Kapitülasyon Ne Zaman Kaldırıldı
Kapitülasyon nedir, ne demek ve ne zaman kaldırıldı? Kapitülasyonların kaldırılması ve tarihe etkileri
Kapitülasyonları Sürekli Hale Getiren Padişah
Osmanlı Devleti tarihinde, ilk kez 1. Murad zamanında verilen ve Fatih Sultan Mehmed ile Kanuni Sultan Süleyman döneminde artarak devam eden kapitülasyonların, sürekli bir hale getirilmesi 1. Mahmud döneminde gerçekleşmiştir. Fransa; 18 Eylül tarihinde Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan Belgrad Antlaşması’nda arabulucuk yapmış ve bunun karşılığında da Fransa’ya verilmiş olan kapitülasyonlar sürekli hale getirilmiştir. Daha önce verilen kapitülasyonlar, antlaşmayı imzalayan iki hükümdarın yaşam süresi ile sınırlı kalırken, bu tarihten itibaren verilen kapitülasyonlarda bu kural aranmamıştır.
Kapitülasyonların Kaldırılması
Osmanlı Devleti’nde kapitülasyonların kaldırılması zaman zaman tartışılmış, birtakım girişimlerde bulunulmuş fakat bu hususta herhangi bir başarı sağlanamamıştır. Özellikle 1. Dünya Savaşı esnasında 7 Eylül tarihinde; Osmanlı Devleti, tüm devlet temsilciliklerine kapitülasyonları kaldırdığı bildirmiş ancak savaşın kaybedilmesi ile bu mümkün olmamıştır. Savaşın ardından imzalanan Sevr Barış Antlaşması ile bu kapitülasyonları tekrar canlandırmak isteyen batılı güçler bu kez de karşısında yeni kurulmakta olan Türkiye Cumhuriyeti’ni bulmuştur.
Kapitülasyon Ne Zaman Kaldırıldı?
Osmanlı Devleti’nin yabancı devletlere vermiş olduğu kapitülasyonlar, 24 Temmuz tarihinde imzalanan Lozan Barış Antlaşması ile kaldırılmıştır. Lozan’da yapılan görüşmelerin en tartışmalı geçen kısmı kapitülasyonlar konusu olmuş ve İtilaf güçlerinin bu ayrıcalıkların aynı şekilde devam etmesini istemeleri sebebiyle İsmet Paşa barış görüşmelerini terk etmiştir. Yaklaşık 2,5 ay sonra devam eden görüşmelerde ise Türk heyetinin dirayetli tavırları neticesinde kapitülasyonlar kesin olarak yürürlükten kaldırılmıştır.
Peki, kapitülasyonların kaldırılması hangi ilke ile doğruda ilgilidir? Kapitülasyonların kaldırılması milliyetçilik ilkesi ile doğrudan ilgilidir. Çünkü yabancı devletlere tanınan bu siyasi, adli ve ekonomik haklar, milliyetçilik ilkesi ile taban tabana zıt durumdadır.
Osmanlı İmparatorluğu kapitülasyonları
Osmanlı kapitülasyonları, Osmanlı İmparatorluğu'nda yabancılara verilen ekonomik, adli, idari vb. hak ve ayrıcalıklardır. Kapitülasyon kelimesi Latince "şartlar, fasıllar, maddeler" anlamına gelen "capitula" sözcüğünden türemiş olup "teslim olma" anlamı galat-ı meşhurdur.
Osmanlı Devleti'nin verdiği kapitülasyonların çoğu iki taraf için geçerli olsa da ekonomisi güçlü olan taraf kapitülasyonlardan fayda sağlarken ekonomisi zayıf olan taraf kapitülasyonlardan zarar görmüştür.[1]
Osmanlı Devleti'nin verdiği kapitülasyonlara örnek olarak Osmanlı kentlerinde örgütlenebilme hakkı, yabancıların kendi aralarındaki anlaşmazlıklarda konsolosluklara yargı yetkisi tanınması, Osmanlı topraklarında seyahat, taşımacılık ve satış serbestliği, Osmanlı sularında gemi işletme hakkı verilebilir.
Osmanlı vatandaşları da Avrupa devletlerinde, bir Avrupalının Osmanlı ülkesindeki sahip olduğu haklara sahipti. Ancak Osmanlı ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayanmaktaydı ve Avrupa ülkelerinde ticaret yapacak herhangi bir kesimi yoktu. Ayrıca Avrupalı devletler kendileri Osmanlı Devleti'ne mal ihraç ederken gümrük vergisi ödememelerine karşın, Osmanlı malları ithal edilirken gümrük vergisi alıyorlardı. Yani fiilen Osmanlı Devleti'ne bir avantaj getirmiyordu.[2]
Evre evre kapitülasyonlar[değiştir nest...
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası