^Sanders MJ and McKenna K. Mosby’s Paramedic Textbook, 2nd revised Ed. Chapter 22, "Head and Facial Trauma." Mosby.
^abc"Pediatric Head Trauma: Practice Essentials, Background, Anatomy". 10 Kasım 23 Aralık tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs &#;
^Spentzas, Spentzas (Eylül ). "Correlation of intraocular pressure with intracranial pressure in children with severe head injuries". Pediatric critical care medicine&#;: a journal of the Society of Critical Care Medicine and the World Federation of Pediatric Intensive and Critical Care Societies. 11 (5). ss.&#; doi/PCC.0becec. PMID&#;&#;
^"Papilledema: Background, Pathophysiology, Epidemiology". 10 Kasım 14 Aralık tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs &#;
^Polson, Polson (Mayıs ). "AASLD position paper: the management of acute liver failure". Hepatology (Baltimore, Md.). 41 (5). ss.&#; doi/hep PMID&#;&#;
^abcdefOrlando Regional Healthcare (27 Şubat ). "Education and Development"(PDF). funduszeue.info. 27 Şubat tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak &#;
^"Traumatic Brain Injury (TBI) - Definition, Epidemiology, Pathophysiology: Overview, Epidemiology, Primary Injury". 9 Kasım 29 Aralık tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs &#;
^"Initial Evaluation and Management of CNS Injury: The Problem, Relevant Anatomy/Pathophysiology, Management Principles". 9 Kasım 29 Aralık tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs &#;
^Head injury (4th bas.). McGraw-Hill, Medical Pub. Division. ISBN&#;&#;
^Deepak, Rao A. First Aid for the USMLE Step 1 (First Aid for the Usmle Step 1). McGraw-Hill Medical. s.&#; ISBN&#;&#;
^Paldino, Paldino (15 Aralık ). "Intracranial hypotension syndrome: a comprehensive review". Neurosurgical focus. 15 (6). ss.&#;ECP2. PMID&#;&#;
^Duschek, Duschek (Nisan ). "Reduced brain perfusion and cognitive performance due to constitutional hypotension". Clinical autonomic research&#;: official journal of the Clinical Autonomic Research Society. 17 (2). ss.&#; doi/s PMID&#;&#;
^"Tutorial: CT in Head Trauma". funduszeue.info. 6 Kasım 3 Mayıs tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım &#;
^Monro A (). Observations on the structure and function of the nervous system. Edinburgh: Creech & Johnson.
^Kellie G (). "Appearances observed in the dissection of two individuals; death from cold and congestion of the brain". Trans Med Chir Sci Edinb. 1: 84–
^Mokri, Mokri (26 Haziran ). "The Monro-Kellie hypothesis: applications in CSF volume depletion". Neurology. 56 (12). ss.&#; doi/wnl PMID&#;&#;
^Piper, Piper (7 Ağustos ). "Interventions for idiopathic intracranial hypertension". The Cochrane database of systematic reviews, 8. ss.&#;CD doi/CDpub3. PMID&#;&#;
^Bastin, Bastin (Şubat ). "Effects of dexamethasone on cerebral perfusion and water diffusion in patients with high-grade glioma". AJNR. American journal of neuroradiology. 27 (2). ss.&#; PMID&#;&#;
^abcdefg"Neurocritical Care for Severe Pediatric Traumatic Brain Injury: Overview, Pathophysiology, Age-Dependent Etiology". 10 Kasım 27 Aralık tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs &#;
^Alnemari, Alnemari (Ekim ). "A Comparison of Pharmacologic Therapeutic Agents Used for the Reduction of Intracranial Pressure After Traumatic Brain Injury". World neurosurgery. Cilt&#; ss.&#; doi/funduszeue.info PMID&#;&#;
^Berger-Pelleiter, Berger-Pelleiter (Mart ). "Hypertonic saline in severe traumatic brain injury: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials". CJEM. 18 (2). ss.&#; doi/cem PMID&#;&#;
^Burgess, Burgess (Nisan ). "A Systematic Review of Randomized Controlled Trials Comparing Hypertonic Sodium Solutions and Mannitol for Traumatic Brain Injury: Implications for Emergency Department Management". The Annals of pharmacotherapy. 50 (4). ss.&#; doi/ PMID&#;&#;
^Bechtel K. "Pediatric Controversies: Diagnosis and Management of Traumatic Brain Injuries." Trauma Report. Supplement to Emergency Medicine Reports, Pediatric Emergency Medicine Reports, ED Management, and Emergency Medicine Alert. Volume 5, Number 3. Thomsom American Health Consultants
^Sahuquillo, Sahuquillo (31 Aralık ). "Decompressive craniectomy for the treatment of high intracranial pressure in closed traumatic brain injury". The Cochrane database of systematic reviews. Cilt&#; ss.&#;CD doi/CDpub3. PMID&#;&#;
kaynağı değiştir]
Kafa içi basıncı artışını düşündüren bulgular baş ağrısı, bulantı olmadan kusma, göz kaslarında paralizilerdir. İleri dönemlerde bilinç bozuklukları, papil ödem, ense ve sırt ağrısı tabloya eklenir.
Artmış basınca bağlı görme sinirlerinin etrafındaki optik kılıfta da basınç artar, buna bağlı görme sinirinde beslenme bozukluğuna bağlı optik atrofi, bulanık görme ve körlük meydana gelebilir.
Baş ağrısı genellikle hasta sabah uyandığında şiddetlidir ve bazen hastayı uykusundan uyandırabilir.
Geceleri solunum hızının azalmasından veya yatar pozisyonda olunmasından dolayı kafa içi basıncı artar. Öksürme ve hapşırma gibi manevralar ağrıyı şiddetlendirir. Kafa içi basıncı artışı ile birlikte kitle etkisi meydana gelirse herniasyonlara bağlı pupil dilatasyonu, gözün hareket sinirlerinde palsiler ve hipertansiyon, bradikardi ve nabız basıncında genişleme ile karakterize Cushing triadı ortaya çıkabilir.[3] Çocuklarda özellikle bradikardi artmış kafa içi basıncını düşündürür. Solunum merkezleri bası altında kaldığı zaman solunum problemleri ortaya çıkabilir. Serebral hemisfer ve diensefalon hasarında, hızlı soluma dönemini solunumun bir süreliğine durduğu dönemlerin takip ettiği Biot solunum,[4]beyin sapı ve tegmentum hasarında ise artmış solunum hızı ortaya çıkar.[4]
Kural olarak kafa içi basıncı mmHg aralığında olsa bile tansiyon değeri normal olan hasta eğer beyin herniasyonu tablosu yoksa uyarılara normal yanıt verir.
Eğer kafa içi basıncı basıncı mmHg sınırını geçerse serebral perfüzyon basıncı düşeceğinden beyin kanlanması bozulur ve beyinde hasar olur. Kontrol altına alınmazsa kalıcı beyin hasarı ve ölümle sonuçlanır. Süt çocuklarında ve oyun çocuklarında kraniyal sütürler kapanmadığı için artmış kafa içi basıncı bulguları farklılık gösterebilir. Özelikle ön fontanelin açık olduğu çocuklarda istirahat halinde şişkinlik ve pulsasyon izlenir. Göz küresi basıncı çocuklarda kafa içi basıncı artışında artar ama özellikle travma sonrası dönemde kafa içi basıncı takibi için güvenilir bir kaynak değildir.[5] Kafa içi basıncı artışının güvenilir göstergelerinden biri de optik diskin soluklaştığı papil ödem durumudur. Papil ödem yapan diğer hastalıkların aksine bu durumda papil ödem olsa da genelde görme korunur.[6]
Sebepler[değiştir kaynağı değiştir]
Mekanizmaya bağlı olarak sebepler farklılık gösterir:
Beyin tümörüne bağlı kitle etkisi, enfarkta bağlı ödem, kafa içi yaralanma (kontüzyon), subdural kanama, epidural kanama, abse
Venöz sistemde tıkanmaya sebep olan venöz sinüs trombozu, kalp yetmezliği gibi hastalıklar,
Beyin omurilik sıvısının emiliminin bozulduğu veya dolaşımının bozulduğu hidrosefali&#;hastalığı, Arnold-Chiari malformasyonu, beyin zarlarını lgilendiren hastalıklar (menenjit, kanser vb.),
Artmış beyin omurilik sıvısı üretimi
Sebebi bilinmeyen (idiyopatik) hastalıklar: Benign kafa içi hipertansiyonu,
Kraniyosinostoz
Artmış kafa içi basıncı Kafa travmalarının direkt olarak kötü prognoz ile ilgisi artmış kafa içi basıncından kaynaklanır.[8] Kafa içi basıncının kontrolsüz olarak aşırı artmasıyla ciddi beyin hasarı meydana gelir.[9] Kafa içi basıncının uzun süre kalması ölümcül sonuçlara sebep olurken çocuklarda bu duruma daha dayanıklıdırlar.[10] Kafa içi basınç artışı özellikle ciddi kafa travmalarında ortaya çıkar. Travmaya bağlı kontüzyon, ödem, kanamaya bağlı kafa içi basıncı yükselir. Ancak kontrol edilmezse herniasyon meydana gelir, ardında bozulan serebral perfüzyona bağlı beyin hasarı ve ölüm meydana gelir.[11] Artan kafa içi basıncına bağlı refleks bradikardi&#;meydana gelir.[12]
Azalmış kafa içi basıncı Spontan intrakraniyal hipotansiyon sıklıkla beyin omurilik sıvısının başka bir vücut boşluğuna geçtiği durumlarda olur. Genellikle lomber ponksiyona bağlı veya omurilik ve beyni içeren cerrahi işlemler sonrası ortaya çıkar. Cerrahi işlemlere bağlı kafa içi hipotansiyon genellikle kendini sınırlandırma eğilimindedir. Eğer lomber ponksiyona bağlı ortaya çıkan hipotansiyon düzelmezse lomber kan yaması uygulaması yapılabilir. Hastalığın tedavisinde farklı yöntemler denenmiş olsa da damar içi kafein ve teofilin uygulamalarının faydası olduğu gösterilmiştir.[13]
Patofizyoloji[değiştir kaynağı değiştir]
Kraniyotomiler kafatasında cerrahi aletlerle kemiğin bir kısmının kaldırılmasıdır. Bu sayede kan boşaltılabilir veya beyne genişleyebilmesi için yer sağlanabilir. Bu sayede basınç düşürülebilir.[8] Kafa içi basıncını arttıran neden yer kaplayan bir lezyonsa bunun cerrahi olarak çıkarılması da kafa içi basıncını azaltır. Artmış kafa içi basıncını azaltmanın yöntemlerinden biri de eğer sebep çıkarılabilecek bir lezyon değilse beynin şişen tarafındaki veya her iki taraftaki kafatasından genişçe kemik parçalarının çıkarılmasıdır. Bu işleme demkompresif kraniyektomi denir.[26] Bu işlem sayesinde sabit bir hacme sahip olan kafatasında dışarı doğru bir açıklık oluşturulur ve şişen beyin dokusunun bu boşluktan dışarı doğru şişmesini sağlar. Bu sayede medikal tedavi ile kontrol altına alınamayan kafa içi basınç artışı kontrol altına alınmaya çalışılır.[21]
Akut dönem atlatıldıktan bir süre sonra çıkarılan kemik parça ikinci bir cerrahi işlemle yerine konur. Eski kemiğin konulması mümkün değilse yapay kemik greftler kullanılabilir. Bu işleme kraniyoplasti adı verilir.