Saturasyon Nedir Ne Ile Ölçülür

Akciğerlerinizden vücudunuzun geri kalanına oksijen taşıyan alyuvarlarınızın yüzdesini ölçmek için Apple Watch Series 6 veya daha yenisinde Kanda Oksijen uygulamasını kullanın. Kanınızın ne kadar iyi düzeyde oksijenli olduğunu bilmek, genel sağlığınızı ve zindeliğinizi anlamanıza yardımcı olabilir.

Kanda oksijen düzeyinizi ölçme

Kanda Oksijen uygulaması arka plan ölçümleri açıksa gün içinde kanda oksijen düzeyinizi düzenli olarak ölçer ancak istediğiniz zaman isteğe bağlı ölçüm de alabilirsiniz.

1. Apple Watch aygıtınızda Kanda Oksijen uygulamasını açın.

2. Apple Watch ekranı yukarı bakacak şekilde kolunuzu bir masaya veya kucağınıza koyun, bileğinizin düz olduğundan emin olun.

3. Başlat’a dokunun, ardından 15 saniyelik geri sayım sırasında kolunuzu olabildiğince sabit tutun.

4. Ölçüm bittikten sonra sonuçları alırsınız. Bitti’ye dokunun.

Not: Apple Watch saatinizin arkasının teninize temas etmesi gerekir. Apple Watch saatinizi ne çok gevşek ne de çok sıkı takmak ve cildinizin nefes almasını sağlamak, başarılı Kanda Oksijen ölçümleri almaya yardımcı olur. Daha fazla bilgi için Apple Watch’ta Kanda Oksijen uygulamasını kullanma adlı Apple Destek makalesine bakın.

Önemli sağlık göstergelerinden bir tanesi olan Spo2 değerinin kontrol edilmesi için önceden tıbbi cihazlara gereksinim duyulmaktaydı. Fakat günümüzde Spo2 değer ölçümleri daha zarif ve daha kolay şekilde ölçülebilmektedir. Vücudumuz için önemli olan kan oksijen doygunluğu ne demek, neden önemli ve kaç olursa tehlikeli sorularının yanıtlarına birlikte bakalım

Spo2 Nedir?

Kan oksijen miktarları insanların kanlarında bulunmaktadır ve önemi çok büyüktür. Hassas bir değer olduğu için sıklıkla ölçümüne ihtiyaç duyulmaktadır. Spo2, kişilerin kan dolaşımlarında bulunan oksijen seviyesinin tanımlanması olarak bilinmektedir. Eğer bahsi geçen oksijen seviyesi düşük ise insan vücudunda belirli rahatsızlıklar baş gösterebilmektedir.

Bu rahatsızlıklardan bir tanesi ise hipoksemi yani diğer adı ile oksijen yetmezliği olarak bilinmektedir. Bu durumun tedavi edilmemesi yahut tespit edilmemesi durumunda ise ciddi sorunlar ile karşılaşılabilmektedir. Mevcut değer durumunun düşüklüğü halinde ise oksijen terapisi tedavisi gerçekleştirilir.

Spo2 Ne Demek?

Kalp atım hızının ve kan basıncının dışında, oksijen satürasyonu(kırmızı kan hücrelerinin taşıdığı oksijen adedi) muayene esnasında yapılan ilk ölçümlerden biri olmaktadır. Ayrıca Spo2, oksijen doygunluğu olarak da bilinmektedir. Bir insanın kan dolaşımındaki oksijen seviyelerini ya da seviyesini ifade etmektedir.

Kalp organı, normal şartlarda, ortalama büyüklükteki bir yetişkinin vücudu içerisinde, mevcut dokulara dakikada yaklaşık olarak ml kan pompalamaktadır ve yine bu dokulara dakikada yaklaşık olarak ml oksijen vermektedir. Eğer kanda bulunan oksijen seviyesi çok düşük ise, kişi vücudu düzgün çalışamaz ve bu duruma da hipoksemi denmektedir. Ayrıca, bu durum ciddi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir.

Spo2 Kaç Olmalı?

Spo2 değerinin bir insan vücudunda 90 ila arasında olması uygun olarak görülmektedir. Bazı uzmanlar ise daha hassas bir ölçüm biçimi ile birlikte bu oranın 95 ila arasında olmasını uygun görmektedir. Bu değerlerin altındaki seviyeler, eğer kişinin vücudunda sürekli şekilde bu seviyelerde değil ise tehlikeli olarak görülmemektedir. Fakat bu seviyenin 90 altına düşmesi çok düşük oksijen seviyesi olarak tanımlanmaktadır. Bu seviyenin 80 altına düşmesi durumunda ise kalp ve beyin başta olmak üzere birçok iç organın zarar göreceğinin ve olumsuz etkileneceğinin habercisidir.

Spo2 Kaç Olursa Tehlikeli?

Satürasyon seviyesinin sağlıklı bir bireyin vücudunda 95 ila arasında olması gerekmektedir. 95 altındaki seviyeler eğer devamlı ve kalıcı değil ise normal olarak karşılanmaktadır. Fakat eğer Spo2 seviyesi 90 altında ise bu durum tehlikeli olarak görülmektedir ve 90 altında görülen seviyeler kişilerde büyük sağlık sorunları yaratabilmektedir.

Spo2 Nasıl Ölçülür?

Spo2 seviyesinin en doğru ve en etkili olarak bilinen ölçüm biçimi, arteriyel kan gazı analizi (ABG) olarak bilinmektedir. Bu şekilde kan örneğinde bulunan karbondioksit ve oksijen seviyesi ölçülebilir. ABG testinin evlerde ölçülmesi oldukça zordur. E

vlerde kullanılan yaygın yöntem ABG testinden ziyade, nabız oksimetresi kullanımıdır. Ayrıca günümüz dünyasında piyasada olan birçok akıllı saat ya da akıllı bileklik, kanda bulunan Spo2 seviyesini ölçebilmektedir.

Hemşireler sıklıkla hastaların saturasyon değerlerini takip funduszeue.info oksimetre ile ölçülen bu saturasyon değeri bazı durumlarda değişkenlik göfunduszeue.info konuya değinmeden önce ölçümün ne zaman yapıldığı,cihazın ölçümü nasıl yaptığı,hangi bölgelerde ölçüm yapıldığına değinelim.

Pulse oksimetre arteriyel kanın oksijen saturasyonunu gösteren bir ölçümdüfunduszeue.info oksimetre cihazı ile parmak ya da kulak memesi gibi atımı olan periferik damar yatağında oksihemoglobinin infrared ışığı absorbsiyonunun ölçülmesi ile arterial oksijen saturasyonu ölçülür.

Ne zaman pulse oksimetre ölçümü yapılır?

Hipoksemi riskinde,anestezi sırasında ve sonrasında,yoğun bakımda,bronkoskopi,endoskopi,kalp ve santral kateterizasyon gibi invaziv prosedürlerde,acil ve kritik hastalarda,hastaların ameliyathaneden ve yoğun bakımlardan transferinde,sedatif veya aneljezik verilen hastaların takibinde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Pulse oksimetre cihazı ölçümü nasıl yapar?

Pulse oksimetre problarının bir tarafında iki farklı dalga boyunda ışık kaynağı,diğer tarafında ise foto dedektör vardıfunduszeue.infomoglobin ve deoksihemoglobin farklı dalga boylarıyla ışığı absorbe funduszeue.info oksimetre cihazları bu özellikten faydalanarak farklı hesaplar ve nabız atımı olan arteriyel oksijen saturasyonunu (SpO2) ölçer.

Pulse oksimetre ölçümü hangi bölgelerde yapılır?

Periferik vasküler yatağa sahip olan ayak ve parmak uçlarında,kulak memesinden, burun köprüsünden  ve alından ölçümler yapılabilmektedir.

Gelelim esas olaya…Ölçümü etkileyen etkenler neler?

Hastanın klinik durumu

Karbonmonoksit oksijene benzer içinde  ışığı absorbe ettiği için yapay yüksekliğe neden funduszeue.informi,ateroskleroz,hipotansiyon,vazodilatasyon,vazokontrasyona neden olan epinefrin funduszeue.infoçlar,ağır anemi,sarılık,koyu cilt pigmentleri bazen sinyalin kaybına yada saturasyonun olduğundan fazla algılanmasına neden olabiliyor.

Sensörün ışığı absorbe eden hemoglobin moleküllerini algılayabilmesi için damar yatağın pulsasyon yani atımın olması funduszeue.infor dolum 3 saniyeden fazla sürüyorsa parmaktan başka diğer ölçüm yerleri tercih edilmelidir.

Hastanın pozisyonu ve hareketi

Yapılan çalışmalarda sağlıklı akciğere sahip bireylerde çeşitli pozisyonların sonucu etkilemediği gözlenmişfunduszeue.infoın akciğerinde hasar olması durumunda ve hastalığın niteliğinine göre verilen pozisyonlar oksijelenmenin arttığı belirtilmiştir.

Tırnaklarda kına olması

Kırmızı kınanan pulse oksimetere sonuçlarını değiştirmediği ancak katkı maddesi ile elde edilen siyah kınanın ise saturasyon değerlerinin değiştirdiği gözlenmiştir. Normal oksijen saturasyonu olan biraylerde pulse oksimetrenin kınalı parmakta da kullanılabileceği fakat hipoksemik bireylerde başka bir bölgeden pulse oksimetre kullanılması gerektiği belirtilmiştir.

Oje kullanımı

Takma tırnak,oje veya metal parçalar kullanımı saturasyon sonucunu etkileyebilir çünkü oksimetrede yansıyan ışığın işlemini kesinteye uğratabilir.

Yapılan bir çalışmada mavi, yeşil ,mor, siyah ve kırmızı ojelerin pulse oksimetre ile ölçülen oksijen saturasyonuna etkisi araştırılmış, mavi, yeşil ve siyah ojenin pulse oksimetre sonuçlarını etkilediği gözlenmişfunduszeue.infoısyla doğru ölçüm içim ojelerin çıkartılması gerektiğini bildirilmişitir.

Mavi ojenin saturasyonu %97’den %87’ye kadar düşüreceğini bildiren veriler funduszeue.infoğun bakım ünitesinde yatan mekanik ventilatöre bağlı hastalarda yapılan bir çalışmada siyah, mor ve koyu mavi boyaların pulse oksimetre saturasyonu üzerine anlamlı etkisi olduğu saptanmıştır.

Farklı bir çalışmada ise sarı kırmızı ,yeşil sarı, koyu mavi, yeşil, siyah, mor, açık mavi, kahverengi ve beyaz ojelerin test etmiş, sadece siyah ve kahverengi boyalar ile oksijen saturasyonunda az fakat anlamlı bir düşüş saptamışlardır.

Ortamın ışığı

Doğal ve yapay ışık kaynaklardan gelen ışığın fazla olması ölçüm sonucunu etkileyebilmektedir.

Sonuç olarak  özetlemek gerekirse oksimetre kullanımın güvenilir şekilde yapılması için vital bulguları,tanısı,kullandığı ilaçlar ve sonucu etkileyebileyecek diğer durumlar funduszeue.infoa rahat edebileceği pozisyon funduszeue.info de sonucu etkileyebilceği için ölçümün yapıldığı yer kuru olmalıdır. 8 saatte(disposible prob kullanılıyorsa) veya her 4 saatte bir (nondisposible prob kullanılıyorsa) kontrol funduszeue.info saturasyın değeri olmalıdıfunduszeue.infoürede normal kabul edilir.Ölçüm sonuçları kayıt edilmelidir.

KAYNAKLAR

1)SAĞLIKLA HEMŞİRELİK DERGİSİ-PULSE OKSİMETRE ÖLÇÜMÜNÜ ETKLEYEN FAKTÖRLER

2)KINANIN PULSE OKSİMETRE İLE ÖLÇÜLEN OKSİJEN SATURASYONUNA ETKİSİ MAKALESİ