Bebeğiniz Kaç Aylıkken Yürüdü

12 ay üstü bebek gelişimi incelendiğinde, bebeklerin genellikle 1 yaş civarında yürüdükleri ama bu sürenin 18 aya kadar uzayabildiği görülür. Her bebeğin gelişim düzeyinin farklı olduğu unutmamalıdır. Bununla birlikte eğer bebeğiniz 18 ayını doldurduğu halde yürüyememişse, bunun nedenlerinin araştırılması; 18 aylık bebek neler yapar bilinmesi gerekir. Bebeklerin yürüyememesinin hem psikolojik, hem de fizyolojik sebepleri olabilir; genetik yapıdan bebeğin boy ve kilo oranına, erken doğumdan ebeveynlerin aşırı korumacı davranmasına, bebeğe fırsat verilmemesinden yeterince cesur olmamasına, kas ve hareket gelişimini tamamlayamamasından çeşitli kas ve kemik rahatsızlıklarına kadar Psikolojik tepkiler, geç yürümenin önemli sebeplerindendir. Örneğin; bebeğiniz yürüme çabası içindeyken düşmüşse, bunun onda korku yaratmış olma ihtimali göz ardı edilmemelidir. Her bebek ille de son derece çalışkan ve atak olacak diye bir şey yok, bazı bebekler yürüme konusunda daha tembel veya temkinli davranmayı tercih edebilirler ya da emeklemeyi daha pratik bulup bunun devamını sağlama adına yürümekten kaçınabilirler. Bebeğin sürekli oturtulmaya çalışılması, oturduğu yerden yedirilmesi ve oynatılması da yürümesini geciktirebilir.

Yürüme sürecinde anne ve babanın teşviği ve alıştırma yaptırması önemlidir. Bu yetersiz kalmışsa bebek yürümemeyi seçebilir. Ebeveynler gerekli güvenlik önlemlerini alarak bebeklerine olabildiğince çok yürüme alıştırması yaptırmalı, teşvik etmeli, cesaret vermeli ve sık sık övmelidir. Sözle, bakışla veya davranışla bebeği kınayıcı davranışta bulunmamalı, bebeklerin bu tepkiyi anlamayacağı yanılgısına asla düşmemelidirler. Kendini sevgiden ve güvenden yoksun hisseden çocuklar geç yürüyebilirler. Şişman bebekler, akranlarına göre daha tembeldirler bu konuda. Bebeğe giydirilen ve yeterince sağlıklı olmayan bir ayakkabı bile geç yürümenin nedeni olabilir. Bebeğin arka arkaya hastalık geçirmesi, kötü beslenmesi, güneş-hava ve hareket eksikliği de öyle Kemik hastalıkları da geç yürümeye yol açabilir. Kalça kemiğindeki bir deformasyon, ayak anormalliği, önceden fark edilmeden geçmiş çocuk felcinin kalıntısı, bacak kemiklerinde eğrilik ve kalça displazisi (kalçaların aşırı gevşek bağ dokuları ve eklemleri nedeniyle çıkması) geç yürümenin fizyolojik sebepleri arasında sayılabilir.

Bebeğiniz artık büyüyor ve ayaklanmaya başlıyor. Sizin bebeğiniz hangi süreçlerden geçiyor?

Bebeğim Emekliyor&#;

Kimi öne, kimi arkaya doğru, kimi dizlerinin üstünde kimi elleri ayakları üstünde&#; Emekleme her bebekte farklıdır. Bebekler ne zaman emeklemeye başlar? Ortak olan tek nokta 6 ila 9 aylık olduklarında bebeklerde emekleme sürecinin başlıyor olması. Emeklemek için bebeğinizin kaslarının buna hazır olması gerekiyor.

Elleri ve ayakları üzerinde dengeli durabilmesi de. Şunu da unutmamak gerekir ki her bebek emeklemeyebilir. Emeklemeden yürüyen hatta yürüdükten sonra emekleyen bebekler bile var. Yani benim bebeğim emeklemiyor diye endişe etmeyin. Belki de emeklemesine farkında olmadan siz de izin vermiyor olabilirsiniz. Alışkanlıklarınızı gözden geçirin.

• Eğer bebeğinizi sürekli hareket edemeyeceği koltuklarda, beşiklerinde, park yataklarında tutuyorsanız,
• Hep kucağınıza alıyorsanız,
• Mikrop kapacağı için onu yere koymaktan sürekli kaçınıyorsanız,

O zaman bebeğinizin emeklemesine siz fırsat vermiyorsunuz demektir. Öncelikle yere bir çarşaf serin ve onu yüzüstü yatırıp karşısına geçin. Sevdiği bir oyuncağını ona doğru tutun ve kendinize çağırın. İşte size emekleme antrenmanı&#;

Önlem Zamanı…

Emekleme tehlikelere de davetiye çıkarır. Alacağınız basit önlemlerle bebeğinizi koruyabilirsiniz.

• Yere onu alerjik yönden de rahatsız etmeyecek tüysüz ve yumuşak örtülerden serin. Bebeğin turladığı yerlerin temizliğinden emin olun.
• Yerde onun ağzına atabileceği küçük nesneler olmasın.
• Kenar ve köşeleri keskin ev eşyalarınız varsa koruyucularla tehlikeyi azaltın.
• Merdivenli bir evdeyseniz önünü kapatın.
• Hizasına yakın çekmecelere koruyucu kilitler koyun. Ayrıca yine ulaşabileceği çekmecelerde keskin, sivri nesneler bulundurmayın.
• Elektrik prizlerine koruyucu takın. Elektrik kablolarını da yerden uzaklaştırın.

Ve Ayağa Kalktı&#;

Bebekler genel olarak 9 ila 12 aylar arasında ayaklarının üzerine tam anlamda basabilir. Tabii bu konuda aceleci bebekler de vardır. Daha erken aylarda ayağa kalkabilirler. Önemli olan ayak ve bacağa binen yükü bebeğin kaldırabilmesidir. Ayağa kaldırma konusunda ya da bir yere tutunur. Bu süreci de yürüme takip eder&#;

Ayağa kalkma konusunda sıkıntı yaşayan bebekler de vardır. Gayet sağlıklı bir gelişimi olsa da ayakları üzerinde durmada sıkıntı yaşayabilirler. Bu durumda bebek ya tombuldur ya da dizlerinde kuvvet eksikliği vardır. Bu durumda doktorunuzun dediğini esas alabilirsiniz. O size süreçte bir sorun olmadığını ve D vitamini yönünde de bir eksikliği olmadığını söylüyorsa endişe etmeyin.

İlk Adımlar…

Bebeğiniz en erken 9 en geç de ayına kadar ilk adımlarını atar. Eğer 18 ayını geçmişse ve hala yürümüyorsa bu olağan dışı bir durumdur ve bu konuda uzman bir doktorun görmesi gerekir. Bebeğinizin yürümesindeki en doğal süreç onun düşmesidir. Ve düşüp kalkmadan da yürümeyi öğrenemeyecektir. Eğer tehlikeli bir düşme değilse bu durumda yapmanız gereken aşırı tepkilerinizi rafa kaldırmanız. Bebeğiniz her düştüğünde tepki gösterirseniz bu onu korkutacak ve kendine güvenini kaybedecektir. Ya da bebeğiniz düştüğünde ağlıyorsa onu tekrar yürümeye zorlamayın. Bu da aynı sonucu doğuracaktır. Yapmanız gereken tek şey etrafına alacağınız güvenlik önlemleri. Mobilyalarınızın keskin kenar ve köşelerini kapatarak işe başlayabilirsiniz.

Yürüteçlerin bebeklerde parmak ucunda yürüme gibi bozukluklara sebebiyet verebileceği için kullanılmaması önerilmektedir. Bebeğiniz için en doğru bilgiyi alanında uzman doktorunuzdan alabilirsiniz.

Bütün bebekler gelişim aşamalarına aynı anda ulaşmazlar. Bebeğinizin gelişimini takip ederken bu konuda çok hırslı davranmayın. Ancak bebeğiniz genel olarak çok geriden geliyorsa bir gecikme problemi yaşıyor olabilir. Bu durumda her hangi bir anormallik olup olmadığını öğrenmek için doktorunuza danışın. Prematüre bebekler yeterli olgunluğa daha geç ulaşırlar. Çoğu zaman düzeltilmiş yaşına göre gelişimini takip ederseniz daha doğru sonuçlara ulaşabilirsiniz. 
 

Yenidoğan: Yenidoğmuş bebekler çoğu zaman beklentinizin tersine hiç de güzel görünmezler. Kafaları vücutlarına oranla daha büyüktür. Bacakları cılızdır ve hafif bir eğrilik olabilir. Gözleri şaşı bakabilir. Vajinal yoldan doğmuşsa burnu basık, çenesi yamuktur. Doğumda basınç kullanılmışsa baş yamuk olabilir. Anneden geçen hormonlar sebebiyle hem kız hem erkek bebeklerde memeler şiştir hatta bazan süt de gelebilir. 

Bazan kız bebeklerde vajinal akıntı görrülebilir. Ancak bunlar bir kaç hafta içinde yok olur. Saçları seyrektir hatta bazan hiç yoktur. Başında bılgıldak bölgeleri vardır. Derisi açık pembe renktir.
 

Yenidoğmuş bebeğiniz karnının üstüne yatırdığınızda başını dik tutabilir, vücudunun iki tarafında kollarını eşit olarak hareket ettirebilir. Gözlerinden cm uzaklıktaki cisimlere odaklanabilir. 
 

1. Ayın Sonunda: Bebeğiniz karın üstü yatırıldığında kafasını dik tutabilmelidir. Yüzünüze odaklanabilmelidir. Bazı bebekler 15 cm uzaklıkta yay şeklinde hareket ettirilen bir cismi orta hatta kadar takip edebilirler. Ağlama dışında sesler çıkarabilirler. Karnının üzerindeyken kafasını 45 derece kaldırabilir. Sizin gülüşünüze gülerek yanıt verebilir.

2. Ayın Sonunda: Yüzünden 15 cm uzaklıktaki bir cismi sonuna kadar takip eder. Çıngırağa bir şekilde tepki verir. Gülümsemenize yanıt verir. Ağlama dışında sesler çıkarabilir. Bunlar bebeğinizin artık yapması gerekenlerdir. Bazı bebekler karın üstündeyken başlarını 45 derece dikebilir. Hatta kafalarını dik tutabilirler. Yuvarlanabilir (bir yana). Kollarıyla gövdesini hafif kaldırabilir. 

3. Ayın Sonunda: Artık bebeğiniz karnı üzerindeyken başını 45 derece dik tutabilmelidir. Yüzüne 15 cm uzaklıktaki nesneyi her yönde takip edebilmelidir. Bebeğiniz yüksek sesle gülebilir, karnının üzerindeyken başını 90 derece dik tutabilir, kendiliğinden gülebilir, dik oturtulduğunda başını dik tutabilir.

4. Ayın Sonunda: Karnının üzerindeyken başını 90 derece kaldırabilmelidir. Yüzünün 15 cm uzağındaki cismi derece takip edebilmelidir. Yüksek sesle gülebilmelidir. Eğer bebeğiniz bu gelişim aşamalarından bazılarını yapamıyorsa doktora kontrol ettirin. Kimi zaman bu bir soruna işaret ediyor olabilir. Ancak çoğu zaman bir problem yoktur. Bazı bebekler dik durumda iken başlarını tutabilirler, yuvarlanabilirler, eline bir oyuncak değdirdiğinizde onu kavrayabilirler, küçük nesnelere dikkat edebilirler, keyiften çığlık atabilirler. Annesinin sesine doğru dönebilirler. Kollarının üzerinde doğrulabilirler. 

5. Ayın Sonunda: Bebeğiniz dik otutulduğunda başını dik tutabilmelidir. Karnının üzerindeyken kollarıyla doğrulabilir. Bir tarafa yuvarlanabilir. Bir nesneye uzanabilir. Neşeyle çığlık atabilir. Oyuncağını kavrayabilir. Küçük nesnelere dikkat edebilir. Kendiliğinden gülümseyebilir. 

Bazı bebekler bacaklarının üzerine bir miktar ağırlık verebilirler. Ellerinden çekilerek oturtulduğunda başlarını gövdeleriyle aynı seviyede tıutabilirler. Agu gibi bir takım değişik sesler çıkarabilirler.

6. Ayın Sonunda: Artık bebeğiniz başını dik tutabilmelidir. Değişik sesler çıkarabilmelidir. Muhtemelen bacakları üzerine bir miktar ağırlık verebiliyor olmalıdır. Çoğu bebek bu ayın sonunda yardımsız oturabilir. Bazı bebekler oyuncağını aldığınızda kızabilir, bir eşyaya tutunabilir, tek başına bisküvi yiyebilir. Bir oyuncağı bir elinden diğerine geçirebilir. Sese doğru yönelebilir. Uzaktaki oyuncağını almaya gayret funduszeue.info-ga, ba-ba, da-da gibi heceleri ard arda tekrarlayabilir.

7. Ayın Sonunda: Yardımsız olarak oturabilmelidir. Kendi kendine bisküvi yiyebilmelidir. Bebeğinizin şunları yapması da olasıdır; oyuncağını aldığınızda kızabilir, bir oyuncağı bir elinden diğerine geçirebilir, sese doğru yönelebilir, uzaktaki oyuncağını almaya gayret edebilir, ga-ga, ba-ba, da-da gibi heceleri ard arda tekrarlayabilir. Birisine ya da bir eşyaya tutunarak ayakta durabilir.

8. Ayın Sonunda: Bebeğiniz ayakta tutulduğunda bacaklarına bir miktar ağırlık verebiliyor olmalıdır. Oyuncağını bir elinden diğerine geçirebilmelidir. Oyuncağını arayıp bulmalıdır. Oyuncaklarını rahatlıkla kavrayabilmelidir. Tek başına bisküvi yiyebilmelidir. Duyduğu sese yönelebilmelidir. Hatta bebeğiniz sizinle ce-e oyunu oynayabilir. Oyuncağını aldığınızda buna itiraz edebilir. Tutunarak ayakta durabilir. Karın üstünden oturur duruma geçebilir. Bazı bebekler baş parmaklarıyla işaret parmaklarını kullanarak küçük cisimleri kavrayabilirler.

9. Ayın Sonunda: Oyuncağını arayabilmelidir. Uzanamayacağı bir yerdeki oyuncağını almaya gayret etmelidir. Bebeğiniz muhtemelen oturur pozisyondan ayağa kalkabilir. Yüzüstünden oturur pozisyona geçebilir. Tutunarak ayakta funduszeue.infoş parmağı ile işaret parmağını kullanabilir. El sallayabilir. Ona bazı el oyunları öğretebilirsiniz. Top yuvarlayabilir.

Ayın Sonunda: Tutunarak ayakta durabilmelidir. Oturur durumdan ayağa kalkabilmelidir. Bilinçsiz olarak da olsa anne-baba diyebilmelidir. Ce oyunu oynayabilmelidir. Oyuncağını aldığınızda size itiraz edebilmelidir. Bazı bebekler 10 ayın sonunda el çırpabilirler ya da el sallayabilirler. Sıralamaya başlayabilirler. Artık hayır kelimesinin anlamını bilirler. Disipline bu aydan sonra başlanabilir. Bazı bebekler bilinçli olarak anne ya da baba diyebilirler. 10 aylıkken yürüyen bebekler vardır.

Ayın Sonunda: Yüz üstü durumdan oturur duruma geçebilmelidir. İşaret ve baş parmaklarını iyi kullanabilmelidir. Hayır kelimesini anlamalıdır. Bebeğiniz rahatlıkla sıralayabilir. Anlık olarak ayakta durabilir. Anne ya da baba dışında kelimeler söyleyebilir.

Ayın Sonunda: Bebeğiniz artık eşyalara tutunarak sıralayabilmelidir. Emekleyen bebekler daha geç yürür. Yürümenin gecikmesi endişe verici değildir. Çoğu bebek 14 aydan önce yürüyemez, 13 aydan önce el çırpamaz, 16 aydan önce top oynayamaz, 15 aydan önce kendince garip bir dilde konuşamaz. Ancak bazı bebekler bunları 12 aylıkken yapabilir.

Bebekler Ne Zaman Yürür? sorusu ebeveynler tarafından sıkça sorulan sorulardandır. Öncelikle belirtmemiz gereken husus; &#;bebeğinizi başkaların bebeği ile kıyaslamayın.&#;

Her bebek için farklı olmakta birlikte ay arası bebeğin ilk adımlarını attığı ve yürümeye başladığı zamandır. Bazı bebekler yürümeye geç başlar ve aylık dönemde yürürler. Bu nedenle ayda yürümeye başlamamış olan bebek için endişelenmek erkendir.

Bazı bebekler emeklemeden yürür ya da yürüdükten sonra da emekleyebilir. Her bebeğin gelişim evresi farklıdır ve diğer bebeklerle kesinlikle kıyaslanmamalıdır.

Yürümeye başlamak için bebeğin kaslarının gelişmesi ve güçlenmesi gerekir. Bunun için önceki aylarda yapılan egzersizler ve destekli yürüme alışkanlıkları oldukça önemlidir. Bebeğin doğumdan itibaren yaptığı hareketler, sağına soluna dönme, yuvarlanma, oturma ve emekleme gibi aktiviteleri bebeği yürümeye hazırlar. Bebeğin yürümesini desteklemekte olan bir önemli noktada, bebeği cesaretlendirmektir. Bir yerlere tutunarak sıralayan bebeği yüreklendirmek, düştüğünde kendi kendine kalkmasına fırsat vermek ve aşırı korumacı davranmamak, bebeğin kendine olan güvenini arttırır ve yürümek için cesaretlendirir.

Yukarıda bahsettiğimiz genel tanımların dışında bir olgu ile karşılaşırsanız bizlere danışabilirsiniz.

Uzm. Dr. Bilge ÇELİKKOL
Kocaeli Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı