Kırgızistan Cumhurbaşkanı Tayyip Abi

Türkiye-Kırgızistan Ticaret ve Yatırım Forumu’na katılan Atambayev, Erdoğan ile önceki gün yaptığı görüşmeyi şöyle anlattı: “Tayyip Ağabeyi para vermesi için sıkıştırdık. ‘Beni niye sıkıştırıyorsun?’ dedi. Ben de ‘Başka bir ağabeyimiz yok’ dedim. Tayyip Bey 50 milyon dolar borcumuzu sildi.”
Atambayev, Türkiye’nin son 10 yılda borç isteyen pozisyondan borç veren pozisyona geldiğini söyledi. Ülkesinde başkanlık sisteminden parlamenter sisteme geçildiğini belirten Atambayev şöyle konuştu: “Bizim başkanlar 20 senede bir bina yapmamış, hep çalmış, çalmış.
Bunun için bu sistemden vazgeçtik.”
“Gelecekte Avrupa Birliği Türkiye’yi alır mı bilmiyorum ama dileğim Ankara’dan Moskova’ya kadar bir birlik olmasıdır” diyen Atambayev, iki ülke arasında vizelerin kaldırıldığını anımsatarak, “Zamanında bizim babalar da Türkiye’ye vizesiz, çalışma izinsiz geldi ve Osmanlı İmparatorluğu’nun temeli atıldı” ifadesini kullandı. Atambayev, haziranda Çin ile bir anlaşma imzalayacaklarını, Çin’den Kırgızistan’a ve Türkiye’ye uzanan bir demiryolu yapılmasının planlandığını aktardı.

Babacan: Güç gelişenlere kayacak
Devlet Bakanı Ali Babacan da Türkiye’nin Kırgızistan’ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke olduğunu anımsattı. Babacan, iki ülke arasında yaklaşık anlaşma imzalandığını, karşılıklı vizelerin kaldırılması anlaşmasının büyük önem taşıdığını kaydetti.

Orta Asya’nın en demokratik ülkesi olarak gösterilen Kırgızistan’da son dönemlerde çelişkili gelişmeler yaşandığı görülmektedir. Bu durum özellikle Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev döneminde ortaya çıktı. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a “Tayyip Abi” diye hitap etmesiyle sempati toplayan Atambayev'in Türkiye’deki 15 Temmuz kalkışmasından sonra farklı bir yüz sergileyerek Türkiye aleyhtarı bir durum sergilemesine kimse bir anlam verememişti.

Türkiye’nin FETÖ'nün Kırgızistan'da darbe yapabileceği yönündeki dostça uyarılarına Atambayev küstahça cevap vererek bu uyarıyı “absürt” olarak nitelendirmişti. Bu, belki, Kırgızistan’ın FETÖ'nün Orta Asya'daki üssü olduğu gerçeğinin veya Atambayev’in tutarsız davranışlarının bir yansımasıydı. Sebep ne olursa olsun, Türkiye-Kırgızistan ilişkileri bundan büyük bir zarar görmüştü.

Ekim ’de seçimleri kazanarak Atambayev’in yerine iktidara gelen Cumhurbaşkanı Sooronbay Jeenbekov ilk yurt dışı ziyaretlerinden birini Türkiye’ye yaparak ilişkileri düzeltme çabasına girdi. Ancak, Atambayev’in cumhurbaşkanlığı görevinde bulunduğu yıllarında ülkeye verdiği zarar, sadece Türk-Kırgız ilişkileri ile sınırlı değildi. O Kırgızistan’ın dış politikasına ve ekonomisine tahmin edilenden büyük zararlar vermiştir. Jeenbekov ve daha sonraki yönetime gelecek cumhurbaşkanlarının Atambayev’in verdiği zararları telafi etmekte zorlanacakları muhakkaktır.