Agnostisizm Fransızca agnosticisme felsefe: &#;Tanrı&#;nın ve evrenin nereden türediğinin bilinmediğini ve bilinemeyeceğini ileri süren öğreti.&#; anlamındaki bu söz için TDK &#;bilinemezcilik&#;kelimesini önermektedir. &#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#; Agnostisizm, bilinmezcilik ya da bilinemezcilik; Teolojik anlamda Tanrı&#;nın varlığının ya da yokluğunun, bilimsel olarak da evrenin nereden türediğinin bilinmediğini veya bilinemeyeceğini ileri süren felsefi bir akımdır. Bu akımın takipçilerine agnostik veya bilinemezci denir. Agnostisizmin iki türü vardır. Zayıf agnostisizme göre hiç kimsenin Tanrı hakkında bir bilgisi yoktur; ancak bu belki bilinebilir; güçlü agnostisizme göre ise Tanrı hiçbir şekilde bilinemez. Agnostisizm genel olarak olaylara kuşkucu yaklaşır, kuşkucu sorular sorar ve yanıtları kuşku ile bulmaya çalışır. Agnostik sözcüğünü ilk olarak İngiliz biyolog Thomas Henry Huxley yılında kullanmıştır. Buna rağmen daha erken düşünür ve yazarların da bu düşünceye sahip olduğu bilinir. Örneğin Eski Yunan düşünür Protagoras da agnostik olarak anılır.
Agnostisizmin tanımı
Agnostisizm, ateizm ile aynı şey değildir. Ateizm, tanrının var olmadığını veya var olamayacağını savunur. Buna rağmen, agnostisizm tanrının var olup olmadığının bilinmediğini veya asla bilinemeyeceğini savunur. Demografik araştırmalar için ise ateizm ve agnostisizm diğer tüm dinsiz felsefeler ile aynı kategoridedir. Bazı kaynaklar ise agnostisizmi &#;tarafsızlık&#; olarak yorumlar. T. H. Huxley ise agnostisizm hakkında şunu demiştir:
« Agnostisizm bir inanç değildir; ancak özü tek bir dinç uygulamaya yatan bir metottur. Bu ilke kesinlikle akıl olarak gösterilebilir; ancak sonuçlar kanıtlanmış veya kanıtlanabilir denebilecek kadar kesin gösterilmemelidir. »
Etimolojisi
&#;Agnostik&#; sözcüğü Eski Yunanca olumsuz öneki olan &#;an+&#; ve yine aynı dilden &#;bilen, bilgisi olan&#; anlamına gelen &#;gnōstikós (γνωστικός)&#; sözcüklerinin birleşiminden oluşmuştur. Kabaca anlamı &#;bilgisi olmayan&#; demektir. Bu sözcük ise yine Eski Yunanca &#;bilmek&#; anlamına gelen &#;gignōskō, gnō- (γιγνωσκω, γνω-)&#; sözcüğünden türemiştir. İlk kullanımı T. H. Huxley tarafından yılında gerçekleştirilmiş ve Türkçe&#;ye Fransızca &#;agnostique&#; sözcüğünden geçmiştir.
Agnostisizm [fr. agnosticisme, ing. agnosticism] bilinemezcilik demektir. En sık kullanım biçimi dini inançlara Agnostik yaklaşımdır. Bertrand Russell&#;ın tarif ettiği Agnostik bakış açısına göre, Tanrı&#;nın varlığı ve dünya ötesi yaşam hakkında, mevcut dinlerin öne sürdüğü iddiaların günümüzde doğrulanması mümkün değildir. Dolayısıyla herhangi bir dine mensup olmak anlamsız görülebilir. Öte yandan Agnostisizm kendini &#;kesinlikle tanrı yoktur&#; diyen Ateizmden de ayrı tutar.
