Kolonoskopi Kaç Saat Sürer

Kolonoskopi işlemleri genelde 15 ila 60 dakika içinde tamamlanmaktadır. Bu uygulama sırasında kişiler ağrı ya da sızı duymaz. Sonrasına kısa süre dinlenmek gerekir.

Kolonoskopi İşlemi Ne Kadar Sürer? Uygulama Süresi

Kolonoskopi insanların kalın bağırsaklarının iç kısımlarının teleskop yardımı ile görüntülenmesi sağlar ve bu görüntüler videoya kaydedilir. Bu uygulama ile biyopsi de yapılabilir, polipler olduğu bölgeden çıkartılır, erken dönem içinde kanser tedavisi yapılır ve meydana gelen kanamalara müdahale edilebilir. İnsanların ne zaman kolonoskopi yaptırması gerektiği konusunda dünya sağlık örgütü belli başlı belirlemeler yapmıştır.

Bu belirleme dâhilinde herhangi bir şikâyeti bulunmayan ve 50 yaşında ya da üstü olan kişilerin her 5 yılda bir kez bu işlemi yaptırması gerekir. Ayrıca uzmanların belirlemiş olduğu risk faktörlerini taşıyan ve yaşı daha genç olan kişilerde de kolonoskopi işlemi yapılır. İnşaların çoğu kolonskopiyi endoskopi ile karıştırır. İkisi birbirinden farklıdır. kolonoskopi işlemi kaç dakika sürüyor, hemen hemen 15 ila 60 dakika içinde bitmektedir. İnsanlara zorlayıcı geldiğinden dolayı uygulama uzun saat gibi gelebilmektedir. Kolonoskopi işlemi anestezi altında ya da yarı anestezili şekilde yapılır. Bu aşamada hastanın konforu ve psikolojik açıdan rahat olması çok önemlidir.

Yani hasta kendini iyi hissedene kadar uygulama yapılmaz ve yine hasta kendini iyi hissedene kadar hastaneden taburcu edilmez. Kolonoskopi işlemi süresi tamamlanmasından sonra hasta kaç saat dinlenmeye alınır, hastalar genelde 2 saat ya da 3 saat boyunca dinlenme odasında bekletilir. Bu esnada uzman hekimler endoskopi bulguları ve diğer bulgular ile alakalı olarak hastası ile konuşur.

Uygulama Ve Adımları

Kolonoskopi işlemi için bağırsaklarda herhangi bir kalıntı kalmaması oldukça önemlidir. Bundan kaynaklı işlemin yapılmasından önceki günlerde berrak diyeti olarak bilinen diyet yapılır. Bu diyette saat, dakika bazında yeme ile içme ve işlem gününden bir gün önce yapılacak olan detaylar çok önemlidir. Bu diyette posasız gıdaları, katı olmayan gıdalar ve sıvı alımı çok önemlidir. kolonoskopi nasıl yapılır, kaç saat ya da kaç dakika sürer;

• Kolonoskopi işlemleri doktor muayenesinde, klinikte ya da hastanede yapılabilmektedir.
• Uygulama öncesinde hastanın rahatlaması önemli olduğu için, damar yolu yardımı ile sedatif enjeksiyon verilebilmektedir.
• Uygulama yapılabilmesi adına muayene masasının üzerine sol yanınız dönük ve diz ile dirsek pozisyonunda yatmanız gerekir.
• Pozisyonun alınmasından sonra uzman doktor anüs bölgesinden rektuma ve buradan da bağırsağın iç kısmına kadar ilerleyerek incelemeyi başlatır.
• Kolonoskop ile bağırsak içinde ilerlemede bağırsağın duvar kısımlarını aralamak adına kolonoskopi ile hava verme işlemi yapılır. Böylelikle bağırsağın iç kısmı daha düzgün gözlemlenir.
• İnceleme yapacak olan uzman bağırsağın içinden gerekli olan detayları almak adına patolojik örnek alabilir. Yapılacak olan bu işlemlerde ağrısız ve kolay şekilde yapılır.
• İnceleme sırasında hastaya ilerleyen dönem içinde büyük sıkıntılar açabilecek olan lezyon, minik tümör ya da polip gözlemlenirse çıkartılır. Yapılacak olan bu işlemlerde ağrısız ve kolay şekilde yapılır.
• Uygulamanın tamamı genelde ağrısız şekilde gerçekleşir. Bağırsaklara hava verilmesi esnasında ağrı ya da baskı hissi meydana gelebilir. Zaten işlem öncesinde hastanın rahatlaması adına bazı ilaçlar verilir. Bu ilaçlar sayesinde hastalar çok fazla sıkıntı geçmez ve sorun yaşamaz.
• Yan tarafınıza ya da sırt üstü yatmanız ile uzmanınız gerekli olan tetkike başlayacaktır.
• Kolonoskopinin tamamlanması 15 ile 60 dakika arasında sürebilmektedir. Ayriyeten uygulama sonrasında saatlik bekleme süresi bulunur.

Kolonoskopi yaptırdıktan sonra neler olur?

Hastanın eve gitmesinden sonra yaklaşık olarak 4 saat boyunca dinlenmesi gerekir. Uygulama sonrasında en çok gaz sorunu yaşanır. Bundan dolayı gaz yapacak olan yiyecek ve içeceklerden uzak durulması gerekir. Dinlenmeden sonra normal şekilde devam edilen diyete dönülerek beslenme yapılması gerekir. İşlemler sonrasında patolojik sonuç bekleyen kişiler sonuçlarını hastanenin laboratuvarından alabilir.

Endoskopi ve kolonoskopi işlemi endoskopik denilen, ışık kaynağı ve kamerası olan bir tüp aracılığı ile sindirim sistemi bölümlerinin incelenmesi işlemidir. Bu işlemler cerrahi işlemler değildir.

Endoskopi denildiğinde çoğunlukla üst sindirim sistemi endoskopisi kastedilir (gastroskopi). Bu işlemde endoskop ağız ve boğazdan ilerletilerek öncelikle yemek borusu, sonrasında mide ve on iki parmak bağırsağının üst kısımları incelenir.

Endoskopi işlemi için ek bir hazırlık yapılmamakla birlikte hastaların midesinin boş olması gerekmektedir.

Endoskopun makat bölgesinden ilerletilerek rektum ve diğer kalın barsak bölümlerinin incelenmesine kolonoskopi adı verilmektedir. Bazı durumlarda sadece sigmoid kolon incelemesi yeterli olur ve bu işleme sigmoidoskopi adı verilir.

Endoskopi veya kolonoskopi işlemleri genellikle dakika kadar sürmektedir. Ek işlem yapılması durumunda (biyopsi veya polip çıkarılması gibi) süre bir miktar uzayabilir.

Kolonoskopi işleminde kalın barsakların temizlenmesi gerekmektedir. Temizlik için birkaç günlük sıvı beslenme yanında ağızdan kullanılacak ilaçlar verilir ve işlem zamanına yakın lavman uygulanır.

Endoskopi İçin Hangi Hazırlıklar Yapılır?

İşlemin güvenli ve tam olarak uygulanabilmesi için midenin boş olması gerekmektedir. Hastaların saat süre ile hiçbir şey yiyip içmemeleri istenir.

İşlem öncesinde hastaların ek hastalıkları sorgulanır, alerji öyküsü veya işlemle ilgili olabilecek diğer durumlar değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda doktorlar işlem öncesinde herhangi bir antibiyotik kullanılması gerekliliğine karar verir ve alerji olasılığına karşı önlemlerini alır. Bunun dışında hastanın kullanmakta olduğu ilaçların değiştirilmesi veya işleme kadarki sürede kullanılmaması için gerekli ayarlamaları yapar.

Hastanın daha öncesinden ciddi kalp veya akciğer hastalığı olması doktorun ekstra önlem almasını gerektirir.

Kolonoskopi İçin Hangi Hazırlıklar Yapılır?

Kolonoskopi işleminin tam ve doğru olarak uygulanabilmesi için kalın bağırsakların temiz olması gerekmektedir. Birçok temizlik yöntemi mevcuttur. Bu yöntemlerde genellikle birkaç günlük sıvı diyete ek olarak ağızdan ve makattan uygulanan ilaçlar mevcuttur. Bu temizlik planlarına tam olarak uyulması gerekmektedir çünkü temizliğin tam olmaması durumunda değerlendirme tam yapılamaz ve işlemin tekrarlanması gerekebilir.

Genelde hastaların diğer hastalıkları ile ilgili ilaçlarına devam edilir. Aspirin, kan sulandırıcılar (cumadan gibi), insülin, demir preparatları kullanan hastaların bu durumu bildirmesi önem taşımaktadır çünkü bu durumlarda ilaçlarda değişiklik gerekir. Bunun yanında alerji durumunun ve diğer ciddi hastalık durumlarının iyi değerlendirilmesi gerekmektedir.

Endoskopi Sırasında Neler Oluyor?

Endoskopi öncesinde doktorunuz neden bu işlemin uygulanacağını, herhangi bir alternatif test olup olmadığını ve oluşabilecek komplikasyonları size anlatacaktır.

Hastanın boğazına uyuşturucu bir sprey sıkıldıktan sonra hastalar anestezi altına alınarak uyutulur. İşlem sürecinde hasta anestezi ekibi tarafından takip edilir.

Hasta sol omuzu üstüne yatar pozisyonda uyutulduktan sonra serçe parmak kalınlığında olan endoskop ağızdan girilerek yemek borusu, mide ve on iki parmak bağırsağı incelenir. Bu işlem esnasında solunum yolları etkilenmez. Hastaların çoğu işlem sırasında hatırlamaz ve çok az rahatsızlık hisseder.

Hastalar işlem sonrasında dinlenme odasına alınarak ilaç etkisinin sonlanması beklenir. İşlem günü hastaların dikkat gerektiren işler yapmaması ve özellikle araç kullanmamaları istenir.

Kolonoskopi Sırasında Neler Oluyor?

Kolonoskopi sırasında hastalara damardan sıvı verilmeye başlanır ve monitör e bağlanarak yaşamsal bulguları takibe alınır. Kolonoskopi işlemi sırasında verilen gaza bağlı kramp ve şişkinlik hissi oluşmaktadır fakat verilen ilaçlar sayesinde hastalar ciddi bir ağrı hissetmezler.

Uyutma işlemi sonrasında incelemeye makat bölgesinden başlanır ve bütün kalın bağırsak bölümleri incelenir. Kolonoskopi işlemi dakika arasında sürmektedir. Kalın bağırsakların yetersiz incelenmesi durumunda doktorunuz işlemin tekrarlanmasına veya diğer görüntüleme yöntemlerini kullanmaya karar verebilir.

Normal dışı görünen yerlerden biyopsi alma işlemi yapılabilir ve çıkartılan doku patoloji bölümüne incelenmek üzere gönderilir. Enfeksiyonla ilgili bir durumdan şüphelenilirse alınan materyalin incelenmesi için örnek alınabilir. Kanama şikayeti ile kolonoskopi yapılıyorsa kanama durdurma işlemleri yapılır. Polip adı verilen normal dışı büyüme saptanması durumunda kolonskopi sırasında polipler çıkartılır ve incelemeye gönderilir. Polipler genellikle iyi huylu olmakla birlikte kanser oluşturabilme potansiyeline sahiptir ve saptandığında çıkarılmaları gereklidir. Bahsedilen işlemlerin hiçbirisinde ağrı oluşmaz. Biyopsi birçok nedenle alınabilir ve biyopsi alınmış olması kanserden şüphelenildiğini göstermez.

Endoskopinin Riskleri Nelerdir?

Endoskopi genel olarak oldukça güvenli ve çok az oranlarda komplikasyon görülen bir işlemdir. Görülebilen komplikasyonlar damar yolu etrafında irritasyon, uygulanan ilaçlara karşı alerji görülmesi, daha önceden var olan kalp, akciğer, karaciğer hastalıklarına bağlı komplikasyonlar ve çıkartılan polip bölgesinden görülen ve genellikle küçük seviyelerde kanamadır. İncelenen veya müdahale edilen bölgelerde delinme gibi majör komplikasyonlar oldukça düşük oranlarda görülmektedir.

Kolonoskopinin Riskleri Nelerdir?

Kolonoskopi işlemi sonrasında görülen komplikasyonlar oldukça seyrektir ve genelde küçük komplikasyonlardır.

Biyopsi alınan veya polip çıkartılan bölgelerde kanama görülebilir ve genellikle kendiliğinden durur. Daha az oranlarda kolonskopi sonrasında kalın bağırsak delinmeleri görülebilmektedir. Bu delinmeler ameliyatsız iyileşebilmektedir.

Diğer olası komplikasyonlar damar yolu yerinde iritasyon, hastanın diğer hastalıklarıyla ilgili komplikasyonlardır. Bu komplikasyonlar %1’den az oranlarda görülür.

Komplikasyonların az oranda görülmesi yanında fark edildikten sonra zaman kaybedilmemesi gereklidir. Hastalarda ciddi karın ağrısı, makattan yarım bardaktan fazla kan gelmesi, ateş ve titreme oluşması durumunda zaman kaybetmeden doktora tekrar başvurması gerekmektedir.

Kolonoskopi halen kalın bağırsak hastalıklarında tanı ve tedavi aşamasında en iyi yöntemlerden birisidir. Kolonskopi işlemine alternatif olarak uygulanabilecek olan işlemler sınırlıdır.

Kolonoskopi işlemi sonrasında hastalar saat kadar gözlem altında tutulurlar. İlacın etkisinin geçmesinin ardından hastalar taburcu edilir fakat işlem gününde dikkat gerektiren işler ve özellikle araç kullanmamaları istenir. Hastalarda bir miktar kramp tarzı karın ağrısı, şişkinlik görülebilir. Gaz çıkarmalarının ardından şikayetler hızlıca geriler. Hastalar eve döndüklerinde normal bir şekilde yemek yemeye başlayabilirler.

 Endoskopi İşleminden Ne Kadar Süre Sonra Sonuçlarımı Alabilirim?

 Çoğu zaman doktorlar hastalar sonuçları işlem sonrası taburculuk sırasında vermektedirler. Biyopsi alınması durumunda patoloji sonuçlarının çıkma süresi değişkenlik göstermektedir.

Kolonoskopi İşleminden Ne Kadar Süre Sonra Sonuçlarımı Alabilirim?

İşlem sonrasında taburculuktan önce doktorlar hastalar kolonoskopi sonuçlarını verirler. Biyopsi alınması durumunda patoloji sonucunun çıkma süreleri değişkenlik gösterebilir.

Can Sağlık Grubu’na bağlı İzmir Özel Can Hastanesi ve Salihli Özel Can Hastanesi’nde endoskopik ve kolonoskopi işlemleri genel cerrahi, dahiliye, anestezi ve gastroenteroloji uzmanlarından oluşan alanında çok ciddi bilimsel bilgi, beceri yanı sıra deneyime de sahip uzman hekimlerce değerlendirilmekte ve en doğru tedavi yaklaşımları uygulanmaktadır. Lütfen bilgi ve randevu alınız.

Kolonoskopi ve gastroskopi kanser teşhisinde kullanlıyor

Kalın bağırsak kanseri erken teşhis edilebilen kanser türlerinden biri. Teşhisi içinse görüntüleme yöntemlerinden yararlanılıyor. Endoskopi, genel anlamda iç organların yumuşak, içerisinde görüntü ileten kabloların olduğu ışıklı bir sistemle incelenmesidir. Midedeki sorunları tespit etmek amacıyla yapılan incelemelere halk arasında endoskopi deniliyor. Oysa bunun doğru tanımlaması gastroskopidir. Kolonoskopi ise kalın bağırsağın kamera ile incelenmesi işlemine verilen isimdir.

Gastroskopi ve kolonoskopi ne işe yarar?

Gastroskopi, midenin içerisinde şikayete sebep olabilecek, ülser, gastrit ve reflünün gözle görülür, sebep ve sonuçlarını gösterir. Kolonoskopi de aynı şekilde kalın bağırsaktaki hastalık sebeplerini gösterir. Ayrıca bu iki işlemle, şu anda sorun yaratmayan ancak, ileride kansere neden olabilecek lezyonlar tanınır ve uygunsa işlem sırasında çıkarılabilir. 

Gastroskopi ağızdan girilerek, yemek borusu, mide ve duodenum (ince bağırsakların ilk kısmı) incelenir ve görülenler raporlanır. Kolonoskopide ise anüsten girilip, hava verilerek ilerlenir ve kalın bağırsak incelenir hatta ince bağırsağa da yaklaşık cm kadar girilerek inceleme yapılarak işlem tamamlanır.

Kolonoskopi uyutularak yapılır

Gastroskopi uyutularak veya uyumadan yapılabilir, ağrılı bir işlem değildir, ancak öğürmeye sebep olduğu için bazı kişiler uyumayı tercih edebilir. Kolonoskopi ise ağrılı bir işlem olduğu için uyutularak yapılır, ancak kişi işlem sırasında kesinlikle ağrı hissedilmez. Gastroskopi yaklaşık 5 dakika, kolonoskopi ise ortalama dakika sürer. Her iki işlemde de eğer uyutularak yapılırsa hiçbir şey hissedilmez.

Bu işlemler sadece görüntüleme yöntemidir, korkmaya hiç gerek yoktur. Gastroskopi ve kolonoskopi düzgün yapıldığında yüzde doğru sonuç alınabilir.

Bu işlemlerde yan etki yaşanmaz. Ancak komplikasyonlar olabilir. Çok düşük ihtimal de olsa, tecrübeli ellerde yapılmasına rağmen organların delinmesi ya da yapılan işleme bağlı kanama gibi sorunlar oluşabilir.

Gastroskopi ve kolonoskopi işlemi öncesi yapılması gerekenler

Gastroskopi için saatlik açlık yeterlidir. Kolonoskopi için ise günlük posasız sulu diyet ve işlemden önceki akşam içilecek müshil tarzı bağırsak boşaltıcılar kullanılarak bağırsak temizliği sağlanmalıdır.

İşlemlerden sonra, eğer anestezi altında yapıldıysa 2 saat sonra yemek yenilebilir. Gastroskopi eğer uyutulmadan yapıldıysa boğaz uyuşukluğu düzeldiğinde yemek yenilebilir. Diğer özel durumlar ise işlemin türüne göre bazen hekimin önerisiyle aç takip edilebilir. Bunun dışında özel bir işlem gerekli değildir.

Gastroskopi ve kolonoskopi kimlere yapılır?

Gastroskopi mide ile ilgili ağrı, yanma, kusma, kilo kaybı gibi şikayetlerde, kolonoskopi de bağırsakta kanama, bağırsak alışkanlıklarının değişmesi, açıklanamayan karın ağrıları veya ailede kalın bağırsak kanseri olması gibi durumlarda, değerlendiren hekimin gerek duymasına göre, her kişiye yapılabilir. Demir eksikliği anemisi durumunda, özellikle menapoz sonrası kadın ya da 40 yaş üstü erkek hastada mutlaka kolonoskopi yapılmalıdır.

Ailede kolon kanseri varsa&#x;

Bu işlemler gereksinime göre her yaşta yapılabilir. Ailede kolon kanseri varsa, ilk kolonoskopi normalse 5 yılda bir, eğer polipler varsa, polipin türüne göre veya 3 yıl ara ile yapılabilir. Mide için de ilk gastroskopi normalse, şikayet olmasa bile 5 yılda bir yapılmalıdır, mide ülseri varlığı ya da ara dönemde kişinin şikayeti olma durumunda bu süre beklenmeyebilir.

Kolon kanseri taramasında kolonoskopiden önce gizli kana mı bakılır?

Böyle bir zorunluluk yoktur. Gaitada gizli kan, bir tarama testidir. Pozitif çıkması mutlaka bir patoloji olduğu anlamına gelmez, negatif çıkması da her şeyin normal olduğu anlamına gelmez. Şikayete göre değerlendirme yapmak gereklidir.

Kolonoskopide polip görülürse alınıyor

Kolonoskopi sırasında görülen polipler, büyüklüklerine ve tabanının çıkarılabilir olma durumuna göre, gerek biyopsi pensi, gerekirse de elektrokoter ile kesilerek çıkarılır. Tabanı geniş veya çok büyük poliplerde, ileri endoskopik çıkarma yöntemleri veya cerrahi müdahale gerekebilir. Polipler çıkarıldıktan sonra, risk durumuna göre kişi birkaç saat takip edilebilir. Patoloji sonuçları, merkezden merkeze değişmekle birlikte ortalama 10 günde sonuçlanır. Bu sonuçlara göre, takip sıklığı hekim tarafından belirlenir.

Genellikle korkutucu bir işlem olarak hafızalarda yer eden kolonoskopi, özellikle kalın bağırsak kanserinin teşhisinde en etkili yöntem. Ondan korkmak yerine onu tanıyarak erken tanı alabilir, hastalıklardan korunabilir ya da tedavi şansınızı artırabilirsiniz. Kolonoskopi, kalın bağırsakların endoskopik olarak incelenmesi işlemine deniliyor. Kolonoskopinin tanı koyma ihtimali uygun koşullarda ve yeterli tecrübeye sahip uzmanlar tarafından yapıldığında yüzde gibi yüksek seviyelere erişiyor. İnceleme kolonoskopi cihazının makattan kolona girmesi, kalın bağırsağın kıvrımlı ve büküntülü kesimlerinden geçilmesi ve kalın bağırsağın çekum (ince bağırsakların bitiminin kalın bağırsağa bağlandığı alan) denilen bölümüne erişilmesi yoluyla yapılıyor.

Kolonoskopi sırasında gastroskopide olduğu gibi sedasyon (yüzeysel uyku) sağlayan damar içi ilaçlar kullanılabildiğini ancak kolonoskopide kullanılan flexible skop kolonun büküntülü yerlerinden geçerken bu alanlarda gerilme yaratarak ağrıya sebep olabiliyor. Bu nedenle kolonoskopide gastroskopiden farklı olarak damar içi narkotik ağrı kesici ilaçların da uygulanması gerekebiliyor. 

Kolon kanserinden koruyor
Yapılan geniş ölçekli bilimsel çalışmalar yıl aralıklarla yapılan kolonoskopi takiplerinin kolon kanserinden ölüm riskinde yüzde 75 azalma sağladığını gösteriyor. Şayet 40 yaş ve altındaki kişilerde şikayetler kalın bağırsakların son kesimlerinde bir problem olduğuna işaret eder nitelikte ise kolonoskopi yerine flexible sigmoidoskopi yapılması yeterli oluyor.

İşlemi ertelemek gerekebilir
Yakın zamanda miyokard enfarktüsü ya da koroner by-pass operasyonu geçirmiş olan kişiler kolonoskopi işlemini acil olmadıkça ileri bir tarihe bırakmalı. Kan sulandıran ilaçların türevlerini kullananlar kolonoskopi randevusundan bir hafta önce bu tip ilaçları kullanmayı bırakılmalı. Böylece yapılacak kolonoskopide hem biyopsi alma imkanı garantilenir hem de polip saptanması halinde hemen o seansta polipektomi (polibin elektrik kullanılarak sapından kesilmesi) işlemi yapılabilir. Hastaların kolonoskopi yapılacak günde, sabahtan itibaren diğer ilaçlarının tamamını almaları gerekiyor. Kolonoskopi işlemi uyutularak yapıldığından hastaların kolonoskopiye refakatçili ve dönüşlerinde otomobil kullanamayacaklarını bilerek gelmeleri gerekiyor.

Bağırsaklar boşaltılıyor
Kolonoskopi alt gastrointestinal endoskopi olarak da isimlendiriliyor. Kolonoskopinin uygulanabilmesi için tetkikten saat öncesinden itibaren bazı likit bağırsak boşaltıcılarının hasta tarafından içilmesi gerekiyor. Kolonoskopi ile benzerlik gösteren bir diğer işlem de flexible sigmoidoskopi (flexible rektosigmoidoskopi). Bu işlem de aynı cihaz ve yöntemle yapılıyor. Ancak bu işlemde kalın bağırsağın son cm’lik kısmı inceleniyor. Kolonoskopi hazırlığında önceden likit bağırsak temizleyiciler içmek gerekirken bu tarz bir inceleme yapılacak hastaya müracaat ettiği anda makat yolu ile lavman tarzı ilaçlar uygulanması çoğu zaman yeterli oluyor.

Komplikasyon riski düşük
Kolonoskopi sırasında bağırsak delinmesi, bağırsak kanaması gibi komplikasyonlar binde 1 sıkılıkta ortaya çıkabiliyor. Tecrübeli ellerde bu komplikasyon oranı çok daha düşük ancak bu tip istenmeyen durumların ortaya çıkması halinde de kısa sürede yapılacak cerrahi müdahalelerle sorun ortadan kaldırılabiliyor. Kolonosokopi işleminde kullanılan skoplar her kolonoskopi uygulamasından sonra en az 20 dakika dezenfektan solüsyonlar içinde tutularak dezenfekte ediliyor. Bu sayede enfeksiyon ihtimali ortadan kaldırılıyor. Ayrıca  hasta yakınları kolonoskopik görüntüleri yapıldığı esnada monitörden izleme şansına da sahip olabiliyor. Böylece hastalarının yapılan kolonoskopiden rahatsızlık duyup duymadığına da bizzat şahit oluyor.

Kolonoskopiye ne zaman ihtiyaç duyuluyor?
Kolonoskopi tanı ve tedavi amaçlı yapılabilen bir endoskopik girişim olmakla beraber bazı özel durumlarda hastaya ilerleyen zaman içerisinde birçok defa kolonoskopi uygulanabiliyor. Bu durum kolonoskopik takip programları şeklinde isimlendiriliyor.

Teşhis amaçlı:
- Gaitada gizli kan saptanması
- Sebebi açıklanamamış demir eksikliği tanısı
- Müzmin ve sebebi bulunamamış diyare (ishal)
- Gaitada gözle görülür kan
- Eski döneme kıyasla bağırsak alışkanlığı değişen hastalar (özellikle 50 yaş üstünde)
- Melena (katran gibi siyah ve kötü kokulu dışkı) saptanmışken mide endoskopisi (gastroskopi) normal çıkan hastalar
- Baryum kullanılarak çekilmiş kolon grafilerinde tümör, polip, darlık gibi durumlara ait şüpheli durumlar
- Kolon kanseri veya polibi saptanmış bir vakada kalın bağırsağın diğer kesimlerinde de eş zamanlı ikinci benzer bir problemin olup olmadığını araştırmak
- Kalın bağırsakta saptanmış bir rahatsızlığın kolonun hangi seviyelerine kadar yayılmış olduğunun belirlenmesi

Takip amaçlı:
- Daha önceden saptanmış kolon kanseri veya adenomatöz polip öyküsü
- Kalıtsal polipozis sendromu öyküsü
- Kalıtsal polipozis sendromu mevcut olmaksızın gelişmiş kolon kanserine ait aile öyküsü olması
-  yıldan uzun süredir devam etmekte olan ülseratif kolit hastalığı
- Birinci derece kan bağı olan bir aile ferdinde kolon kanseri öyküsü olması
- Kolonu yaygın biçimde tutan Crohn hastalığı
- Ailevi kanser sendromu tanısı

Tedavi amaçlı:
- Kolondan yabancı cisim çıkartılması
- Kolon poliplerinin elektrik kullanılarak kesilip alınması (polipektomi)
- Kalın bağırsağın darlık alanlarına stent yerleştirilmesi veya balonla genişletilmesi
- Kalın bağırsak iç duvarında olan değişik sebepli kanamaların o alana ilaç zerk edilerek, koterizasyon uygulanarak yahut band ligasyonu kullanılarak durdurulması
- Akut fonksiyonel kolon tıkanıklığı veya kendi üstüne katlanması ile oluşan kolon tıkanıklıklarının tedavisi

Kolonoskopi öncesi hazırlık yapmam gerekiyor mu?
Toplumda bu konuda bilinen hususlar gerçek durumdan oldukça uzaktır. Çoğu hasta kolonoskopi olabilmek için en az iki gün süreyle aç kalınması gerektiğini düşünmektedir. Ayrıca kolonoskopiden önceki gün 5 litre suya katılarak hazırlanan bir ilacın hazırlık için şart olduğu düşüncesi pek çok hasta tarafından paylaşılmaktadır. Dolayısı ile bu tarz bir hazırlık gerekmesi halinde kolonoskopi işleminin öncesinde dahi hastaları strese sokan bir dönem yaşanması gerektiği düşünülebilir. Oysa kolonoskopiden önceki son iki günde sadece lifli gıdalardan uzak durarak ve bunun dışında tamamen normal beslenerek kolonsokopiye hazırlanmak mümkündür. Tetkikten önceki günün akşam yemeği için saat ’den sonraya kalmamak ve tercihen posasız içerikte olması kaydıyla normal hacimde yenebilir.

Takip eden saatler içerisinde sizlere belirtilecek iki farklı zamanda soğuk bir içeceğe karıştırıldığında bir su bardağı hacme ulaşan bir şurubu içmek tüm hazırlık için yeterli olmaktadır. Elbette hazırlık yapılan gece kez tuvalete gitme ihtiyacı doğacaktır. Hastaların ishal olarak kaybedecekleri suyu yerine koyabilmeleri için kolonoskopi saaatine kadar sık sık meyve suyu, su, tanesiz çorba, komposto suyu ve çay gibi sıvıları sık sık içmeleri yeterli olmaktadır ve tavsiye edilir. Hastalar bu hazırlık sırasında kan sulandırıcı etki gösteren ilaçlar dışında kendi ilaçlarını işlemi yapacak hekimin önerilerinide alarak kullanabilirler.

Ticari yönü nedeniyle kolonoskopi öncesi alınacak ilaçların isimlerini zikretmek uygun değildir. Ancak tatları ve hacimleri farklı birden fazla kolonoskopi öncesi alınacak likit ilaç mevcuttur. Ülkemizde şu anda üç tip likit formda ilaç vardır. 

Bunlardan bir tanesi sulandırılarak yahut meyve suyuna katılarak içilen özelliktedir. Diğeri hiçbir sıvıya katılmadan içilebilen ancak ml hacimde tatlı lezzette bir şuruptur. Soğuk olarak içilmesi tavsiye edilir. Diabetik hastalarda  bu şurubun diyet formu tercih edilmelidir. Üçüncü seçenek ise 5 litre hacminde ve soğuk olarak içilmesi gereken özelliktedir. Sıvı içme sorunu yaşayan hastalarda bahsolunan seçeneklerden birisinin tablet formu da mevcut olup kolonoskopi hazırlığı bu ilacın kullanımıyla da sağlanabilmektedir.

Kolonoskopi ağrılı bir işlem midir?
Artık damar içi sedo-analjezi uygulamaları ile kolonoskopik tetkikler hastalar tarafından hiçbir şekilde hissedilmeden, sonrasında hiçbir şey hatırlanmadan ve hiç ağrı yaşanmadan yapılabilmektedir. Hemşire asistanının kaliteli, kolon hazırlığının iyi sağlandığı vakalarda tecrübeli endoskopistlerce gerçekleştirilen kolonoskopilerde %96 oranında hasta işlemin yapılıp yapılmadığını bilmeksizin endoskopi ortamını terk etmektedir.

Kolonoskopik incelemenin riskleri var mıdır?
Kolonoskopi girişimsel bir tetkik yöntemidir. Dolayısı ile kolonoskopi işlemi sırasında çok düşük ihtimaller dahilinde de olsa birkaç çeşit yan etki ile karşılaşılabilir. Bunlardan biri kolonoskopi sırasında polip alınması halinde polibin kesildiği zeminden gelişebilecek kanamadır. Genellikle kendi kendine duran özelliktedir ve çoğu zaman bir müdahale gerekmez. Polip alınma sırasında kanama gelişmesi halinde, endoskopist gerekli görürse bu alana direk görüş altında kanama durdurucu ilaç enjeksiyonu yaparak problemi çözer.

Kolonoskopi sırasında oluşabilecek bir diğer komplikasyon polip alınan zeminde gelişebilecek kalın bağırsak yırtılmasıdır. Bu durum tıpta perforasyon olarak adlandırılır. Kolonoskopi sırasında bağırsak delinmesi, bağırsak kanaması gibi komplikasyonlar 1/ sıkılıkta ortaya çıkarlar. Bu tarz bir yırtılma gözlenmesi halinde endoskopist, endoklip denilen endoskopik metal dikiş tekniği ile yırtılan bağırsak duvarını kapatabilir. Bu komplikasyonlar kolonoskopi sırasında gözlendikleri için o esnada tamir edilmeleri de mümkün olmaktadır. Tecrübeli ellerde bu komplikasyon oranı çok daha düşük olup bu istenmeyen durumların ortaya çıkması halinde ise kısa sürede yapılacak cerrahi müdahaleler ile sorun ortadan kaldırılabilmektedir.

Bir diğer yan etki kolonoskopiden sonra enfeksiyon gelişimi hususudur ki pratikte yok denecek ölçüde nadir karşılaşılır. Kolonoskopiden sonra bir saate kadar ki sürede hafif karın ağrısı olması mümkündür ve klinik olarak önemi yoktur. Kanama yahut kolon duvarında yırtılma tecrübeli endoskopistlerin yaptığı işlemlerde 3/ – 5/ oranında görülür. Bağırsak hazırlığının iyi, uyutmanın etkin gerçekleştirildiği deneyimli endoskopistlerce yapılan kolonoskopilerde bu yan etkiler yok denecek oranda az gelişmektedir.

Prof. Dr. Ahmet Kemal Gürbüz
Bayındır İçerenköy Hastanesi ve Bayındır Levent Tıp Merkezi Gastroenteroloji Uzmanı