü yansıtmasını istedik. Tasarımdaki malzemeler tüm bunların yansıması olarak siyah ve beyaz mermer ile temsil edildi. İçi kan ağlarken dışı gülen bir insanı anlatıyor…

Hayatında çektiği zorlukların yansıması olarak siyah mermer kaide hayatının temelini temsil ediyor. Üst kısımda kullandığımız beyaz mermer ise sevgisini temsil ediyor.

Aile mezarlığında,  3rnaile bireyinin de definleri mevcut olduğu için ,onların isimlerini de baş taşlarına yansıtmak durumundaydık. Her birininki arka arkaya sıraladıktan sonra ise en ön kısma Adile Naşit’in baş taşını yerleştirdik. Gerçek ismini, bizim onu tanıdığımız ismini yerleştirdikten sonra, gülen yüzünü siluetiyle birlikte gördüğümüz bir kabartma ile tasarımı tamamladık.

Mezarın kuzeybatı cephesinde bulunan ağaç, tasarımda bizi baş taşlarını kısaltarak Adile Naşit’i anlatan bitki ve yeşil düzenlemesine götürdü. Ağaç hizasında yaptığımız bu düzenlemeler Osmanlı çimi, kır papatyası ve parlak çakıl taşları ile tamamlanıyor.

Sevgili Adile Naşit’i anmadan önce, Komik-i Şehir (Büyük Komik) Naşit olarak da bilinen tuluat tarzının en etkili oyuncusu; güldürü ustası baba Naşit Özcan’a bir selam ve dualar gönderelim… Tuluat oyunlarının İbiş’ine kazandırdığı kişilik romanlara dahi konu olur. Tarık Buğra’nın İbiş’in Rüyası () adlı romanı sanatçının hayatını konu edinir. 'da İstanbul Şehzadebaşı’nda doğar, 26 Nisan 'te 57 yaşında hayata gözlerini yumar. Daha sonraları Emel adını alacak Rum asıllı tiyatrocu Amelya hanım ile ikinci evliliğinden doğar Adile ve Selim Naşit. Ne gariptir Adile Naşit de aynı yaşta aramızdan ayrılacaktır.

17 Haziran 'da İstanbul’da doğan Adile Naşit, babasının ölümünden sonra okulu bırakarak 'da daha henüz 16 yaşındayken ilk kaz sahneye çıkar. Kendisinden yaş büyük ağabeyi Selim Naşit de bildiğiniz üzere tiyatro oyuncusudur. Hatırlarsınız; “Uykudan Önce” tek kanallı dönemin özellikle çocuklar için fenomen programıdır.

yılında  Ziya Keskiner’den dünyaya gelen tek çocuğu Ahmet,  ilkokul 2. sınıfa geldiğinde rahatsızlanır. Kalbi doğuştan deliktir ve o yıllarda bu tip gerekli ameliyatlar hem çok pahalıdır hem de sadece Amarika’da mümkündür. Ağır hastalık yüzünden tahsiline evden devam eder, ortaokul bitirme sınavlarına hazırlandığı bir dönemde yılının parası ile tam bin lira – yardım kampanyaları ile bulunup buluşturulur ve Ahmet Naşit Keskiner Minnesota’daki Mayo Clinic’e gönderilir. Operasyon başarılı geçmesine rağmen nedeni bilinmeyen bir koma durumu hasıl olur. Uzatmayalım 1 günün ardından usta oyuncunun küçük oğlu daha 15 yaşındayken annesinin kollarından ayrılır. Biricik oğlunun ölüm haberini İzmir’deki bir oyun öncesi alan Adile Naşit, habere rağmen sahneye çıkar ve bütün salonu kahkahalara boğar. Sonrasında ne bir daha uçağa binecek ne de doğum günü kutlayacaktır. Evladının ölümünden bir gün sonra kim doğum günü kutlamak ister ki?

Yeğeni tiyatrocu Naşit Özcan, “Her ortamı neşelendiren Adile Naşit, 15 yaşında oğlunu kaybettikten sonra hep mutsuz yaşadı, içine kapandı ve bu sıkıntısı onu ölüme kadar götürdü.” diye anlatır halasını. Her gece ağladığını ve oğlundan hiç bahsetmediğini de ekler. Her sinema emekçisi gibi borçlu yaşar borçlu ölür.. Bir çok alacağı olmasına rağmen film şirketlerinin peşinden koşmaz… Maneviyat ve çocuklar en büyük serveti olacaktır. Bağırsak kanseri yüzünden aramızdan genç denebilecek bir yaşta ayrılır. Takvimler 11 Aralık 'yi göstermektedir.

32 yıl bir yastığa baş koyduğu eşinin ölümünü de “Müzikli Kahkaha”da oynarken öğrenir. Oyunun kuralı gereği İstanbul’a gelemez. Sahneye çıkar ve vazifesini yerine getirir. Zor bir hayattır Adile Naşit’in yaşadığı.

