Neyzen Tevfik Ne Ararsın Tanrı Ile Aramda

“Be Hey Dürzü” Şiirinin Neyzen Tevfik’e Ait Olduğu İddiası Doğru Değil

Neyzen Tevfik’e ait sanılan “Be Hey Dürzü” başlıklı şiir, her ne kadar üslup olarak Neyzen’in şiirlerine çok benzese de, Mutlu Çelik’e aittir.

Sanal alemin bir diğer palavrası: Aşağıda yer alan “Be Hey Dürzü!” başlıklı şiir, Tevfik Kolaylı, ya da yaygın bilinen adıyla Neyzen Tevfik’e (24 Mart 1879 – 28 Ocak 1953) aitmiş.

Öncelikle “Be Hey Dürzü” adıyla tanınan şiiri aktaralım:

Ne ararsın Tanrı ile aramda Sen kimsin ki orucumu sorarsın? Hakikaten gözün yoksa haramda, Başı açığa niye türban sorarsın! Rakı, şarap içiyorsam sana ne. Yoksa sana bir zararım içerim. İkimiz de gelsek kıldan köprüye Ben dürüstsem sarhoşken de geçerim. Esir iken mümkün müdür ibadet? Yatıp kalkıp Atatürk'e dua et. Senin gibi dürzülerin yüzünden, Dininden de soğuyacak bu millet. İşgaldeki hali sakın unutma, Atatürk'e dil uzatma sebepsiz. Sen anandan yine çıkardın amma, Baban kimdi bilemezdin şerefsiz...

Kamuoyunca Neyzen Tevfik’e ait sanılan “Be Hey Dürzü” şiiri aslında Mutlu Çevik’e aittir

Çoğu kişi tarafından ünlü hiciv ustası Neyzen Tevfik’e ait olarak bilinen bu şiir, her ne kadar üslup olarak Neyzen’in şiirlerine çok benzese de, aslında Emniyet Genel Müdürlüğü’nde (dönemin) Asayiş Şube Müdürü olan Mutlu Çelik’e aittir.

Mutlu Çelik, gerçekte ‘‘Cevaben’’ başlıklı bu şiirini 1994 yılında yayınladığı ‘‘Yalnızlık Pusuda Bekler’’ adlı kitabına da koymuştur. Hatta Mutlu Çelik, ‘‘Neyzen Tevfik’e ait olduğu iddiaları üzerine’’ şiirin kendisine ait olduğunu mahkeme kararıyla tescil ettirmiştir.

Neyzen Tevfik

Alpay Kabacalı, Çeşitli Yönleriyle Neyzen Tevfik adlı kitabında Be Hey Dürzü adıyla bilinen şiirin Neyzen Tevfik’e sehven atfedilme sürecine şöyle değinmişti (Alpay Kabacalı (2003). Çeşitli Yönleriyle Neyzen Tevfik – Hayatı, Kişiliği, Şiirleri. Özgür Yayınları. İstanbul. Beşinci Basım. Sf: 331&332):

18 Mayıs 2003 günlü Hürriyet gazetesinin manşeti, “Bu dava tam Aziz Nesin’lik”ti. Manşetten verilen habere göre, Ankara C. Savcılarından Vahit Civelek, Mutlu Çelik adlı polis müdürünün Atatürk düşmanlarını eleştirmek amacıyla yazdığı şiiri Atatürk’e hakaret sanıp, “Behey Dürzü” başlıklı şiiri vitrinine asan çi­çekçi Bülent Ulusoy hakkında “Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun” uyarınca dava açmıştı. Şiirin altında Neyzen Tevfik imzası vardı; ancak polis müdürü Mutlu Çelik, “Cevaben” başlıklı bu şiiri kendisinin yazdığını ve 1994 yılında yayımladığı Yalnızlık Pusuda Bekler adlı kitabına koyduğunu belirtiyordu. Dört dörtlükten oluşan manzumenin ilk dörtlüğü şöyleydi:

 

Ne ararsın Tanrı ile aramda
Sen kimsin ki orucumu sorarsın?
Hakikaten gözün yoksa haramda
Başı açığa niye türban sorarsın!

 

Aynı gün Akşam gazetesi, bu haberi “Aziz Nesin’lik şiir davası” manşetiyle verdi. Ancak burada şiirin Neyzen Tevfik’e ait olduğu öne sürülüyordu. Ak­şam, ertesi gün (19 Mayıs 2003) yayımladığı haberde, bu şiirden dolayı yargılanan çiçekçi Bülent Ulusoy’un avukatının mahkemeye sunduğu savunmada “şiirin hiciv ustası Neyzen Tevfik’e ait olduğunu” öne sürdüğü ve şiirde “şairin Atatürk hayranlığının anlatıldığı” belirtiliyordu. Akşam, Mutlu Çelik’le görüşmüştü: “Çelik, Barış Partisi’nin şiiri Neyzen Tevfik imzasıyla poster ve kartpostal yaparak sattığını, bu tarihten itibaren şiirin Tevfik’e mal edildiğini kaydetti. Şiiri izinsiz kullandığı için Barış Partisi’ne dava açtığını ifade eden Mutlu Çelik, Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nden tedbir kararı aldığını vurguladı.” Gazete, Alpay Kabacalı ve Ataol Behramoğlu’ndan da görüş almıştı; her iki yazar da şiirin Neyzen Tevfik’e ait olmadığını belirtiyorlardı. Kabacalı, “Daha önce de bu şiirin Neyzen Tevfik’e ait olduğu söylenmişti, hatta bu konuda tartışmalar da yaşanmıştı. Ben o zaman da bu şiirin Neyzen Tevfik’e ait olmadığını söylemiştim,” diyordu. Akşam, bu haberin altına bir düzeltme ve özür yazısı eklemiş­ ti; yazıda “Sayın Mutlu Çelik, şiirin kendisine ait olduğunu 1997 yılında Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nden aldığı kararla kanıtladı. Düzeltir, okurlarımız ve Sayın Çelik’ten özür dileriz,” deniliyordu.

“Be Hey Dürzü” Şiirinin Neyzen Tevfik’e Ait Olduğunu Sanan Yazarlar

Kamuoyunca Neyzen Tevfik’e ait sanılan “Be Hey Dürzü” şiiri aslında Mutlu Çevik’e ait olsa da anılan şiiri Neyzen Tevfik’e atfeden köşe yazarları olmazsa olmaz…

Hudut Gazetesi’nden Dr. Zührü Tarkan’ın, 16 Kasım 2015 tarihli “Atatürk Sevgisi” başlıklı yazısından:

Konu vesilesiyle; Şair ve sanat adamı NEYZEN TEVFİK ide ünlü şiiri ile analım. ....

Türksolu Dergisi’nden Nur Bostancıoğlu’nun 23 Eylül 2013 tarihli “Tayyip’in ayık halindense Atatürk’ün içkili halini tercih ederiz” başlıklı yazısından:

İşte böylelerine en güzel cevap, Neyzen Tevfik’in Atatürk düşmanlarına ithafen yazdığı “Be hey dürzü” adlı dizelerdir: ...

* Kapak Görseli: TDV İslâm Ansiklopedisi

“CEVABEN”

“Ne ararsın Tanrı ile aramda

Sen kimsin ki

Orucumu sorarsın?

Hakikaten gözün yoksa haramda

Başı açığa neden türban sorarsın?

Rakı, şarap içiyorsam sana ne

Yoksa sana bir zararı içerim.

İkimiz de gelsek kıldan köprüye

Ben dürüstsem,sarhoşken de geçerim.

Esir iken mümkün müdür ibadet?

Yatıp kalkıp Atatürk’e

Dua et…

Senin gibi dürzülerin yüzünden

Dinden de soğuyacak bu millet.

İşgaldeki hali sakın unutma

Atatürk’e dil uzatma

Şerefsiz.

Sen anandan yine çıkardın ama

Baban kimdi bilemezdin

Şerefsiz.

Riyakârsın

Sakal gizlemez seni,

Haram ile doldurmuşsun keseni,

Dokunmaz sanırsın ama

Dokunursa bu millet  …………seni?”

Yaygın bir şekilde Neyzen’e ait olduğu söylenen bu şiir, Neyzen Tevfik Kolaylı’nın şiiri değil.

Bu şiirin sahibi, “Emekli Polis Müdürü Mutlu Çelik”.

Konu, yakın geçmişte verilen mahkeme kararlarıyla aydınlatıldığı ve basın organlarında bütün açıklığı ile yazılıp çizildiği halde, hala birçok İnternet haber sitesinde, “Behey Dürzü” başlığıyla bu şiirinNeyzen’in şiiri olduğuyönünde yayımlar devam ediyor...

   Polis Müdürü Mutlu Çelik, 1994 yılında, “Yalnızlık Pusuda Bekler” adıyla bir kitap yayımlar. Kitabında yer alan şiirlerinden birisi de “Cevaben” başlıklı bu şiirdir.

“Barış Partisi” bu şiiri, Neyzen imzasıyla, bir poster haline getirerek seçim çalışmalarında kullanır. Şiirin sahibi Mutlu Çelik, şiirinin izinsiz kullanımından dolayı mahkemeye başvurarak dava açar.“Yürütmeyi Durdurma Kararı” alır. Mahkeme, bilirkişi olarak Alpay Kabacalı ve Ataol Behramoğlu’nu belirler. Her iki bilirkişi de yaptıkları incelemeler sonucunda, “Cevaben” başlıklı şiirin Neyzen’e ait olmadığını, şiirin yazarının Mutlu Çelik olduğunu mahkemeye bildirirler.

   1997 yılında, bu kez de Akşam gazetesi, bu şiiri, yine Neyzen imzasıyla yayımlar. Mutlu Çelik, Akşam gazetesine de dava açar. Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesi, yaptığı inceleme sonucunda “Cevaben” başlıklı şiirin Mutlu Çelik’e ait olduğu yönünde karar verir. Akşam gazetesi, 1997 yılında alınan bu mahkeme kararı sonrasında; “Sayın Mutlu Çelik, ‘Cevaben’ adlı şiirin kendisine ait olduğunu Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nden aldığı kararla kanıtladı. Düzeltir, okurlardan özür dileriz” yazısıyla mahkeme kararını yayımlar…

   18 Mayıs 2003 günü, Hürriyet gazetesinde; “Bu Dava Tam Aziz Nesinlik!” başlığı ile bir haber yayımlanır. Haberde; Bülent Ulusoy adlı Ankaralı bir esnafın, çiçekçi dükkânının vitrinine, Mutlu Çelik’in bu şiirini ‘Behey Dürzü’ başlığı ile astığı. Ankara Cumhuriyet Savcısı’nınbu esnaf hakkında, “Atatürk’e Hakaret” iddiasıyla dava açtığı belirtilmektedir…

Şiirin sahibi Mutlu Çelik, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurarak; “Şiiri kendisinin yazdığını, başlığının da ‘Cevaben’ olduğunu, 1994 yılında basımı yapılan ‘Yalnızlık Pusuda Bekler’ adlı kitabında bu şiirin yer aldığını, 1990’lı yıllarda şiiri hakkında iki ayrı mahkeme kararı bulunduğunu” Ankara Cumhuriyet Savcısı’na bildirir.Savcı’nın; çiçekçi dükkânı sahibi Bülent Ulusoy hakkında, “Atatürk’e Hakaret” edildiği gerekçesiyle açtığı dava, şairin başvurusu ve daha önceki mahkeme kararlarının ilgili Savcılığa sunulmasısonrasında, kendiliğinden düşmüş olur…

Araştırmacı gazeteciliğin Türkiye’deki önde gelen isimlerinden olan Özgen Acar, Cumhuriyet gazetesindeki “Kavşak” köşesinde, aynı şiiri, Neyzen’in şiiri diye yayımlar. 27 Aralık 2005 tarihli Cumhuriyet gazetesindeki köşesinde, “Şaire Özür Borçluyuz” başlığıyla, konuyu aydınlatan bir yazı yayımlar…

   Sene 2016. “Cevaben”, “Behey Dürzü” başlığı ile bu şiir, hala Neyzen’in şiiridir diye,bazı yazılı ve görsel medyaorganlarında yazılıp çizilmeye devam ediliyor. Şiirin içeriğinden mi, her geçen gün yaşananlarla güncellenmesinden mi, Mutlu Çelik’ten mi, Neyzen’in malum ününden midir bilinmez, “Cevaben”, “Behey Dürzü” başlıklı şiir hala gündemde…

Yorumunuz Onaylanmak Üzere Gönderildi

Ne ararsın Tanrı ile aramda
Sen kimsin ki orucumu sorarsın
Hakikatte gözün yoksa haramda
Başı açığa neden türban sorarsın.

Rakı, şarap içiyorsam sana ne
Yoksa sana bir zararım, içerim
İkimizde geçsek kıldan köprüye
Ben dürüstsem sarhoşken de geçerim.

Esirken mümkün müdür ibadet?
Yatıp kalkıp Atatürk ' e dua et
Senin gibi dürzülerin yüzünden
Dininden de soğuyacak bu millet.

İşgaldeki hali sakın unutma
Atatürk'e dil uzatma sebepsiz
Sen anandan gene çıkardın ama
Baban kimdi bilemezdin şerefsiz.

Neyzen TEVFİK

© Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve / veya temsilcilerine aittir.

Hikayesi: