Ozon Tabakasının Delinmesinin Nedenleri Maddeler Halinde

Dünyamızı saran atmosfer tabakası çeşitli katmanlardan meydana gelmiştir. Bunlar dünya yüzeyinden dışa doğru Troposfer, Stratosfer, Mezosfer, İyonosfer ve Magnetosfer (Ekzosfer) olarak isimlendirilir. Stratosfer yaklaşık 50 km yükseklikteki ikinci tabaka olmakla birlikte ozon tabakası adı verilen yeryüzünü morötesi ışınlardan koruyan “koruyucu melek” de bu katmanda yer almaktadır.

İnsanlar ihtiyaçlarını karşılamak için her zaman yeni teknolojiler geliştirerek başta yiyecek ve içeceklerini korumak, konforlu yaşamak ve ürünlerini daha sağlıklı muhafaza etmek için soğutma ve iklimlendirme alanında büyük atılımlar yapmışlardır. Bu teknolojik gelişmeler sonucu ortaya çıkan soğutucu akışkanların atmosferin yukarı Strotosfer katmanında oluşan ozon tabakasını deldiği ve küresel ısınmaya neden olduğu tespit edilmiştir. 1974 yılında Malina Rowland teorisi ortaya atıldıktan sonra ozon tabakasının delinmesi kamuoyunda tartışılmaya başlanmıştır. Maliba Rowland teorisinin ispatlanması kamuoyunu ozon tabakasının delinmesi konusunda daha hassas hale getirmiştir (Rowland, 1992).

1985’de araştırma yapan bir NASA uydusunun gönderdiği veriler, bilim adamlarının tahminlerini doğrulamıştır. Antarktika üzerindeki ozon tabakasında oluşan deliğin varlığını kesin olarak ispatlamak için çeşitli ülkelerden araştırma ekipleri buzullardan ve güneşin zarar verici ultraviyole ışınlarından ölçümler almak üzere Antarktika’ya giderek ozon tabakasındaki deliğin varlığını belirlemişlerdir. Diğer bir ifade ile dünyamızı güneşten gelen zararlı ultraviyole ışınlarından koruyan ozon tabakasının CFC’ ler tarafından yok edildiği anlaşılmıştır. Ayrıca soğutucu akışkanlar atmosfer tabakasında küresel ısınma etki göstererek dünyanın sıcaklığının artmasına neden olmaktadır. Gelecekte, dünyanın sıcaklığının artması nedeniyle kutuplarda buzulların eriyeceği ve bazı kara parçalarının sular altında kalacağı belirtilmektedir (Bockis ve ark., 2002).

OZON TABAKASININ İNCELMESİ

Oluşan bu ozon tabakası güneşten gelen zararlı ultraviyole ışınlarının yaklaşık %90’nına karşı dünya üzerinde örtü görevi yapmaktadır. Ozon tabakası güneşten gelen zararlı ultraviyole ışınlarını emerek yutar ve sonuçta zararlı ışınların Dünya’ya ulaşmasını engeller. Yukarı stratosfer Dünya’dan yaklaşık 58 km yukarıdan başlar 80 km’ye kadar devam eder (Yusuf,1990). Şekil 1’de ozon tabakasının oluşumu gösterilmektedir.

Yukarı stratosferde (mezosfer) bulunan oksijen molekülleri güneşten gelen ültraviyole ışınlarını absorbe ederek oksijen atomlarına ayrışır.

O2 +UV →O + O

Daha sonra ortaya çıkan bu oksijen atomları (O) , oksijen molekülleri (O2 ) ile birleşerek ozonu oluştururlar.

O2 +O→O3

OZON TABAKASININ İNCELENMESİ

Ozon tabakasını bozan en önemli etken Kloroflorokarbon (CFC) gazlarıdır. 1928 yılında yeni bir gaz türü olarak bulunan CFC gazları çok ilginç özelliklere sahiptirler: Zehirli, aşındırıcı ve yanıcı değil, oldukça kararlı, uzun ömürlü ve uçucudur. Bu üstün özelliklerinden dolayı “harika gaz” olarak adlandırılırlar. Bu gazların yoğunlukları düşük olduğu için havadan daha hafif haldedirler ve atmosferin en üst katmanlarına kadar çıkabilirler (yaklaşık 11.000 metre). CFC gazlarının bozunma süresi 65 ile 120 yıl arasındadır. Bunlar morötesi ışınlarla yok edilene kadar stratosferde toplanırlar. CFC gazları yüksek enerjili güneş ışınları ile karşılaştıklarında ozon moleküllerini parçalarlar. Parçalanan ozon atomları nedeniyle stratosfer tabakası içerisindeki ozonun yoğunluğu azalır ve güneş radyasyonunun zararlı 7 etkilerinin yeryüzüne kadar ulaşmasına neden olur. Buna da diğer bir deyişle ozon tabakasının delinmesi denir. Bir tane klor atomu binlerce ozon molekülünü yok edecek kapasiteye sahiptir (ÇETİN, 2008).

Güneşten gelen zararlı ültraviyole ışınlarının yaklaşık %90’nın Dünya’ya ulaşması koruyucu ozon tabakası tarafından önlenmektedir. Soğutma ve klima uygulamalarında kullanılan CFC (kloroflorokarbon) ve HCFC’ler (Hidrokloroflorokarbon) atmosfere verildikten sonra difüzyon ve atmosferdeki rüzgarların etkisiyle yukarı doğru yükselir. Özellikle CFC’lerin kimyasal kararlılıkları çok fazla olduğu için yapıları bozulmadan atmosferde 100 yıldan fazla kalabilirler. CFC’ler kimyasal kararlılıkları sayesinde ozon tabakasının bulunduğu yukarı stratosfere (mezosfer) kadar yükselir. HCFC’lerin yapısında hidrojen atomu bulunmasından dolayı kimyasal kararlılıkları azdır. Yapıları bozulmadan atmosferde yaklaşık 15 yıl kalabilirler. Bu zaman çok kısa bir süre olduğu için çok az bir kısmı yukarı stratosfere ulaşarak ozon tabakasının delinmesine neden olur. Yukarı stratosfere ulaşan R-12 gazı güneşten gelen dalga boyları 380-60nm arasında olan ültraviyole ışınları tarafından parçalanarak klor atomunun ortaya çıkmasına neden olur.

R-12 soğutucu akışkanın ozon tabakasını delmesi

CCl2F2 +UV →CClF2 + Cl

Daha sonra ültraviyole ışınları ile reaksiyona giren CFC R-12 akışkanından ayrışan (Cl) atomu, ortamda bulunan ozon molekülü ile reaksiyona girer. Bu reaksiyon sonucunda ortaya klormonoksit (ClO) ve oksijen molekülü ( ) 2 O çıkar ve sonuçta ozon parçalanmış olur.

3 2 Cl + O →ClO + O

Klormonoksit (ClO) serbest halde bulunan oksijen atomu (O) ile reaksiyona girerek klor (Cl) atomun tekrar serbest hale geçmesine neden olur ve bu işlem sürekli tekrarlanır (Nott ve ark., 1992).

2 ClO + O →Cl + O

Yukarı stratosfere ulaşan CFC’ lerden R-12 soğutucu akışkanın ozonu nasıl tahrip edildiği Şekil 2’de gösterilmektedir (Nott ve ark., 1992). Bu olayların en önemli yönü ise ozon tabakasının sürekli olarak kendisini yenilemesidir.

OZON TABAKASININ İNCELMESİNE NEDEN OLAN MADDELER

1) Kloroflorokarbon (CFC)

2) Hidrokloroflorokarbon (HCFC)

3) Hidrobromoflorokarbon (HBFC)

4) Halonlar

5) Karbontetraklorid

6) Metilkloroform

7) Metilbromürasidi

Ozon tabakasını incelten maddelerin kullanım alanları:

1) Soğutucu Üretimi

•  Ev ve ticari nitelikli soğutucu ve klima/ısı pompası sistemleri

-Buzdolapları

-Dondurucular

-Nem alıcılar

-Su soğutucuları

– Buz ve dondurma makineleri

– Klima (mobil/merkezi) ve ısı pompası sistemleri

2) Aerosol Üretimi

3) Yangın Söndürme

•  Sabit yangın söndürme sistemlerindeki kullanım
• Elde taşınabilen yangın söndürücülerdeki kullanım

4) Köpük (Sünger) Üretimi

– Yalıtım panelleri

– Soğutucu yalıtımı

– Boru izolasyon maddeleri üretimi

– Esnek sünger üretimi

– Integral skin

5) Çözücü Olarak Kullanım

•  Metal temizleme
•  Elektronik temizleme
•  Tekstil temizleme

6) Tarımda Kullanım

OZON TABAKASININ İNCELMESİNİN ETKİLERİ

İnsanların Üzerindeki Etkileri

Ultraviyole (UV) radyasyonun cilt kanseri de dahil pek çok insan sağlığı problemleriyle bağıntılı olduğu bilinmektedir. Cilt kanserinin ana sebebi çok fazla güneş ışığıdır. Güneş yanığı bir sağlık belirtisi olmadığı gibi 18 yaşından önceki birkaç ciddi güneş yanığı daha sonraki yaşam sürecinde cilt kanserinin gelişme ihtimalini önemli ölçüde arttırır. Açık tenli, açık renk saçlı kişiler cilt kanserine yakalanmakta en yüksek riske sahip olmalarına rağmen; tüm cilt tipleri için risk, daha çok UV-B radyasyona maruz kalmakla artar.

Güneşin yakıcı ışınları gözlere de zarar verebilir. Deliller uzun süreli güneş ışınlarına maruz kalmanın görmeyi azaltan ve sürekli körlüğün başlıca nedeni olan, gözbebeklerini örten kataraktı başlattığını göstermektedir. Ozon tabakasındaki %10′luk sürekli azalma sonucunda küresel olarak her yıl yaklaşık iki milyon yeni katarakt vakasının ortaya çıkacağı tahmin edilmektedir. Izdırap veren, fakat genellikle tedrici görüş kaybı olan kar körlüğüne de UV ışınları neden olmaktadır.

Artan UV-B’ye maruz kalmak insanların bağışıklık sistemini zayıflatır ve bu da vücutlarımızı enfeksiyon hastalıklarına karşı çok daha hassas hale getirmektedir.

Bitkiler Üzerindeki Etkileri

Aşırı UV-B, hemen hemen bütün yeşil bitkilerin büyüme süreçlerine mani olur. Küresel ozon kayıplarının bitki türlerindeki zayiatları başlatabileceği endişesi vardır ve bunun sonucu küresel yiyecek stoklarının azalması olacaktır.

Buğday, pirinç, mısır ve soya fasulyesi gibi dünyadaki temel gıda ürünlerinden çoğu da dahil olmak üzere pek çok tarımsal ürün güneşin yakıcı ışınlarına karşı duyarlıdırlar. Deneyler yiyecek üretiminin, dünyaya ulaşan UV-B radyasyondaki her %1′lik artışla %1 oranında azalabileceğini göstermektedir.

Nitrojen kullanan bitkilerin gelişimleri, artan UV-B radyasyon tarafından bozulur. Çok pahalı aşılama yöntemleri bazı kayıpları telafi etmeye yardım ederken, toprağın verimliliği ciddi olarak azalır.

Bitki türlerindeki herhangi önemli bir kayıp, diğer türler ve ekosistemler üzerinde bir etkiye sahip olacaktır. Bitkiler başlıca oksijen üreticisidirler ve karbondioksid için başlıca depo yeridirler. Onlar hem toprak erozyonunu ve hem de su kaybını önlerler.

Ormancılık alanında da artan UV-B radyasyonun özellikle fidelerden bitki yetiştirmeyi olumsuz yönde etkilediğini yapılan araştırmaların sonuçları göstermiştir.

Hayvanlar Üzerindeki Etkileri

Çoğu hayvan türleri UV-B’ye karşı kalın derileri ve deri pigmentasyonu nedeniyle insanlara nazaran çok daha fazla korunmaya sahip olmalarına rağmen bazıları artan UV-B’den etkilenebilirler. UV-B evcil hayvanlarda insanlarda görülenlere benzer kanserlere neden olur. Gözler ve vücudun UV’ ye maruz kalan pigmentsiz kısımları çok daha fazla risk altındadırlar. Cilt tümörleri; inekler, keçiler, koyunlar, kediler ve köpeklerde ve göz tümörleri; atlarda, koyunlarda, domuzlarda ve sığırlarda gözlenmektedir.

Endüstriyel Materyaller Üzerindeki Etkileri

UV ışınlara maruz kalmak başta plastik olmak üzere belirli endüstriyel materyallere zarar verebilir. UV’ deki en ufak bir artma bu materyallerin dayanıklılığını azaltır ve kullanım ömürlerini kısaltır. Plastik; stadyum koltukları, halatlar, evlerin cepheleri ve seraların üzerindeki şeffaf örtü de dahil pek çok değişik amaç için dış dünyada kullanılmaktadır. Bunlar üzerindeki UV zararları kolaylıkla görülebilir. Örneğin; dış yüzeylerdeki plastik kolaylıkla kırılabilir, sararır ve zamanla çatlaklar oluşur.

ALINACAK ÖNLEMLER

• İklimlendirme ve soğutma sistemlerinde ozonu tahrip eden ve küresel ısınmaya neden olan soğutucu akışkanlar yerine, yaklaşık aynı fiziksel özellikleri gösteren fakat ozon tabakası üzerinde olumsuz etki yapmayan ve küresel ısınmaya çok az neden olan soğutucu akışkanlar kullanılmalıdır. Yapılan bu çalışmada günümüze kadar yaygın olarak kullanılan R-12, R-22, R-502, R-11 ve R-13 soğutucu akışkanlarının alternatifleri arasından en uygun fiziksel özellikleri olan akışkanlar belirlenerek onların yerine kullanılabilecek akışkanlar önerilmiştir. Ev ve ticari tip soğutucularda yaygın olarak kullanılan R-12 soğutucu akışkanının yerine, aşağıdaki tablodaki akışkanların fiziksel özellikleri değerlendirildiğinde ozon delme potansiyelleri, küresel ısınma etkisi az, buharlaşma sıcaklığı ve kritik sıcaklık değerleri yaklaşık aynı olan R-134a ve R-401A soğutucu akışkanlarının kullanılmaları daha uygun olacaktır.

• Üniversitelerde ise, özellikle Makine ve Kimya Mühendisliği, Meslek Yüksek Okullarının İklimlendirme ve Soğutma Bölümü öğrencilerine ders ve seminer şeklinde konunun önemi anlatılmalıdır. Üniversitelerin ilgili bölümlerinde soğutucu akışkanlar ana bilim dalları kurulmalı ve bu konuda bilim adamları yetiştirilmeli, yüksek lisans ve doktora tezleri TÜBİTAK ve Çevre Bakanlığı tarafından desteklenmelidir.
• Araştırma Enstitüleri kurularak yeni alternatif soğutucu akışkanların bulunması ve mevcut soğutucu akışkanların iyileştirilmesi için çalışmalar yapılmalıdır. Deneylerin yapılabilmesi için gerekli araç gereç sağlanmalı, yapılan bu araştırmalar özel sektör ve devlet kuruluşları tarafından desteklenmelidir.

Ozon Tabakasının Delinmesi

Ozon tabakası insanların hayatını sürdürebilmesi için önemli katmanlardan bir tanesidir. Ozon Bu tabaka, dünyayı zararlı ultraviyole radyasyondan korumaktadır. Özellikle CFC( kloro floro karbonlu gazlar) ozon tabakasını inceltmektedir. Ozon tabakası son 25 yıldır giderek incelmektedir. Antartika üzerindeki ozon tabakası ciddi derecede zarar görmüş olup delik giderek büyümektedir.

Ozon tabakasını bozan en önemli etken Kloroflorokarbon (CFC) gazlarıdır. 1928 yılında yeni bir gaz türü olarak bulunan CFC gazları çok ilginç özelliklere sahiptirler: Zehirli, aşındırıcı ve yanıcı değil, oldukça kararlı, uzun ömürlü ve uçucudur. Bu üstün özelliklerinden dolayı “harika gaz” olarak adlandırılırlar. Bu gazların yoğunlukları düşük olduğu için havadan daha hafif haldedirler ve atmosferin en üst katmanlarına kadar çıkabilirler (yaklaşık 11.000 metre). CFC gazlarının bozunma süresi 65 ile 120 yıl arasındadır. Bunlar morötesi ışınlarla yok edilene kadar stratosferde toplanırlar. CFC gazları yüksek enerjili güneş ışınları ile karşılaştıklarında ozon moleküllerini parçalarlar. Parçalanan ozon atomları nedeniyle stratosfer tabakası içerisindeki ozonun yoğunluğu azalır ve güneş radyasyonunun zararlı 7 etkilerinin yeryüzüne kadar ulaşmasına neden olur. Bir tane klor atomu binlerce ozon molekülünü yok edecek kapasiteye sahiptir (ÇETİN, 2008).

Ozon tabakasının incelmesinde etkili olan ana maddeler: Kloroflorokarbon (CFC), Hidrokloroflorokarbon (HCFC), Hidrobromoflorokarbon (HBFC), Halonlar, Karbontetraklorid, Metil kloroform, Metilbromürasidi’dir.

Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin Kullanım Alanları

Ozon Tabakasının İncelmesinin Etkileri

İnsanların Üzerindeki Etkileri

Ultraviyole (UV) radyasyonun cilt kanseri de dahil pek çok insan sağlığı problemleriyle bağıntılı olduğu bilinmektedir. Cilt kanserinin ana sebebi çok fazla güneş ışığıdır. Güneş yanığı bir sağlık belirtisi olmadığı gibi 18 yaşından önceki birkaç ciddi güneş yanığı daha sonraki yaşam sürecinde cilt kanserinin gelişme ihtimalini önemli ölçüde arttırır. Açık tenli, açık renk saçlı kişiler cilt kanserine yakalanmakta en yüksek riske sahip olmalarına rağmen; tüm cilt tipleri için risk, daha çok UV-B radyasyona maruz kalmakla artar.

Güneşin yakıcı ışınları gözlere de zarar verebilir. Deliller uzun süreli güneş ışınlarına maruz kalmanın görmeyi azaltan ve sürekli körlüğün başlıca nedeni olan, gözbebeklerini örten kataraktı başlattığını göstermektedir. Ozon tabakasındaki %10′luk sürekli azalma sonucunda küresel olarak her yıl yaklaşık iki milyon yeni katarakt vakasının ortaya çıkacağı tahmin edilmektedir. Izdırap veren, fakat genellikle tedrici görüş kaybı olan kar körlüğüne de UV ışınları neden olmaktadır.

Artan UV-B’ye maruz kalmak insanların bağışıklık sistemini zayıflatır ve bu da vücutlarımızı enfeksiyon hastalıklarına karşı çok daha hassas hale getirmektedir.

Bitkiler Üzerindeki Etkileri

Aşırı UV-B, hemen hemen bütün yeşil bitkilerin büyüme süreçlerine mâni olur. Küresel ozon kayıplarının bitki türlerindeki zayiatları başlatabileceği endişesi vardır ve bunun sonucu küresel yiyecek stoklarının azalması olacaktır.

Buğday, pirinç, mısır ve soya fasulyesi gibi dünyadaki temel gıda ürünlerinden çoğu da dahil olmak üzere pek çok tarımsal ürün güneşin yakıcı ışınlarına karşı duyarlıdırlar. Deneyler yiyecek üretiminin, dünyaya ulaşan UV-B radyasyondaki her %1′lik artışla %1 oranında azalabileceğini göstermektedir. Nitrojen kullanan bitkilerin gelişimleri, artan UV-B radyasyon tarafından bozulur. Çok pahalı aşılama yöntemleri bazı kayıpları telafi etmeye yardım ederken, toprağın verimliliği ciddi olarak azalır. Bitki türlerindeki herhangi önemli bir kayıp, diğer türler ve ekosistemler üzerinde bir etkiye sahip olacaktır. Bitkiler başlıca oksijen üreticisidirler ve karbondioksit için başlıca depo yeridirler. Onlar hem toprak erozyonunu ve hem de su kaybını önlerler. Ormancılık alanında da artan UV-B radyasyonun özellikle fidelerden bitki yetiştirmeyi olumsuz yönde etkilediğini yapılan araştırmaların sonuçları göstermiştir.

Hayvanlar Üzerindeki Etkileri

Çoğu hayvan türleri UV-B’ye karşı kalın derileri ve deri pigmentasyonu nedeniyle insanlara nazaran çok daha fazla korunmaya sahip olmalarına rağmen bazıları artan UV-B’den etkilenebilirler. UV-B evcil hayvanlarda insanlarda görülenlere benzer kanserlere neden olur. Gözler ve vücudun UV’ ye maruz kalan pigmentsiz kısımları çok daha fazla risk altındadırlar. Cilt tümörleri; inekler, keçiler, koyunlar, kediler ve köpeklerde ve göz tümörleri; atlarda, koyunlarda, domuzlarda ve sığırlarda gözlenmektedir.

Endüstriyel Materyaller Üzerindeki Etkileri

UV ışınlara maruz kalmak başta plastik olmak üzere belirli endüstriyel materyallere zarar verebilir. UV’ deki en ufak bir artma bu materyallerin dayanıklılığını azaltır ve kullanım ömürlerini kısaltır. Plastik; stadyum koltukları, halatlar, evlerin cepheleri ve seraların üzerindeki şeffaf örtü de dahil pek çok değişik amaç için dış dünyada kullanılmaktadır. Bunlar üzerindeki UV zararları kolaylıkla görülebilir. Örneğin; dış yüzeylerdeki plastik kolaylıkla kırılabilir, sararır ve zamanla çatlaklar oluşur.

İklim değişikliğinin ana nedenlerinden biri küresel ısınmadır. Küresel ısınmaya ise sera gazlarının neden olduğu bilinmektedir. Ozonun bir sera gazı olması nedeniyle, ozon ve iklim değişikliği arasında önemli ilişki vardır. Ozon tabakasındaki incelme, tek başına iklim değişikliğinin ana nedeni değildir. Sonuç olarak; ozon iklimi, iklim de ozonu etkilemektedir.

Ozon, bir sera gazıdır. Atmosferdeki ozon dağılımı ile, iklim değişikliği arasında önemli ilişki vardır. Geçtiğimiz 10 yıllık dönemlerde oluşan, stratosferik ozondaki incelme ve küresel troposferik ozondaki artışlar, iklim değişikliğine katkıda bulunmaktadır. Küresel ısınmanın bir sonucu olarak, ozon düzeyleri, yeryüzünde artmıştır. İklim değişikliğini etkileyen bu katkılar önemlidir. Ancak diğer tüm sera gazlarının toplam katkısı ile karşılaştırıldığında, bu etkinin sınırlı olduğu görülür. Bu değişimlerin sonucu olarak fazla sıcak ve nemli havaların oluşması veya yazın geç gelmesi gibi durumlar oluşmaktadır. İklim değişikliği ve ozon tabakası ilişkisi düşünüldüğünde, beşeri faktörler ile olağan dışı artan gazların ozon tabakası tarafından tutulamaması, bununla birlikte zarar görerek; dünyaya ulaşmaması gereken ışınları da tutamaması söz konusudur.

Ozon tabakasının zararlı ışınları tutmaması; ısının artmasına, sera etkisinin çok daha yoğun hissedilmesine yol açmaktadır. Bu sebeple iklim değişikliği ve ozon tabakası arasındaki ilişki olumsuz olarak yorumlanacaktır. Yaşanan iklim değişikliğinin zararlı gazlar olması sebebi ile atmosferin de zarar görmesi sonucu doğmuştur. 

Bunun yanı sıra Güneş’in zararlı ışınları çok çeşitli hastalıklara yol açtığından, ozon tabakasını bu görevi oldukça önemlidir. Çünkü yalnızca insanların deri hastalıkları ile karşı karşıya kalması değil; ozon tabakasının zararlı ışınları tutmaması halinde bitkilerin ve hayvanların tehlike altında olacağı bilinmelidir.

İklim değişikliği ve ozon tabakası düşünüldüğünde, yaşanan olumsuz gelişmeler bu görevinin aksaklıklara uğramasına sebep olmaktadır. Ozon tabakasının bu görevi dışında; uzaydan gelen tehlikelere karşı koruma işlevi de vardır.
Yani iklim değişikliği ile ozonun zarar görmesi, ışınlar dışında çok daha büyük felaketlere de yol açabilir. Ozon tabakası aynı zamanda oksijeni de kaplamaktadır. Yani oksijenin kaybolmasını önlemektedir. Koruyucu özellikleri olan bu katman sayesinde; insanların zararlı ışınlardan uzak tutulması, yararlı olanların ise yeryüzünde kalması işlevi sağlanmaktadır. İklimin negatif yönde değişime uğraması ise bu işlevlerin olumsuz etkilenmesine sebep olmaktadır.

Ozon tabakası, Geçtiğimiz yüzyıl sonlarında, tehlikeli bir yok oluş sürecine girmiş bulunmaktaydı. Bugün, Antarktika üzerindeki ozon deliği, şimdiden Avrupa Kıtası'nın büyüklüğüne erişmiş durumda. Stratosferdeki "yeryüzüne uzak ozon tabakası", Dünyamızdaki insan, hayvan ve bitkisel canlı hayatının devamı için, son derece önemli ve vazgeçilmez koruyucu bir kalkandır. Stratosferik 'yeryüzüne uzak ozon tabakası'nın incelmesi veya delinmesi, Dünya'daki yaşam için, yıkıcı olacaktır. Çünkü, yüksek frekanslı(kısa dalgalı) morötesi Güneş ışınları(UV), "ozonik kalkan"ı bozulmuş Dünyamızı, engelsiz ziyaret edeceklerdir. Diğer taraftan, Troposferdeki "yeryüzüne yakın ozon" miktarının artması da, yine yukarda ifade edildiği gibi, canlı hayatını olumsuz etkileyecektir.