İnsanlar, hayvanlar ve hastalıkların her zamankinden daha fazla iç içe geçmiş durumda olduğunu belirten Doğum ve Jinekoloji Uzmanı Veteriner Dr. Murat Akbaş, insanlardan hayvanlara bulaşan hastalıklar hakkında şu bilgileri verdi:
KEDİLERE, KÖPEKLERE, FİLLERE TÜBERKÜLOZ BULAŞIYOR
“Antarktika hariç her kıtada insanlardan hayvanlara atlayan bakteri, virüs, parazit ve mantar vakaları keşfedildi. Tennessee Üniversitesi Veterinerlik Koleji'ne anoreksi, kusma ve inatçı öksürük ile gelen üç yaşındaki Yorkshire teriyeri kurtarılamadı. Ölüm sonrası da dahil olmak üzere bir dizi test yapıldıktan sonra, hayvanın tüberküloza yakalandığı sonucuna varıldı. Köpeğin sahibi 6 aydır tüberküloz tedavisi görüyordu. Bu, tüberkülozun insandan köpeğe belgelenmiş ilk geçişiydi.
Kediler de tüberküloza karşı hassastır, ancak en yaygın olarak sığır tüberkülozunu veya daha nadiren, hastalığın kuşlar tarafından taşınan bir versiyonuna yakalanırlar. Köpekler, insan kaynaklı tüberkülozdan etkilenebilecek tek hayvan değildir. Illinois'deki egzotik bir hayvan çiftliğinde, insanlardan verem bulaşan belgelenmiş bir dizi fil vakası görüldü.
KEDİLER İNSANLARDAN GRİP KAPIYOR
yılında, Oregon'da H1N1 grip virüsünün insandan kediye ölümcül bulaşma vakası kaydedildi. Kedinin sahibi ağır bir grip vakası geçirdi ve hastaneye götürülmek zorunda kaldı. Kedisi başka insanlarla veya hayvanlarla beraber aynı ortamda olmayan bir ev kedisiydi ve daha sonra bir H1N1 enfeksiyonunun neden olduğu zatürreden öldü.
ve 'de araştırmacılar, insan temasından geldiği anlaşılan pandemik H1N1 enfeksiyonu olan 13'ten fazla kedi ve bir köpek tespit etti. İlginç bir şekilde, hayvanların semptomları hızla gelişen solunum yolu hastalığı, iştahsızlık ve bazı durumlarda ölüm olarak da seyreden insan taşıyıcıların yaşadıklarına benziyordu.
ŞEMPANZELERDE ÖLÜMCÜL SOLUNUM YOLU HASTALIKLARI
Goriller ve şempanzeler, benzer genetik ve fizyolojik yapıları sayesinde insan rahatsızlıklarına belki de en duyarlı olanlardır. Kızamık, zatürre, grip, çeşitli virüsler, bakteriler ve parazitler dahil olmak üzere bir dizi insan hastalığına karşı savunmasız oldukları biliniyor. Kaçak avlanma, habitat kaybı, vahşi yaşam parkları, hayvanat bahçeleri ve vahşi hayvan avcılığı nedeniyle insanlar daha sık primatlarla yakınlaştırıyor. Bu nedenle hastalıkların türler arası geçişi acil bir endişe haline geliyor.
, ve 'da Tanzanya'daki Mahale Dağları Ulusal Parkı'ndaki vahşi şempanzelerde ölümcül solunum yolu hastalığı salgınları görüldü. Hem kızamık hem de grip düşünülmesine rağmen, onları neden olarak destekleyecek hiçbir kanıt bulunamadı. Araştırmacılar, etkilenen ve etkilenmeyen bireylerden alınan dışkı örneklerini analiz ettiler ve suçun insan kaynaklı bir metapnömovirüsün (üst solunum yolu enfeksiyonuna neden olan bir virüs) olduğunu belirlediler.
Bu azalan şempanze popülasyonu; onlara insanlar tarafından aktarılan bir soğuk algınlığı tarafından yok ediliyordu. Benzer şekilde, 'da Chicago'da bir insan metapnömovirüs enfeksiyonu salgını, enfekte hayvan bakıcılarından bir grup tutsak şempanzeye yayıldı. Yedisi de hastalandı ve sonuç olarak biri öldü.
AFRİKA BENEKLİ YABAN KÖPEKLERİ
Afrika benekli yaban köpekleri, nesli tükenmekte olan bir vahşi köpek türüdür. Koruma çabasının bir parçası olarak, yılında yayınlanan bir araştırma, türün dışkısında bulunan parazitleri araştırdı. İnce bağırsakta yaşayan bir parazit olan Giardia duodenalis enfeksiyonu, vahşi hayvanların yüzde 26'sında ve tutsak hayvanların yüzde 62'sinde bulundu.
Evcil kedi ve köpeklerde yaygın olmasına rağmen, funduszeue.infoalis Afrika benekli köpeklerinde doğal olarak bulunan bir parazit değildir. Ek olarak köpeklerin dışkısında bulunan parazit türleri, genellikle evcil köpeklerde görülen alt tiplerden ziyade genellikle insanlarla ilişkilendirilen bir alt tipti. Bununla beraber hastalığın belirtileri arasında ishal, mide bulantısı, karın rahatsızlığı ve iştah azalması sayılabilir.
Sonuç olarak insandan hayvana geçen hastalık araştırmaları nispeten yetersiz olsa da önemli ve acil bir çalışma alanıdır. İnsan patojenleri diğer türlere bulaşabiliyorsa ve bu türler insanlarla etkileşime girebiliyor ve uzun mesafeler kat edebiliyorsa, bu kanatlarda bekleyen bir pandemidir."
Evcil hayvanımdan solucan yakalayabilir miyim? Evet, insanlar, yuvarlak solucanlar, kancalı kurtlar ve tenyalar dahil olmak üzere kedi ve köpeklerden solucanlar alabilirler.
Kancalı kurt, yuvarlak kurt ve giardia gibi parazitler yalama yoluyla köpekten insana geçebilir.
4: Parazitler evcil hayvanlar arasında bulaşıcı mıdır? Bağırsak parazitleri diğer hayvanlara ve insanlara bulaşıcıdır. Esas olarak GI kanalında yaşadıkları için larvalar veya yumurtalar dışkıyla geçer.
Osborne, “Genellikle evcil hayvanlardaki solucan belirtileri gelişmeyen evcil hayvanlarla ilgilidir” diyor. "İşaretler, donuk bir ceket, uyuşukluk, ishal, yumuşak dışkı, anemi ve genel olarak moral ve canlılık eksikliği içerebilir."
Kancalı kurt ve yuvarlak kurt
Bunlar köpeklerde ve kedilerde, özellikle yavru kedilerde ve köpek yavrularında rutin olarak bulunan bağırsak parazitleridir. Solucanların yumurtaları veya larvaları evcil hayvanlardan dışkı yoluyla geçer. Çıplak ayakla yürümekten veya dışarıda oynamaktan kancalı kurtları cildinizden kapabilirsiniz.
Araştırmacılar, Amerika Birleşik Devletleri'nde köpeklerle bağlantılı en yaygın parazitik zoonozlara kancalı kurtlar (Ancylostoma) ve yuvarlak kurtlar (Toxocara canis) neden oluyor. Bazı bilim adamları, bir köpeğin kürkündeki yumurtalarla temas ettikten sonra Toxocara solucanlarının insanlara bulaştığını öne sürdüler.
Evcil Hayvan Atıkları. Yuvarlak kurtlar, kedi ve köpeklerin dışkılarına bulaştırdıkları mikroskobik yumurtaları bilmeden yersek insanlarda hastalığa neden olabilir. Dışkı sahipleri tarafından alınmazsa, dışkı çürürken mevcut parazit yumurtaları çimenlere ve toprağa dağılır.
Köpeklerde ve kedilerde bulunan ve insanlara bulaşabilecek yaygın bağırsak parazitleri - yukarıda aşağıdaki sırayla gösterilmiştir - kancalı kurt, yuvarlak kurt ve tenya.
Solucanları, türlerine bağlı olarak farklı şekillerde alabilirsiniz. Çoğu zaman insanlar onları veya yumurtalarını yanlışlıkla yutarak solucan alırlar. Bazı solucanlar genç ve küçükken cildinizden geçebilir. Bazen enfekte bir böcek sizi ısırdığında veya enfekte bir hayvanın etini yediğinizde solucan alırsınız.
Bağırsak parazitleri genellikle bir hayvan yumurtaları veya sporları kirlenmiş toprak, su veya yiyeceklerden aldığında bulaşır. Yavrular, annelerinden utero veya emzirmeden bir parazit alabilirler. Köpekler, enfekte bir pire yediklerinde tenyalara bulaşabilirler.
Bağırsak solucanlarının yaygın belirtileri şunlardır:
ACV, evcil hayvanınızın bağırsaklarını solucanlara karşı elverişsiz hale getirebilir. Bu fermente sirkeyi evcil hayvanınızın suyuna eklemeyi deneyin. Köpeğinizin boyutuna ve ağırlığına uygun miktar için veterinerinize danışın. Solucanları öldürmeye ek olarak, elma sirkesinin köpeğiniz için kürkünü parlak hale getirmek de dahil olmak üzere başka sağlık yararları olabilir!
Köpeğimi solucanlar için ne sıklıkla tedavi etmeliyim? En az üç ayda bir. Evcil hayvanınızın yaşam tarzına bağlı olarak, daha düzenli solucanların verilmesi gerekebilir ve endişeleriniz varsa bunun veterinerinizle görüşülmesi önerilir.
İnsanlar, solucanlar insanlarda genellikle zararsız olduğu için, muhtemelen köpeklerde de çok tehlikeli olmadıklarına ve onlardan kurtulabileceklerine inanabilirler, ancak durum böyle değil. Köpekler solucanlardan kendilerini kurtaramazlar. Tıbbi yardım bir dereceye kadar gerekli olacaktır.
Tenyası olan köpeklere prazikuantel (tezgahtan veya veterinerinizden temin edilebilir) ile tedavi edilmelidir. Bir kırbaç kurdu istilası, veterinerinizden temin edebileceğiniz fenbendazol ile tedavi edilebilir. Bu kurt öldürücü ayrıca yuvarlak kurtları, kancalı kurtları, kırbaç kurtlarını ve bir tür tenyayı tedavi etmek için de kullanılabilir.
Bu derleme, köpekler tarafından bulaşabilen en önemli viral ve bakteriyel zoonotik hastalıklara odaklanmıştır.
EVCİL HAYVANLARIMIZ
Konuyu Hazırlayan: funduszeue.info Niksarlı
Üniversitemizin bulunduğu kampus ortamında çeşitli hayvanlar bulunmaktadır. Özellikle de sahipsiz yada lojman çevrelerinde özel olarak beslenen kedi ve köpekler yaşantımızın içinde yer almaktadır.
Hijyenik şartların yeterli düzeyde sağlanamadığı durumlarda sağlığımız açısından sorunlar yaşayabiliriz. Bu hayvanların sağlığını tehdit eden unsurlar olan pireler, keneler ve bağırsak kurtları insanlara da geçebilmektedir.
Kedi, köpek gibi evcil hayvanların barsaklarında gelişen bazı solucan tiplerinin dişileri, yumurtalarını bu hayvanların dışkısına bırakırlar. Dışkı ile dışarı atılan yumurtalar etrafa yayılırken; aynı zamanda hayvanların tüyleri arasına da girerler. Bunlar hayvanlarla temasta bulunun insanlara çeşitli yollardan bulaşarak enfeksiyona neden olur.
Genel olarak parazitler tek hücreliler ( protozoanlar ) ve çok hücreliler (metazoalar) olarak iki grupta incelenebilir. Kedi ve köpek gibi evcil hayvanlardan insanlara geçen iç parazitler aşağıdaki şemada gösterilmektedir.
1) Protozoonlar (Tek hücreli) · Sporozoalar (Sporlular) *Toxoplazma gondii
|
Toxoplazma gondii |
Kamçılılar *Leishmania donovani *Leishmania tropica | Leishmania |
Leishmania tropica |
2) Metazoalar (Çok hücreliler) Plathelminthes (Yassı solucanlar) **Sestodlar (Şeritler) *Echinococcus granulosus (kist hidatik )
| Plathelminthes
| Echinococcus granulosus |
Nemahelminthes (Yuvarlak solucanlar) *Ancylostoma caninum *Toxocara canis
| Ancylostoma caninum | Toxocara canis |
Yukarıdaki belirtildiği üzere Toxoplasma gondii ve Leishmania adı verilen iki önemli parazit tek hücreliler grubunda yer alır.
(Toxoplasma gondii) (Leishmania)
Toxoplasma gondii kedi barsağında mevcut olup dışkısı ile bulaştırıcı olduğu saptanmıştır. Bu yolla alınan parazit insanda hastalık yapabilir. Kedinin dışkısı ile atılan ookist formdaki parazitlerin ağız yolu ile alınması sonucunda barsaklarda kistler açılır. Trofozoid forma dönüşerek epitel hücrelerinde çoğalırlar. Bu hücreleri eriterek , kan ve lenf dolaşımına geçerek tüm vücuda yayılırlar. Başta beyin ve retina olmak üzere karaciğer, akciğer ve dalakda yerleşerek kistik forma dönerler.
Gebelik sırasında bu durumu yaşayan anneden fetusa transplasental yolla geçebilir. Toxoplasma gondii’ ye karşı çok duyarlı olan fetusda anomalilere sebebiyet verir. Düşüğe ya da ölü doğuma neden olabilir. Bu durumun önlenmesi için gebelikten önce testlerin yapılması gerekir.
Çocuklarda bağışıkık sistemi yetersiz olduğu için daha ağır enfeksiyonlara yol açabilir. Beyin ve göz iltihabı yapabilir.
Diğer bir parazit türü olan Leishmania köpekler aracılığı ile bulaşabilir. Bu grubun alt türü olan Leishmania donovani kalaazar (visseral leishmaniazis) hastalığının etkenidir. Diğer bir alt türü olana Leishmania tropica ise şark çıbanı etkenidir. Bu parazitler için köpekler rezervuar görevi yapar. Flebotomlar(kene ve pire) ise vektör yani taşıyıcılardır.
Tablo:1 - Leishmania'nın yaşam döngüsü
Leishmania donovani insan vücuduna girişinden 2 yada 8 ay sonra etkisini gösterebilir. Dalağın büyümesine neden olur.
Leishmania tropica flebotomların ısırdığı yerden deri üzerine lokalize olarak kalır. Cilt hastalığı şeklinde belirti verir. Derinin retiküloendotelial hücrelerinde ve lenfoit dokularında yerleşerek hastalık nedeni oluşturur.
Parazitlerin ikinci grubu olan çok hücreliler yassı solucanları içine alır.
Yassı solucan (Plathelminthes) grubundaki sestodların (şeritler) bir türü olan Echinococcus granulosus köpeklerde bulunur. Köpek dışkısı ile atılan yumurtaların ağızdan alınması ile insana bulaşabilir. Yumurtalar barsaklarda açılarak larvalar açığa çıkar. Kan dolaşımı ile çeşitli organlara geçerek hastalık yapar. Bu parazit türü kist hidatik denilen hastalığa neden olur. En sık karaciğer, ikinci sıklıkta akciğer olmak üzere beyine de yerleşebilir. Tedavide ilaç uygulaması yapılır. En etkin yöntem ise cerrahi müdahale ile kistin parçalanmadan çıkartılmasıdır.
Tablo: 2 - Kist Hidatik (Echinococcus granulosus) yaşam döngüsü
Yuvarlak solucan (Nemahelminthes) grubunda incelenen Ancylostoma caninum türü köpek veya kedi barsak parazitidir. Hayvan dışkısı ile kirlenmiş toprakta bulunur. Özellikle de çocukların toprağa çıplak ayakla basması durumunda parazit larvalarının deri yolu ile alınması mümkündür. Bu duruma kutanöz larva migrans denir. Larvalar deri altında dolaşır ve şişliklere neden olur. Vücuda giriş yerinde şiddetli kaşıntı ve değişik derecelerde anemi olabilir.
Tablo:3 - Ancylostoma caninum'un yaşam döngüsü
Yuvarlak solucanların bir diğer türü olan Toxocara canis köpek ve daha az sıklıkla kedilerde askariazis funduszeue.info hayvanların dışkısı ile toprağa bulaşan yumurtalar insanlar tarafından ağız yolu ile alınır. Bu durum özelliklede çocukların kirli toprakla temas ettikten sonra ya da insanların hayvanların dışkısını temizledikten sonra ellerini yıkamayı ihmal etmesi sonucunda bulaşabilir. Sindirim sistemimizde yumurtalardan çıkan larvalar erişkin hale geçemezler. İnsanda viseral larva migrans ya da toxocariasis adı verilen hastalığı yapar. Karaciğer, akciğer, beyin ve göz gibi organ tutulumları görülür.
Tablo:4 - Toxocara canis'in yaşam döngüsü
KENELER VE PİRELER
Dış parazitler hayvanın üzerinde ya da derisinin içinde yaşar. Bazılarını görebilirsiniz bazılarını ise göremezsiniz. Keneler ve pireler bu grupta yer alır. Keneler küçük, kanatsız ve normalde dışarıda yaşayan böceklerdir. Her köpek için ciddi tehlike oluştururlar. Keneler insanlardan ve hayvanlardan kan emebilir. Ayrıca viral ve bakteriyel hastalıkların taşıyıcısı olabilirler.
(Kene)
Pireler kan ile beslenen asalak böceklerdir. Çıplak gözle görülebilen kahverengimsi kırmızı böceklerdir. Köpekler ve köpek sahibi olan aileler pirelerden etkilenebilir. Deride kaşıntı ve alerjiye neden olmalarının yanı sıra hastalıkta taşıyabilirler.
ÖNLEMLER
Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta bu sorunlar ile karşılaşmadan önce hayatımızın içinde olan bu dostlarımızın yaşantısına daha yakından ilgi göstererek gerekli tedbirleri almaktır.
Parazit taşıma ihtimali olan ev hayvanları ilaçlanmalı, temizliklerine dikkat edilmeli ve vaktinde aşıları yaptırılmalıdır. Bazı durumlarda dış ortamların ve evlerinde ilaçlanması gerekebilir.
Hayvan dışkıları ile kontamine olmuş toprağa konan sivrisinek ve hamam böcekleri taşıyıcı olabilecekleri için bunlarla da mücadele önemlidir.
Ev hayvanları doğada sahipleri tarafından dolaştırılırken dışkılama olduğu durumda bunun ortamda bırakılmaması, eldiven giyilerek toplanması uygundur.
Hayvanlarla dostluğumuz sırasında kendi sağlığımızı da korumaya özen gösterelim.
Kaynaklar
Hacettepe Mikrobiyoloji Ders Notları: Uzm. Dr. Alper TÜNGER-Uzm. Dr. Ahmet BASKAN
Tusem Mikrobiyoloji: Uzm. Dr. Bahri TEKER
Enfeksiyon Hastalıkları: Dr. Behiç ONUL
Tıbbi Mikrobiyoloji: Ernest JAWETZ, Joseph L. MENICK, Edward A. ADELBERG
funduszeue.info
Web sayfasının dizaynı ve resimlendirilmesi Aytuna Devrim Canbul tarafından yapılmıştır.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası