Kareli Kağıt Testi

Sarı Nokta Hastalığı Nedir?

Vücudumuzda, yaşa bağlı meydana gelen değişiklikler, bazı hastalıkların oluşmasına zemin hazırlamaktadır. Sarı nokta hastalığı olarak bilinen makula dejenerasyonu da bunlardan biridir.

Makula  gözümüzün sinir tabakası olan retinanın merkezinde bulunan, sarı nokta olarak da isimlendirilen yerin adıdır. Araba kullanmak, okumak, yüzleri tanımak, televizyon seyretmek gibi günlük işlerimizin çoğunu makulanın oluşturduğu ayrıntılı görüş sayesinde yaparız.

Makulamızda (sarı nokta) bir hastalık meydana geldiği zaman merkezi görüşümüz bozulur ve ayrıntılı görme gerektiren işleri yapmakta zorlanırız. Sarı nokta hastalığında da makulamızdaki yaşa bağlı değişimler buradaki görme hücrelerine zarar vermekte ve görüşümüzü bozmaktadır.

Sarı Nokta Hastalığı Kimlerde Görülür?

Sarı nokta hastalıkları için en önemli risk faktörü ilerleyen yaştır. Bu yüzden en çok yaşlı kişiler risk altındadır. Bunun dışında aile hikayesi, hipertansiyon ve kalp hastalığı ve sigara kullanımı bilinen diğer risk faktörleridir. Sarı nokta hastalık gelişmiş ülkelerde en sık körlük sebeblerinden biridir. yılı itabari ile dünyada milyon civarı sarı nokta hastası olduğu düşünülmektedir.

Sarı Nokta Hastalık Farklı Tipleri Var Mıdır?

Sarı nokta hastalığının iki tipi vardır.  Bunlar yaş tip ve kuru tip sarı nokta hastalık türleridir.

Kuru tip sarı nokta hastalıkları: Hastaların %90’ı kuru tiptir. Makulada atık madde birikmesi sonucu görme hücrelerinde hasar meydana gelir. Görme kaybı çok yavaş bir hızda, uzun yıllar içinde meydana gelir. Kuru tip sarı nokta hastalık bazen yaş tipe dönebilir.

Yaş tip sarı nokta hastalıkları: Hastaların %10’u bu grupta olmasına rağmen asıl ciddi görme kaybı yaş tipte gözlenir. Retina altında anormal damar gelişimi sonucu retinada kanama ve sıvı birikimi olur. Bu kanama ve sıvı, retina hücrelerine zarar verir ve görme kaybı yapar. Yaş tipte görme kaybı ani gelişir ve hızlı ilerler.

Sarı Nokta Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

En sık belirti görme azalmasıdır. Cisimleri eğri görme, örneğin kapı kenarlarını düz değil, eğrilmiş gibi görmede önemli bir belirtidir.

Bunlar dışında okurken daha fazla ışık ihtiyacı duyma, renkleri soluk görme, cisimlerin üzerinde gölge veya karanlık leke görme gibi şikayetler olabilir.  Hastalar yüzleri tanımada zorlanabilir.

Kimler göz doktoruna başvurmalı?

Yukarıdaki belirtilere sahip olan herkes özellikle 50 yaş üzerinde ise en kısa sürede bir göz doktoruna başvurmalıdır. Bunun dışında ailede sarı nokta hastalık bulunan, sigara kullanımı hikayesi olan bulunan kişilere daha erken yaşta da olsa göz muayenesi önerilmektedir.

Sarı nokta hastalık tanısında hangi tetkikler yapılır?

Rutin göz muayenesi sonrasında göz bebekleri damla ile genişletilerek göz arkası (makula) özel mercekler ile muayene edilir. Sarı nokta hastalık şüphe edilirse göz doktorunun gerekli gördüğü durumlarda, göz anjiyografisi ve optik koherens tomografi (OKT-göz tomografisi) tetkiki ile tanı kesinleştirilir. Hastalığın tedaviye yanıtı ve takibi de  OKT tetkiki ile yapılır.

