Toprak içerisinde havayı, suyu, organik maddeyi ve çeşitli canlıları barındıran doğal bir ortamdır. Organik maddenin kaynağı hayvan gübresi, bitki kökleri, dal, yaprak, sap, saman, anız ve çeşitli organik atıklardır. Ayrıca torf, leonardit ve gidya önemli organik madde kaynaklarıdır.
Topraklar genellikle organik madde içeriği bakımından yeterli değildir. Toprak kalitesi ve üretim açısından toprakta organik maddenin %3 ten daha fazla olması istenir. Bu oran genellikle %1 civarındadır.
ORGANİK MADDE İÇERİĞİNİ ARTTIRIN
Toprak kalitesinin en önemli unsuru toprak organik maddesi ve topraktaki mikroorganizma sayısıdır. Toprak verimliliğinde en önemli kriter topraktaki canlı sayısıdır. Bu canlılar yaşamlarını devam ettirebilmek için temel besinle enerji kaynakları olan organik maddeye ihtiyaç duyarlar. Bir toprağın organik madde içeriği ne kadar fazla ise, tarımsal üretim kapasitesi de o kadar yüksektir. Toprakta organik madde yetersiz düzeyde ise topraktaki mikroorganizma sayısı da azalacak ve toprakların üretim kapasitesi düşecektir.
BİTKİLER İYİ GELİŞİR
Organik maddeler topraklarda toprak parçacıklarını bir birine bağlayarak iyi bir toprak yapısının oluşmasını sağlar. Örneğin kumlu toprakların aralıklı bir yapısı vardır. Bu tip topraklarda besin ve su aşağıya doğru kolayca ilerler ve üretici için ekonomik kayıplara neden olur. Killi topraklar ise su geçirmeyen ağır bir yapıya sahiptirler. Bu tip topraklar soğuk ve nemli hava koşullarında suyu tutar, sıcak havalarda ise büzülür ve küçülür. Toprak kurumaya başladığı zaman su molekülleri kil parçacıklarının arasında uzaklaşır. Suyun bu hareketi kil parçacıklarının birbirlerine çok yakınlaşmasına, hacimlerinin küçülmesine ve yüzeyde çatlamalara neden olur. Organik maddeler; killi topraklardaki bu sıkışıklığı azaltarak toprakların gevşek bir yapı kazanmasını ve kaymak tabakası oluşumunu azaltır. Kumlu topraklarda da toprak taneciklerini birbirlerine yaklaştırarak istenilen toprak yapısının oluşmasını sağlarlar. Böylece her iki toprak yapısında da su ve bitki besin maddelerinin daha iyi tutunması, toprakların istenilen zamanda tava gelmesi, sürümün istenilen kolaylıkla yapılması sağlanır. Organik madde içeriği iyi olan topraklarda bitki kök bölgesinde havalanma iyi olduğundan bitki gelişimi daha iyidir.
LİNYİT KÖMÜRÜ VE GİDYA
Dr. Selami İstanbulluoğlu
Maden Yüksek Mühendisi
Bu bölümde, diğer hümik asit kaynağı madenler olan LİNYİT KÖMÜRÜ ve GİDYA ile ilgili Firmamızca yapılmış olan çalışmalar özet olarak verilecektir. Üzerinde yeterli araştırmalar yapıldığı ve çok bilinen bir maden olması nedenleri yüzünden TORF ile ilgili herhangi bir inceleme yapılmamıştır.
LİNYİT KÖMÜRÜ:
MTA’nın Türkiye Kömür Envanteri kitabına göre Türkiye'nin toplam linyit kömürü sahası sayısı adet civarındadır. Şu ana kadar (Ağustos, ) bu linyit kömürü sahasından umutlu görülen tanesine Firmamızca gidilmiştir ve detaylı incelenmiştir. Türkiye toplam linyit kömürü rezervi, yani sahanın toplam rezervi, 15 milyar ton civarındadır. İncelediğimiz sahanın rezervlerinin toplamı ise 10 milyar tondan biraz fazladır. Türkiye toplam linyit rezervinin üçte ikisinden fazlası Firmamızca incelenmiş durumdadır.
İncelenen kömür sahalasından toplam adet leonardit veya kömür numunesi alınmıştır ve bunların hümik asit içerikleri ile ilgili analizleri yapılmıştır.
Bu çalışmalar, konu ile ilgili Türkiye’deki en geniş ve kapsamlı araştırmadır.
İncelemelerimizde her saha için şu iki konuya ağırlık verilmiştir;
1- Sahadaki leonardit varlığı araştırılmıştır.
2- Mevcut linyit kömürü damarının hümik asit içeriği incelenmiştir.
İncelenen kömür sahasındaki linyit kömürü damarlarından alınan numunelerin analiz sonuçları genel olarak şu şekildedir:
1- Linyit kömürü damarlarından alınan numunelerin hiç biriside hümik asit oranı %40'ı geçmemiştir.
2- adet sahadaki bütün linyit damarlarının hümik asit oranlarının genel ortalaması %10'dan azdır (%7 civarı).
3- Bazı sahalarda, linyit damarlarının uç kısımlarında (damarın kömür özelliğini kaybetmeye başladığı bölgelerde) hümik asit oranı % arası ölçülmüştür. Ancak, bu bölgelerin her birisinin rezervi 10 bin tondan daha azdır ve bu sahaların sayısı da fazla değildir.
4- Bazı internet veya gazete haberlerinde; Türkiye'de milyonlarca, hatta milyonlarca ton leonardit vardır veya bulunmuştur şeklinde bilgilere rastlanılmaktadır. Bizim araştırmalarımızda hiç bir yerde böyle bir rezerv bulunamamıştır.
GİDYA
Gidyanın tanımı Glossary of Geology’de (Bates, R., L. ve Jakson, J., A., ) şu şekilde yapılmaktadır: İçerinde organik madde bulunan koyu renkli ve yumuşak bir tatlı su çamur taşıdır. İçersindeki organik maddeler, az veya çok, görülebilir. Suyu besin ve oksijence zengin olan bataklık veya göllerdeki çökelmelerle oluşur. Havasız ortamda oluşan tortul kayaçlardır.
Ülkemizde, Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesi sınırları içersinde 1,8 milyar ton rezerve sahip çok büyük bir gidya madeni sahası vardır. Sahada, gidya damarları elbistan linyit havzası kömür damarlarının hemen üzerinde yer alırlar. Kömür damarının kazılabilmesi için önce üzerindeki gidya damarının kazılıp uzaklaştırılması gerekmektedir.
Elbistan havzasındaki gidya damarları Firmamızca ayrıntılı olarak incelenmiş ve numuneler alınmıştır. Analizler sonucu gidya damarlarının ortalama hümik asit oranları şu şekilde bulunmuştur:
Bej gidya = %29,9
Gri gidya: = %29,0
Daha sonra, Ankara'ya getirilen numuneler ile gidyanın zenginleştirilmesini (hümik asit oranın artırılmasını) amaçlayan bir dizi araştırmalar yapılmıştır. Önce fiziksel yöntemler ile gidya içerisindeki hümik asitce zengin kısımları ayırma çalışmaları yapılmıştır. Bunun için aşağıda sıralanan yöntemler denenmiştir.
1- Elek Analizi
2- Sallantılı Masa
3- Büyük Çaplı Siklon
4- Küçük Çaplı Siklon
5- Yüzdürme
Her yöntemde; numunenin ayrılan kesitlerinin ayrı ayrı hümik asit analizleri yapılarak bu kesitlerdeki hümik asit oranları ölçülmüştür. Böylece, gidya içerisindeki farklı parça boyutundaki ve/veya farklı yoğunluktaki kısımların hümik asit oranları ayrı ayrı değerlendirilmiştir.
Son olarak kimyasal yöntem denenmiştir. Bu yöntemde amaçlanan; önce gidyanın potayum hidroksit ile işleme sokularak düşük oranlı sıvı potasyum humat elde edilmesi ve sonra da sıvı potasyum humatın suyunun buharlaştırılarak katı potasyum humat elde edilmesiydi. Bu amaca yönelik olarak; en uygun gidya oranı, KOH oranı, su oranı, karıştırma süresi, karıştırma ısısı, dinlendirme süresi ve filitre yöntemi gibi değişkenleri bulmak için çok fazla sayıda deneyler yapılmıştır. Sonuç olarak, gidyadan hümik asit oranı %80 ile %90 arasında değişen katı potasyum humatlar elde edilmiştir.