Tarikat palavraları meselesine gelirsek:

Kuranı Kerim’e paralel okunan ve “Allah tarafından gelen ilhamlar sonucu yazıldı” gazıyla pazarlanan paçavra metinler – kitaplar mevcuttur bildiğiniz üzere! Uzatmayalım, hapisteyken birden kederlenen zata nedenini sorarlar ve güya kendisi kayda da geçen şu yanıtı verir: “Şu bahçede gördüğüm kızlar edepsizce raks ediyor (orta-okul veya lise kızları, kendi aralarında oynuyor.) Gençliklerini fuhşiyata harcıyor, bunların yaşlandığı hallerini gördüm. Kabir azabını gördüm, ondan kederlendim birden.” Bunların meşhur evlerine gidip bize şu mevzuyu anlatsanıza dediğinizde tüm abilerden (!) rahatlıkla duyabileceğiniz hikayedir. İşin bombası; Adile Naşit mevzu yaşandığı sırada 5 yaşındadır ve bu dengesizin anlattığı grup içinde olup olmadığı konusu bile belirsizdir. Güya Adila Naşit Cehennem’de yanmaktadır. Allah ıslah etsin sizi…

“Adile Naşit 70'lerde seks filmlerine oyuncu buluyordu o yüzden cehennemlik, Ermeniydi (Bu da yanlış bilinir, annesi Ermeni değil daha sonraları Türk olan bir Rumdur), mezarında ters döndü, toprak kabul etmedi, sonrasında mezarını bir açmışlar ki ağzı burnu karışmış.” gibi hayret verici tiksindiren hikayeler de yine bu cemaat tarafından yastık altı hikayeleri olarak pazarlanır. İşin seks filmi boyutunu da atlamadan izah edelim… Oyuncunun oynadığı ”Plaj Horozu” adlı komedi filmine parçalar eklenir ve olur size bir “seks komedi.” O dönemde son montaja girilir, parçalar eklenmediği kontrol edilirdi ama sanırız Adile Naşit durumu atladı. İnternet’teki aramalarda böyle sonuçlara rastlamak bile rahatsızlık verici.

Rahmetlinin mezarı açılmış ve ayakları kafası tarafında, iki büklüm gibi bir halde bulunmuş… Sebep mi? Kadın yaşamı boyunca çok gülmüş… Mezarın neden açıldığını da kendilerince izah ediyorlar, yok birinin pasaportu defin sırasında mezara düşmüş de, Selim Naşit bir gece rüyasında bir şeyler görmüş de, mezarın içinden sesler geliyormuş da… Allahsız kitapsızlar sizi..

Ahmet Bilgi'nin haberi:

RİSALEHABER-Bediüzzaman Said Nursi Hazretleri'nin yılında tutulduğu Eskişehir hapishanesinin penceresinden gördüğü bir manzara son günlerde farklı bir polemiğe konu oldu. 

Lisedeki kızlardan birinin Adile Naşit olduğunun iddia edilmesi bir kısım ulusalcılara "Nurcular Adile Naşit'i neden sevmiyor" başlığı ile malzeme oldu.

İslam'a dair ne varsa yok edilmek istenen bir dönem

Said Nursi'nin yaklaşık 30 yıllık ömrü hapislerde, sürgünlerde geçti. Dönemin tek parti idarecilerinin İslam'a dair ne varsa yok etmek istediği bir dönemde yaşayan Said Nursi, insanların imanlarını kurtarmak için hayatını ortaya koydu.

Kur'an-ı Kerim'i günümüz insanının anlayışına göre tefsir eden Said Nursi'nin bu çalışmaları o günkü idarecilerin tepkisini çekti. 'dan vefat ettiği yılına kadar Said Nursi'ye sürekli zulmeden zamanın idarecileri yılında talebesiyle beraber Eskişehir Ağır Ceza Mahkemesine sevk eder. Mahkeme sırasında hapishanede tutulan Said Nursi, bir Cumhuriyet Bayramı günü pencereden karşıdaki lisedeki programa kulak kabartır. Bir an liseye bakan Said Nursi kızların açık-saçık hallerine ağlar.

"Gördüğüm hakikattır, hayal değil"

O anları şöyle anlatır. 

"Bir zaman, Eskişehir Hapishanesinin penceresinde, bir Cumhuriyet Bayramında oturmuştum. Karşısındaki lise mektebinin büyük kızları, onun avlusunda gülerek raksediyorlardı. Birden, mânevî bir sinema ile elli sene sonraki vaziyetleri bana göründü. Ve gördüm ki, o elli altmış kızlardan ve talebelerden 'si, kabirde toprak oluyorlar, azap çekiyorlar. Ve 10 tanesi, yaşında çirkinleşmiş, gençliğinde iffetini muhafaza etmediğinden sevmek beklediği nazarlardan nefret görüyorlar kat'î müşahede ettim.

"Onların o acınacak hallerine ağladım. Hapishanedeki bir kısım arkadaşlar ağladığımı işittiler. Geldiler, sordular. Ben dedim: "Şimdi beni kendi halime bırakınız, gidiniz."

Evet, gördüğüm hakikattır, hayal değil. Nasıl ki bu yaz ve güzün âhiri kıştır; öyle de, gençlik yazı ve ihtiyarlık güzünün arkası kabir ve berzah kışıdır. Geçmiş zamanın elli sene evvelki hâdisatı sinema ile hal-i hazırda gösterildiği gibi, gelecek zamanın elli sene sonraki istikbal hâdisatını gösteren bir sinema bulunsa, ehl-i dalâlet ve sefahetin elli altmış sene sonraki vaziyetleri onlara gösterilseydi, şimdiki güldüklerine ve gayr-ı meşru keyiflerine nefretler ve teellümlerle ağlayacaklardı."

Said Nursi Adile Naşit'i gördü mü?

Büyük bir merhametle gözyaşı döken Bediüzzaman Said Nursi'nin bu sözleri magazin haberi olmayacak kadar önemli. Çünkü ölüm herkesin başına gelecek. Ölümden sonra büyük bir hesap günü var. İnsanoğlu dünyada yaptıklarının karşılığını ebediyen alacak bir hesap gününe gidecek.

Gelelim Adile Naşit meselesine. Said Nursi yılında hapisteydi. Adile Naşit ise doğumlu. Adile Naşit'in o sırada okulda olması imkansızdı. 

Adile Naşit'in orada olup olmaması önemli değil. Önemli olan Said Nursi'nin gördüğü hakikat. İnanan-inanmayan herkesin yaşayacağı bir hakikat.

Yeri gelmişken Adile Naşit'in hayatını da kısaca hatırlatalım. 

Adile Naşit kimdir?

17 Haziran yılında İstanbul'da doğdu. Gerçek adı Adela'dır. Tiyatrocu bir aileden gelen Adile Naşit'in babası komedyen Komik-i Şehir Naşit, annesi de tiyatro oyuncusu Amelya Hanım'dır. Amelya hanım, anne tarafından Ermeni, baba tarafından Rum'dur. Dedesi Kemani Yorgo Efendi, anneannesi ise, zamanının meşhur kantocularından olup, lakabı Küçük Verjin'dir. Ağabeyi Selim Naşit ve 'de evlendiği ilk eşi Ziya Keskiner de tiyatro sanatçısıdır. Adile Naşit eşi Ziya Keskiner'in Temmuz 'deki ölümünden sonra 16 Eylül tarihinde Cemal İnce () ile gizlice evlendi. 

Adile Naşit, 16 yaşındaki oğlu Ahmet'i 16 Haziran tarihinde kaybetmiştir. Kalbi delik olan Ahmet'in kalp ameliyatı başarılı geçmesine rağmen sonrasında fenalaşarak komaya girmiş ve kurtarılamamıştır. 

Sinema dünyasında, Rıfat Ilgaz'ın ünlü eseri Hababam Sınıfı'ndan uyarlanan filmlerdeki müstahdem Hafize Ana rolü ile olduğu kadar, Münir Özkul ile karşılıklı oynadığı filmlerdeki "Anne" rolleriyle de ünlenen Adile Naşit, 11 Aralık 'de doğduğu şehir olan İstanbul'da 57 yaşındayken bağırsak kanseri sonucu yaşamını yitirmiştir. Cenaze töreni 13 Aralık tarihinde Şişli Camii'nde düzenlendi. Öğleyin kılınan cenaze namazının ardından Karacaahmet Mezarlığına defnedilmiştir. İstanbul Karacaahmet mezarlığında ilk eşi Ziya Keskiner ve oğlu Ahmet Keskiner () birlikte yatmaktadır. 

Said Nursi ve talebesinin Eskişehir mahkemesi nasıl sonuçlandı?

Bediüzzaman Said Nursi, talebesiyle beraber 'te, Eskişehir Ağır Ceza Mahkemesine sevk edilmişti. Ani yapılan araştırmalarla elde edilen bütün Risale ve Mektuplar meydanda olduğu halde, mahkûmiyetlerini gerektirecek bir delile rastlanmamış ve neticede keyfî bir kararla Said Nursî'ye 11 ay ve 15 talebesine de altışar ay ceza verilerek, geriye kalan beraat etmişti.

Halbuki isnâd edilen suç sabit olsaydı, Bediüzzaman Said Nursî'nin îdâmına ve arkadaşlarının da hiç olmazsa ağır hapsine hükmedilecekti. Nitekim, bu yersiz karara Bediüzzaman îtiraz etmiş ve bu cezanın bir "beygir hırsızına" veya "bir kız kaçırıcısına" layık olduğunu belirterek, kendisinin ya berâetine veya îdamına veyâhut sene hapse mahkûmiyetine hükmedilmesini ısrarla istemişti.