Kareli kağıt testi (Amsler testi) nedir?

Kareli kağıt testi merkezi makulayı değerlendiren basit bir testtir. Hastalar evde kendi kendilerini muayene etmek için de bu testi kullanabilirler.

Yakın gözlük takıldıktan sonra 30 cm mesafeden kağıdın ortasındaki noktaya önce bir göz daha sonra diğer göz ile bakılır. Eğer çizgilerde eğrilme, silinme, karanlık alan gibi bulgular izlenirse hemen doktora başvurulması tavsiye edilir.

Kuru tip sarı nokta hastalık tedavisi nedir?

Günümüzde kuru tip sarı nokta hastalık tedavisi bulunmamaktadır. Eğer hastalık erken tespit edilirse antioksidanlar, vitamin ve omega-3 içeren, kuru tip sarı nokta hastalık için özel üretilmiş gıda takviyeleri ile hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir. Sağlıklı yeşil sebzeler ve balık içeren diyetin olumlu etkisi olduğu gösterilmiştir.  Sigara kullanımı varsa mutlaka bırakılmalıdır.

Yaş tip sarı nokta hastalık tedavisi nedir?

Yaş tip sarı noktalığı tedavisinde amaç, hastalığın ilerlemesini durdurmak, mevcut görme düzeyini korumak ve erken tanı konabilirse görmeyi arttırmaktır. Günümüzde en sık uygulanan tedavi göz içine ilaç enjeksiyonudur.

Göz içine verilen ilaçlar anormal damar oluşumunu küçültmekte ve damar geçirgenliğini azaltmaktadır. Bu sayede kanama ve sıvı birikimi gibi istenmeyen olaylar engellenir ve retinanın daha fazla hasarlanması önlenmiş olur.

Göz içine verilen ilaçlar bir süre sonra göz içinden temizlenecek ve etkinliği bitecektir.

Eğer hasta düzenli kontrollere gelmez ise hastalık tekrar aktive olacaktır. Bu nedenle göz içine ilaç enjeksiyonları belirli aralıklarla tekrarlanır. Tedavinin başarılı olabilmesi hastanın tedaviye uyumuna ve tedavinin düzenli yapılmasına bağlıdır.

Renk körlüğü, bir canlının görme merkezinde özel bir pigment molekülünün bulunmaması veya gerektiğinden az bulunması sebebiyle yaşanan bir hastalıktır. Hasta, kırmızı, yeşil ve mavi renklerden birini ya da birden fazlasını ayırt edemez.

Hastalık, tam renk körlüğü ve kısmi renk gözlüğü olarak ikiye ayrılır. Renk körlüğü kalıtsal nedenler, kalıcı beyin hasarları ya da retina hasarları sebebiyle ortaya çıkabilir. Ayrıca çocukluk döneminde maruz kalınan ultraviyole ışınlar da renk körlüğüne neden olabilir.

Bu hastalığı tespit etmekte kullanılan birçok yöntem vardır. Bunlardan en bilineni “İshihara Testi” olarak da bilinen Renk Körlüğü testidir. yılında Japon doktor Shinobu Ishihara tarafından icat edilen bu test, renk körlüğünün tespiti için uygulanmaktadır.

Testin her aşamasında, özel olarak hazırlanan tabakalarda renkli noktaların bir araya gelmesiyle oluşturulan sayılar vardır. İyi aydınlatılan bir ortamda, hastanın tabakalardaki sayıları okuması istenir. Hastanın, bu renklerin bir kısmını ya da tamamını görememesi, renk körlüğü derecesi hakkında uzmana fikir verir. Bu gibi durumlarda kesin olarak renk körlüğü teşhisi konulabilmesi için uzman göz hekimi tarafından detaylı bir göz muayenesi yapılması gerekir.