1 Yaşındaki Bebeğin Ağzı Neden Kokar

Çocuklarda sıklıkla karşılaşılan bir durum da ağız kokusudur. Aileler çocuklarındaki bu kokunun normal bir durum mu yoksa sağlıksal bir problem mi olduğu konusunda çoğu zaman kafa karışıklığı yaşayabiliyorlar. Özel Meltem Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hilda Keykubad akla takılan bu soruları cevapladı. 

Çocuklarda fizyolojik ağız kokusunun görülmesinin en sık nedenlerinden birisinin midedeki gazlar ve dildeki bakterilerden kaynaklanabileceğini söyleyen Dr. Keykubad, bunun önüne geçmek için sık bir şekilde diş fırçalanmalı, ağız gargara yapılmalı, karanfil ya da tarçın veya mentollü sakız çiğnenmelidir dedi. Uzun süre aç kalmanın da ağız kokusu yaptığının altını çizdi.

Ancak işin patolojik yönü vardır ki son derece önemlidir. Bu sorunun patolojik yönden en büyük tetikleyicisi geniz eti büyümesi ve sinüzittir. Sık boğaz enfeksiyonu geçiren, gece horlayan ve boğazında takılma hissi yaşayan çocuklarda geniz eti büyümesine rastlanır. Şayet çocukta sık baş ağrısı, sık öksürük ile birlikte ağız kokusu görülüyorsa sinüzit olma ihtimali yüksektir. Bununla birlikte kulağı sık ağrıyan, kulakta akıntısı olan çocukta dış kulak enfeksiyonu olma olasılığı vardır.

Diş eti enfeksiyonlarının, çürük dişlerin de kötü ağız kokusu yaptığını belirten Dr. Keykubad “Bacaklarında ağrılar olan, sık diş eti iltihabı geçiren ve ağzı kokan çocukta kanser riski de olabilir.” dedi. Geceleri çocukta ağızdan salya geliyorsa, diş gıcırdatıyorsa veya makat bölgesini sık kaşıyorsa bununla beraber meydana gelen ağız kokusu kıl kurdunun habercisi olabilmektedir. Bununla birlikte çocuk sık burnunu kaşıyorsa alerjik rinit, sık gözlerini kaşıyorsa alerjik konjonktivit olabilmektedir.

Ağız Yarası ve Vitamin Eksikliği

Bazı çocuklarda ağız kokusunun vitamin ve demir eksikliğinden meydana gelebileceğini söyleyen Dr. Keykubad, “D vitamini, B12, çinko eksikliğinden meydana gelen ağızdaki yaralar kokuya sebep olabilir. Ayrıca Behçet hastalığı ile ağızda oluşabilecek travmalar da kokuya neden olur.” dedi.

Ağzı kokan bir çocukta sık karın ve göğüs ağrısı yaşanabileceğini söyleyen Dr. Keykubad, yemek yedikten sonra yemek borusunda yanma, yemek yedikten sonra boğazına acı su geliyorsa reflü hastalığı ile karşı karşıya kalmış olabilir diye ekledi. Aynı şekilde bunun mide ülseri de olabileceğini söyleyen Dr. Keykubad midedeki yanmalar ve acıma hissinin buna bağlı olabileceğini belirtti.

Bunun gibi pek çok sebebin ağız kokusuna neden olabileceğini söyleyen Dr. Keykubad, “Çocuk şayet katı gıdaları rahat yutuyor, ancak sıvı gıdaları yutmada sorun yaşıyorsa yemek borusunun alt kısmında bir genişleme söz konusudur ki biz bu hastalığa akalazya diyoruz.” dedi.

Ateş, Öksürük ve Yutkunmada Güçlük Varsa Dikkat

Özel Meltem Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hilda Keykubad ağız kokusu ile ilgili bulgulara şu şekilde devam etti: “Şayet genç bir kız ağız kokusu yaşıyorsa, saçlarını yutma gibi durumları varsa trikobezoar denilen midede kitle dediğimiz olay olabilir. Yine aynı şekilde ağız kokusu olan bir çocukta çiğ yenmeyen sebzeyi yeme gibi durumları olmuşsa fitobezoar denilen midede kitle oluşmuş olma ihtimali vardır. Şeker hastalığı ile karşı karşıya gelmiş çocukların ağzında aseton kokusu gibi bir koku olur. Şayet çocuk böbrek yetmezliği ile karşı karşıya ise genellikle ağzında balık kokusu meydana gelir.” dedi.

“Eğer karaciğer yetmezliğine neden olan metabolik hastalıkardan biri mevcutsa genel olarak ağızda küf kokusu, bozulmuş kan kokusu oluşur” diyen Dr. Keykubad dizanteri, kızıl, kızamık, zattüre gibi durumların da ağızda kötü kokuya neden olabileceğini söyledi.

Çocukta gündür düşmeyen bir ateş varsa, dudakları kızarmış ağzında pis koku varsa kawasaki denilen hastalığa yakalanmış olabilir diyen Keukubad “ Bununla beraber ayak eklemleri şişen ve beraberinde ateşi yükselen bir çocukta ağız kokusu akut romatizmal ateş nedeniyle olabilmektedir. Gözlerinde ve ağzında kurumalar gözüken bir çocukta Sjögren sendromu gözlemlenebilir. Baş dönmesi, baş ağrısı, tek taraflı gözde görme bulanıklığı ve ellerde uyuşma ile birlikte ağız kokusu yaşayan çocukta ise Multiple Skleroz hastalığı bulunabilir.” dedi.

En doğru teşhisin ancak uzman bir doktorun koyabileceğini söyleyen Dr. Hilda Keykubad bu gibi durumlarda mutlaka bir uzmana görünmesi gerektiğini söylüyor. Bu şekilde en uygun teşhis konulup en uygun tedavi yöntemi ile hastalığın kaynağı bulunup ortadan kaldırılabilir.

Güncelleme Tarihi/06/

Yayınlama Tarihi/03/

Okunma Sayısı

Fizyolojik ağız kokusu kişiden kişiye her an değişiklik gösterebiliyor. Çocuğun sıvı tüketimi, salya üretimi, ağız hijyeni, ağız ve burun florası, mikrobiyotası, en son yenen besinin kimyasal, biyokimyasal, hormonal etkisi, açlık veya tokluk durumu, uyku durumu, gastrointestinal sistemdeki enzimlerin durumuna göre fizyolojik ağız kokusu zaman zaman farklılık gösterebiliyor.

Fizyolojik ağız kokusunda altta yatan sistemik bir hastalık ve patolojik bir durum olmadığını söyleyen Memorial Şişli Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. İsmail Yıldız, patolojik ağız kokusunun ise birçok nedeni olduğunu söylüyor.

Bunların; sübjektif ağız kokusu, ağız içi nedenlere bağlı ağız kokusu, solunum yolu nedenlerine bağlı ağız kokusu, mide-bağırsak problemlerine bağlı ağız kokusu ve kan gazındaki sorunlara bağlı olabildiğini aktaran Dr. Yıldız, çocuklarda ağız kokusu ve yapılması gerekenler hakkında şunları söylüyor:   

AĞIZ KOKUSUNUN 8 ÖNEMLİ NEDENİNE DİKKAT!

“1. Fizyolojik ağız kokusu: Sabah uyanınca ortaya çıkan ağız kokusu, ağız salgısının azlığı, dehidratasyon, bazı vitamin-mineral eksiklikleri (örneğin A vitamini, B12 vitamini, demir, çinko) ve açlık durumuna bağlı görülebilir.

2. Ağız içi nedenlere bağlı ağız kokusu: Dilin üstündeki tükürük, bakteri, epitel hücreleri ve gıda artıkları birikerek ağız kokusuna neden olabilirler. Dişeti iltihabı, ağız içi enfeksiyonlar, ağız kuruluğu, ağızda ülserler, ağızda aftlar, diş hastalıkları, diş çürükleri ve yumuşak damak hastalıkları sayılabilir.

3. Solunum yolu nedenlere bağlı ağız kokusu: Boğaz enfeksiyonları, bademcik iltihapları, boğaz iltihapları, bademcik taşları, sinüzit, burun iltihabı, kronik burun tıkanıklıkları, geniz akıntısı, solunum yollarında yabancı cisimler, bronşektazi ve akciğer enfeksiyonları sayılabilir.

4. Sistemik hastalıklara bağlı ağız kokusu: Diyabet, diyabetik koma, metabolik hastalıklar, zehirlenmeler, kan hastalıkları, maligniteler ve böbrek yetmezliği sayılabilir.

5. Mide-bağırsak sistemine bağlı ağız kokusu: Gastroesofagial reflü hastalığı, yemek borusundaki divertüküller, yemek borusundaki darlıklar, mide çıkış darlıkları, duedonal darlıklar, bağırsak emilim kusurları, karaciğer yetersizliği, helicobakter pilori enfeksiyonları ve paraziter hastalıklar sayılabilir.

6. İlaç kullanımına bağlı ağız kokusu: Nitrat ve nitritler, sitotoksik ajanlar, fenotiazinler, amfetaminler, dimetil sülfoksitler ve kloral hidrat sayılabilir.

7. Yiyecek ve içecekler bağlı ağız kokusu: Soğan, sarımsak, lahana, turp, alkol, kahve, süt ürünleri vb. sayılabilir.

8. Bakteriler: Uçucu kükürt bileşikleri, organik bileşikler ve azotlu bileşikler üreten bakterilerin ağızda bulunması kötü ağız kokusuna neden olurlar.

İKİ AYDAN UZUN SÜRMESİ DURUMUNDA KRONİK KABUL EDİLİYOR

Kötü ağız kokusunun kesintili veya kesintisiz olarak 2 aydan daha uzun süre devam etmesi durumu kronik kötü ağız kokusu olarak adlandırılır. Kötü ağız kokusu olan çocukta tanı açısından bazı testler kullanılabilir. Bunun için gaz kromotografisi ve halimeter gibi testler yapılabilir. Böylelikle patolojik ağız kokusu tanısı konulabilir. Kötü ağız kokusu hem kişiyi hem de çevresindekileri rahatsız eder. Bu nedenle altta yatan neden açığa kavuşturulmalı ve nedene yönelik tedavi yapılmalıdır. Kötü ağız kokusunun tedavi yaklaşımı multidisipliner olarak planlanmalıdır. Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı, diş hekimi, kulak burun boğaz hastalıkları uzmanı ve ilgili uzmanlık alanı hekimleri tarafından değerlendirmeler yapılmalı ve altta yatan neden bulunarak tedavi planlanmalıdır. 

ÇOCUKLAR AĞIZ VE DİŞ TEMİZLİĞİ KONUSUNDA BİLGİLENDİRİLMELİ

Kötü ağız kokusu olan bir çocukta ayrıntılı alınmış bir hasta öyküsü, tam ve sistemik yapılmış bir fizik muayene gereklidir. Öykü ve fizik muayene yapıldıktan sonra gerekli laboratuvar tetkikler yapılır. Ağız kokusuna neden olan neden bulunup tedavi edilir. Ağız kokusunun en sık altta yatan nedeni ağız ve diş sağlığı ile ilgili problemlerdir. Bu nedenle çocuklarımıza ağız ve diş temizliği hakkında eğitim verilmelidir. Diş ve dilin fırçalanması ağız kokusunun önlenmesinde önemli bir yaklaşımdır. 

AĞIZ KOKUSUNU ÖNLEMENİN YOLLARI

Ağız kuruluğunun önüne geçmek için bol sıvı tüketilmesi önemlidir.
Tükürük salgısının arttırılması ağız temizliği ve hijyeni açısından önemlidir. Şekersiz sakız tüketimi tükürük salgısını arttırıcı özellik gösterir.
Ağız gargaralarının kullanılması ağız hijyenini sağlamada önemlidir.
Ağız kokusunu artırıcı özellik gösteren besinler kısıtlanması önerilir.
Ağız, diş hijyeni ve temizliği yapılmasına rağmen ağız kokusu devam eden çocuklarda altta yatan sistemik ve olası hastalıklar açısından ilgili uzmanlık bölümleri tarafından değerlendirme yapılmalı ve tedavi edilmelidir.”

Fotoğraf: Memorial

Çocuklarda ağız kokusunun en sık beş nedenini sayacak olursak;

1. Sinüs enfeksiyonları yani Rinit ve sinüzitler.

2. Burun içerisindeki yabancı cisimlerdir. Çocuklar herhangi bir oyun maddesini burun içerisine sokabilir. Özellikle yaş civarında bunun fark edilmemesi durumunda sürekli kötü kokulu bir akıntı yapar.

3. Boğaz enfeksiyonu yani bademcik enfeksiyonu ağız kokusunun en sık nedenlerinden funduszeue.info anneler Boğaz enfeksiyonunun ilk belirtisi olarak ağız kokusundan anlayabilir.

4. Yine çocuklarda diş çürükleri kokunun diğer önemli nedenlerinden birisidir, burun tıkanıklığına bağlı veya geniz etine bağlı ağızdan nefes alıp verme sonucu uykuda ağzı açık olarak uyuyan çocuklar, ağız kuruması sonucunda dişler daha fazla çürüyerek ağız kokusu yapabilir.

5. Özellikle Gün içerisinde yeterli su içmeyen çocuklar ağız kuruluğuna bağlı ağız kokusu çekebilirler.Çocuklar genelde çok hareketli olduğu için terleme yoluyla sıvı kaybı daha fazla olur.Özellikle oyun çağındaki çocuklar oyuna daldıklarından su içmeyi unutarak ağız kuruluğu ve ağız kokusu belirtisi gösterir.

Küçük yaşlarda da görülüyor, nedenleri?

Ağız kokusunun küçük yaşlarda görülmesinin en önemli nedenlerinden bir tanesi funduszeue.info enfeksiyonlar burun içerisinde geniz etinde bademcikler de dişlerde ve diş etlerinde oluşan hastalıklar sonucu ortaya çıfunduszeue.infoiyonlardan sonra en sık görülen ağız kokusu nedeni çocuklarda yabancı cisimlerdir.Çocuklar kendi vücudunu tanımak için oyuncakları kulak deliklerine veya burun deliklerine sokabilir.Çocuklarda yaş arttıkça beslenmesinde olan değişiklikler sonucu sindirim sistemine bağlı ağız kokusu nedenleri de görülebilir.

Normal karşılanabilecek ağız kokusu var mı?

Uzamış açlık ve susuzlukta ağız kokusu fizyolojik olarak herkeste görüfunduszeue.infoın dışında az hijyen eksikliğinde de özellikle dişlerin fırçalanmasında eksiklik varsa ağız kokusu olabilir.

Aileler geçmeyen ağız kokuları karşısında nasıl bir araştırma içine girmeli? Hangi uzmana gitmeli?

Çocuklarında devamlı bir ağız kokusu olan aileler öncelikle bir Kulak Burun Boğaz Muayenesi ne çocuklarını götüfunduszeue.info Burun Boğaz Hastalıkları muayenesinde herhangi bir sorun olmayan çocuklar Pediatrik Gastroentrolojı bölümüne veya diş hekimi muayenesi ne götürülebilir.

Çocuklarda ağız kokusundan korunmak için basit birkaç önleme dikkat etmekte yarar var?

Bunlardan en önemlisi düzenli diş fırçalama alışkanlığı kazandırılmasıdır. Çocuklar büyüme esnasında ailelerini rol model olarak aldığı için anne ve babanın düzenli diş fırçalıyor olması ve çocuğun bunu gözlemesi veya beraberce diş fırçalamak çocukta bu alışkanlığın kazandırılmasında önemli rol funduszeue.info sayede diş ve diş eti hastalıklarından korunmuş olur.

Bir diğer önemli neden genizeti'funduszeue.info eti burun tıkanıklığına neden olarak ağızdan nefes almaya neden olur, sürekli tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonlarının odağı haline gelir.Sürekli burun ve paranazal sinüs enfeksiyonları, ağızdan nefes alıp verme ağız kokusunun dışında; büyüme gelişme geriliği uyku bozuklukları, altını Islatma ve kulak enfeksiyonları gibi bir çok hastalığa neden olur.

Yine çocuklara düzenli su içme alışkanlığı kazandırmak gerekir, okul çağındaki çocuklara her gün okula giderken suluğunu doldurup akşama kadar bitirmesini söylemek ve akşam kontrol ederek en önemli basit uygulamalardan bir tanesidir.

Bir diğer önemli önlem akşam uykuya yatmadan önce bol su ile burunlarını temizlemek,uykuya dalmasını ve uyku esnasında burun tıkanıklığını engelleyerek rahat bir uyku uyumasına yardımcı olur.

Alerjisi olan çocuklarda alerji tedavisi çocuğun genel sağlığını olumlu yönde etkiler.