Kırkayak Deneyi

İşte tarihin en korkunç deneyleri

Lauretta Bender Deneyi
Çocuklar konusunda uzman olan doktor Bender şizofreni hastası çocukların beynine elektrik verdi. Daha sonra onları LSD bağımlısı haline getirdi. Tedaviler pek de başarılı olmadı.

STD Deneyi
Amerikan hükümetinin Guantanamo üssündeki tutsakları kullandığı deney. Frengi hastalığına çare bulmak için Frengili hayat kadınları tutsaklara sunuldu. kişi hastalığa yakalandı. Olay gün yüzüne çıkınca Başkan Obama bu deney için 'da özür diledi.

Henry Cotton'un Deneyleri
Doktor Cotton zihinsel rahatsızlıkların bedendeki organlarla alakalı olduğunu ve bu organların ortadan kalkmasıyla hastalıkların geçeceğini düşünüyordu. Tabii, deneylerde hayatlarını kaybedenler bu tezi çürüttü.

Japonya'nın Çinli Esirler Üzerindeki Deneyleri
2. dünya Savaşı sırasında esir alınan Çinliler üzerinde çeşitli hastalıklara karşı ilaç deneyleri yapıldı. Binlerce Çinli bu deneylerde yaşamını yitirdi.

Hoflin Deneyi
yılında psikiyatrist Charles Hofling hemşireler üzerinde bir deney yaptı. Hemşirelerin hepsinin sözünü dinleyip din lemeyeceğini merak ediyordu. Hastalara onları öldürecek dozda ilaçlar vermelerini söyledi. 22 hemşireden 21'i bunu yaptı. Diğer 1 tanesi bunu etik bulmadığını, insan hayatının kendi işinden daha önemli olduğunu söyledi.

Josef Mengele'nin Çalışmaları
Nazilerin ünlü doktoru ikizler üzerinde çalıştı. Birçok Yahudi ikiz deneyler sırasında katledildi. Mengele Aryan annelerinin ikiz çocuklar doğurup gelecek neslin kurtarılmasını amaçlıyordu.

MK Ultra Projesi
CIA'in insan beynini kontrol için çeşitli kimyasallar kullandığı bir proje. İnsanları zombiye çevirip istediklerini yaptırmayı amaçladılar. Proje 20 yıla yakın sürdü. Kaç kişinin deneylere katılıp hayatını kaybettiği bilinmiyor. Deneyler yılında sonlandı

T4 programı, üstün Alman ırkının geleceğinin sağlama alınması amacıyla Yahudilerden, çingenelerden ve diğer etnik kökenlilerden ziyade; zihinsel ve fiziksel engelli, yaşlı, kalıtsal hastalığı olan çocuk/yetişkin, kısacası ‘çürük ’ olan her insanın yok edilmesi temeline dayalı bir Nazi Almanyası programıdır.

Program, Almanya ve Almanya ’nın işgal ettiği yerlerdeki hastanelerde bulunan engelli insanların, gizli kapaklı bir şekilde öldürülmesi amacına dayanıyordu ve Nazi Almanyası ’nın ilk toplu katliam politikasıydı.

Alman hükümeti yılının ortasında, hastanede çalışan personelin, üç yaşından küçük olan veya yeni doğan engelli bebekleri bildirmesi için bir bildiri yayınladı.

yılının sonlarına doğru da, engelli çocuğa sahip olan ebeveynlerin çocuklarını kliniğe bırakmasını teşvik edici yayınlar yaptı. İlk başlarda sadece çocukların öldürülmesine yönelik olan katliamlar, sonlara doğru 17 yaşındaki gençleri de kapsayacak şekilde genişletildi.
Hitler, sonunda programa katılan personeli adlî takibattan koruyan gizli bir yetki belgesi imzaladı. Böylece katliamı yapanları da kendi koruması altına aldı.

Yetişkin ve çocuklardan oluşan kurbanlar, bu merkezlere vardıktan sonra saatler içinde, duş tesisatı olarak kamufle edilmiş gaz odalarında saf karbon monoksit gazı kullanılarak öldürüldü. Programda görev alan kişiler, cesetleri yaktı.

Daha sonra işçiler büyük bir yığından, yakılan kurbanların küllerini alarak hayalî bir ölüm nedeni belgesiyle birlikte akrabalarına göndermek üzere vazolara funduszeue.infoılan katliamın medyada ve kamuoyunda yer almasından ötürü Hitler, yılının ortasında programın durdurulmasını istedi. Fakat tüm bunlara rağmen, ötenazi programı gizli bir şekilde devam funduszeue.infoık gaz odalarından ziyade zehirli iğne ile öldürmeyi ve aç bırakarak işkence etmeyi yaygınlaştırdı Alman görevliler. Pek çok insan bu yollarla öldürülüyordu.

İnsanlık tarihi boyunca birçok vahşi deney kayıtlara geçti. Pek çoğu ‘bilim‘ adına yapılan bu deneylerde işe yarayacak bilgiyi elde etmek için acımasız yöntemler denendi.

yüzyılda yaşamış Sovyet bilim adamı Vladimir Demihov, transplantasyon yani organ naklinin öncüsüdür.

Ancak, genellikle hayvanlar ve özellikle köpekler üzerindeki organ nakilleriyle ünlenmiştir.

Bir köpek yavrusunun başını, ön ayaklarıyla birlikte, bir Alman kurt köpeğine naklederek çift başlı köpek elde etmiştir ve buna benzer bir çok deney yapmıştır.

Aynı zamanda Demihov tarihin en başarılı cerrahları arasında gösterilir.

Her iki baş da ayrı ayrı süt içebiliyor hatta birbirlerinin kulaklarını ısırabiliyordu. Köpekler bir aydan az yaşadı.

Evrensel Yüz İfadeleri Deneyi- Evrensel yüz ifadelerini tespit etmek isteyen psikolog Carney Landis, deneklerinin yüz kaslarının hareketini takip etmek için yüzlerine yanık bir mantarla hatlar çizdi. Daha sonra deneklere amonyak koklatıldı, caz dinletildi, elleri kurbağa dolu bir sepete sokuldu.

En sonunda tüm denekler canlı bir farenin kafasını kesmeye ikna edildi. Bu eylem sırasında çekilen fotoğraflarda denekler "Deneyin Büyük Tanrısı"na kurban adayan garip bir tarikatın mensuplarına benzer yüz ifadelerine sahipti.

Ölüm ile Stres Arasındaki Bağ Deneyi: 'larda 10 askeri taşıyan bir uçakta "Motorumuz bozuldu, iniş takımlarımız da çalışmıyor. Okyanusa acil iniş yapacağız" anonsu yapıldı. Ardından son anlarını yaşadıklarını düşünen askerlere "ordunun ölümlerinde kusuru olmadığını" ilan eden bir sigorta formunu doldurmaları istendi. Askerlerin tamamı formu doldurdu. Deneydeki amaç stres yönetimiydi.

File LSD Aşılama Deneyi´de Tusko isimli bir file, tipik bir insan dozundan 3 bin kat daha fazla olan miligram LSD enjekte edildi. Kendi çevresinde dönen fil bir saat sonra öldü. Deneydeki amaç, LSD'nin geçici bir deliliğe neden olup olmayacağını öğrenmekti.

Ülkesinde açık kalp ameliyatlarının öncüsü olan bir başka sovyet bilim adamı Sergei Brukhonenko. Geliştirdiği mekanik kalp ve akciğer ile hayatta tuttuğu köpek başlarını sergilediği deneyleri ile ünlenmiştir.
Filme alınan deneyi yılında "Experiments in the Revival of Organisms" adıyla yayınlanmıştır.

yüzyılda yaşamış Amerikalı psikolog Harry Harlow. Deneylerinin çoğunu rhesus maymunları üzerinde yapmıştır. Maymunların duygusal bağlılıklarını test etmişfunduszeue.infoerinin bir kısmında sosyal dışlama uyguladığı maymunların depresyon sürecinde çıldırmalarını ve intihar etmelerini gözlemlemiştir. Uyguladığı zalim metotlar yüzünden Hayvan Hakları Örgütüne tazminat ödemek zorunda kalmıştır.

II. Dünya Savaşı sırasında, bir grup Alman doktor toplama kamplarındaki binlerce esir üzerinde, onların rızasını almaksızın acı veren ve genellikle ölümle sonuçlanan deneyler yaptı.

Nazi tıbbı deneylerinin kurbanlarından biri.

Dachau toplama kampında buzlu suda bekletilerek Nazi tıbbî deneylerine maruz kalmış bir kurban. SS doktoru Sigmund Rascher deneyi yönetiyor.

Uçak mürettebatının oksijensiz yaşayabileceği rakımı belirlemek üzere yapılan bir deneyde basınç odasında bilincini kaybeden bir esir (daha sonra ölmüştür.)

Deniz suyunun içilebilir hale getirilmesi için Nazilerin tıbbî deneylerinde kullanılan Roman (Çingene) kurban.

Neungamme toplama kampında tüberkülozla ilgili tıbbı deneylere tabi tutulan Sovyet savaş esiri.

SS doktorları lenf düğümlerini çıkardıktan sonra kalan yarayı göstermeye zorlanan Yahudi çocuk. Bu çocuk tıbbî deneyin bir parçası olarak tüberküloz mikrobu verilen 20 Yahudi çocuktan biriydi. Hepsi 20 Nisan 'te öldürüldü.

Neungamme toplama kampında tüberküloz deneylerinde kullanılan yedi yaşındaki Jacqueline Morgenstern. Kampa girilmesinden hemen önce öldürüldü.

'de tıbbî deneylerde kullanılan Ravensbrueck'ten sağ kalan Polonyalı siyasi esir Helena Hegier'in deforme olmuş bacağının savaş suçları tahkikatı sırasında incelenmesi.
Bu fotoğraf, Nuremberg'deki Tıbbî Dava'da iddia makamı tarafından kanıt olarak sunuldu. Ensizyon sonucu bacağın şekil değiştiren yaralarına tıbbî personel tarafından bilerek bakteri, pislik ve cam parçaları ile enfekte edildi.

Auschwitz-Birkenau'da Dr. Josef Mengele'nin tıbbı deneylerde kullandığı kurbanlar.

Eduard, Elisabeth ve Alexander Hornemann. Neuengamme toplama kampında tüberküloz deneylerinde kullanılan çocuklar, kampa girilmesinden kısa süre önce öldürüldü. Elisabeth Aushcwitz'de tifüs nedeniyle hayatını kaybetti.

Birleşmiş Milletler personeli Auschwitz kampındaki tıbbî deneylerde kullanılan 11 yaşındaki sağ kalan çocuğa aşı yapıyor.

Alman doktor ve SS yüzbaşı Josef Mengele. 'te Auschwitz SS garnizon doktoru (Standortartz) unvanını aldı. Mevkisi gereği çalışabilecek denli formda olanları ve gaz odasına gitmeye mahkumları seçmek ve ayırmaktan sorumluydu. Mengele ayrıca kampta kalanlar, özellikle de ikizler üzerinde insan deneyleri yürüttü.

Auschwitz kampında Blok'ta kalanlar üzerinde tıbbı deneyler yapan Nazi doktor Carl Clauberg.

Friedrich Hoffman bir yığın ölüm kaydıyla, Dachau toplama kampındaki Nazi tıbbî deneyler sırasında sıtmaya yakalanan Katolik rahibin öldürülmesi hakkında ifade veriyor.

Ravensbrueck kampındaki tıbbı deneylerde kullanılan, Doktorlar Davası'nda iddia makamı adına şahitlik yapan dört Polonyalı kadından biri olan Wladislava Karolewska.

Uzmanlık alanı tıp olan bir şahit 22 Kasım 'de Ravensbrück toplama kampında kendisine uygulanan prosedürleri açıklarken, toplama kampından sağ kalan Jadwiga Dzido yaralı bacağını mahkemeye gösteriyor. Yüksek potent bakteri enjeksiyonunu da kapsayan deneyler sanık Herta Oberheuser ve Fritz Ernst Fischer tarafından uygulandı.

Ravensbrueck toplama kampında doktorluk yapan Herta Oberhauser Nuremberg'deki Doktorlar Davası'nda hüküm giydi. Obrhauser kamptaki esirler üzerinde tıbbi deneyler yapmaktan suçlu bulundu ve 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Toplama kampındaki esirler üzerinde tıbbı deney yapmaktan yargılanan Nazi doktorlardan biri, Victor Brack.

Dört Polonyalı kadın Doktorlar Davası'nda iddia makamı adına şahitlik etmek üzere Nuremberg tren istasyonuna geliyor. Soldan sağa Jadwiga Dzido, Maria Broel-Plater, Maria Kusmierczuk ve Wladislawa Karolewska. 15 Aralık

Sovyet askerleri içinde tıbbı deneylerde kullanılan zehir olan bir kutuyu inceliyor. 27 Ocak 'ten sonra, Auschwitz, Polonya.

Buchenwald toplama kampı SS baş doktoru Waldemar Hoven, Amerikan Askerî Mahkemesi huzurunda yargılanması esnasında. Hoven esirler üzerinde tıbbî deneyler yürütmüştür. 23 Haziran , Nuremberg, Almanya

Tarih boyunca hastalıkların tedavisinde büyük atılımlara sahne olan birçok yenilikçi deney yapıldı.

Ancak aynı zamanda dünya, bilim adına yapılan korkunç deneylere de sahne oldu.

Bilim çoğu zaman hayat kurtarırken, bazen bilim insanları istedikleri sonuçları elde etmek için suç işledi ve sansasyonel olaylara imza attı.

İşte o kötücül deneylerden bazıları…

Üçüzler deneyi

12 Temmuz 'de, bekar ve genç bir anne dördüzlerini dünyaya getirdi. Dördüncü bebek doğum sırasında hayatını kaybetti. Sağlıklı doğan üçüzlerse gerekli işlemlerin ardından New York'taki Louise Wise Evlatlık Edinme Merkezi tarafından farklı ailelere evlatlık verildi. İşlemler, Dr. Peter Neubauer adlı bir psikiyatristin kontrolünde gerçekleşti.

Bobby Shafran, David Kellman ve Eddy Galland yıllar sonra tesadüfen kavuştu (Newsday LLC)

Üçüzlerin evlatlık verildiği aileler rastgele seçilmemişti. Üç ailenin de çocuk yetiştirme şekilleri ve sosyoekonomik durumları birbirinden farklıydı. Üç ailenin de birbirinden ayrılmış kardeşleri evlatlık edindiğinden haberi yoktu.

Neubauer liderliğindeki klinik psikologlar, bunu bir deney yapmak için bilerek ayarlamış ve böyle birçok kardeşi farklı ailelere dağıtmıştı.

Deney, 'de tek yumurta üçüzü olan kardeşlerin yanlışlıkla birbirlerini bulmasıyla ortaya çıktı. 

Üçüzlerden David Kellman, "20 yıl birlikte olabilirdik, bunu elimizden aldılar" dedi. Kardeşi Edward Galland ise 'te New Jersey'deki evinde intihar etti.

Neubauer'in gizli deneyden ne öğrendiği bilinmiyor. Zira bu deneyin bulguları, Yale Üniversitesi'ndeki bir arşivde saklanıyor ve 'ya kadar açılamıyor.

Bu deney, beyazperdeye de konu oldu. Yönetmen Tim Wardle, Üç Tanıdık Yabancı (Three Identical Strangers) adlı yapımı filminde üçüzlerin hayatlarını işledi.

Nazi deneyleri

Belki de tüm zamanların en kötü deneyleri, Holokost sırasında Auschwitz'de bir Nazi doktoru olan Josef Mengele'ye ait. Mengele kusursuz bir Aryan ırkı yaratmak için Yahudi ve Çingene ikizleri toplayıp üzerlerinde deney yaptı. Mengele, gaz odasına gönderip ölümüne sebep olduğu esirler hariç binlerce ikizi acımasız deneylere tabi tutmakla sorumlu tutuluyor. Bu deneyler arasında göz rengi ve cinsiyet değiştirme ameliyatları da vardı.

Tarihteki en korkunç deneylerden bazıları Auschwitz'de yapıldı (Wikimedia Commons)

Naziler, başka birçok deney için de esirleri kullanıyordu. Yahudi Sanal Kütüphanesine göre, bazı esirler havacılık deneyleri için donma noktasındaki sıcaklıklara ve düşük basınçlı odalara maruz bırakılıyordu. Sayısız mahkum deneysel kısırlaştırma prosedürlerine tabi tutuldu. Holokost Müzesi'ne konuşan Ruth Elias adlı bir kadın, Nazi doktorların memelerini bir iple bağladığını söyledi. Elias'a göre bunu yaparak doktorlar kadının bebeğinin ne kadar aç kalabileceğini görmek istiyordu. Sonunda çocuğa öldürücü dozda morfin enjekte edildi.

Bu deneylerden sorumlu doktorlardan bazıları daha sonra savaş suçlusu olarak yargılandı ama Mengele, Güney Amerika'ya kaçtı. 'da Brezilya'da kalp krizinden öldü.

Japonya'daki Birim 

Japon İmparatorluk Ordusu, 'lar ve 'larda çoğunlukla Çinli siviller üzerinde biyolojik savaş deneyleri ve tıbbi denemeler yaptı. Birim adı altında, General Shiro Ishii tarafından yönetilen bu acımasız deneylerde ölenlerin sayısı bilinmiyor.

Japonya'nın yıllar sonra varlığını kabul ettiği birimi Shiro Ishii yönetiyordu (Wikimedia Commons)

tarihli bir New York Times makalesine göre, Tarihçi Sheldon H. Harris, bin kadar kişinin ölmüş olabileceğini tahmin ediyor.

Deneylerde savaşta kullanılmak üzere çok sayıda hastalık incelendi. Bunlar arasında veba, şarbon, dizanteri, tifo, paratifo ve kolera da vardı. Kuyulara kolera ve tifo bulaştırılması ve Çin şehirlerine vebalı pirelerin yayılması da dahil olmak üzere çok sayıda suç işlendi.

Birimin eski üyeleri medya kuruluşlarına mahkumlara zehirli gaz verildiğini ve bazı deney kurbanlarının gözleri çıkana kadar basınç odalarına kapatıldığını söyledi. ABD hükümetinin de Japonya'yla soğuk savaşta ittifak kurmak için bu deneylerin gizli tutulmasına yardımcı olduğu iddia ediliyor.

Canavar çalışma

'da, ABD'deki Iowa Üniversitesi'nden araştırmacılar, kekemeliğin öğrenilmiş bir davranış olduğu teorisini kanıtlamak istedi. Bu araştırmacılara göre çocuklar konuşamayacaklarından korktukları için kekeliyordu. Bu nedenle deneyde çocuklara gelecekte kekeme olacakları söylendi. Araştırmacılar bunu duyan çocukların gerçekten kekeme olacağına inanmıştı.

Çocuklara kekemelik belirtileri gösterdikleri anlatılıyor ve doğru konuşacaklarından emin olmadıkça konuşmamaları tembihleniyordu.

Deney kekemeliğe neden olmadı ama sağlıklı çocukları kaygılı, içine kapanık ve sessiz bireyler haline getirdi.

Iowa öğrencileri 'te bu deneyleri "canavar çalışma" diye adlandırdı. 'de üniversite deney mağdurlarına yüklü miktarda tazminat ödedi.

Burke ve Hare cinayetleri

Burke ve Hare cinayetleri, İskoçya'nın Edinburgh kentinde, 'de yaklaşık 10 ay içinde işlenmiş 16 cinayetten oluşuyor. Bunlar West Port cinayetleri diye de anılıyor. 

O dönemde bilim insanları anatomi incelemesi için sadece idam edilenlerin cesetlerini kullanabiliyordu ama infazlar nadiren gerçekleşiyordu. 

Edinburgh'da pansiyon sahibi William Hare ve arkadaşı William Burke, kendi öldürdükleri insanların cesetlerini dönemin ünlü doktoru Robert Knox'a satmaya başladı.

Cinayetler ortaya çıkınca sadece Burke idam edildi. Hare kaçtı ve söylentilere göre en son karısı ve çocuğuyla birlikte başka bir şehirde görüldü. Diğer yandan, öfkeli kitleler Doktor Knox'un evine taşlarla saldırdı. Askerlerin yardımıyla kurtarılan Knox, Londra'da bir hastanede çalışmaya devam etti.

Köleler üzerinde cerrahi deneyler

Modern jinekolojinin babası sayılan ABD'li doktor J. Marion Sims, ününü yüzyılda köle kadınlar üzerinde uygunsuz deneysel ameliyatlar yaparak kazandı.

Doktorun en önemli başarısı, vezikovajinal fistülün (vajina ve mesane arasında yırtık) onarımı için bir cerrahi teknik geliştirmesiydi.

Ancak Sims bu deneylerde kadınları anestezi vermeden ameliyat ediyordu. Anestezi daha yeni keşfedilmişti ve NPR'ye göre Sims, operasyonların "o kadar da acı vermediğine" inanıyordu.

J. Marion Sims'in heykeli Beşinci Cadde'den (5th Avenue) kaldırılmıştı (AP)

Sims uzun süredir "kabul edilemez insanlı deneyler için köleleri kullanmakla" suçlanıyor. Sims'in bir heykeli 'de ırkçılık karşıtlarının protestolarına sahne olmuş ve kaldırılmıştı.

Guatemela frengi deneyleri

ABD'nin Guatemala bölgesinde ve arasında ABD ve Guatemalalı yetkililerin işbirliğiyle frenginin tedavisinin keşfi için birçok kişi üzerinde deney yapıldı.

Deneylerde asker, mahkum ve akıl hastalarına izinleri olmaksızın frengi ve diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklar bulaştırıldı. Bu deneylerden Guatemalalı erkek, kadın ve çocuk etkilendi.

Çalışmanın amacı, penisilinin frengi enfeksiyonunu sadece tedavi etmekle kalmayıp, önleyip önleyemeyeceğini de belirlemekti. Çalışmanın sonuçlarıysa hiçbir zaman yayınlanmadı. İlerleyen yıllarda ABD'li yetkililer Guatemala halkından özür diledi.

Tuskegee frengi deneyleri

Benzer deneyler Tuskegee bölgesinde 'de 40 yıl boyunca yapıldı.  Katılımcılar bölgede mevsimlik tarım işçisi olarak çalışan siyahlardı. Halihazırda frengiye yakalanmış siyah erkekte hastalığın ilerlemesi izlendi. O dönemde penisilin henüz hastalığın tedavisinde kullanılmaya başlamamıştı.

Penisilin tedavisi 'de keşfedildi ama bu katılımcılar hiçbir zaman penisilinle tedavi edilmedi. Yetkililer bunun yerine araştırmayı sürdürme kararı aldı.

Deneye katılan insanlardan 28'i de­neyler sonlanmadan, deneylerde uygula­nan prosedürler yüzünden öldü. kadarı da deneyde oluşan komplikasyonlar yü­zünden hayatlarını kaybetti. Deneklerin eşlerinden 40'ı da frengiye yakalandı. Deneklerin çocuklarının 19'u frengili doğdu.

Stanford hapishane deneyi

Şu anda ABD'deki Stanford Üniversitesi'nde fahri psikoloji profesörü olan Philip Zimbardo, 'de, "İyi insanları kötü durumlara soktuğunuzda ne olur?" sorusuna yanıt bulmak için "insan doğasını test etmeye" karar verdi.

Deney Philip Zimbardo önderliğinde yapıldı (Wikimedia Commons)

Deneyde 70 kişi arasından 24 lisans öğrencisi gardiyan ya da mahkum rollerini oynamak üzere seçildi. Seçilen öğrenciler Stanford psikoloji binasının bodrum katındaki kurmaca hapishaneye yerleştirildi.

Mahkumlar ve gardiyanlar rollerine hızla adapte oldu. Bunun ardından deney öngörülen sınırların dışına çıkıp tehlikeli ve psikolojik hasar bırakan bir çalışmaya dönüştü.

Birçok mahkum duygusal travma geçirirken gardiyanların üçte biri "gerçek" sadistik eğilimler sergilemeye başladı. Mahkumların ikisinin daha deneyin başında çıkarılması gerekti. Zimbardo herkesin kendini role iyice kaptırdığından emin olduktan sonra 6. günün sonunda deneyleri bitirdi.

Bu olay filmlere de konu oldu. Bunlar arasında Almanya yapımı Deney (Das Experiment) ve  Amerika yapımı Standford Hapishane Deneyi (The Stanford Prison Experiment) yer alıyor.

Independent Türkçe, Livescience

Derleyen: Çağla Üren

Dünya tarihinde, insanlığı ileri taşıyan deneylerin yanı sıra, büyük tartışmalara yol açan psikolojik, sosyolojik ya da medikal pek çok deneyin varlığından da bahsetmek gerekir. Sonu kötü biten deneyler bir kenara, katılımcıların olumsuz etkilendiği yahut elde edilen sonuçlardan insana dair korkutucu sonuçların elde edildiği deneyler de günümüzde dahi tartışılmaya devam ediyor. Sinema, sıklıkla deneyleri konu eden bilimkurgular, gerilim filmleri ve dramlara ev sahipliği etmeye devam etse de birçoğunun kurgusal deneyler içerdiğini görmek mümkün. Bu sebeple, bir hapishaneden bir okula, bir akıl hastanesinden Nazi kampına farklı ortamlarda insanlar üzerinde yapılan deneylerin konu edildiği 6 çarpıcı filmi sizler için derledik.

Hikâyesi Gerçek Deneylere Dayanan 6 Çarpıcı Film

Ilsa, She Wolf of the SS ()

Don Edmonds&#;ın yönettiği, istismar sinemasının bir alt türü olduğunu söyleyebileceğimiz nazisploitation&#;ın bir örneği olan Ilsa, She Wolf of the SS; bir Nazi esir kampının yöneticisi konumunda olan Ilsa&#;yı takip ediyor. Ilsa,  kadınların erkeklerden daha iyi askerler olabileceklerini, acıya daha dayanıklı olduklarını, dolayısıyla daha yüksek rütbelerde görevlendirilmeleri gerektiğini kanıtlamak için bir takım bilimsel deneyler yapmaktadır. Bu pek de masum olmayan deneylerin yanında, Ilsa her gece bir erkek tutsağı seçer, ona cinsel saldırılarda bulunur ve sonrasında hadım eder. Ilsa, She Wolf of the SS &#;in doğrudan gerçek bir deney üzerinden bir şekillenen bir film olduğunu söyleyemeyebiliriz belki ama yine de Ilsa karakteri, Nazi kamplarında görev yapmış, yaşattıkları dehşetle tanınan gerçek kişiler Ilse Koch ve Irma Grese&#;den ilham alarak yaratılmıştır. Ve belki daha önemlisi filmin başında &#;İzlemek üzere olduğunuz film, belgelenmiş gerçeklere dayanmaktadır. Bu vahşi eylemler Hitler&#;in Üçüncü Reich&#;ındaki bazı özel toplama kamplarında &#;tıbbi deneyler&#; adı altında gerçekleştirilmiştir.&#; ibaresi perdeye yansır.

Das Experiment ()

Oliver Hirschbiegel’in yönettiği ve Stanford hapishane deneyinden -diğer adıyla Zimbardo olarak bilinen deney- esinlenilmiş bir film olan Das Experiment, bir oyun gibi başlayıp izleyiciyi insanın iktidar sahibi olma ve şiddet güdüleri arasında oldukça rahatsız edici bir yolculuğa çıkarıyor. Peki neydi bu Stanford hapishane deneyi? ’de Philip Zimbardo tarafından gerçekleştirilen deney, bir grup öğrencinin rastgele gardiyan ve mahkum olarak ikiye ayrılmasının ardından deneklerin okulun bodrum katındaki sahte hapishaneye yerleştirilmesiyle gerçekleştiriliyor ve öğrencilerin davranışları gözlemleniyor. Deney 6. gününde kontrolden çıkması sebebiyle yarıda kesiliyor ve birçok mahkum duygusal travma geçirirken gardiyanların bir kısmı ise gerçek sadistik eylem sergilemekten yargılanıyor. Bu deneyin sinemaya uyarlanmasıyla da izleyiciye, insanın değişiminin ya da hep olduğu kişiye dönüşümünün dehlizlerinde rahatsız edici bir yolculuğa çıkma imkânı sunulduğu söylenebilir.

Die Welle ()

Üçüncü Hare isimli bir deneyi konu alan Die Welle adlı romandan uyarlanan film, deneyi modern günümüz Almanya’sına uyarlayarak izleyici karşısına çıkarıyor. En demokratik toplumlarda bile faşizmin yeniden canlanabileceğini öngören Üçüncü Hare ya da diğer adıyla Üçüncü Dalga deneyi, Ron Jones adlı bir tarih öğretmeni tarafından &#;Mukayeseli Dünya Tarihi&#; dersinin bir bölümü olarak Nazi Almanyası konusunda lise öğrencileri üzerinde gerçekleştirildi. Die Welle filminin yönetmen koltuğunda Dennis Gansel yer alırken senaryosunda Gansel’in yanında Peter Thorwarth ismini görüyoruz. Film bir lisede gerçekleşen ‘öğretici’ bir deney ile başlıyor. Faşizm konusunu işleyecek olan bir sınıfta derse başlayan öğretmen Rainer Wenger, Nazi Almanyası’ndan söz etmeye başladığında öğrencilerin Almanya’da bir daha böyle bir yönetim biçiminin hakim olamayacağını ve kendilerinin her şeyin farkında olduklarını belirtmelerinin üzerine öğretmen, faşizmi bir ders olarak anlatmaktansa aşama aşama deneyimleme/deneyimletme yolunu seçer.

Experimenter ()

Hannah Arendt&#;in Kötülüğün Sıradanlığı tezini doğrulayan nitelikte bir deney olan Milgram deneyi, bireyin kendisine verilen emirlere belirli şartlar altında ne kadar insanlık dışı olursa olsun itaat etmeye eğilimini olduğunu gözler önüne serer. Kendi adıyla anılan deneyin yaratıcısı olan Stanley Milgram&#;ın hayatına bir bakış atma imkânı sunan Experimenter, aynı zamanda insanın kendi içindeki kötülüğün üst mercilerin üzerine atılabiliyor olmasının yanında tamamen içsel kötülükten bağımsız üniformayla gelen bir itaat hâlinin de varlığını kanıtlıyor. Experimenter filminin yönetmen koltuğunda  Michael Almereyda otururken filmin oyuncu kadrosunda  John Palladino, Anthony Edwards, Jim Gaffigan ve Winona Ryder gibi isimler bulunuyor.

The Stanford Prison Experiment ()

Kyle Patrick Alvarez&#;in yönetmen koltuğunda oturduğu The Stanford Prison Experiment, yılında yapılmış, daha önce Das Experiment filmine de konu olmuş gerçek bir deneyi merkezine alıyor. Bu deneyin temeli, Stamford Üniversitesi&#;nin psikoloji binasının bodrumunda kurulmuş sahte bir hapishaneye 24 tane erkek öğrencinin seçilmesi ve bunların rastgele bir şekilde mahkum ya da gardiyan rollerine atanmasına dayanır. Amaç ise gerçekte suçlu ya da güvenik görevlisi konumunda olmayan bireylerin bu roller altında nasıl davranışlar sergileyeceğinin incelenmesidir. Normalde iki hafta sürmesi beklenen deney, şartların kontrolden çıkması sebebiyle altı gün sonunda iptal edilmiştir. The Stanford Prison Experiment filmi de insan doğasına dair çok güçlü doneler sunan bu deneyin yarattığı dehşeti başarıyla sinemaya aktarıyor.

Three Christ ()

&#;li yıllarda aynı akıl hastanesinde kendilerinin İsa olduğunu iddia eden üç ayrı kişinin tedavisi için bir deney yapılır. Dr. Milton Rokeach&#;in bu deneyi çerçevesinde kendisinin İsa olduğunu iddia eden üç kişi bir araya getirilip sürekli olarak birbirleriyle yüzleştirilirse kendilerinden şüphe edebilecekleri ve İsa oldukları iddiasından vazgeçebilecekleri ileri sürülür. Beklendiği gibi gitmeyen ve şiddetli tartışmalarla sanrıların ortasında bir karmaşaya dönüşen deneyin konu edildiği Three Christ filmi de bu deneyi konu eder. Film yapımı ve yönetmen John Avnet imzalı olmasının yanı sıra Dr. Milton Rokeach&#;e Richard Gere hayat verir. Üç İsa&#;yı ise Walton Goggins, Bradley Whitford ve Peter Dinklage canlandırır.