Domuz Gribi Kaç Gün Sürer

İnfluenza gribal enfeksiyonların ensık nedeni olan bir virüs cinsidir, İnfluenza nın A, B ve C olarak isimlendirilen 3 şekli vardır. B tipi sadece insanda hastalık yapar ve genellikle basit grip şeklinde seyreder. C tipine çok fazla rastlamıyoruz. Ancak A tipi genellikle ciddi seyreden alt gruplara sahiptir ve insan dışında kuş, domuz, at gibi hayvanlar tarafından da taşınabilir. Bu nedenle bunun alt grupları olan H1N1 domuz, H5N1 kuş gribi olarak isimlendirilmiştir. Son yıllarda domuz ve kuş gribinin geniş salgınlar yapması nedeni ile bu isimler herkes tarafından öğrenilmiştir.

Grip, günlük bir kuluçka döneminden sonra aniden başlar. Yüksek ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, halsizlik, iştahsızlık sıklıkla saptanan semptomlardır. Ateş, genellikle üç gün sürer. Ateş düştükten sonra tekrar bir yükselme saptanabilir. Boğazda yanma, burun akıntısı, kuru öksürük, aşırı yorgunluk diğer semptomlardır.

Yorgunluk ve halsizlik daha uzun sürebilmesine rağmen sağlıklı insanlarda grip semptomları yaklaşık bir hafta sürer. Altta yatan hastalığı, bağışıklık yetmezliği olanlarda, küçük çocuklar ve yaşlılarda yaşamı tehdit edici komplikasyonlar oluşabilir.
Akciğer komplikasyonları en sık görülen grip komplikasyonlarıdır. Akciğer komplikasyonları virüsün direkt etkisine bağlı oluşan zatürre veya bakteri eklenmesine bağlı oluşan zatürre şeklinde görülebilir. Kronik kalp ve akciğer hastalarında direkt virüse bağlı zatürre sık görülür ve ölüm oranları çok yüksektir. Bakteri eklenmesine bağlı oluşan zatürre ise yaşlılarda, kronik akciğer, kalp ve metabolik (diabet gibi) hastalığı olanlarda sık görülür, ölüm oranları daha düşüktür ve antibiyotik tedavisine yanıt verir.

Tanı genellikle burundan alınan sürüntü testi ile dakikalar içinde kolayca konulabilir, bu test basittir ancak virüsün alt grupları hakkında bilgi vermez, sadece A ve B tipini tespit eder. Bunun yanı sıra burun akıntısı, balgam gibi örneklerde virüsün saptanması veya kanda hastalığa karşı gelişen antikorların saptanması daha ileri ve kesin tanı yöntemleridir, virüsü ve alt tiplerini tespit eder ancak bu yöntemler zaman alıcıdır.

Tedavide yatak istirahati ve bol sıvı alımı önemlidir. Tedavide antibiyotiklerin yeri yoktur, ağrı kesici ve ateş düşürücüler şikayetleri azaltmada etkili iken asıl tedavi ilk saatte başlanması gereken antiviral ilaçlardır. Ayrıca komplikasyonlar yakından takip edilmeli ve uygun şekilde tedavi edilmelidirler. Korunmada el temizliği, ortak bardak, havlu vs kullanılmaması, yaşanılan mekanların sık sık havalandırılması, hasta kişiler ile yakın temasta bulunulmaması önemlidir.

Her yıl dünya sağlık örgütü o yıl olan salgındaki virus tipine uygun aşı tipini oluşturur. Bu aşılar her yıl kasım ayına kadar uygulanmalıdır.  Aşı, grip komplikasyonlarının sık görüldüğü, bu hastalara hastalığı bulaştırma olasılığı yüksek olan kimselere, influenzadan korunmak isteyen 6 aylıktan büyük ve yumurta alerjisi olmayan herkese önerilir. İnfluenza ile ilişkili komplikasyon ve mortalite riski yüksek olan gruplar; 65 yaş ve üzerindekiler, huzur evinde kalan veya kronik bakım verilen bir sağlık ünitesinde kalan her yaştan kişiler, kronik akciğer ve kalp hastaları, uzun süreli aspirin tedavisi verilen 6 ay yaş arası çocuklar, kronik böbrek ve metabolik hastalığı olanlar, bağışıklık yetmezliği olanlar, yüksek riskli gebeler. Yüksek riskli kişilere influenza bulaştırma olasılığı olanlar; doktorlar, hemşireler ve hastanede çalışan diğer personel, huzurevi ve kronik bakım veren sağlık ünitelerinde çalışanlar, yüksek riskli kişiler ile aynı evde yaşayanlar için aşı yaptırmaları kesinlikle önerilir.

İnfluenza gribinin ortaya çıkmasına, influenza A ve influenza B virüsleri neden olur. Bu iki virüs de insanlar için bulaşıcıdır ancak domuz gribi dediğimiz oldukça bulaşıcı seyreden grip türüne neden olan influenza A (H1N1) virüsüdür. Bu virüs insan, domuz, kuş, at gibi hayvanlarda solunum yolu hastalığına neden olur. Hastalık ilk kez Nisan da Meksika’da sonra ABD’de görülmüş ve daha sonra birçok ülkeye yayılmıştır.

Domuz gribinin belirtileri nelerdir?

İnfluenza A (H1N1) virüsüne maruz kalmış kişilerde günlük bir kuluçka döneminden sonra aniden belirtiler görülmeye başlanır. Domuz gribine işaret eden bu belirtileri şöyle sıralayabiliriz;

Yüksek ateş

Baş ve eklem ağrısı

Yorgunluk ve halsizlik

Öksürük  

Üst solunum yolu akıntısı

Domuz gribine görülen yüksek ateş 5 güne kadar sürebilir. Herhangi bir kronik hastalığı olmayan kişilerde doğru tedavi ve sağlıklı bir beslenme ile bu belirtiler genellikle bir hafta içinde yok olur. İyileştikten sonra hasta bir süre daha kendini halsiz hissetmeye devam edebilir. Hastanın kronik bir rahatsızlığı varsa veya yaşlıysa yaşamı tehdit eden komplikasyonlar görülebilir bu komplikasyonlara en çok akciğerde rastlanır. Virüsün veya hastalık sırasındaki bakterilerin etkisiyle zatürre görülebilir.

Domuz gribi ve soğuk algınlığı nasıl ayırt edilir?

Birbiri ile benzer belirtiler gösteren influenza ve soğuk algınlığı genellikle birbirine karıştırılır. Her iki hastalığın temelinde viral bir enfeksiyon olsa da farklı virüsler tarafından meydana gelir.

Bu iki viral hastalığın arasındaki en önemli fark domuz gribinde ateş olması; soğuk algınlığındaysa olmamasıdır. Ayrıca soğuk algınlığı esnasında kişiler genellikle günlük rutinlerine devam edebilirken domuz gribi aşırı derecede eklem ağrısı ve halsizliğe yol açabilir bu nedenle kişiler dinlenme ihtiyacı duyar. Her iki hastalıkta da burun akıntısı veya tıkanıklığı, boğaz ağrısı ve öksürük olabilir.

Domuz gribi hastalığı nasıl bulaşır?

Domuz gribi, kişiden kişiye genellikle öksürme, aksırma esnasında ortama yayılan ve virüs içeren damlacıklarla bulaşır. Bu damlacıklar birkaç saat boyunca havada kalabilir ve insanlara hastalığı bulaştırabilir. Bu nedenle kalabalık ortamlarda bulunan kişilerin maske kullanımı ve el hijyenine dikkat etmesi gerekmektedir. COVID salgını sırasında oluşan sosyal mesafe, maske ve dezenfektan kullanımı gibi alışkanlıkların devam ettirilmesi kişileri influenza A virüsüne karşı koruyacaktır.  

Domuz gribi tedavisi nasıl yapılır?

İnfluenza semptomları başladıktan sonraki 48 saat içerisinde başlanacak antiviral tedavinin etkinliği oldukça yüksektir. 48 saatten sonra başlanan tedavinin etkisi oldukça düşüktür. Bu nedenle erken teşhis için özellikle influenza tanılı kimseyle temas eden, ateş, baş ve yaygın vücut ağrısı olan hastaların test yaptırmaları erken tedavi için uygun olacaktır.

Doktor tarafından reçete edilen antiviral ilaçların yanında; ağrı kesici ve ateş düşürücü gibi ilaçlar, dengeli beslenme, bol sıvı alımı ve yatak istirahati bu hastalığın tedavisine önemlidir. Sanılanın aksine bu hastalıkta antibiyotik etkili değildir. Antibiyotik tedavisi ancak domuz gribine ek olarak gelişen bakteriyel kaynaklı enfeksiyonlarda, doktor tarafından önerildiğinde kullanılabilir.

Grip aşısını kimler yaptırmalı?

Maske kullanımı, sosyal mesafe ve el hijyenine özen gösterilmesinin yanı sıra gripten korunmadaki en etkili yöntem aşıdır. Her yıl düzenli olarak yenilenmesi gereken aşıların içeriği Dünya Sağlık Örgütü'nün önerileri dikkate alınarak hazırlanır. Aşı, 6 aydan büyük ve yumurta alerjisi olmayan herkese önerilse de bazı grupların aşı olması diğer gruplara nazaran daha önemlidir. Eğer siz de aşağıdaki gruplardan birine giriyorsanız yıllık grip aşınızı olmalısınız;

50 yaş ve üzeri kişiler

Palyatif bakım alanlar

Huzur evinde kalanlar

Kronik akciğer ve kalp hastalıklarına sahip kişiler

Kronik böbrek hastalığına sahip kişiler

Şeker hastalığı olanlar

Otoimmün hastalığı olanlar

Hamileler

Sağlık çalışanları

domuz gribi

soguk alginligi

h1n1

influenza

Tıp dilinde influenza adı verilen grip hastalığı influenza virüslerinin etken olduğu bir solunum yolu enfeksiyonudur. Ateş, halsizlik ve kas ağrıları nedeniyle hastaları günlük işlerini yapamaz hale getirebildiğinden "paçavra hastalığı" olarak da adlandırılır.

GRİP HASTALIĞININ ETKENİ: İNFLUENZA VİRÜSÜ
Grip hastalığına neden olan etkenler, İnfluenza A ve İnfluenza B virüsleridir. İnsanlarda yaygın hastalığa yol açan influenza A virüsüdür. İnfluenza A virüsü insan, domuz, kuş, at gibi hayvanlarda, influenza B sadece insanda hastalık oluşturmaktadır. Sadece hayvanlarda hastalık oluşturan influenza A virüsünün alt tipleri de vardır. Bunun en bilinen örneği kuş gribidir. Son yıllarda bu virüsün insanlara da bulaşabildiği gösterilmiştir. Bunlar az sayıda vakalar olmakla birlikte, büyük salgınların olmasından endişe edilmektedir.

GRİP HASTALIĞININ BELİRTİ VE BULGULARI
Grip hastalığında belirtiler, günlük bir kuluçka döneminden sonra birdenbire başlar. Sık görülen belirtiler; ateş (38 - 41°C), baş ağrısı, yorgunluk hissi, kuru öksürük, boğaz ağrısı, burun akıntısı ve kas ağrıları gibi yakınmalardır. Ateş, genellikle gün sürer. Yorgunluk ve halsizlik daha uzun sürebilmesine rağmen sağlıklı kimselerde grip semptomları yaklaşık bir hafta sürer. Altta yatan hastalığı, bağışıklık yetmezliği olanlarda, küçük çocuklar ve yaşlılarda yaşamı tehdit edici komplikasyonlar gelişebilir. Akciğer komplikasyonları en sık görülen grip komplikasyonlarıdır. Virüsün direkt etkisine bağlı zatürre veya bakterilere bağlı zatürre şeklinde görülebilir.

GRİP VE NEZLE AYRIMI
Grip (influenza) ve nezle (soğuk algınlığı), belirtileri sıklıkla karıştırılabilen iki farklı hastalıktır. Her iki hastalıkta viral bir infeksiyon olmakla birlikte farklı virüslerle meydana gelmektedir. Nezleye sebep olan 'den fazla virüs vardır ve bu nedenle defalarca kez nezle olmak mümkündür. 
Nezle ile gribin en önemli farkı gripte ateş olması; nezlede olmamasıdır. Ayrıca nezle genellikle "ayakta geçirilen" bir hastalık iken grip hastaların günlük işlerini yapmasını engelleyecek kadar halsizliğe yol açabilir. Her iki hastalıkta da burun akıntısı veya tıkanıklığı, boğaz ağrısı ve öksürük olabilir.

GRİP HASTALIĞININ BULAŞ YOLLARI
Grip, öksürük ve hapşırma sonucu, içerisinde hastalığa neden olan canlı virüsleri taşıyan damlacıkların çevreye saçılması ile yayılır. Bu damlacıklar birkaç saat boyunca havada kalabilir ve insanlara hastalığı bulaştırabilir. Bu nedenle okul, iş yeri gibi kalabalık ortamlarda bulunan kimseler özellikle risk altındadır. Ayrıca hasta kişinin eline ve oradan da kapı kolu, telefon gibi nesnelere bulaşan, virüs içeren parçacıklar başka bir kişinin temas etmesi sonucu eline oradan da elini ağzına, burnuna, gözüne götürmesiyle hastalığa yol açabilir. Tokalaşma, öpüşme, bir metreden fazla yaklaşarak konuşma önemli bulaş yollarıdır.

GRİP HASTALIĞININ TEDAVİSİ
Grip tedavisinde antibiyotikler etkili değildir ve çoğu zaman gereksiz olarak kullanılmaktadır. Gereksiz antibiyotik kullanımı, bakterilerde direnç gelişimine neden olarak bazı enfeksiyonların tedavisini geciktirdiği gibi tedavi masraflarını da artırmaktadır. Antibiyotikler, hastalık sırasında ikincil olarak görülen bakteriyel enfeksiyonlar (sinüzit, zatürree ve orta kulak iltihabı gibi) gelişirse kullanılmalıdır. 
Gribe yakalanan çocuklarda ve gençlerde Aspirin kullanılması tavsiye edilmez. Aspirin çok nadir görülen, ancak tehlikeli olan "Reye Sendromu'na" neden olabilir. Aspirin yerine dinlenme, bol sıvı alma ve belirtileri hafifleten ilaçlar tercih edilmelidir. Sonuçta grip tedavisinde yatak istirahati, bol sıvı alımı, ağrı kesici ve ateş düşürücüler gibi ilaçlar ile semptomatik tedavi önerilir. Komplikasyonlar yakından takip edilmeli ve uygun şekilde tedavi edilmelidirler. Gribe yönelik antiviral ilaç başlanması kararı doktor tarafından verilmelidir.

GRİP HASTALIĞINDAN KORUNMA YOLLARI
Gripten korunmak için önerilen yöntem aşılanmadır. Dünya Sağlık Örgütü virüsün değişikliklerini yakından izleyip, aşı bileşimi için yıllık önerilerde bulunur. Her yıl aşı içeriği Dünya Sağlık Örgütü'nün önerileri dikkate alınarak hazırlanır. Son yıllarda kullanılan aşılarda iki influenza A alt tipi ve bir influenza B suşları yer almaktadır. Örneğin bu yılki aşının içinde geçtiğimiz yıl pandemiye neden olan İnfluenza A H1N1 virusu ile birlikte İnfluenza A H3N2 ve influenza B virsleri bulunmaktadır. Hazırlanan aşı ile salgında saptanan viruslerle antijenik benzerlik varsa aşı % korunma sağlayabilir. Sağlıklı erişkinlerde aşı ile sağlanan koruyucu antikor düzeyi influenza A için %80'in üzerinde bildirilmiştir. Yaşlılarda koruyuculuk oranı daha düşük olmakla birlikte komplikasyonları ve ölüm oranını azalttığı saptanmıştır.
Kuzey yarım kürede salgın kış aylarında görüldüğünden aşı, sonbahar başlangıcında yani eylül ve ekim aylarında yapılmalıdır. Ayrıca mart, nisan ayları ikinci salgın dönemi olduğundan eylül, ekim veya kasım aylarında aşı yaptırmayanlar kış aylarında da yaptırabilir. Aşı, grip komplikasyonlarının sık görüldüğü, bu hastalara hastalığı bulaştırma olasılığı yüksek olan kimselere, influenzadan korunmak isteyen 6 aydan büyük ve yumurta alerjisi olmayan herkese önerilir. 
Aşı önerilen gruplar:
50 yaş ve üzerindekiler,
Huzur evinde kalan veya kronik bakım verilen bir sağlık ünitesinde kalan her yaştan kişiler,
Kronik akciğer ve kalp hastaları,
Uzun süreli aspirin tedavisi verilen 6 ay yaş arası çocuklar,
Kronik böbrek hastalığı olanlar,
Şeker hastalığı olanlar,
Bağışıklık sisteminde yetersizlik veya baskılanma durumu olan hastalar (kanser hastaları, AIDS olanlar, organ nakli yapılmış olanlar, steroid alanlar, kemoterapi ya da radyoterapi uygulananlar)
Gebeler,
Doktorlar, hemşireler ve hastanede çalışan diğer personeldir.