GİDYA TESTLERİMİZDEN RESİMLER
Yapılan çalışmalar kapsamında yapılan ortak araştırmada Gidya gübresinin ürününün fındık verimliliğine yüzde 54 katkı yaptığı ortaya çıktı.
Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak ve Bitki Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kürşat Korkmaz ve Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak ve Bitki Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kadri Saltalı’nın danışmanlığında yürütülen yüksek lisans çalışmalarının iki yıllık verilerinin sonuçları açıklandı. Gidya uygulamalarının fındıkta ideal gübrelemenin yapıldığı uygulamalara göre verimi yüzde 54 oranında artırdığı ortaya çıktı.
GİDYA NEDİR VE NERELERDE, NE AMAÇLA KULLANILABİLİR?
Gidya; yüksek oranda karbon ve humik asitler içeren, kömür düzeyine ulaşmamış doğal bir organik materyaldir. Linyit havzalarının üst katmanlarında bulunan ve tarımsal değeri yüksek doğal bir materyaldir. Türkiye’de yapılan araştırmalarda; yüksek oranda karbon ve hümik asitler içermesi, kömür düzeyine ulaşmamış doğal bir organik madde olması, bitki besin elementleri içermesi, toksik element içeriğinin düşük olması, hümik ve fulvik asit içeriğinin yüksek olması nedeniyle, gidyanın gübre olarak kullanım potansiyeli üzerinde durulmuştur. Bitki verimine etkisi, gübre değeri, organik madde içeriği ve hümin madde içeriğinin değerlendirilmesi gibi konularda çalışmalar yapılmıştır. Yapılan araştırmalar, Gidya’nın tarımsal verimi ciddi oranda etkilediğini ortaya koymuştur. Gidya; bitkilerin kök gelişimini, sürgün gelişimini artırır. Topraktaki besin elementlerinin bitki tarafından alınmasını sağlar. Toprağın çatlamasını ve erozyonu önler. Su tutma kapasitesini artırarak kuraklığı önler.
Gidya, güneş ışınlarını emerek toprağın çabuk ısınması ile mikro organizma faaliyetlerini artırır. Bu nedenle toprağın zararlı ve zehirli maddelerden temizlenmesini sağlar. Topraktaki makro ve mikro elementlerin bitki kök bölgesinden uzaklaşmasını engeller. Topraktaki minerallerin birbirini etkileyerek yararsız formlara dönüşmesini azaltarak, bitki besin maddelerinin alınabilirliğini artırır. Toprağa uygulanan azotun kaybolup gitmesini engelleyerek, bitkiye kademeli bir şekilde verir. Topraktaki tuzu tamponlayarak kök bölgesinden uzaklaştırır. Bitkideki hormon faaliyetini etkileyen azotu, uygun bir forma dönüştürmesi neticesinde, kök ve çiçeklenmeyi artırır.
Topraktaki mikro floranın artması nedeniyle, faydalı mikro organizmaların artmasına yardımcı olur. Bitki hastalıklarına neden olan bakteri ve mantarları baskılayıcı faydalı mikroorganizmaların çoğalmasına zemin hazırlayarak, hastalık etmenlerini baskı altına alır.
Haber : Murat ÖZARSLAN / Çavuşlu Haber / Kaynak : ODÜ…
Afin-Elbistan Termik Santrali B Ünitesi letme Müdürü Alper Özcan, milyonlarca ton Gidya’nn topraa yeniden gömülmesinin büyük bir kayp olduunu söyledi. Özcan, "Türkiye, büyük bir deer olan gidyann önemini bilmiyor. Özellikle Afin-Elbistan Termik Santrali letmelerinde her yl milyonlarca ton Gidya, talep olmad ve ilenmedii için yeniden topraa gömülüyor." dedi.
Konu ile ilgili görü belirten Afin-Elbistan Termik Santrali B Ünitesi letme Müdürü Alper Özcan, tarmsal deeri yüksek olan gidyann tarm arazilerinde deerlendirilmesinin verimlilii önemli ölçüde artracan ifade etti.
Özcan, “Her yl milyonlarca ton gidya kömür iletildikten sonra atklarla birlikte topraa gömülüyor. nsanmz bu önemli deeri bilmiyor. Bizim iletmemize Çukurova bölgesinden gelen baz giriimciler, termik santrallerden Çukurova’ya kadar tama amaçl bir demiryolu yaplp, gidya tamacl yaplmas gerektiini belirtti. Oldukça ho bir düünce ancak Çukurova topraklarnn gdaya ihtiyac var. Yorgun, hasta topran gidya gibi doal bir maddeye ihtiyac var. Bu konuyu, ulaabildiimiz herkese anlatyoruz. Afin ve Elbistan’da organik tarm yapmak isteyenler zaman zaman alp kullanyor ve normal toprak ile farkn görüyorlar.” diye konutu.
Afin-Elbistan Termik Santrallerinin entegre bir tesis olduunun altn çizen Özcan, "Bizler elektrik üretmek için gereken ne ise onu yapyoruz. Bizim ortaya çkardmz materyalleri deerlendirmek geliime açk, proje arlkl düünebilen insanlarmza düüyor. Atk küllerden çimento yaplabilir. Gidya Türk tarm sektöründe deerlendirilebilir. Bu materyalin suyu ve nemi tutma özellii var. Suyu tutup bitkinin geliimine katk salyor. EÜA Genel Müdürlüü bu konularda tekliflere açk. Bu konuda çalma yapanlar bunu yakndan bilirler.” ifadesini kulland.
GDYA NEDR VE NERELERDE, NE AMAÇLA KULLANILABLR?
Gidya; yüksek oranda karbon ve humik asitler içeren, kömür düzeyine ulamam doal bir organik materyaldir. Linyit havzalarnn üst katmanlarnda bulunan ve tarmsal deeri yüksek doal bir materyaldir. Türkiye'de yaplan aratrmalarda; yüksek oranda karbon ve hümik asitler içermesi, kömür düzeyine ulamam doal bir organik madde olmas, bitki besin elementleri içermesi, toksik element içeriinin düük olmas, hümik ve fulvik asit içeriinin yüksek olmas nedeniyle, gidyann gübre olarak kullanm potansiyeli üzerinde durulmutur. Bitki verimine etkisi, gübre deeri, organik madde içerii ve hümin madde içeriinin deerlendirilmesi gibi konularda çalmalar yaplmtr. Yaplan aratrmalar, Gidya’nn tarmsal verimi ciddi oranda etkilediini ortaya koymutur. Gidya; bitkilerin kök geliimini, sürgün geliimini artrr. Topraktaki besin elementlerinin bitki tarafndan alnmasn salar. Topran çatlamasn ve erozyonu önler. Su tutma kapasitesini artrarak kurakl önler.
Gidya, güne nlarn emerek topran çabuk snmas ile mikro organizma faaliyetlerini artrr. Bu nedenle topran zararl ve zehirli maddelerden temizlenmesini salar. Topraktaki makro ve mikro elementlerin bitki kök bölgesinden uzaklamasn engeller. Topraktaki minerallerin birbirini etkileyerek yararsz formlara dönümesini azaltarak, bitki besin maddelerinin alnabilirliini artrr. Topraa uygulanan azotun kaybolup gitmesini engelleyerek, bitkiye kademeli bir ekilde verir. Topraktaki tuzu tamponlayarak kök bölgesinden uzaklatrr. Bitkideki hormon faaliyetini etkileyen azotu, uygun bir forma dönütürmesi neticesinde, kök ve çiçeklenmeyi artrr. Topraktaki mikro florann artmas nedeniyle, faydal mikro organizmalarn artmasna yardmc olur. Bitki hastalklarna neden olan bakteri ve mantarlar basklayc faydal mikroorganizmalarn çoalmasna zemin hazrlayarak, hastalk etmenlerini bask altna alr.
Anadolu Ajans ve HA tarafndan yaynlanan yurt haberleri funduszeue.info editörlerinin hiçbir müdahalesi olmadan, sözkonusu ajanslarn yaynlad ekliyle mynet sayfalarnda yer almaktadr. Yazm hatas, hatal bilgi ve örtülü reklam yer alan haberlerin hukuki muhatab, haberi servis eden ajanslardr. Haberle ilgili ikayetleriniz için bize ulaabilirsiniz
ANASAYFAYA DÖNMEK ÇN TIKLAYINIZ
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası