Selimiye Camii Ters Lale Hikayesi Kıyamet

Selimiye Camii, Osmanlı döneminin ünlü mimarlarından Mimar Sinan tarafından 1568-1575 yılları arasında Edirne'de inşa edilmiş bir camidir. Caminin "ters lale" olarak adlandırılan minareleri, caminin simgesi haline gelmiştir. İddia edildiğine göre, Mimar Sinan'ın yanı sıra ardından gelen diğer mimarlar, caminin tasarımı sırasında lale biçiminden esinlendi ve minarelerine ters lale şeklini verdi.

Kıyamet, dinlerdeki son günler ve dünya sonu olarak anılan bir kavramdır. İslam dininde kıyamet günü, bütün insanların yeniden dirilip, hesap verecekleri bir gündür. Bu günün ne zaman olacağı ise sadece Allah tarafından bilinmektedir. Kuran'da kıyamet gününe dair birçok ayet bulunmaktadır. İslam inancına göre, kıyamet gününde Dabbe adında bir yaratık ortaya çıkacak ve insanları sorgulamak için çıkacaklarını söyleyecektir. Ayrıca, semavi alametler olarak anılan bazı doğal olaylar da gerçekleşecektir. Bu olaylar arasında güneşin batıdan doğması, yerin sarsılması ve dağların yıkılması gibi olaylar yer almaktadır.

UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan Mimar Sinan’ın ustalık eseri Selimiye Camii’ni TRT Türk ekranlarında ‘Tarihin İzin’de programıyla sunan Tarihçi-Yazar Talha Uğurluel, birçok kişinin merak ettiği ters lalenin hikâyesini de anlattı.

TRT Türk ekranlarında Tarihin İzi adlı programla Türkiye’nin çeşitli yerlerinden yapıtları ve eserleri izleyicilerle paylaşan Tarihçi Yazar Talha Uğurluel’in bu haftaki konuğu Edirne Selimiye Camii oldu. Mimar Sinan’ın ‘Ustalık Eserim’ dediği ve UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan Selimiye Camii’nin derin tarihini anlatan Uğurluel, hemen herkesin duyduğu ve merak ettiği ters lale hikâyesini de ekrana taşıdı.

Uğurluel, ters lalenin lale bahçesini simgelemesi gibi birçok hikâyesi olduğunu, ancak doğru olanının torunu Fatma için anlatılan hikâye olduğuna dikkat çekerek, hikâyeyi  “Mimar Sinan bu eser yapılırken 84 yaşındaydı. Torunları vardı. Torunu Fatma’yı çok seviyordu. Onu uzun sürecek bu inşaatta yanına Edirne’ye getirmişti. Ama 8-10 yaşlarındaki Fatma, Edirne’de rahatsızlandı. Sonrasında vefat etti. Mimar Sinan çok sevdiği torunu için ‘baldaken’ formda bir türbe yaptı ona. Türbesinin üzerine mermer bir sanduka koydurttu. Onun da üzerine boynu bükük bir lale işletti.

 Çok üzülmüştü. Onun öğrencilerinden, çıraklarından bir tanesi ustasının o üzüntüsünü sandukanın ayaklarından bir tanesine boynu bükük ters bir lale olarak işletti. Aslında işin aslı budur. Bunun dışındaki hikâyelerin gerçekle bir alakası da yoktur” şeklinde özetledi. Jale Avyüzen

Gazetemizi bulabileceğiniz bayiler:

~Tıpış Büfe

(Saraçlar Caddesi, Hocaoğlu Aralığı)

~Evim Şarküteri

(Çilingirler Çarşısı)

~Emirler Büfe

(İş Bankası Yanı, Saraçlar Caddesi)

~Mesut Market

(Üç Şerefeli Camii Karşısı)

~Kanki Büfe

(Halk Eğitim Merkezi Karşısı, Kıyık Cad.)

~Nar Büfe

(Ayşekadın)

~Nur Büfe

(Sultan Hotel Yanı)

~Murat Ticaret

(Uzunkaldırım Mah. Eski İstanbul Cad.)

~Filiz Market

(Süloğlu - Edirne)

~Yalçın Gıda

(Lalapaşa - Edirne)

~Solmaz Büfe

(Ayşekadın, Eski Kütüphane Bayırı)

~Ercan Gıda

(Eski Devlet Hastanesi Karşısı)

~Sanurlay Ticaret

(Kiler Karşısı, Kıyık)

~Ege Gıda

(Bim Yanı, Binevler)

~Bekir Alamut

(Baca)

~Tuğra Center

(Kutlutaş)

~Karakoçlar Market

(Ümran Akkan Caddesi, Esentepe)

~Öz - Ar Market

(75. Yıl  İ.Ö.O. Arkası, Esentepe)

~Mert Tekel Bayi

(Kocasinan Mah., Ahmet Zafer Sok.)

~Çiçekçioğlu Büfe

(Uzunköprü - Edirne)

~Örnek Büfe

(Meriç - Edirne)

~Kılıç Gıda

(Gazimihal Mah. Serhat Birlik Son Durak)

~Kıyak Büfe

(Kıyak Baba Cami Yanı, Kıyık)

~Pala Gıda

(Talatpaşa Mah. Uzunkaldırım Cad.)

~Önder Market

(Ekol Hastanesi Yanı)

~Adem Büfe

(Uzunköprü - Edirne)

Edirne Selimiye Camii'ndeki Ters Lalenin Sırrı

İstanbul’un fethinden önce Osmanlı Devleti’ne başkentlik yapmış Edirne’de 16. yüzyılda Mimar Sinan’ın yapmış olduğu ustalık eseri olarak nitelendirdiği Selimiye Camisi ve Külliyesi şehrin siluetini güzelleştirmektedir. Selimiye Camisi II. Selim adına yapılmıştır. Osmanlı döneminin en önemli eseri olmakla birlikte günümüze kadar o görkemli halini korumaya devam etmiştir. Cami şehrin her yerinden rahatlıkla görülebilmektedir. İnce ve zarif dört minaresi bulunmakta, iç ve dış avlusu, kütüphanesi, eğitim kurumları ve arastası bulunmaktadır. İç yapısı ise mermer, ahşap, sedef ve taşla döşenmiş ve çiniler kullanılmıştır. 

Cami inşasında eşsiz bir teknik kullanıldı

Caminin mermer, çini ve hat işçilikleri de önemlidir. Yapının içi İznik çinileriyle süslüdür. Büyük kubbenin tam altındaki hünkar mahfili, 12 mermer sütunludur ve 2 metre yüksekliktedir. Çinilerin bir kısmı 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşında, Rus generali Mihail Skobelev tarafından sökülerek Moskova'ya götürülmüştür.

Ters Lale

Son derece ihtişamlı duran bu yapının içerisinde herkesin dikkatini çeken bir ayrıntı vardır; “ters lale”. Ters lale hakkında birçok söylenti vardır. 

Edirne’de, Selimiye Camisi’nin yapım yerinin bir kadına ait olduğu ve bu kadının da ters birisi olduğu söylenmektedir. Cami yapımından önce yer sahibi olan kadınla konuşmaya giderler fakat kadın çok ters, huysuz birisidir ve gayrimüslimdir. Devlet isterse yeri alabilir ama cami yapılacağı için özellikle sahibin rızası alınmak istenmektedir. Kadın sonunda ikna olur ama bir isteği vardır. Bahçede kadının özel bir yeri vardır ve oraya dokunulmamasını istemektedir. Fakat bu imkansızdır çünkü kadının dediği yer caminin tam ortasında kalmaktadır. Caminin tam ortasına demirlerle özel bir bölüm yaparlar ve kadını hatırlatması için ters bir lale çizerler (kadının ters biri olmasından dolayı). Başka bir rivayet der ki aslında bir hikaye daha vardır ve bu hikaye daha dramatiktir. Caminin mimarı olan Mimar Sinan bu caminin yapımı sırasında işine kendisini çok vermiştir. Bu sırada Mimar Sinan’a bir haber gelir. Kızı çok hastadır. Mimar Sinan çok üzülür. Çocuğu ölümcül bir hastalığa yakalanmıştır. Zaman kaybetmeden kızının yanına gider.  Kızının yaşı da küçüktür. Aradan fazla zaman geçmez ve Mimar Sinan’ın kızı hayata gözlerini yumar. Bu durum usta mimarı çok derinden etkilemiştir. Gözlerinin önünde kızının ölmesi kendisini mahvetmiştir. Bu acısını içine gömer ve işine geri döner ama aklı hep ölen kızındadır. Caminin ortasındaki yere kızı için lale çizer öldüğü için de laleyi ters yapar. Bu lale hala orada bulunmaktadır. Camiye namaza gelenler, bilmeyenlere, duymuş oldukları bu hikayeleri anlatmaktadırlar. Ama tarihçiler özellikle ikinci hikayenin doğru olabileceğini söylemektedirler. Ters lalenin caminin içinde bulunması ve günümüze kadar gelmesi, cami ziyaretçilerinin hala ilgisini çekmektedir.

Ters LALE