Sol Kulaktan Nefes Sesi Gelmesi

Kulak sağlığına ilişkin rahatsızlıklar toplumda sık karşılaşılan sağlık sorunları arasında yer alır. Kulağın içerisinde işitme duyusunun yanı sıra denge ile alakalı önemli kısımlar da bulunur. Bu anlamda, kulakla alakalı sorunlar işitme kaybı ile kendini gösterebileceği gibi, birtakım denge problemlerine de neden olabilir. Ancak, bazı kulak rahatsızlıklarında hem işitme hem de denge sorunları görülebilir. Bu rahatsızlıklardan biri de Meniere hastalığıdır.

Meniere Hastalığı Nedir?

Meniere hastalığı, iç kulağı etkileyerek işitme ve denge sorunlarına yol açan bir hastalıktır. Genellikle tek bir kulağı etkileyen Meniere hastalığı ataklar şeklinde baş dönmesi, dalgalı işitme kaybı ve çınlama üçlüsü ile kendini gösteren bir hastalıktır. Genellikle tek taraflı olan hastalık iki taraflı da olabilir.

Meniere Hastalığının Nedenleri Nelerdir?

Meniere hastalığında, iç kulak sıvılarının miktarındaki değişimlere bağlı olarak kulak kanallarındaki basınç artar. Bu basınç artışı nedeniyle hem denge organları hemde işitme organındaki ilgili hücreler zarar görmeye başlar ve buna bağlı olarak birtakım belirtiler ortaya çıkar. Basınç değişimlerinin aralıklarla ortaya çıkması nedeniyle hastalık ataklar halinde gelişse de hücreler ilerleyici şekilde zarar gördüğünden ve organların iyileşme potansiyeli kısıtlı olduğundan, hastalarda ilerleyen dönemlerde kalıcı işitme kaybı olabilir.

Meniere hastalığının gelişmesinde genetik faktörler yanında kulaktaki doğumsal anatomik bozukluklar, viral enfeksiyonlar, travma, çeşitli otoimmün hastalıkların ilgili organlara zarar vermesi veya alerjik reaksiyonlara bağlı iç kulak sıvılarında görülen değişimlerin rol oynayabileceği tespit edilmiştir.

Meniere Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Meniere hastalığı; genel anlamda 40’lı yaşlardan itibaren ortaya çıkma eğilimindedir. Hastalık ataklar halinde seyrettiğinden, bu ataklar sırasında şiddetli belirtiler görülür, ancak ataklar arasındaki dönemde ilerleyici işitme kaybı dışında belirgin bir semptomla karşılaşılmaz. Bu bağlamda, Meniere hastalığında sıklıkla görülen belirti ve şikayetler şu şekildedir:

● Vertigo (baş dönmesi): Özellikle atak döneminde 20 dakikadan 24 saate kadar sürebilen şiddetli baş dönmesi şikayeti tipik olarak görülen bir durumdur. Hastalar baş dönmesini “Oda etrafımda dönüyor” şeklinde tanımlayabilir.

● Etkilenen kulakta sensörinöral tip işitme kaybı: Kayıp başlangıçta pes tonları tutarken zamanla diğer tonları da etkiler, giderek ileri işitme kayıpları gelişebilir.

● Çınlama (tinnitus): Hastalarda ataklar arasındaki dönemde yoğun çınlama veya uğuldama hissi olabilir.

● Kulakta dolgunluk hissi: Seslerin derinden gelmesi veya boğuk gelmesi olarak da ifade edilen kulakta dolgunluk hissi Meniere hastalığında sık görülen belirtiler arasında yer alır.

● Baş ağrısı: Bazı hastalarda baş dönmesine migren ya da gerilim tipi baş ağrısı eşlik edebilir.

● Bulantı ve kusma: Baş dönmesi genellikle hastalarda bulantı ve kusma refleksinin tetiklenmesine neden olur.

Meniere Hastalığı Tanısı Nasıl Konur?

Meniere hastalığının tespit edilmesinde temel olarak bulgulara göre yapılır. Testler bulguların varlığını teyit etmeye yöneliktir. Hastada baş dönmesi, işitme kaybı, çınlama, kulakta dolgunluk varsa “olası Meniere” iken bu bulgular tekrarlıyorsa “kesin Meniere” tanısı konabilir. Hastaların işitme kaybının değerlendirilmesinde işitme testi yapılırken, denge bozuklukları için fizik muayenenin yanında denge testlerinden faydalanılır.

Meniere hastalarında odyogramda tek bir kulakta düşük frekanslarda sensörinöral tip işitme kaybı gözlenebilir. İleri dönemlerde ataklarla birlikte işitme kaybı tüm frekanslara yayılarak ileri tipte işitme kaybı ile sonuçlanabilir.

Meniere hastalığı tanısı hastadan alınan ayrıntılı hastalık öyküsü, detaylı fizik muayene bulguları ve tetkiklerden elde edilen tüm verilerden yola çıkılarak konulur. Doktorun gerekli gördüğü durumlarda, ileri görüntüleme veya laboratuvar tetkiklerine başvurabilir. Tüm veriler ışığında Meniere hastalığı tanısı konulan hastaya uygun tedavi planı oluşturulur.

Meniere Hastalığı Tedavisinde Hangi Yöntemler Kullanılır?

Meniere hastalığı kronik seyreden bir hastalık olsa da uygulanan tedavi yöntemleri sayesinde belirtilerin kontrol altına alınması ve hastanın hayat kalitesinin yükseltilmesi mümkündür. Günümüzde Meniere hastalığının kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Bununla birlikte belirtilerin kontrol altına alınması ve hastalığın ilerleyişinin yavaşlatılmasına yönelik çeşitli tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.

Hastalığın gelişim mekanizması kulak içi sıvıların basınç ve içeriğindeki değişimle ilişkili olduğundan, tedavide genel olarak kulak içi sıvıların dengelenmesi ve basıncın azaltılmasına yönelik yöntemler uygulanır.

Tedavi yöntemlerinin başında hastanın hayat tarzında yapacağı çeşitli değişiklikler gelir. Hastaların alabileceği tedbirler şu şekildedir:

● Beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi gerekir. Özellikle günlük tuz alımı kısıtlanmalı, kafein içeren çay, kahve ve çikolata gibi gıdalar mümkün olduğunca az tüketilmelidir.

● Sigara ve alkol tüketilmemelidir.

● Günlük su tüketimi artırılmalı; günlük en az 6 - 8 bardak su içilmelidir.

● Vertigo atakları sırasında kişinin istirahat etmesi kritik önem taşır.

● Stres ve anksiyete gibi psikolojik etkenlerin neden olabileceği durumlar göz ardı edilmemeli ve günlük hayatta stresi artıracak aktivitelerden kaçınılmalıdır.

En sık uygulanan tedavi yöntemlerinin başında ilaç tedavisi gelir. Bu kapsamda, hastaya denge sorunlarının giderilmesi için betahistin içerikli tabletler, baş dönmesiyle beraber gelişen hareket hastalığı ve bulantı şikayetleri için de antiemetikler verilebilir. Aynı zamanda, asetazolamid içerikli diüretik ilaçlar da hastalığın kontrol altına alınması açısından oldukça önemlidir.

Tüm bunların yanı sıra, vertigoya yönelik çeşitli fizik tedavi yöntemleri uygulanabilir. Özellikle birtakım egzersiz ve hareketlerle vertigo belirtilerinin giderilmesi sağlanabilir. Hastalara bu konuda eğitim verilebilir. Aynı zamanda, işitme kaybı yaşayan hastalarda rehabilitasyon sürecinde odyologlardan yardım alınır.

Şiddetli vakalar ve diğer tedavi yöntemlerinin etkisiz kaldığı hastalarda, Meniere hastalığının tedavisinde cerrahi yöntemlere de başvurulabilir. Bu anlamda, iç kulaktaki kanalların drene edilmesine yönelik olarak endolenfatik sak ameliyatı yapılabilir.

Çocuğunuzdan Islık Benzeri Ses Geliyorsa…

Çocuklarınızdan gelen farklı sesleri dikkatli dinleyerek bazı rahatsızlıkların erken teşhisine yardımcı olabilirsiniz. Özellikle çocuklarınız nefes alırken hışıltılı ya da ıslık sesine benzer sesler çıkarıyorlarsa mutlaka bir hekime gitmelisiniz.

Hışıltı veya bilimsel adıyla "vizing", akciğerlere bağlanan orta ve küçük soluk borularının daralmasına bağlı olarak ortaya çıkan bir durum. Bu darlık, soluk borusuna yabancı bir cisim kaçmasından kaynaklanabileceği gibi, bronşiyolitde olduğu gibi solunum yolları duvarının yaygın bir şekilde şişmesi sonucu da gelişebiliyor. Astımda ise soluk borularının duvarlarında yaygın bir biçimde şişme ve büzülme görülüyor.

Hışıltı Alerji Kaynaklı Olabilir

Alerji ile yakın ilişkisi olduğu bilinen bu durumun son yıllarda özellikle küçük çocuklarda alerjik hastalıkların yaygınlığına bağlı olarak arttığı görülüyor. Ayrıca, insanların giderek daha çok kalabalık şehirlerde ve kapalı ortamlarda yaşaması çocuklarda daha çok ve uzun süren solunum yolu enfeksiyonlarına dolayısıyla hışıltılı solunuma yol açabiliyor. Okul çağına girmiş çocukların üçte bir yaşamlarının ilk beş yılında, en az bir kere hışıltı yaşıyor. Özellikle de 6-24 ay arası çocuklarda sıklık artıyor.

Hışıltının Başlama Yaşı Sorunun Kaynağını Gösteriyor

Sorunun hangi yaşta çıktığı, hem sebebi hem de hışıltının ne kadar devam edeceği konusunda fikir vermesi açısından önem taşıyor. Örneğin, yaşamın ilk üç ayında ortaya çıkan bir hışıltı sıklıkla, bağışıklık sistemi bozuklukları, kalp delikleri, gastroözefagial reflü ve kistik fibrozis gibi doğumsal bir soruna ya da solunum borusunda darlık, delik gibi sorunlara işaret ediyor.

6-24 aylar arasında görülen hışıltı ise bronşiyolit, zatürre, tüberküloz gibi mikrobik veya alerjik bir problemden kaynanırken, 24 aylıktan büyük çocuklarda en önemli sebep astım oluyor. Bu nedenle 2-10 yaş arası çocuklarda soğuk algınlığı, sigara dumanı ya da toza maruz kalma ve koşup oynama sonrası öksürük ve hışıltı ortaya çıkıyorsa mutlaka astımı düşünmek gerekiyor. Çocukların anne-babasında astım veya saman nezlesi olması, çocuğun kendinde de egzama (atopik dermatit) veya yumurta alerjisi bulunması astım olasılığını artıyor.

Ayırıcı Tanıda Belirtiler Önemli

Belirtilerin seyri de aynen ortaya çıkmasındaki gibi altta yatan sebebe bağlı oluyor. Larinomalazi, trakeomalazi ve bronkomalazi gibi solunum yolunun kıkırdağındaki yumuşaklıkta hışıltı doğumdan hemen sonra ortaya çıkıyor ve bir kaç yıl içinde kayboluncaya kadar aralıksız devam ediyor. Buna karşılık astımda enfeksiyon veya sigara dumanı ya da ilkbahar-yaz aylarında polenler gibi tetikleyicilerden sonra artıyor, zamanla tamamen veya kısmen kayboluyor.

Tedavi Soruna Göre Belirleniyor

Hışıltılı çocuk durumunda altta yatan nedeni saptamak tedavinin gidişatını belirlediği için ayrıntılı hikayeyi almak çok önem taşıyor. Beraberinde görüntüleme yöntemleri ve laboratuvar testleriyle tanı kesinleştiriliyor. Temeldeki nedene göre tedavi de farklılaşıyor. Hışıltı, doğuştan gelen bir sorundan kaynaklanıyorsa önce cerrahi tedavi gündeme geliyor. Astım ya da bağışıklık sistemine bağlı problemlerde de uygun tedavi planlaması yapılıyor. Elbette bu sırada, hışıltıyı artıran sigara, kirli hava, evde toz olması, gastroözefagial reflü gibi sebepleri de azaltmak veya tamamen yok etmek gerekiyor. Dolayısıyla altta yatan nedene göre hışıltı tamamen düzeliyor. Buna karşılık astım, ciddi bağışıklık yetmezliği veya kistik fibrozis gibi bir durum söz konusu ise hastaların ve ailelerinin ömür boyu bu hastalıklarla birlikte yaşamayı öğrenmesi gerekiyor.