Dışkılama besin maddelerinin sindirilmesinden sonra geriye kalan artık ve bakterilerin anüs yoluyla vücuttan atıldığı son sindirim eylemidir. Dışkılama insan sağlığının önemli faktörlerinden biridir.
Gün içinde pek çok farklı renkte besinler tüketilmesine rağmen dışkı rengi genelde kahverengi olur. Kahverengi dışkılama sindirim sisteminin olağan çalıştığının göstergesidir. Peki dışkı rengi neden kahvrengidir?
Dışkının kahverengi olmasının nedeni Sterkobilindir. Sterkobilin bir safra pigmentidir. Safradaki konjuge bilirubin bağırsaktaki bakterilerin etkisiyle Sterkobiline dönüşür. Dışkıya rengini Sterkobilin pigmenti verir.
Kahvereng,i dışkının ideal rengi. Ancak bazı durumlarda dışkı farklı renklerde olabilir. Dışkıdaki renk değişmesinin uzun süreli olması bazı hastalıkların habercisidir.
Siyah Dışkı diğer adı ile melena sindirim sisteminde kanama olduğu anlamına gelir. Bu kanamalar pek çok nedenle olabilir. Yemek borusunda meydana gelen bir enfeksiyon, ülser, yemek borusu varisleri, gastrointestinal sistem kanserleri sindirim sisteminde kanamaya neden olabilir. Bazı ilaçları, özellikle demir ilaçları dışkının rengini koyulaştırabilir. Yaban mersini, meyan kökü gibi besinler de dışkının siyah renkte olmasına neden olabilir.
Yeşil renkli besinler dışkının yeşil olmasına neden olabilir. Çölyak hastalığı, bağırsakta meydana gelen enfeksiyonları ve bazı antibiyotikler dışkının yeşil renkte olmasına neden olabilir.
Sarı renkte dışkı, bağırsak, safra ve pankreasta meydana gelen hastalıkların habercisi olabilir. Sarı dışkı zayıf yağ emilimi ya da fazla yağ tüketimi nedeniyle ortaya çıkabilir. Sarı ve turuncu renli besinlerin(havuç, patates) fazla tüketimi de sarı dışkıya neden olabilir.
Beyaz ya da gri dışkı safra eksikliğini gösterir. Safra taşı, siroz, safra kanalının tıkalı olması beyaz dışkılamaya neden olur.
Kırmızı dışkılama çoğunlukla kırmızı gıdaların fazla tüketilmesi nedeniyle olur. Ancak kırmızı dışkı hemoroid, ülser ve kanser belirtisi olarak da ortaya çıkabilir.
Dışkı renginizde uzun süren bir renk değişimi mevcut ise bir hekime başvurmanız önerilir.
insan dışkısıKakagaita
Siyah ishal sindirim sisteminde ki bir rahatsızlık sebebiyle oluşur. Tıbbi adı “melena” olan siyah renkli dışkı daha çok sindirim sisteminin üst bölgelerinde meydana gelen bir kanamanın belirtisidir. Bu bölge sırasıyla yemek borusundan, mideye, oradan on iki parmak bağırsağının başlangıç kısmında yaşanır.
Yiyecekler, ilaçlar ve toksinler siyah ishale neden olabilir.
Siyah renk, hemoglobindeki demirin ileum (ince bağırsağın alt yarısı) ve kolondan geçmesi sırasında oksitlenmesinden kaynaklanır.
Kanama kalın bağırsağın sonlarında olduğu zaman rengi koyulaşacak kadar uzun süre bağırsakta kalmaz ve kırmızı renkte görülür.
Yiyecekler:
Puding, meyan kökü bazı tatlı çeşitleri, böğürtlen, pancar, yaban mersini gibi koyu renkli sebze ve meyveler kanlı olarak tüketilen et gibi yiyecekler siyah ishal yapabilir.
Bunların dışında:
siyah ishale neden olarak gösterilebilir.
Yemek borusu varisleri:
Halk arasında siroz diye bilinen bu hastalığa göre yemek borusundaki toplardamarlar genişleyebilir. Zamanla genişleyen bu damarlardan kanamalar meydana gelebilir. Bu kanamalar hem dışkıda hem de kusma şeklined dışarı atılır.
Mide ülserleri:
Mide iç yüzündeki yaralar yer yer kanama yapabilir. Mide ülserine “helikobakter pilori” adı verilen bir bakteridir neden olur. Uygun antibiyotik tedavisi ile iyileşen mide ülserleri tedavi edilmedikleri zaman şiddetli kanamalara yol açabilir.
Gastrit:
Mide iç yüzünü örten hücrelerin iltihaplanması “gastrit” adını alır. Sigara, içki, bakteriyel enfeksiyonlar ve aşırı baharatlı yiyecekler gastrite sebep olabilir. İltihaplı bu alanlardan bazen kanama da olabilir.
Basınç kanamaları:
Şiddetli öksürük, kusma veya epilepsi nöbetlerindeki kasılmalar yemek borusu ile mide arasındaki birleşim yerinde yırtılmaya ve buna bağlı olarak kanamaya yol açabilir. Bu durumda siyah renkli dışkı görülebilirse de bu nadir bir durumdur.
Kullanılan Antibiyotikler:
Non steroid antienflamatuar ilaçlar olarak bilinen çoğu ağrı kesicinin uzun süre kullanımı mide yaralarına yol açabilir. Bu yaralar bazen kanama yaparak siyah renkli dışkılamaya yol açabilir.
Kalın bağırsak kanseri:
Kalın bağırsağın özellikle başlangıç bölümünde bulunabilecek kanserlerin kanama yapması sonucu siyeh renkli dışkılama olabilir.
Yeni doğanların anne kanını yutması:
Yeni doğan bebekler doğum sırasında annede olan kanamayı yutarsa ilk birkaç gün siyah renkli dışkı yapabilir. Ancak bu durum birkaç günde iyileşir.
Siyah ishal, bağırsak enfeksiyonundan kansere kadar çeşitli nedenlerden kaynaklana bilir. Doktorunuz sizden gaita testi isteyecek ve bu skalaya göre size kullanacağız ilaçları reçete edecektir.
Beyazımsı, grimsi veya kil renkli dışkı safra yetersizliğine işaret eder. Aynı zamanda karaciğer ve safra kesesiyle ilgili sorunların da olduğu anlamına gelebilir. Çünkü bunlar safra üretilen ve depolanan organlardır. Dışkının beyaz olması safra taşı olduğu hatta siroz olduğu anlamanına bile gelebilir. Kahverengi dışkıda beyazlıklar olması Crohn hastalığının bir belirtisi olabilir.
Yeşil renk klorofil bakımından zengin (ıspanak gibi) sebzelerin tüketilmesi, yeşil renkli içeceklerin içilmesi ve demir takviyelerinin sonucunda oluşur. Sebep gıda değilse, dışkınız sindirim borusunu çok hızlı geçmiştir ve yeterli bilirubin ve safra alınmamıştır.
Sarı dışkı tıkanmış safra yollarının ve zayıf yağ emiliminin bir işareti olabilir. Başka bir sebep de, pankreas tarafından üretilen, kronik pankreatit, çölyak hastalığı ve kistik fibrozu belirtecek enzim eksikliğidir. Ancak çok fazla havuç yediğinizde ya da sarı renk bir şeyler yediğinizde bu tür durumla karşılaşabilirsiniz.
Aspirin, ibuprofen ve demir takviyeleri gibi ilaçların alımı veya bağırsaklarda kanama nedeniyle siyah dışkı görünebilir. İkinci nedenden dolayı bir sıkıntı yaşıyorsanız mutlaka bir doktora görünmelisiniz. Daha yaygın bir neden de yediğiniz gıdalarda yatar. Meyan kökü ya da yaban mersini de dışkının siyah olmasına neden olabilir.
Pancar, kırmızı renkli içecekler, domates dışkının kırmızı renk almasına neden olabilir. Bununla birlikte, eğer sebep besin kaynağı değilse, mutlaka doktora gidin. Hemoroid, ülseratif kolit, hatta kanser gibi daha ciddi bir şey olabilir.
Dışkılama Eylemi Nasıl Gerçekleşir?
Dışkının ağırlığı, sayısı ve hacmi, kişiden kişiye, coğrafi bölgelere ve ülkelere göre değişiklik gösterebilir. Yoğun içerikli ( kcal’den fazla) bir gıdanın mideye inmesi ile birlikte saniyeler içinde kalın bağırsak uyarılır ve bu duruma ‘’gastrokolik refleks’’ adı verilir. Bu uyarı ortalama saate kadar sürebilir ve dışkılama refleksini de uyarabilir. Bu durum, gıdanın alınmasını takiben kısa sürede tüm sindirim sitemini dolaşması olarak algılanmamalıdır. Bir gıdanın alınmasını takiben ortalama saat içinde dışkı ile birlikte atıldığı bilinmektedir. Gece uyku sırasında, kalın bağırsağın istirahat ettiği saptanmıştır. Kalın bağırsağın sol kısmının günde bir kez veya birkaç kez gelen elektriksel uyarılarla genişlemesi ile dışkı rektum adı verilen, makata yakın olan ve cm uzunluğundaki bağırsağın son kısmına doğru itilir. Rektum’da genişlemeye neden olan dışkı, istemsiz bir kas olan iç makat kasının (internal anal sfinkter) gevşemesine ve ıkınma refleksinin uyarılması ile istemli bir kas olan dış makat kasının kasılmasına ve ‘’pelvik taban’’ adı verilen leğen veya çatı kemiği kaslarının aşağı doğru çökmesine neden olur ve böylelikle dışkılama eylemi gerçekleşir. Ikınma refleksinin beyin tarafından uyarılmasını takiben, kişi dışkılama eyleminin en fazla saniye arasında erteleyebilir. İç makat kası ise dakikada kez kasılır.
Dışkının İçeriği
Dışkının % 75’i su ve % 25’i ise katı içerikten oluşur. Katı gıdaların % 30’u sindirilmemiş lifler, % 30’u bakteri (canlı ve ölü), % ’si yağ, % ’si kalsiyum, demir gibi inorganik maddeler, sindirilmemiş gıda artıkları (fındık, mısır, bezelye, vb.), % ’ü proteinlerden, safra ve mukus’tan (bağırsaktan salgılanan sümük benzeri sıvı) oluşur. Dışkının kahverengi rengi, bağırsakta parçalanmış alyuvarlar (eritrosit) nedeniyle oluşan ‘’bilürübin’’ adlı madde nedeniyle oluşur. Dışkının kokusu da, hidrojen sülfür (H2S gazı) tarafından oluşturulur.
Sağlıklı Dışkılama Nasıl Olmalıdır?
Sağlıklı bir dışkı, cm uzunluğunda ve cm genişliğinde, kahverengi renkte ve çoğunlukla zorlanmadan çıkmalı, ‘’sosis’’ veya ‘’muz’’ şeklinde olmalı ve yavaşça klozetin dibine çökmelidir. Dışkıda kahverenginin tüm tonları olağan kabul edilir ve bu renk klozet suyuna sarı-kahve bir renk verir. Dışkının klozetin dibine süratle çökmesi, liften fakir gıdalar ile beslenildiğine ve dışkının suyun üzerinde havada kalması ise sıklıkla aşırı miktarda lif tüketildiğine işaret eder. Dışkı aşırı kalın olmamalıdır, zira bu durum inek sütü ürünlerinde mevcut olan laktoza karşı tahammülsüzlük nedeniyle olabilir ve dışkılama zorluğu ile makatta ağrıya neden olabilir. Birçok kişi sağlıklı dışkılama sayısının, günde bir kez olması gerektiğine inanır. Ancak, günde üç kez normal kıvamda dışkılama yapılması ve aynı şekilde haftada üç kez dışkılama yapılması da normal olarak kabul edilir. Ancak, haftada üç defadan az dışkılama yapılması; ‘’kabızlık’’ olarak adlandırılmaktadır.
Yılına Ait Öneriler (Garg & Singh)
TONE olarak kısaltılmıştır ve her bir harf bir önlemi simgelemektedir.
Dışkı Nasıl Değerlendirilir?
Dışkının değerlendirilmesinde, Bristol dışkı şekli sınıflandırması dünya genelinde en yaygın olarak kullanılan sistemdir.
Tip 1: Katı ve ayrık misket şeklinde yuvarlaklar
Tip 2: Sosis şeklinde dışkı
Tip 3: Üzerinde çatlaklar olan sosis şeklinde dışkı
Tip 4: Düz ve yumuşak dışkı
Tip 5: Yumuşak ve birbirinden ayrık küçük toplar
Tip 6: Çamur gibi küçük tanelerden oluşan dışkı
Tip 7: Hiç katı kısmı olmayan su gibi dışkı
Dışkılamada Ne Tür Değişiklikler Olabilir?
Gün içinde dışkılama zamanı, dışkının çapı, şekli, büyüklüğü, miktarı ve sıklığında olan değişikliklere ve dışkıda kan görülmesine, dışkılama alışkanlığında değişiklik adı verilir. Bağırsak hareketleri normalde günün aynı saatinde oluşur ve zorlu bir ıkınma olmadan dışkılama işleminin gerçekleşmesi gerekir. Bu duruma ayrıca; bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, barsak alışkanlıklarında değişiklik, anormal bağırsak hareketleri, bağırsak ritminde değişiklik adları da verilir.
Dışkıda Sindirilmemiş Gıda Artıkları
Keçi Pisliği Şeklinde Dışkılama
Dışkıda Sümük (Mukus)
Yumuşak Dışkı
Dışkıda Yeşil Renk
Dışkıda Sarı Renk
Dışkıda Kırmızı Renk
Dışkıda Siyah Renk
Dışkının siyah renkli olması dışkıda kan akla gelir ve özellikle mide veya on iki parmak bağırsağı gibi üst sindirim sistemi kanamalarında adeta ‘’katran renginde’’ ve çok kötü kokulu dışkı olur.
Dışkıda Beyaz Renk
Dışkının beyaz renk alması veya ‘’camcı macunu gibi dışkı’’ olarak adlandırılır.
Olağan Dışkılama Alışkanlıkları Nelerden Etkilenir?
Yaşam sırasında her insanda doğal olarak kabızlık ve ishal gibi değişiklikler görülür, ancak bu değişikliklerin uzun bir süre boyunca devam etmesi bir sağlık sorunu olduğu anlamına gelir. Olağan dışkılama alışkanlıkları; kişinin tükettiği gıdalar (diyet), sıvı alım miktarı, egzersiz veya spor yapılması, vb. birçok faktöre bağlıdır. Diyetle suda erimeyen bol lifli (bakla, nohut, fasulye, bezelye ve mercimek) gıdalar ve suda eriyen sebzelerin birlikte ve dengeli olarak alınması ve günde 2 Lt’nin üzerinde su tüketilmesiyle dışkılamanın daha rahat olduğu bilinen bir gerçektir. Ayrıca, düzenli olarak spor ve egzersiz yapan kişilerde dışkılama eyleminin genelde sorunsuz olarak tamamlandığı bilinmektedir. İleri yaşla birlikte gerek hormonsal değişiklikler (hipotiroidi) ve gerekse günlük aktivitenin giderek azalması nedeniyle kabızlığa doğru bir eğilim olduğu gözlenir, ancak bunu olağan dışı sorunlardan ayırt etmek gerekir.
Dışkılama Alışkanlıklarında Değişiklikler
Kronik Kabızlık Sınıflaması Roma III Kriterleri
Bu kriterlere göre aşağıdaki belirtilerden en az iki tanesinin üç aydan beri varlığı ve hastanın yakınmalarının ise en az 6 ay önce başlaması esas alınır. Kabızlık için çeşitli sınıflamalar veya skorlama sistemleri tanımlamışlardır, ancak en yaygın kullanılan sistem, halen Roma III kriterleridir.
Dışkılama Alışkanlıklarında Değişiklik İçin Tetkikler
Seyahatte Oluşan Dışkılama Değişikliklerinin Nedenleri
Seyahat Kabızlığı İçin Alınabilecek Önlemler
Seyahat İshali İçin Alınabilecek Önlemler
İshal İçin Yararlı
İshal İçin Zararlı
Dışkılamada Değişiklik Durumunda Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Dışkılamada Değişiklik Durumunda Hangi Doktora Başvurmalı?
Dışkılama alışkanlıklarında değişiklik durumunda; İç Hastalıkları, Gastroenteroloji, Genel Cerrahi uzmanlık dallarında bir hekime başvurmakta yarar vardır. Bağırsak cerrahisi alanında (kolorektal cerrahi, koloproktoloji) alanında hizmet veren cerrahlara kolorektal cerrah denilir.
Prof. Dr. Korhan TAVİLOĞLU
Proktoloji Uzmanı
Kaynaklar
Siyahishal, sindirim kanalında oluşan kanama belirtisi olabilir.
Siyah İshal Nedir?
Siyah ishal, sindirim sisteminde oluşan bir kanama sonucu oluşur. Hayatlı tehlike oluşturan bir sağlık sorununun habercisi olabilir. Gerekli muayene işlemleri yapıldıktan sonra kesin tanı konulabilir. Siyah dışkı, belirli sebeplerden dolayı oluşur. Sindirim kanalıyla bağlantılı olan bazı siyah ishal durumları
Bu durumlar veya hastalıklara sahip olan kişinin siyah ishal olması mümkündür. Bu nedenlerden dolayı sindirim sistemi etkilenerek, kişi siyah ishal olur. Siyah ishalin olma sebepleri arasında ilaçlar da yer alıyor. Reçetesiz satın alınan ilaçların siyah ishale sebep olduğu biliniyor. Siyah ishale sebep olan bazı ilaçlar;
Rengi Siyah Dışkı (melena) Hangi Hastalıkların Belirtisidir, Nasıl Geçer?
Dışkının siyah olması bazı hastalıkların habercisi olarak bilinir. Özellikle sindirim yolunda yaşanan herhangi bir kanama, dışkının siyah olmasını sağlar. Dışkının siyah olmasını sağlayan birçok etken vardır. Bu etkenler arasında ciddi sağlık sorunları da bulunuyor. Gerekli muayene işlemlerinin yapılmasından sonra anlaşılan bir durumdur.
Dışkının siyah olması, yemek borusunda varis olduğunun habercisi olabilir. Kalın bağırsak kanseri belirtileri arasında, dışkının siyah olması da bulunuyor. Aynı zamanda gastrit ve ülser gibi birçok hastalığın belirtisi siyah dışkıdır. Yapılacak olan muayene ve testlerle siyah dışkının sebebi araştırılır.
Siyah dışkının tedavi edilebilmesi için neyin sebep olduğunu bulmak gerekir. Koyulan tanıya göre tedavi süreci başlatılır. Dışkının siyah olmasının birçok sebebi bulunuyor. Yaşanılan sağlık problemini bulmak için birçok test yapılır. Siyah dışkı, dışında oluşan diğer belirtiler göz önüne alınarak, hastalık daha hızlı saptanabilir.
Mide kanamasının yaşanması sonucunda dışkının siyah olduğu görülür. Siyah dışkının neyden kaynaklandığı bulmak için, bazı testlerin yapılması ve hastalığın aşaması çok önemlidir. Uzmanlar bu konuda gerekli gördükleri testleri yaparak, tanı koyma işlemlerini gerçekleştirir.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası