Fas Ta Hangi Dil Konuşuluyor

kaynağı değiştir]

Sıra	Bölgeler	Toplam GSYİH'ya payı	GSYİH (milyar $) eşdeğeri
1	Grand Casablanca	18,8&#;%	/&#;Bahreyn
2	Souss-Massa-Draâ	12,2&#;%	/&#;Senegal
3	Rabat-Salé-Zemmour-Zaer	9,8&#;%	/&#;Kamboçya
4	Marrakech-Tensift-El Haouz	8,2&#;%	/&#;Kuzey Makedonya
5	Tangier-Tétouan	7,4&#;%	/&#;Mali
6	Oriental	7,1&#;%	/&#;Malta
7	Gharb-Chrarda-Béni Hssen	6,9&#;%	/&#;Haiti
8	Doukkala-Abda	5,4&#;%	/&#;Nikaragua
9	Chaouia-Ouardigha	5,2&#;%	/&#;Gine
10	Meknès-Tafilalet	4,9&#;%	/&#;Moldova
11	Fès-Boulemane	4,2&#;%	/&#;Moğolistan
12	Tadla-Azilal	4,2&#;%	/&#;Tacikistan
13	Sahra vilayetleri	3,0&#;%	/&#;Moritanya
14	Taza-Al Hoceima-Taounate	2,7&#;%	/&#;Togo

Fas Afrika'nın en büyük beşinci ekonomisine sahiptir. Cezayir'den sonra, Mağrip'in ikinci büyük ekonomisidir. yılında Fas büyüme oranı yaklaşık %6,5 idi. Fas Afrika ortalamasına göre güçlü bir gayri safi yurt içi hasılaya sahiptir. 'de milyar dolar civarında olan ya da kıtanın toplam GSYİH'nin% 9'u Fas'a aittir. Fas da yılında Kral VI Muhammed tahta çıkmasından bu yana her yıl ortalama %8 büyüme oranı yakalamıştır. Bu büyüme yıllık hasat gibi değişken sonuçlara bağlı olduğundan sürdürülebilir değildir.

Avrupa kıtası ile Fas'ın yakınlığı, Avrupa şirketlerinin yer değiştirmelerinde Fas'a yönelimlerine yol açmış, bu da büyük ölçüde ekonomiye katkısı olmuştur. 'lerin başından bu yana, yürüttüğü tutarlı maliye politikası offshore için cazip bir ülke konumuna gelmiştir. OECD 'de yarattığı iş hacmi ile krallığı Estonya ve Çin'den sonra 3. sıraya yerleştirmiştir^[21].

Ülkede tarıma dayalı besin endüstrisi kollarının yanı sıra, kimya ve gübre sanayi ile küçük el sanatları gelişmiştir. Yeraltı kaynakları ülke ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır. Fas'ta çıkarılan madenlerin başında fosfat gelir. Fosfat dışında, manganez, arsenik,nikel, kobalt ve demir de bulunmaktadır. Ayrıca az miktarda kömür ve petrol gümüşlü kurşun da çıkarılır. Ülke sanayinin ihtiyacı olan enerji büyük ölçüde hidroelektrik santrallerden sağlanır.

Tanca'nın İspanya'ya yakın olması ve bu sayede iki ülke arasında yapılan ve 45 dakika süren feribot seferleri sayesinde İspanya ile ticaret gelişmiştir. Bunun yanında günlük olarak Fransa'nın Güney ve liman kenti olan Marsilya şehrine de seferler düzenlenmektedir.

Sosyal Güvenlik Ulusal Fon (La Caisse Nationale de Sécurité Sociale-CNSS), Nisan tarihinden itibaren, ücretliler için Fas sosyal güvenlik programını yönetmektedir. Bu kamu kurumu, şirketlerden prim toplamaktan ve ayrıca ekonominin temel sektörlerinde çalışan işçilerin (sanayi ve ticaret, tarım, balıkçılık ve esnaf) sosyal güvenlik şemsiyesi altındaki masraflarını karşılamaktan sorumludur. Sosyal güvenliğin şemsiyesi; hastalıklar, hamilelik, sakatlık ya da yaşlılık bir sonucu olarak ücret kaybına karşı, işçileri (ve ailelerini) korur. Yaklaşık personeli ile, kurum, ülke genelinde 50 ofis ile yayılıdır^[22].

Tarım[değiştir kaynağı değiştir]

Geçen yüzyılın altmışlarında popüler olan ve ortaklaşa yapılan sergilerle gelişen, manda döneminin sanatta etkisini bu dönemin Fas resimlerinde görülebilir^[29].

Fas'ta dekorasyonda görülen çeşitlilik ve renklerdeki kontrast, ülkedeki ve çevresindeki medeniyetlerin çeşitliliğinin yansımasıdır. Geleneksel Fas modası pek çok kültür ve geleneğin çeşitliliğinin sonucu olarak Fas millî giyimini karakterize eder.

Mağribi mimarisi bu bölgede özelliklerini kazanırken diğer mimari akımlara göre daha yavaş bir gelişim göstermiştir. Seville, Granada, Marakeş ve Fes gibi şehirlerin yapıları bu mimari tipinden (doğal olarak) etkilenirken dünyanın pek çok farklı bölgesinde de Mağribi mimarisinin etkilerini görmek mümkündür.

Eğitim[değiştir kaynağı değiştir]

Arap ülkeleri içerisinde Fas, Mısır, Sudan ve Cezayir'den sonra dördüncü kalabalık nüfusa sahip ülkedir.^[17] Çeşitli doğal çevrelerin çok eşitsiz yapılaşma sunması sonucunda nüfus, ülke içinde çok düzensiz olarak dağılım göstermektedir. Çorak ya da çöl bölgelerinin hemen hemen ıssız olmasına karşın Akdeniz kesimi ovaları ya da Atlas Okyanusu’na yakın kuzey kesimlerdeki ovalar oldukça yoğun nüfus barındırmaktadırlar. Rif ve Anti Atlaslar gibi bazı dağ kütlelerinin de nüfusu yoğundur.

Kentleşme de çok eşitsizdir; Kuzey Fas’ın Atlas Okyanusu kesiminde, özellikle Casablanca-Kenitra ve Fas-Rabat eksenlerinde kentleşme yoğundur. Bununla birlikte, kentleşme hızla ilerlemektedir: ’da nüfusun %10’dan azı kentlerde yaşarken ’de bu oran yaklaşık&#;% 40’a çıktı. Kazablanka, Rabat, Asfi ya da Agadir gibi modern kıyı kentlerinin gelişmesi, Fes ve Marakeş gibi iç kesimlerdeki geleneksel eski kentlerde oranla çok daha belirgindir.

Ülkede nüfus artışı hızlıdır: yüzyılın başında Fas’ın nüfusu 5 milyondan azdı; ’te 10 milyona ulaşan nüfus yıllarında 22 milyona ulaştı ve bu rakam günümüzde 33 milyonun üzerinde seyir etmektedir. Doğal nüfus artış oranı %3 dolaylarındadır; aile planlaması siyaseti sayesinde doğumlar azalmaya başladıysa da, gene de doğum oranı çok yüksektir. Fas genç bir nüfusa sahiptir: 15 yaşından küçükler toplam nüfusun yarısına yakınını oluşturmaktadırlar.

Din[değiştir

nest...

86156 86157 86158 86159 86160